To a tamne (16.03.23)

štwórtk, 16. měrca 2023 spisane wot:
Z tysacow pisanych lego-klockow su wjele dźěći a dorosćeni dwě rampje ­na­- twarili. Prěnju tajku su zawčerawšim w jednym kwětkacym wobchodźe w Hamburgu instalowali. Tam móža ju nětko ludźo z rolatorom abo koleskatym stołom wužiwać. Kelko klockow su akterojo dokładnje trjebali, njemóžeše sobuorganizatorka Kendra Eckhorst rjec. Hač do dźesać centimetrow wysoke rampy su dźěći a dorosćeni na wjacorych dnjach zhromadnje paslili a lěpili. Druhu rampu chce iniciatiwa „Horn – Einfach für alle“ kónc apryla přepodać. Pisane rampy ­wuwědomja ludźom, kajke ćeže maja zbrašeni wšědny dźeń přewinyć.

To a tamne (15.03.23)

srjeda, 15. měrca 2023 spisane wot:
Britiska organizacija UK Antarctic Heritage Trust pyta pjeć požadarjow za dźěłowe městno w Antarktice. Tak ma so najjužniši póstowy zarjad zemje, kaž tež wobchod za wopytowarjow wobsadźić. Dale słuša k nadawkam přistajeneho, pjeć měsacow dołho wšědnje pinguiny ličić. Dźěłowe městno je něhdźe 14 500 kilometrow wot Wulkeje Britaniskeje zdalene.

To a tamne (14.03.23)

wutora, 14. měrca 2023 spisane wot:
Elektromišter Paul Lehmann z Herzberga je sej krótko do swojich 80. narodnin přeće spjelnił. Po tym zo bě po němskej jednoće stare NDRske lampy na moderniše wuměnił, chcyše nětko tež poslednju nadróžnu lampu w měsće z nowej LED-lampu narunać. Zańdźenu srjedu je wón zhromadnje z tamnišim měšćanostu Karsten Eule-Prützom swoje přeće spjelnił. Z tym je wón ze swojej firmu po cyłym měsće minjene lěta něhdźe 2 000 nadróžnych lampow „ponowił“ a město nětko wjele milinow lutuje. Mjeztym zo bě za wobswětlenje města w lěće 2017 hišće něhdźe 495 000 kilowattowych hodźin trěbnych, bě jich loni jenož hišće 275 000.

To a tamne (13.03.23)

póndźela, 13. měrca 2023 spisane wot:

We wjacorych kinach w Němskej a druhich krajach je minjene dny k wukročenjam dóšło. W běhu předstajenja filma „Creed III“ młodostni w kinje stawachu, po sedłach krosnowachu, z popcornom mjetachu a napoje rozkidachu. Na syći TikTok su wideja tajkich mylenskich akcijow wulku kedźbnosć wuwabili. Policija w Essenje je pokazki na wubědźowanje namakała. Při tym čuja so akterojo k tomu pohnući, sej ze swojimi akcijemi přetorhnjenje ki­nowych předstajenjow wunuzować a tak kedźbnosć pola TikTok dóstać.

Na swójskim kwasnym dnju měješe ­njewjesta w Oberfrankenje njedawno hubjenu naladu. Najprjedy je 32lětna z frizerskeho wobchoda ćeknyła, bjeztoho zo je cyłkownu sumu za swoju njewjesćinsku frizuru zapłaćiła. Po tym je wona do awta frizerki zajěła. Hač da so žona na wonym dnju přiwšěm hišće zwěrować, njemóžeše rěčnik policije rjec.

To a tamne (10.03.23)

pjatk, 10. měrca 2023 spisane wot:
Narodne powětrowe a swětnišćowe zarjadnistwo NASA je njedawno asteroid „2023 DW“ w swětnišću wotkryło. Ćěleso měri so na zemju a je na zbožo hišće daloko zdalene. Z přerězkom nimale 50 metrow móže asteroid wulke škody na zemi načinić a samo wjetše město zničić. Kaž fachowcy NASA wuličichu, „2023 DW“ dokładnje na dnju Walentina w lěće 2046 zemju trjechi. Prawdźepodobnosć toho pak leži pola 1 do 560. Prawdźepo­dobnosć w loće dobyć leži tuchwilu pola 1 do 140 milionow. W lěće 2013 je dalši asteroid z přerězkom 20 metrow Rusku trjechił. Tehdy so wjele ludźi zranichu a wokna chěžow rozbichu.

To a tamne (09.03.23)

štwórtk, 09. měrca 2023 spisane wot:

W Čěskej slědźi policija intensiwnje za pokradnjenym konjom, kotryž słuša čečenskemu knježićelej Ramsanej Kadyrowej. Njeznaći skućićeljo su konja najskerje w nocy wot minjeneho pjatka na sobotu z hródźe w Krabčicach pokradnyli. 16 lět stary kóń za galopowy sport ma na čole njeprawidłowny běły blak w formje hwězdy. Hódnota zwěrjeća wučinja znajmjeńša 17 000 eurow. Rěčnica financneho ministerstwa w Praze zjawnoprawniskemu rozhłosej wčera wobkrući, zo słuša kóń woprawdźe Kadyrowej. Tola mjeztym njemóže wón wo zwěrjeću rozsu­- dźić, dokelž słuša k zamóženskim hódnotam, kotrež je EU sankcijow přećiwo njemu dla zamjerznyła. Kadyrow a jeho přiwisnicy wojuja za Rusku w Ukrainje.

Znaty hudźbnik Wincent Weiss je ze 30 lětami swoju emocionalnu stronu wotkrył. „Mjeztym započnu při serijach abo w kinje płakać. To je rjane znamjo za to, so emocionalnje do něčeho dać“, wón rjekny. Do toho njeje emocije rady dopušćił. „Nětko rady płakam a čuju so při tym zbožowny. Płakać, je tola rjenje.“

To a tamne (08.03.23)

srjeda, 08. měrca 2023 spisane wot:

Dobyćerka myta Golden Globe Ruth Wilson w Londonje bórze w njewšědnej dźiwadłowej produkciji wustupi. Cyłkownje 24 hodźin chce britiska dźiwadźel­nica w Londonje w dźiwadle Young Vic přeco samsnu, mało mjeńšin trajacu ­scenu předstajić, ale z měnjatymi partnerami. Sto wšelakich muži ma jedyn po druhim z njej scenu wo dźělenju hrać. Žadyn z mužow njeje do předstajenja zhromadnje z Wilson zwučował.

Po wšěm zdaću wjelki su w Běłej Wodźe psycu torhali a zežrali. Fachowcy sak­skeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju wuńdźechu zawčerawšim z wysokej prawdźepodobnosću z toho, zo su wjelki psycu nadpadnyli. Minjeny pjatk bě Collie-psyca při wuchodźowanju ze swojim wobsedźerjom za sornu běžała a so w lěsu zhubiła. Jako so njenawróći, je wobsedźer za njej pytał a ju mortwu w lěsu namakał.

To a tamne (07.03.23)

wutora, 07. měrca 2023 spisane wot:

82lětna je swojeho syna po wobchadnym njezbožu w Lüneburgu zakitowała a so z chošćom do nadběhowarja dała. 54lětny bě po njezbožu minjeny pjatk, do kotrehož bě jeho dźowka zapřijata, na městno njezboža přišoł a so do 57lětneho wobdźěleneho dał, zdźěli zawčera­wšim rěčnik policije. 57lětny je potom do hrjadki padnył a so w mjezwoču zranił. Jeho 82 lět stara mać hrabny sej ­chošćo a 54lětneho nadběhowaše.

Wjacore mjeńše města w Schleswigsko-Holsteinskej chcedźa z pomocu pazorakow ličbu hawronow wobmjezować. Komuny maja wulke kolonije rapakow, kiž haru zawinuja a howna zawostajeja. Wot spočatka februara přijědźe plahowar pazorakow Herbert Boger trójce wob tydźeń ze swojimi zwěrjatami do Kellinghusena. Hawrony słušeja k wosebje škitanym družinam w Němskej a njesmědźa so honić.

To a tamne (06.03.23)

póndźela, 06. měrca 2023 spisane wot:

Poprawom bě w Hamburgu připowědźene, zo maja so zawčerawšim drasty markow darmotnje zajimcam rozdźělić. Powěsć je so po socialnych medijach ­rozšěriła a wjele młodostnych je wězo přišło. Kaž so na městnje wukopa, bě powěsć wopačna. Dokelž běchu přitomni přesłapjeni, započinachu randalěrować. Młodostni přichwatanych zastojnikow samo nadběhowachu. Kaž policija informuje, dotal jasne njeje, štó je wopačnu powěsć w interneće rozšěrił.

W składźišću za twarožk su so w Šwicarskej něhdźe 11 000 twarožkowych pokrutow zničili. Přičina njezboža minjeny štwórtk južnozapadnje Berna je njeznata. Něhdźe połojca twarožka słušeše towaršnosći Migros. Přiwšěm budźe w kupnicach Migros přichodnje dosć šwicarskeho twarožka Gruýere k dispoziciji, rěčnik towaršnosće kupcow změruje.

To a tamne (03.03.23)

pjatk, 03. měrca 2023 spisane wot:
Transgender žona, kotraž bě před swojim přiměrjenjom splaha dwě žonje wumocowała, bu k wosom lětam jastwa zasudźena. 31lětna, kotraž bě w lěće 2016 a w lěće 2019 stajnje jednu žonu wumocowała, wšitke wumjetowanja raznje wotpokaza a twjerdźeše, zo běštej žonje ze seksom přezjednej. Přiměrjenje splaha so hakle po njeskutkach zwoprawdźi. Pad bě w Šotiskej wulku kritiku wuwa­bił, dokelž běchu zasudźenu najebać wumocowanja za čas přepytowanskeje jatby najprjedy w žónskim jastwje zaměstnili. W tutym času njebě přiměrjenje splaha hišće wotzamknjene. Po oficialnym pruwowanju bu wona do jastwa za muži ­přepołožena. Nastupajo wobchadźenje z transgender žonu nastachu w Šotiskej diskusije, dokelž bě prawdźepodobnje tež šotiske knježerstwo njewěste, kak měli ze zasudźenej wobchadźeć.

Serbska debata

nowostki LND