Rěčny centrum WITAJ (RCW) w Budyšinje zhladuje wróćo na dale a stupacu ličbu kursow serbšćiny w zańdźenym lěće. Milenka Rječcyna je so z docentom serbšćiny Marekom Krawcom rozmołwjała.
Kak je poměr přirunujo kursy serbšćiny w tutym a w zańdźenym lěće?
M. Krawc: Tuchwilu mamy w RCW 24 kursow, loni mějachmy něhdźe 17. To je jasnje stupaca tendenca. Zajimawe je, zo mamy kursy na dalšich městnach, nic jenož kaž dotal w Budyšinje, Pančicach-Kukowje, Wojerecach abo w Slepom. Nětko podawamy tež kursy w Konjecach, Kulowje a w Radworju, wšitke wusměrjene na započatkarjow. W cyłku je dźewjeć nowych prezencnych kursow, dwaj stej online kursaj.
Wuwučujeće Wy wšitke kursy na wšelkich městnosćach jenož sam?
M. Krawc: Ně. Nimo mje – ja wuwučuju w Budyšinje, w Slepom a we Wojerecach – su to: Jan Breindl w Kulowje, Kryštof Peršín w Konjecach a Pančicach-Kukowje, Julian Nyča w Pančicach-Kukowje kaž tež Walburga Šćapanowa w Radworju. Wjeselu so jara, zo wona tam kurs za započatkarjow podawa. Jan Breindl wuwučuje w třoch kursach, Kryštof Peršin ma štyri kursy kaž tež dwaj online kursaj na starosći.
Ralbicy-Róžant (SN/MiR). Serbske šulske towarstwo (SŠT) je koncept za wuwiće Smjerdźečanskeho kubłanskeho srjedźišća LIPA wuwiło. Dźensa wječor chce gmejnska rada Ralbicy-Róžant wo předłoze wuradźować a diskutować. Jako nošer imobilije a ležownosće wšak rozsudźi gmejna, komu rumnosće za wužiwanje přewostaji. Zajimc z najwjetšimi ambicijemi tuchwilu je – a budźe to tež dale – Serbske šulske towarstwo. Wone chce Smjerdźečansku LIPU jako kubłanske srjedźišćo w Delanach wutwarić.
Za nadźěłanje koncepta je so jednaćel SŠT Andreas Ošika wo spěchowanske srědki pola Załožby za serbski lud prócował. Dohromady 3 000 eurow je wona loni towarstwu za to přizwoliła. Po swojim koncepće chce SŠT rumnosće imobilije, kotrež budu wot přichodneho lěta swobodne, za kubłanske zarjadowanja wužiwać. Aktualnje tam hišće zaměstnjeny žłobik kónc tohole resp. spočatk noweho lěta do přebywanišća w Ralbicach přećehnje. Loni bě SŠT pjenjezy do kehelowanišća a do wutworjenja kulturneje zahrody inwestowało.
Kulow (AK/SN). Kulowska wyša šula „Korla Awgust Kocor“ je zašły pjatk na Dźeń wotewrjenych duri přeprosyła. Šulska nawodnica Ines Lešowa zwěsći, zo maja „serbska rěč, kultura a hajenje tradicijow na kubłanišću stajnje wysoku hódnotu.“ Wuwučuja tam serbšćinu jako předmjet a poskićuja ju zdobom jako cyłodnjowski poskitk.
Tuchwilu wuknje 46 z 315 šulerjow serbšćinu po koncepće 2plus, dźesać šulerjow w 5. lětniku, dźewjećo w 6., šesćo w 7, dźesaćo we 8., šesćo w 9. a pjećo w 10. lětniku. Sabina Modšingowa z Ćiska wuwučuje serbšćinu w 5., Zuzana Rečelina z Kulowca w 6. a 7. a maćeršćinarka Ines Lešowa w 9. a 10. lětniku. Nimo toho móžeš serbšćinu tež jako cyłodnjowski poskitk dožiwjeć. Ličba wobdźělnikow na cyłodnjowskim poskitku je wšelakora, wotwisna wot zajima a wobsaha. „Dźakowano tomule poskitkej, mamy składnosć cyle zaměrnje wšelake projekty organizować“, rjekny Ines Lešowa. „W tymle šulskim lěće podamy so w aprylu na ekskursiju do Delnjeje Łužicy na Radušanske słowjanske hrodźišćo. Tam zeznajomjeja so šulerjo ze stawiznami Łužicy a geografiskimi wosebitosćemi Błótow.
Wojerecy (AK/SN). Integracija wyšeje šule na Křesćanskej šuli Johanneum Wojerecy je přewšo wunošna. „Wosom lět po zawjedźenju zhromadneho wuknjenja a wuwučowanja zakónči tu mjeztym hižo třeća rjadownja wyšeje šule swój šulski čas.“ Tole podšmórny Katrin Goering, nawodnica wyšeje šule, na dnju wotewrjenych duri.
Toralf Schrader, wučer na Lessingowym gymnaziju we Wojerecach, zhladuje na minjene šulske połlěto kaž tež na přichodnu połojcu šulskeho lěta, kotraž wot februara na wuwučowacych a wuknjacych čaka.
Kóždy z nas ma cyle wosobinski časowy porjad. Štóž wšědnje rano swoje dźěći do šule pohonjuje, wě, što měnju. Tež šula sama ma swój časowy porjad. Šulske lěto so w lěću započina. Tuž smy prěnje połlěto hižo wuspěšnje zakónčili.
Lětuši prěni wjeršk šulskeho žiwjenja běše dźeń wotewrjenych duri na gymnaziju, kotryž mjenujemy „pózdnju změnu“, minjeny pjatk. Mnozy šulerjo wokolnych zakładnych šulow smy na njón přeprosyli, zo bychu hosćom na swojich instrumentach zahudźili.
Budyšin (CS/SN). Konrad Domrös (zady nalěwo) je z Michendorfa pola Podstupima přijěł, jeno zo móhł wysokošulski dźeń Statneje studijneje akademije w Budyšinje wopytać. Šuler 12. lětnika wě hižo jara dokładnje, što wón chce. Z chorownju Charité w Berlinje ma wón hižo kruteho partnera poboku. W Budyšinje chce wón tohodla medicinisku techniku studować. Prof. Daniel Raabe (stejo) a kolega Mahdi Abdel-Hag, zastupnikaj wotnožki mediciniskeje techniki, staj zajimowanym gymnaziastam z pospytom dohlad do maćiznoweje techniki skićiłoj.
Kóžde lěto spočatk januara zarjaduja po wšej Němskej dźeń wysokich šulow. Šulerjo 11. a 12. lětnika dóstawaja swobodny dźeń, zo móhli so po wšelakich kubłanišćach rozhladować. Direktorka Budyskeje powołanskeje akademije prof. Barbara Wuttke rěči wo hoberskim nawalu. Za zahajacy přednošk dyrbjachu sej wjetšu rumnosć pytać. Přičina wulkeho wothłosa móhła być, zo ma so Budyska akademija wot 2025 z wysokej šulu stać. Tak móhli studenća tam wukubłanje z masterskim studijom zwjazać.