Z wudaća: štwórtk, 26 meje 2016

Noworjadowanje wotzamknjene

Hamor. Bjerwałdski bywši hórnistwowy teritorij je noworjadowany. Po jeho 2 685 hektarach je nětko kóžda ležownosć jasnje spóznajomna a wotpowěd­ne wužiwanje konkretnje přirjadowane. Nowa­ ležownosć Bjerwałdskeho jězora z 1 414 hektarami je najwjetša po cyłej Sakskej. We wobłuku procedury su ličbu tamnišich ležownosćow wot 2 585 na cyłkownje 408 pomjeńšili.

Zjawny dźěl so prjedy zahaji

Budyšin. Posedźenje Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny zajutřišim, sobotu, w Budyskim Serbskim domje je změny dnjoweho porjada dla hižo wot 10 hodź. za zjawnosć přistupne, nic kaž planowane w 11.30 hodź. To zdźěli wčera Domowinski zarjad. Mjez druhim chcedźa Hłownu zhromadźiznu Domowiny 2017 do Wojerec zwołać.

Kwitowankowa loterija

Praha. Wot lětušeho nowembra chcedźa dochody w čěskich hosćencach, wobchodach a druhich předewzaćach elektronisce registrować­. W tymle zwisku planuje financny minister Andrej Babiš wosebitu loteriju, kotraž ma kupcow motiwować, zo bychu kwitowanki přiwzali. Podobny system w susodnej Słowakskej hižo dosć derje funguje.

Serbja so na zjězdźe katolikow w Lipsku lóštnje prezentowali

Lipsk (SN/MkWj). Wjesoła, lóštna a swjedźenska atmosfera knježeše wčera wječor na a před serbskim jewišćom k zahajenju mjeztym 100. zjězda katolikow, kotryž wotměwa so lětsa w Lipsku. Hłownje zamołwići za wosebitu naladu běchu z Łužicy přichwatani: spěwarjo chóra Meja, hudźbna kapała Con-tact, Smjerdźečanska rejwanska skupina a saksofonist Daniel Matka. Mjez wopytowarjemi běchu tež w Lipsku studowacy abo tam bydlacy Serbja, kotřiž spodobnu atmosferu hišće přisporjachu.

Mjenowane kulturne ćělesa so w krótkich blokach wotměnjachu. Zamołwići běchu serbski program na promenadźe pěškow na Grimmaskej zarjadowali, štož je Serbam stajnje wjele přihladowarjow zaručiło. W bjezposrědnim susodstwje informowaše Towarstwo Cyrila a Metoda na swojim stejnišću wo katolskich Serbach. Nimo toho poskićachu tam kulinariske wosebitostki.

Trenarjej serbskeju koparskeju wubrankow muži a žonow Frank Ričel a Pětr Bejmak staj wčera w Njebjelčicach kader swojeju mustwow za 3. europe­adu w Južnym Tirolu předstajiłoj.

Njebjelčicy (SN/JaW). 22 žonow budźe Serbow na koparskim turněrje europskich narodnych mjeńšin w Južnym Tirolu zastu­pować, připowědźištaj wčera trenar a nawoda žónskeje wubranki Pětr Bejmak a Handrij Rachela. Wot oktobra so wone na to přihotuja. „Smy dotal kóždu sobotu trenowali“, rjekny Rachela. „Hrajerki, z kotrymiž smy wosobinsce rěčeli, su jara motiwowane“, praji Bejmak. Ćeža je, zo žanoho z přećiwnikow nje­znaja. Wšako wotměje so turněr žonow prěni króć. Kruty cil, hdźe chcyli so zaměstnić, tuž nimaja. „Nochcemy so nikomu po­dać“, Bejmak bojownisce připowědźi.

Ze swjedźenskimi kemšemi a swjatočnymi procesionami k wonkownym wołtarkam su wěriwi w serbskich katolskich wosadach dźensa swjaty dźeń Božeho ćěła swjećili. Po starodawnym wašnju kročachu na čole procesionow kaž tule w Kulowje družki. Tójšto žonow a młodych holcow bě so katolsku swjedźensku drastu woblekło. Chwalobne, zo je wjele hotowarničow zwólniwych, družki na tymle dnju woblěkać a tak swjedźenjej wosebity raz spočžić. (Hlej tež 4. stronu.) Foto: SN/Maćij Bulank

Wojerecy su powabne město. To njeje Franziska Tennhardt hakle spóznała, jako nastupi před połdra tydźenjom zastojnstwo hospodarskeje spěchowarki w tamnišim měšćanskim zarjadnistwje. We wobłuku studija rumoweho planowanja a managementa přirodnych resursow na Drježdźanskej techniskej uniwersiće bě so wona z městom hižo na ekskursiji zeznajomiła. „Sym postup začuwała. Wopušćiš-li dwórnišćo, sy hnydom w měsće. To skutkuje pozitiwne a nic tak, kaž by čas stejo wostał“, wuswětla wona.

29lětna młoda žona pochadźa z Grimmy blisko Lipska. Najprjedy studowaše w Jenje a po tym w Drježdźanach, hdźež studij z dwěmaj wotzamknjenjomaj mastera wotzamkny, dalše na polu hospodarskeje geografije. Na praktikumach w Ohiju (Columbia, USA), w Danskej a w Drježdźanskich wobchadnych zawodach přiswoji sej tójšto fachowych nazhonjenjow. Tam je so na přikład z aspektami mobility zaběrała. Z tejele wědy chce we Wojerecach čerpać. „Wšako generaciji praktikantow hižo njepřisłušam.“

Lipsk (SN/CoR). Nazymu 2014 běchu so někotři hudźbnicy a rejwarjo prěni raz w Lipsku projekta Serbska reja dla zetkali. Minjenu njedźelu, 22. meje, su nětko towarstwo ze samsnym mjenom załožili. Za předsydu wuzwolichu Gregora Kliema, za městopředsydku dr. Theresu Jacobsowu. „Tak stej Hornja a Delnja Łužica derje zastupjenej“, praji Gregor Kliem. K čłonam słušeja wuměłča Marion Kwicojc, rejwanski mišter a bywši čłon SLA Georgij Marinow, něhdyši hudźbnik skupiny Die Folksamen Clemens Isensee, wědomostny sobudźěłaćer Serbskeho instituta dr. Fabian Jacobs a dalši. „Projekt Serbska reja je so minjeny čas tak derje wuwiwał, zo bě krok, strukturu w formje towarstwa zesylnić, logiska konsekwenca. To nam tež nowe móžnosće wotwěra“, podšmórny dr. Jacobsowa. „Chcemy rejwanske wječorki zarjadować, stare noty a spěwy wuhrjebać, je spřistupnić a za dźensnišu potrjebu wobdźěłać. Dźěłarnički organizować je dalše předewzaće.“ Na Choćebuskim měšćanskim swjedźenju 18. junija přeproša k sobuskutkowanju.

Wo wuprawje seniorow Serbskeho šulskeho towarstwa

Lětsa je tomu 25 lět, zo załoži so w Chrósćicach Serbske šulske towarstwo SŠT. Wažny stołp dźěławosće SŠT tworjachu wot wšeho spočatka wuměnkarjo. Njeboh Beno Kućank bě ideju zrodźił, přewjesć kubłanske jězby seniorow. Prěnja tajka wotmě so 1994 do Delnjeje Łužicy. Wot lěta 2000 běchu to wjace­dnjowske jězby. A wot lěta 2002 přewjedujemy kóžde lěto w nalěću wjacednjowsku wuprawu a nazymu dnjowy wulět.

Tačel a jeje zajimawostki

W dešću smy lětušu jězbu 26. apryla zahajili. Wokoło Lipska překwapichu nas sněhowe šwihele, a jako dojědźechmy do Weißenfelsa, prěnjeje stacije našeje wuprawy, swěćeše słónco. Tam wobhladachmy sej dom, w kotrymž je najwažniši němski komponist 17. lětstotka Heinrich Schütz (1585–1672) swoje poslednje žiwjenske lěta bydlił. Do toho bě něhdźe 40 lět w Drježdźanach jako dwórski kapałny mišter skutkował. Schütz tworješe wosebje wokalnu cyrkwinsku hudźbu a zawostaji wjace hač 500 kompozicijow.

Serbska koparska wubranka muži – Jednota Kamjenc 1:5 (0:0)

Za SKWm zasadźeni: Čórlich, Gloxyn – Woko, Cyž, Korjeńk, Kral, Domaška, Žur, Bejma, Hrjehor, Lejnart, Bjeńš, Jurš, Bejmak, Wałda, Šołta, Kinderman

Za Jednotu zasadźeni: Arnold, Wochnik – Prentki, Hrdlitschka, Charuza, Brückner, Ranninger, Azad, Pannach, Höer, Novotný, Schidun, Vrabec, Kloß

Drježdźany (dpa/SN). Statne rěčnistwo přepytuje přećiwo předsydce strony AfD Frauke Petry. Dokelž je wona zdobom zapósłanča Sakskeho krajneho sejma, je prezidij parlamenta wotpowědnje informowany, kaž wyši statny rěčnik Lorenz Haase dźensa medijam zdźěli. 40lětnej krajnej a zwjazkowej předsydce AfD wumjetuja, zo je kónc minjeneho lěta wólbnemu pruwowanskemu wuběrkej krajneho sejma wopačne informacije dawała. W padźe zasudźenja hrozy jej w najhóršim padźe wjacelětne jastwo.

Merkel wita pušćenje pilotki

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je pušćenje ukrainskeje pilotki Nadježdy Sawčenko we wobłuku wuměny jatych z ruskeje jatby witała. Wona sej přeje, zo by wuměna nowu dynamiku do rozmołwow wo humanitarnych prašenjach na wuchodźe Ukrainy přinjesła a zazběh dalšich wuměnow jatych była, informuje rěčnik knježerstwa Steffen Seibert. Ruska bě pilotku Sawčenko k 22 lětam jastwa zasudźiła, wumjetujo jej winu na smjerći ruskeju žurnalistow na wuchodźe Ukrainy.

Awta do porjedźernjow

Mjeztym 27. Budyski forum su dźensa w sprjewinym měsće zahajili. Lětuše zarjadowanje steji pod hesłom „Móc a namóc, knjejstwowy system w NDR“. Na nim zaběraja so mjez druhim ze stalinizmom, z přichodom stasiaktow kaž tež ze 40lětnym knježerstwowym systemom strony SED. Mjez wobdźělnikami je tež zwjazkowy społnomócnjeny za akty stasi Roland Jahn (nalěwo). Foto: SN/Maćij Bulank