Aus der aktuellen Ausgabe vom Dienstag, 28 März 2017

Přećiwo politiskim móranjam

Budyšin. Wobydlerska iniciatiwa w Budyšinje ma zaměr, politiske móranja na sćěnach wotstronić. Pod hesłom „Street-Kotze“ dokumentuja někotři wobydlerjo móranja na karće w interneće. Wobsedźerjow domow pak namołwjeja parole spěšnje wotstronić. Zaměr wězo je digitalna prózdna karta. Měšćanske zarjadnistwo chwali sej tuž wosobinski angažement wobydlerskeje iniciatiwy.

Christine Kaufmann njeboh

Mnichow. Dźiwadźelnica Christine Kaufmann je dźensa w nocy na sćěhi chorosće 72lětna zemrěła. Hižo jako dźewjećlětna holca bě wona w filmje „Rosen-Resli“ sobu hrała. W lěće 1961 dósta za rólu w tragediji „Stadt ohne Mitleid“ samo wuznamjenjenje Golden Globe. 1963 wuda so Kaufmann na Tonyja Curtisa. Po rozwodźe mandźelstwa so wona z dźowkomaj do Němskeje wróći.

Strach lěsnych wohenjow

Nimo planowanja wjacorych twarskich naprawow w Kulowje a wjesnych dźělach města tam hižo zaměrnje na zwoprawdźenju stajenych nadawkow dźěłaja. Prjedy hač lětsa w lěću dróhu mjez Šunowom a delnimi Sulšecami ponowja, dotwarjeja sobudźěłaćerjo Kulowskeho twarskeho zawoda, mjez nim Günter Retschela, w Sulšecach nětko nowy chódnik podłu hłowneje dróhi po wsy wot tamnišeje kapałki hač k wotbóčce na Móst swj. Marka. Foto: Feliks Haza

Serbska zhromadnosć je Křesćanej Krawcej z Hrubjelčic přewšo wažna. Ze swojimi słowami na 18. hłownej zhro­madźi­znje Domowiny minjenu sobotu we Wojerecach chcyše wón přitomnych „z wirusom natyknyć“: „Njehladajo na wšě zwady“ namjetowaše Krawc „serbski dźeń“ wuhotować, na kotrymž móh­li Serbja z Delnjeje, srjedźneje a Hornjeje Łužicy zhromadnosć pěstować a sej z druhimi mysle wuměnjeć. Axel Arlt wopraša so někotrych delegatow, što k tomu měnja.

Diana Wowčerjowa z Nuknicy, Zwjazk serbskich spěwarskich towarstwow: Tajki serbski dźeń, to sej myslu, je přeće mnohich Serbow. Jónu začuwać, kak to je, woprawdźe jónu cyły dźeń abo wěsty čas w jednym wšoserbskim kruhu być, jeno serbske zynki słyšeć a so w swojej maćeršćinje rozmołwjeć – ideja njeje špatna. Wězo bě wona tu tróšku ironisce měnjena z chutnym žrom. Mje by to wabiło, bych o k tomu chilała sobu skutkować, by-li wo organizaciju tajkeho dnja šło.

Stefan Cuška z Budyšina, Serbski Sokoł: To je wulkotny namjet, ta ideja so mi lubi. Ale kak so to zwoprawdźi, je hišće prašenje.

Změny wukrajnych ansamblow na folklornym festiwalu hišće móžne

Chrósćicy (SN/CoR). Štwórć lěta do zahajenja 12. mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica 2017“, kotryž wotměje so wot 22. do 25. junija w Budyšinje, Chrósćicach a Hochozy, je wobsadka wukrajnych a tukrajnych skupin nimale jasna. „Staw planowanja je dobry. Tak je móžno wšitke předwidźane programy zwoprawdźić“, zwěsći předsyda festiwalneho wuběrka Marko Kowar po zetkanju gremija minjeny tydźeń w Chróšćanskim Krawčikec hosćencu. Wjac hač 300 wukrajnych hosći Domowina jako zarjadowar wočakuje.

Publikum móže wosebje wćipny być na kulturne cyłki, kotrež so prěni raz we Łužicy předstaja. To su mjez druhim Art appreciation folk dance group z Egyptowskeje, American rhythm folk ensemble z USA, hudźbna a rejwanska skupina Naoussa Paros z Grjekskeje, Krupickaja muzika z Běłoruskeje a I Trillanti z Italskeje. Tež afriscy bubnarjo chcedźa rytmus swojeho kontinenta do Łužicy přinjesć. Su to hudźbnicy ze wšelakorych krajow, mjez druhim z Burundija.

Krabatowe towarstwo za regionalne wuwiće dwurěčneje Łužicy chce swoje zwiski do domizny Krabata, chorwatskeho a słowjenskeho regiona Žum­berak zesylnić.

Chrósćicy (AK/SN). „Ze swojej wobstejacej syću partnerow a ze swojimi nazhonjenjemi chcemy mjez turistikarjemi we Łužicy a w Žumberakskim regionje po­srědkować“, podšmórny předsyda Krabatoweho towarstwa Reiner Deutschmann wčera na hłownej zhromadźiznje towarstwa w Chrósćicach. „Zaměr je dołhodobny kooperaciski projekt přez europski spěchowanski program Leader mjez łužiskim Krabatowym regionom a chorwatsko-słowjenskej namjeznej kónčinu. To je wulke wužadanje, ale móžemy je zmištrować.“ Prócować chcedźa so tohorunja wo zwiski mjez Budyskim wokrjesom a komunami w regionje Žumberak. Tole měła předewšěm iniciatiwa wjesnjanostow być.

Budyšin (CS/SN). Za swoju wulkosć ma Budyšin njewšědnje bohate hudźbne žiwjenje, a to hižo přez lětstotki. Z tejle wosebitosću móže sprjewine město wuběrnje za sebje wabić. Tak chcedźa tu wotnětka tež turistam a dalšim zajimcam, kotřiž stolicu Serbow wopytaja, spřistupnić. Po pjećlětnej přihotowanskej fazy su wčera w Budyšinje zjawnosći hudźbnu šćežku přepodali.

Edinburgh (dpa/K/SN). Dźeń do termina, ke kotremuž Wulka Britaniska swój wotchad z Europskeje unije zdźěli, rozsudźi šotiski parlament dźensa wo referendumje nastupajo njewotwisnosć. Wěste je, zo zapósłancy wotšćěpjenju wot Wulkeje Britanskeje haj praja. Šotiska je za sa­mostatnosć, dokelž bě wjetšina wolerjow za zwostaće w EU hłosowała a dokelž jej zdruha London njedowoli, při brexiće znajmjeńša směć w nutřkownych wikach (Binnenmarkt) wostać.

Wichorisko zachadźa

Sydney (dpa/K/SN). Ze spěšnosću hač do 260 km/h zachadźeše dźensa wichorisko podłu sewjerowuchodneho přibrjoha Awstralskeje. W měsće Ayrlie zwotkry třěchi a spowala štomy. 25 000 ludźi wopušći ze stracha před cyklonom swoje bydlenja. Zwjazkowy kraj Queensland je 600 kilometrow pobrjóžneho teritorija za wohroženy postajił. Wjace hač 400 šulow­ a pěstowarnjow wosta zawrjenych kaž tohorunja dwě lětanišći. Nětko boja so tam jara wulkich powodźenjow.

Telewizijny signal so změni

Skupina Die Toten Hosen je so wčera w Drježdźanach wo překwapjenku postarała a so z koncertom na demonstraciji přećiwo hibanju Pegida wobdźěliła. Na připowěšaku nakładneho awta koncertowachu hudźbnicy před cyrkwju Našeje knjenje. Zaměr akcije bě, skedźbnić na njesebične zasadźenje přećiwnikow Pegidy, rjekny spěwar Campino. Foto: dpa/Gregor Fischer

Swoje kašće wuhotuja w Nowoseelandskej čłonojo tak mjenowanych Coffin-klubow sami. To wobradźa jim wjeselo, pomha přećiwo samoće a kóždy rowny mebl ma swój wosobinski raz. Tónle hobby pěstuje mjez druhim 91lětna Geraldine­ Langford, kotraž pasli tuchwilu na swójskim kašću. Wuhotuje jón z akwarelemi­ městnosćow, po kotrychž je z mužom rady pućowała.

Z ironiju a namjetom recepta je sakska Lěwica na nadpad stronskeho běrowa w rudnohórskim Dippoldiswaldźe reagowała. Njeznaći běchu na wonkownu sćěnu jeja a běły kał mjetali. „Z trochu rafinesu a přidawkami kaž morcheju, cyblu, solotju, tukom a połnožitnym chlěbom móhł z toho słódny burger nastać“, rě­kaše komentar běrowoweho teama. „Přichodnu darićelsku akciju zežiwidłow“ měli skućićeljo tuž přizjewić.

Flensburg (SN/JaW). Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin (FUEN) wupraja so kritisce wo naćisku za wobnowjenje serbskeho šulskeho postajenja w Braniborskej, po kotrymž chcedźa tam wučbu serbšćiny wobmjezować. „Budźemy wuwiće w Braniborskej kedźbliwje sćěhować“, zwjazk wčera připowědźi.

Hladajo na loni předpołoženy plan braniborskeho knježerstwa k skrućenju delnjoserbskeje rěče, kotryž wobsahuje tójšto mnohostronskich naprawow rěčneje politiki, zwurazni FUEN swoje nje­zrozumjenje nad postupowanjom, chcyć wučbu serbšćiny wobmjezować. W tym zwisku FUEN zwěsća, zo stej „předšulske a šulske kubłanje sobu najsylniši garant za wuspěšne a wobstajne wozrodźenje rěče a njeparujomny dźěl wuspěšneje rěčneje politiki. Naprawy wožiwjenja sylnje wohroženeje rěče ze zarjadniskimi postajenjemi na hrački stajeć njemóže w zmysle knježerstwa być“, rěka w zdźělence FUEN.