Z wudaća: pjatk, 17 měrca 2017

Baršć/Brożek (dpa/K/SN). Analyzy powětra z kónčin hižo tydźenje trajaceho žehliweho wohenja na pólskej stronje wupokazuja, zo smjerd a kur strowotu ludźi njewohrožujetej. Wot specialistow firmy BASF zwěsćene hódnoty cyanowodźika (Blausäure), słoneje kisaliny (Salzsäure) a chlora su pod postajenymi normami. Powětr běchu w Baršćanskej kupjeli a we Wjelikich Bóžemyslach (Groß Bademeusel) měrili. Njedaloko pólskeje wsy Bro­­że­ka pali so hižo dlěši čas recyclowanišćo 25 000 tonow plastowych maćiznow.

Drježdźany (SN). Frakcija Lěwicy Sakskeho krajneho sejma žada sej wot krajneje direkcije, wolóžić winowatosć zawrjenja pjerizny ptačeje gripy dla. Město toho namjetuje w zawrjenych a wobkedźbowanskich pasmach po riziku orientowane postajenja. Wjacorych padow ptačeje gripy dla płaći po cyłym swobodnym staće winowatosć pjeriznu zawěrać, štož je po měnjenju Lěwicy přehnate. Tež strowoće pjerizny to njetyje a znapřećiwja so škitej zwěriny. Rěčnica za agrarnu politiku sakskeje frakcije Lěwicy Kathrin Kagelmann skedźbnja na to, zo tłóča tež skótni lěkarjo, plahowarjo pjerizny a wěcywustojni na to, předźěłać směrnicy ptačeje gripy dla.

Podstupim (dpa/K/SN). Juristiskeje wadźeńcy něhdźe 20 wotemrětych štomow dla njedaloko Janšojskeje brunicoweje jamy žadaja sej Zeleni hromadźe ze syću „wot hórnistwa škodowana Łužica“ zarjadowanje změrcownje. „Tak móhli dalše drohe sudniske jednanje wobeńć“, spomnjena syć měni. Nětčiši mějićel jamy LEAG bě 47 eurow za štom poskićił. Je wšak wočakować, zo póńdźe koncern najprjedy hišće na přichodnu instancu. Choćebuske krajne sudnistwo bě srjedu rozsudźiło, zo je jama woprawdźe wina na zahinjenych štomach, wysokosć wotrunanja chce pak hakle pozdźišo postajić.

Ja žno słyšu Wojerowskeho wyšeho měšćanostu jutře za tydźeń na hłownej zhromadźiznje Domowiny rěčeć, kak wažna je za jeho město dwurěčnosć, kajki wulki pokład ze serbskej kulturu w měsće a wokolinje maja a kak so wo nałožowanje serbšćiny prócuja. Samsny čas wotměja so w tamnišej Łužiskej hali jutrowne wiki. Za nje na plakatach a lětakach wabja. Na nich su widźeć smějace so dźěći, debjerki jutrownych jejkow a rejwanska skupina – wšitke w serbskej narodnej drasće. Za serbskim napisom abo znajmjeńša za někotrymi serbskimi słowami pak na nich podarmo pytaš. Nochcu na tymle městnje městu złu wolu podsunyć, přiwšěm so prašam, hač nimaja zamołwići w radnicy woprawdźe žanu móžnosć, na wabjenje za tajke zarjadowanja w měsće wliw wukonjeć a sobu na serbskosć dźiwać. To by runje w padźe jutrownych wikow wjace hač na městnje było. Marian Wjeńka

W zornowcu móžno atomowe wotpadki składować

Nichtó nochce kónčne składźišćo atomowych wotpadkow před swojimi durjemi. Ćim ćešo je tajke nańć. Wčera su so zapósłancy Sakskeho krajneho sejma z problematiku zaběrali. Hłowne ćežišćo su wědomostne kriterije za składźišćo atomowych wotpadkow. Móžnosć skići na přikład zornowc, kotryž mamy tež w Hornjej Łužicy.

Drježdźany (dpa/SN). Lěwica a Zeleni kritizuja sakski namjet, změnić naćisk zakonja wo wuzwolenju stejnišća za składźišćo atomowych wotpadkow. Fachowča za wobswět Jana Pinka (Zeleni) wumjetowaše sakskemu ministrej za wobswět Thomasej Schmidtej (CDU) wčera na wuradźowanju krajneho sejma w Drježdźanach, zo su jeho žadanja za přiwótřene kriterije zornowca populistiske. Po cyłej Sakskej, mjez druhim tež w Hornjej Łužicy, je wjele tajkeje kamjenizny. Schmidt pak spyta Saksku jako móžne kónčne składźišćo za atomowe wotpadki wuzamknyć. „Nichtó nochce tajke składźišćo před swojimi durjemi, něhdźe pak je trěbne“, Pinka wuzběhny.

Zmylk je so stał w přinošku „W RBB tež serbski pěskowčik?“ we wudaću SN ze 14. měrca. Prěnju sadu „Trjebamy tajki ćišć wotdeleka“ je předsyda Domowiny Dawid Statnik rjekł a nic Měto Nowak, referent w ministerstwje za wědomosć, slědźenje a kulturu Braniborskeje. Redakcija so zamołwja.

Choćebuz (HA/SN). Serbski muzej w Choćebuzu je dale prezentny, hačrunjež je za publikum hižo cyłe lěto wobšěrnych twarskich a wobnowjenskich dźěłow dla zawrjeny. Hromadźe z tamnišim měšćanskim muzejom pak su móžnosće namakali, zo bychu so wopytowarjo dale ze serbskimi stawiznami a kulturu ze­zna­jomjeli. Wot lońšeje nazymy ­pokazuja pod hesłom „Zachowane drohoćinki“ na druhim poschodźe měšćanskeho muzeja mjeńšu přehladku wo Serbach w Delnjej Łužicy.

Minjenu srjedu su nětko w samsnym domje lětušu jutrownu wustajeńcu „Osterfreuden – Po jeja“ wote­wrěli. Kaž rjekny muzejowy nawoda Steffen Krestin na wotewrjenju, běchu sobudźěłaćerki a sobudźěłaćerjo wobeju domow tule wosebitu wustajeńcu zestajeli. Za to wužiwachu fundus wobeju zarjadnišćow. Přehladka je hač do 7. meje spřistupna.

FCK je skrótšenka za Fußballklub Karl-Marx-Stadt. Mustwo z dźensa zaso Kamjenicy nastupi před połsta lětami, 18. měrca 1967, w Hórkach přećiwo tamnišim koparjam. Tak znaći hrajerjo kaž Dieter Erler, Eberhard Vogel, Rolf Steinmann abo Manfred Lienemann běchu hižo lěto do toho w skałarskej wsy pobyli a prawdźepodobnje bě so jim tak lubiło, zo so sami za dalše zetkanje poskićichu. Wonu sobotu bě pancate wjedro, njedźiwajcy toho přichwata na 600 přihladowarjow do stadiona. A tući widźachu, kak hosćo Hórčanam 13 wrotow napraskachu. Kuriozita bě, zo po połčasu při stawje 5:0 „Matz“ Vogel a wrotar Manfred Hambeck swojej poziciji wuměništaj. Najlěpši třělc bě Steinmann z trojimi wrotami. Na forumje po hrě je so trenar FCK Horst Scherbaum wosebje hišće raz za dobre pohosćenje dźakował. FCK bě hižo tehdy načolnik tabulki­ a tři měsacy pozdźišo potom koparski mišter NDR. A hišće k dopomnjeću tehdyša zestawa Hórčanow: Gruhl, Pankalla, Wjela, Matješk (Kocor), Rjeda, Šwon, Domaška, Wornar, Macka, Rjelka, Cyž, Štrawba. Mikławš Krawc