Z wudaća: wutora, 18 apryla 2017

Eksplozija w Zhorjelcu

Zhorjelc. Před wjaceswójbnym domom w Zhorjelcu dóńdźe w nocy na dźensa k eksploziji. Po informacijach policije su so durje a awto wobškodźili. Wosoby so žane zranili njejsu. Wěstoty dla su jeno skrótka 18 wobydlerjow doma ewakuěrowali. Přičina eksplozije dotal jasna njeje. Pad pak fachowcy nětko dokładnje přepytuja.

Žane awta a motorske na móst

Drježdźany. Znaty Drježdźanski Awgustusowy móst je za indiwidulany wobchad zawrjeny. Tole zdźěli dźensa rěčnica Drježdźanskeje radnicy. Po wobzamknjenju měšćanskeje rady smědźa po ponowjenju jenož pěškojo, taksije, tramwajki, chorobne awta, wohnjowa wobora abo busy z měšćanskimi wodźenjemi móst wužiwać.

Wobchadne haćenja sněha dla

Lipsk. Zyma a sněh stej so w mnohich kónčinach Sakskeje za mylenja wobchada postarałoj. W Rudnych horach je sněh samo ležo wostał. We Łužicy maja šoferojo niskich temperaturow dla z hładkimi dróhami ličić. Tu a tam móže so tež sněžić. Wot štwórtka maja temperatury zaso stupać.

Čara za běh ze smólnicu jasna

Lětsa 1 564 křižerjow jutrowne poselstwo w dźewjeć procesionach do swěta njesło

Budyšin (SN). Byrnjež wjedro lětsa jutrowničku prawdźepodobnje haperlejske było, je sej wjace hač 10 000 wopytowarjow z cyłele Němskeje a wukraja dźewjeć křižerskich procesionow wobhladało. Ze statistiki wuchadźa, zo je wšo hromadźe 1 564 křižerjow – 30 mjenje hač loni – ze swojich wosadow wujěchało, zo pak wšitcy wšelakich přičin dla zaso domoj přijěchali njejsu. Wosebje torhacy wětřik konje znjeměrnješe. Z wčera­wšeje rozprawy Zhorjelskeje policajskeje direkcije wuchadźa, zo běchu jutry po zwěsćenju policije „w městach a gmejnach Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa bjez mylenjow“. Prěni króć je lětsa Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmer­evers – w Radworju a Budyšinje – křižerjow dožiwił. Radworskich bě wón nawječor na nawsy přewšo hnuty a z emocionalnymi dźaknymi słowami domoj witał. Něhdźe 7 500 ludźi bě sej jutrowničku we Wostrowcu jutrowne jěchanje po polach z 81 jěcharjemi wobhladało.

Plzeň (SN/CoR). Pod hesłom „German cinema – Německé kino – Das deutsche Kino“ předstaji so Choćebuski filmowy festiwal wot 20. do 28. apryla na renoměrowanym čěskim filmowym festiwalu Finále Plzeň. Na programje steji filmowy rjad ze štyrjomi hrajnymi a pjeć krótkofilmami, kotrež dadźa na wšelakore wašnje dohlad­ do wšědneho dnja a stawiznow Němskeje. Mjez druhim pokazuja tam zahajenski film Choćebuskeho festiwala 2013 „Lauf Junge, lauf“ Pepe Danquartsa, dobyćerskej filmaj Choćebuskeho wu­bědźowanja młodźinskeho filma 2015 a 2016 „4 Könige“ Theresy von Eltz a „Gewitterzellen“ Jakoba Schmidta. Z loni w Choćebuzu wuznamjenjenym přinoškom „Zmij“ Angeliki Šusteroweje je tež delnjoserbski film pódla. Wona budźe tež při předstajenju w Plzenje přitomna. Finále Plzeň zhladuje lětsa na 30 lět wobstaća. Festiwal je najwjetša pokazka čěskich a słowakskich filmow. Němski filmowy rjad beži we wobłuku němsko-čěskeho kulturneho nalěća składnostnje 20lětneje róčnicy Němsko-čěskeje deklaracije.

Načasne wabjenske srědki maja přichodnje za wopyt muzeja wabić. Za to přewjedujetej Budyski měšćanski muzej a SAEK zhromadnu dźěłarničku za krótkofilm.

Zhorjelc (SN). Tež lětsa je Spěchowanske towarstwo kulturneho města Zhorjelca-Zgorzelec (FVKS) znowa mjezynarodne fotowe wubědźowanje „Po Puću“ wupisało, a to pod hesłom „Hrajnišća žiwjenja“, kaž organizatorojo informuja. Wobdźělić móža so zahorići hobbyjowi fo­tografojo kóždeje staroby. Zarjadowar je myta w hódnoće wjace hač 1 000 eurow přihotował. Myta so spožča w kategorijach „dorosćeni (18+)“, „młodostni (< 18)“, „fotoreportaža“ a „lubušk publikuma“. Šěroki spektrum motiwow so poskića – městna, hdźež so přeco něšto stawa, kotrež su a běchu zetkawanišća ludźi, hdźež so zetkawatej wuměłstwo a čłowjek a tójšto wjace. Wažne je, zo su to městna w němsko-pólsko-čěskim euroregionje Neisse-Nysa-Nisa a z južneho euroregiona Sprjewja-Nysa-Bobr. „Po Puću“ wotměje so serbsce, němsce, pólsce, čěsce a jendźelsce. Hač do 24. julija móža wobdźělnicy swoje motiwy zapodać. Informacije namakaće na internetnej stronje www.fotowewubedzowanje.fvks.eu. Mytowanje budźe 7. septembra.

London (dpa/SN). Premierministerka Wulkeje Britaniskeje Theresa May je dźensa njejapcy nowowólby připowědźiła. Hižo jutře maja zapósłancy delnjeje komory wo tym wothłosować. Tuchwilu su nowowólby parlamenta hižo 8. junija planowane. Jako přičinu mjenuje May hrožacu njewěstosć. Wulka Britaniska trjeba krute a stabilne knježerstwo.

Z małej mzdu wysoki dawk

Berlin (dpa/K/SN). W Němskej płaći kóždy jědnaty dźěławy – 4,2 milionaj dźěłopřijimarjow – načolnu dawkowu sadźbu we wysokosći 42 procentow. Tole zdźěla nowina Handelsblatt, citujo z dotal njewozjewjeneje studije Kölnskeho instituta němskeho hospodarstwa. Studija znazornja tež, kak sylnje bywaja ći z dawkami poćeženi, kiž maja mału abo přerěznu zasłužbu. Singl z 1 900 eurami měsačnje dyrbi 46 procentow wotwjesć, tón z 3 250 eurami 51 procentow.

Přiběracy šrot w swětnišću

Něhdźe 150 ludźi je so wčera na jutrownym pochodźe w Choćebuzu wobdźěliło. Tole wozjewi organizator zarjadowanja, zwjazk Attac. Loni běchu pochod prěni raz přewjedli, při čimž zličichu porno lětsa jenož połojcu wobdźělnikow. Na plakatach kritizowachu ludźo atomowe brónje a němski eksport brónjow. Zwjazk Attac je připowědźił, zo chcedźa klětu znowa jutrowny pochod přewjesć. Foto: Michael Helbig

Ankara (dpa/K/SN). W referendumje nastupajo wot prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana chcyteje změny wustawy na jeho dobro ze zawjedźenjom prezidialneho režima su so turkowcy wolerjo z 51,4 procentami za wonu dwělomnu naprawu wuprajili. Wobdźělenje bě z wjac hač 85 procentami wysoke. Erdoğan wčera wječor ze zapalom wuwoła: „Tónle kraj wotmě najbóle demokratiske wólby, kajkež je žadyn zapadny kraj nihdy dožiwił njeje.“ Prezident USA Donald Trump je jako jedyn z mało statnikow Erdoğanej telefonisce gratulował. Wobkedźbowarjo OSZE maja wustajeć, zo su we wuměnjenjach nuzoweho stawa šansy za přećiwnikow změny njerune byli. Němske knježerstwo je Turkowsku namołwiło, wuswětlić poroki pozdatnych njeprawidłownosćow při referendumje. W Istanbulu je něšto tysac ludźi přećiwo Erdoğanej protestowało.

Kotre jejko je najtwjerdše? Tole bě hesło wubědźowanja na wikach w badensko-württembergskim Leutkirchu. Prawidła při tymle zarjadowanju su cyle jednore. Dwaj wobdźělnikaj bijetaj swojej warjenej jejce na hornim a delnim kóncu hromadźe. Jejko, kotrež njeje so rozbiło, je dobyło. Mjeztym maja wobdźělnicy wubědźowanja samo wěstu strategiju, kak swoje jejka wosebje twjerde zwarja.

Wosrjedź jutrownych prózdnin su młodostni w Münsteru ludźi na spontanu party do sportoweje hale přeprosyli. Do toho pak běchu so do njeje zadobyli. Za slědowacy swjedźeń žadachu sej samo zastup. Kedźbliwemu susodej bě skónčnje napadnyło, zo so sobotu wječor a w prózdninach njewšědnje wjele młodych ludźi na šulskim dworje zetkawa a tuž zawoła policiju. Zastojnicy ilegalne zarjadowanje zakónčichu.

Kijew (dpa/K/SN). Němskej, Ruskej, Francoskej a Ukrainje njedźiwajcy składnostnych bojow na wuchodnej Ukrainje na tym zaleži, konflikt politisce rozrisać. Šefojo statow a knježerstwo tak mjenowaneho formata „Normandie“ zwuraznichu w telefoniskej rozmołwje, zo je wažne, wobzamknjeny přiměr kruće dodźeržeć, praji rěčnica zwjazkoweho knježerstwa. Po jeje słowach su wobdźělene staty zdobom k tomu pominali, při wuměnje jatych doslědnišo pokročować. Starosć jim načinja, zo dochadźa přeco zaso k nadpadam na přisłušnikow wobkedźbowanskeje misije OSZE.