Z wudaća: wutora, 27 septembera 2016

Radworscy šulerjo rjane a dyrdomdejske dny dožiwili

Šulerjo Radworskeje wyšeje šule „Dr. Marja Grólmusec“ su njedawno wjacore dny we Wodowych Hendrichecach přebywali. Rjadownja 9a tule rozprawja.

Z busom podachmy so do Wodowych Hendrichec a hižo hodźinu pozdźišo tam běchmy. Po wobjedźe přewjedźechmy sportowy swjedźeń. Najprjedy so sćop­lichmy, štož bě dosć wostudła wěc. Po tym pak hrajachmy wšelake hry kaž kopańcu a beachvolleyball. Hólcy rjadownje 9a su kopańcu přećiwo hólcam 9b lochce dobyli. Po tym mějachmy dźesać minutow trajacy wutrajnostny běh zmištrować. Za někotrych šulerjow bě to chětro napinace. Jenož derje, zo njebě přećopło. Po wječeri wobhladachmy sej w telewiziji koparsku hru. Po tym zhonichmy, zo budźe hnydom nócne pućowanje. A hižo běchmy po puću. Naša rjadownja pak njeběžeše po podatej čarje, a nadobo běchmy wosrjedź wsy. Škoda, tak smy nimale wšitke trašadła zapasli. Druzy nam pozdźišo powědachu, kak jara běchu so nastróželi a bojeli.

Pućowanje po horach

Dóstanu Myto Domowiny

Budyšin. Gabrielu Linakowu z Ćiska, Jurja Łušćanskeho z Budyšina, Jurja Špitanka ze Zejic a Haralda Koncaka z Turjeja počesća lětsa z Mytom Domowiny, kaž mytowanski wuběrk Domowiny dźensa zdźěli. Myto Domowiny za dorost 2016 spožča Wjesnemu towarstwu Nuknica. Wuznamjenjenske zarjadowanje budźe 14. oktobra w Budyskim Serbskim domje.

Wosebitu jabłučinu sadźili

Prožym. Wosebitu jabłučinu su zastupjerjo Łužicy, kotřiž wobdźělichu so minjeny kónc tydźenja na zeńdźenju „Přichod město brunicy“ w porynskim Erkelenzu, nětko w Prožymje sadźili. Štomik pod mjenom Garzweiler Zukunftsbäume pochadźa ze sadowcoweje łuki, kotraž bu brunicoweje jamy Garzweiler dla zničena. Njedźelu běchu jabłučinu z Łužicy hižo w porynskim rewěrje sadźili.

Na mjezy zwučowali

Tafle Budyskeho wokrjesa njesebičnje a skutkownje dźěłaja

Budyšin/Kamjenc/Wojerecy (JK/SN). Tysacy ludźi su tydźeń wob tydźeń na poskitk socialneje pomocy pokazane. Tule pomoc posrědkuja wjetšinje z nich tež přez tafle, kotrež we wjetšich městach našeho kraja swoju njesebičnu, ale skutkownu pomoc, potrěbnych podpěrać, wukonjeja. Jich njeparujomne dźěło je sakska ministerka za socialne a škit pře­trjebarjow Barbara Klepsch(CDU) spočatk lěta składnostnje přijeća zasłužbnych pomocnikow socialneho dźěła w Sakskej připóznawajo hódnoćiła: „Za mnje je ideja taflow cyle jednorje přeswědčiwa. Njepředate žiwidła so potrěbnym rozdźěleja – tu zjednoća so nadbytk na jednej stronje z potrěbnosću na tamnej stronje. Wšitke 38 taflow w Sakskej přinoša k zastaranju tych, kotřiž so sami wotpowědnje zastarać njemóža. Za to słuša jim dźak a připóznaće.“

Nazymu wabja turistikarjo we wobłuku łužiskich rybowych tydźenjow z tradicionalnymi rybowymi swjedźenjemi a kulinariskimi poskitkami w hosćencach ludźi do regiona.

Budyšin (SN/BŠe). Žně rybow we łužiskich hatach přewodźeja lětsa mjeztym 15. raz wot zarjadowanja łužiskich rybowych tydźenjow 24. septembra do 6. nowembra. Zhromadnje z agrarnym předewzaćom z akwakulturnej připrawu w Haselbachtalu a turistiskim teritorialnym zhromadźenstwom je Marketingowa towaršnosć Hornja Łužica-Delnja Šleska (MGO) minjeny pjatk tónle nazymski wjeršk zahajiła. „Nimo wobšěrnych zarjadowanskich poskitkow su mnozy partnerojo na ry­bowych tydźenjach wosebje za hosći Hornjeje Łužicy specielne přebywanske a skupinske poskitki wuwili. A kóždy, kiž ma lóšt so raz we wudźenju wuspytać, móže so pola wobdźělenych wobhospodarjerjow hatow wo najwšelakorišich móžnosćach wobhonić. Dale wabja tam ze wšelakimi wodźenjemi po hatnych kónčinach“, wuswětla nawoda MGO Olaf Franke.

Choćebuska Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu zhladuje na 65lětne stawizny delnjoserbskich rěčnych kursow.

Choćebuz (SN/MiR). Swjedźenske zarjadowanje wčera w Choćebuskim měšćanskim domje měješe to znate potwjerdźić a nje­znate wotkryć. Zazběh do wědypołneho a zdobom zabawneho podawka po­da Delnjoserbski dźěćacy chór.

Nawodnica Šule za delnjoserbsku rěč a kulturu Marja Elikowska-Winklerowa witaše zastupjerjow měšćanskeho za­rjadnistwa, wosebje pak Domowiny a dalšich serbskich institucijow kaž tež Delnich Serbow, kotřiž běchu jej při slědźenjach rozmołwni partnerojo byli. Wuslědk toho je dźěłowy zešiwk z titlom „65 lět kursy delnjoserbskeje rěče za dorosćenych 1951–2016“, do kotrehož móžeše so wčera wjace hač 70 přitomnych zanurić. Wšako swědča tam nazběrane dokumenty a fota wo stawiznach kursow a wotpowědnych zarjadnišćow, załoženych na iniciatiwu Domowiny.

Podstupim (SN/at). Dr. Ulrike Gutheil je wčera zastojnstwo statneje sekretarki w braniborskim ministerstwje za wědomosć, slědźenje a kulturu nastupiła. Wona naslěduje Martina Gorholta, kiž zastupuje kraj nětko w Berlinje při Zwjazku. Ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) bě připóznatu juristku minjeny tydźeń pomjenował a ju zdobom za społnomócnjenu krajneho knježerstwa za naležnosće Serbow powołał.

Ulrike Gutheil ma hižo dźěłowe nazhonjenja we Łužicy, wšako bě wot lěta 1999 do 2004 kanclerka Braniborskeje techniskeje uniwersity Choćebuz.

London (dpa/K/SN). Krótko do referenduma w Madźarskej wo zawjazowacych kwotach přijimanja ćěkancow 2. oktobra Amnesty International (AI) knježerstwo premiera Viktora Orbána ćežko wobwinuje. Po jeje rozprawje stawaja so ćěkancy w Madźarskej prawidłownje z woporami krjudowanja abo su přez měsacy bjez kóždeje přičiny zajeći. Zastojnicy jich na mjezy častodosć bija abo psy na nich šćuwaja. Za rozprawu je so AI 143 swědkow prašała a přepytowanja w Serbiskej, Madźarskej a Awstriskej přewjedła.

Měrowe zrěčenje podpisałoj

Cartagena (dpa/SN). Po wjace hač 50 lětach je wobrónjeny konflikt mjez kolumbiskim knježerstwom a lěwicarskej zběžkarskej organizaciju Farc oficialnje skónčeny. Prezident Juan Manuel Santos a komander Farc Rodrigo Londoño staj wčera w měsće Cartagena historiske měrowe zrěčenje podpisałoj. Najstarši konflikt Łaćonskeje­ Ameriki, kotryž bě sej wot 1960tych lět wjace hač 220 000 woporow žadał, je tuž nimo.

Banka šmórnje 9 000 městnow

Ministerski prezident Stanisław Tilich nadpad raznje zasudźił

Drježdźany (dpa/SN). W sakskej krajnej stolicy stej minjenu nóc před mošeju a před mjezynarodnym kongresowym centrumom w bjezposrědnim susod- stwje Sakskeho krajneho sejma bombje rozbuchnyłoj, kaž policija dźensa rano zdźěli. Při tym so nichtó njezrani. „Byrnjež dotal nichtó njeskutkaj njepřiznał, wuchadźamy z toho, zo měrješe so atentat přećiwo wukrajnikam. Nimo toho widźimy zwisk k planowanym zarjadowanjam składnostnje róčnicy Dnja Němskeje jednoty přichodny kónc tydźenja“, rjekny Drježdźanski policajski prezident Horst Kretschmar medijam. Na městnomaj atentatow je policija zbytki samopasleneju bombow namakała.

Sudniska zwada wo 15 eurow drohi kožany pas budźe za muža dosć droha naležnosć. Nětko dyrbi 300 eurow za sudniske kóšty zapłaćić. Wón bě sej we wobchodźe w Augsburgu pas kupił a so hóršił, dokelž měješe tón hižo po prěnim nošenju njedostatki. Dokelž nochcyše wikowar pas wróćo wzać, muž skoržeše. Sudnistwo skóržbu wotpokaza: Štóž sej kožany pas za 15 eurow kupi, njemóže tež hišće wuběrnu kwalitu wočakować.

Espreso do mjezwoča kidnył je rozmjerzany muž sobudźěłaćerce hosćenca na pozastawarni při awtodróze A 3 pola Passauwa. 34lětny muž bě sej do toho mylnje sól město cokora do kofeja sypnył. Jako­ sej nowy kofej skaza, dyrbješe jón zapłaćić. Na to dósta 40lětna espreso do mjezwoča. Nětko policija přećiwo rabiatnemu hosćej přepytuje. Nimo toho ma wón tam zakaz domu.

Bratislava (dpa/K/SN). Dźensa schadźuja so w słowakskej stolicy Bratislavje zakitowanscy ministrojo 27 statow Europskeje unije, tuž prěni króć bjez Wulkobritaniskeje. Na prawidłownym zetkanju stej Němska a Francoska naležnje za swoju najnowšu iniciatiwu nastupajo europsku wěstotnu a zakitowansku politiku wustupowałoj. Tak wotpowědne namjety němskeje ministerki za zakitowanje Ursule von der Leyen (CDU) a jeje francoskeho kolegi Jeana-Yvesa Le Driana mjez druhim předwidźa, wutworić sanitetne komando EU a zhromadne logistiske srjedźišćo. Nimo toho měł so europski korps zesylnić a intensiwnišo do akcijow zhromadźenstwa zapřijeć.