Starši jako idejedawarjo

pjatk, 25. septembera 2020 spisane wot:

Budyšin (SN/MiR). Budyscy starši paruja serbskorěčne rumy za swoje dźěći a to na maćernorěčnym niwowje. Projektowa managerka Domowiny Rejzka Krügerowa zarjaduje tuž přichodnu wutoru prěni króć Serbsku hodźinku w sprjewinym měsće. „Starši, kotrychž dźěći chodźa na Budysku Serbsku zakładnu šulu, wočakuja a sej přeja, zo my ze stron Domowiny wuwiće maćernorěčnych kmanosćow jich dźěći podpěrujemy“, tak wona rozjasnja. „Tohodla smy hižo dlěje wo tym rozmyslowali, kak móhli přeću wotpowědować.“ Hladajo na to, zo je runje na Budyskej serbskej šuli w rjadownjach wobstajnje wjele wot doma němskorěčnych dźěći, su serbscy starši za idejemi pytali, kak swojim dźěćom zmóžnić druhdźe hač doma serbskorěčnu atmosferu dožiwić, a su so na managerku wobroćili. Mjeztym su so wšelake Budyske serbske gremije z tematiku zaběrali. Zaměr bě mjez druhim, namakać ideje a wo jich přesadźenju rěčeć, na přikład na zetkanju serbskich staršich w Budyskej barje Sundowner.

Comicowa dźěłarnička wotkrywa talenty

štwórtk, 24. septembera 2020 spisane wot:

RCW jako zarjadowar a Šćěpan Hanuš staj dźěćom pokazałoj, kak tajke rysowane stawiznički nastawaja

Městna za comicowu dźěłarničku Rěčneho centruma WITAJ běchu lětsa jara spěšnje wobsadźene. A to nic jeničce korony dla. Ně, z dźěłarničku je RCW ­jako zarjadowar wuwabił wulki a lěto wot lěta přiběracy zajim.

Michaela Hrjehorjowa z rěčneho centruma je tuž nětko kaž hižo loni, dwaj kursaj zarjadowała. Hižo pjatk, 18. septembra, nawječor zetkachu so prěni zajimcy w domje Jurja Brězana w Hornim Hajnku, zo bychu zhromadnje rysowali. A sobotu dopołdnja měješe dalša skupina składnosć nawuknyć, kak comicowe figury nastawaja. Poboku mějachu woni w Serbach drje najznaćišeho a najwuspěšnišeho rysowarja comicow Šćěpana Hanuša z Berlina. Wón pokaza dohromady 18 šulerjam 3. do 7. lětnika, kak wažne je začuća do mjezwoča a pohiba figurow zapřijeć.

Mnohe prašenja

Kubłanske wiki we Wrócławju

wutora, 22. septembera 2020 spisane wot:

Wrócławski centrum za socialne wuwiće wuhotuje 6. raz Interkulturne kubłanske wiki. Partnerojo trojorěčnje pólsko-němsko-jendźelskeho zarjadowanja su regionalne zastupnistwo Europskeje komisije, zwjazowanski běrow Sakskeje we Wrócławju kaž tež tamniša uniwersita. Z Rěčnym centrumom ­WITAJ je tež Łužica zastupjena.

Wrócław (SN/bn). Interkulturne wukubłanske wiki wotměwaja so wot 2014 kóždolětnje we Wrócławju. Zaměr zarjadowanja je, „interkulturne kompetency a interkulturnu praksu spěchować a wuwiwać“, ze stron zarjadowarjow rěka. Wobdźělnicy su předewšěm njestatne organizacije (NGO) kaž tež powšitkownowužitne institucije, kiž „podpěruja kubłanje, wusměrjene na wotewrjenosć, mjezsobny respekt a dialog a kotrež poskićeja inowatiwne aktiwity a projekty za dźěći a młodostnych“.

Zhromadnje comicsy rysowali

wutora, 22. septembera 2020 spisane wot:
Po dołhej přestawce koronapandemije dla tež w zwonkašulskich poskitkach bě lětuša comicowa dźěłarnička ze Šćěpanom Hanušom minjeny kónc tydźeznja w domje Jurja Brězana přewšo powabna. „Zajim šulerjow a šulerkow 3. do 5. lětnika bě tak wulki, zo smy krótkodobnje přidatny termin zmóžnili“, rozprawja Michaela Hrjehorjowa z Rěčneho centruma WITAJ. Tak wobdźěli so pjatk wosom a sobotu jědnaće dźěći. Ilustracije Šćěpana Hanuša, kiž sam tež comicsy rysuje, znaja šulerjo hłownje z časopisa Płomjo. Z wosobu za nimi zhromadnje rysować – a to w dźěłarni njeboh spisowaćela w Hornim Hajnku – je dźěći wězo pohonjało. Foto: Feliks Haza

Wužitna ideja za wulětnikarjow

pjatk, 18. septembera 2020 spisane wot:

Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu Choćebuz je swój nazymski semester hižo w awgusće zahajiła. Zarjadnišćo je tójšto zarjadowanjow lětsa hinak planowało, štož bě koronapandemije dla trěbne.

Choćebuz (SN). Korony dla njebě Šuli ­za delnjoserbsku rěč a kulturu Choćebuz móžno organizować studijne jězby do wukraja abo do serbskeje wokoliny. Tak je sej nawodnistwo přemysliło něšto ­hinaše za maćernorěčnych a přećelow delnjoserbšćiny přihotować. Tak zetka so 10. septembra połsta z nich w Bórkowach, zo bychu čołmikowali, zhromadnje spěwali a so rozmołwjeli. Zajimcy ­běchu ze Šejnhejdy, z Depska, Barbuka, z Wulkeho Dobrynja, Turjeja, Choćebuza, Stopišćow, Hochozy, Prjawoza a Drjenowa. Hochoženjo běchu samo z wulkim kremserom přijěli. Zdobom su ze serbskej chorhoju kóždemu pokazali, zo su Serbja po puću.

Witanje běše jara wutrobne, wšako njeběchu so wosebje ći starši ludźo dlěje widźeli. Wotjěli su woni z čołmom wot přistawa Rehnus w Bórkowach. Po niłkej wodźe staj čołmarjej po krutej čarje jěłoj, štož zbudźi w pućowacych zajim. Wšako njebě nowa wódna dróha hišće wšěm znata.

W Drježdźanach serbšćinu podawać

srjeda, 16. septembera 2020 spisane wot:

W sakskej stolicy maja tuchwilu 26 dźěći, kotrež chcedźa serbšćinu wuknyć. Nimaja pak tam šulu, hdźež móhli ­zajimowanych šulerjow wšelakeje ­staroby w předmjeće wuwučować. Dotalny rěčny kurs, kotryž bě towarstwo Stup dale popołdnju poskićało, tuchwilu njepřewjeduja.

Drježdźany (SN/MiR). Předsydka Drježdźanskeho towarstwa Stup dale Jadwiga Pjacec bě čłonow towarstwa na zetkanje přeprosyła, zo bychu zhromadnje spytali na aktualne prašenja wotmołwić. 14 staršich je póndźelu přišło. Dalši běchu so zamołwili.

Wuměnkarjo wuča

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:

Budyšin/Wojerecy (SN/MiR). Na Serbskim gymnaziju Budyšin maja za wšitke předmjety wotpowědnych wučerjow. Dokelž z přistajenych w předmjeće matematika w tymle šulskim lěće jedna na kubłanišću njeje, zastupujetaj ju w tym času wučerjej-wuměnkarjej. Wonaj sej hodźiny dźělitaj. „Pola nas steji před kóždej­ rjadownju jedyn wučer, a to smy přewšo zbožowni“, praji na naprašowanje SN nawoda gymnazija René Wjacławk. Mjez tamnišimi kolegami su tež třo referendarojo. Matej Kowar tam hižo wot lońšeho skutkuje. Za něšto dnjow, 14. septembra, přidružitaj so jemu dalšej přichodnaj wučerjej a zahajitaj na Serbskim gymnaziju swój studij zakónčacy wukubłanski čas.

To njerozumju

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:
Nowe šulske lěto je so runje započało, a hižo so prašam: Što to dyrbi? Na jednym boku pytaja nuznje serbskich wučerjow – a to samo we wukraju –, na tamnej stronje pak da Budyska wotnožka Krajneho zarjada za šulu a kubłanje wukubłanych a wjacore lěta we wučerstwje skutkowacych serbskich(!) pedagogow tak jednorje ze serbskeje šulskeje słužby ćahnyć. To njerozumju. Uwe Macka – wón bě wjele lět na Ralbičanskej wyšej šuli woblubo­wany wučer – je nětko na Wóslinčanskim kubłanišću, kotrež je w swobodnym nošerstwje. To je jenož jedyn přikład, zo su nuznje trěbni pedagogojo serbske šule wopušćili a zdźěla na němsku wotešli. Njemóže statny zarjad, kotryž zhromadnje ze Serbskim šulskim towarstwom wo wučerjow wabi a samo přistajenje zaruča, w tajkich padach kompromisy nańć, zo bychu serbscy wučerjo tam wostali, hdźež jich nu­znje trjebamy, na serbskich šulach. A trjebamy jich we wšitkich šulskich družinach! Janek Wowčer

Prěni šulski dźeń jeje posledni był

srjeda, 02. septembera 2020 spisane wot:
Na prěnim dnju noweho šulskeho lěta su na Kulowskej zakładnej šuli wjelelětnu wučerku Gizelu Šołćinu (naprawo) na wuměnk rozžohnowali. Wšón čas je so wona za wšitke serbske naležnosće zasadźała a na kubłanišću 2plus-skupiny wuwučowała. Mjez druhim bě so tež wo to starała, dźěći k ptačemu kwasej abo mejemjetanju serbsku drastu hotować. Swoju wědu pak chce tež w přichodźe dale dawać a Kulowsku šulu w tym zwisku podpěrać. Šulska wjednica Gabriela Bulankowa (nalěwo) je so Gizeli Šołćinej za jeje skutkowanje dźakowała a přepoda jej jako dopomnjenku ­album z wobrazami. Młoda serbska kolegina Edith Mrózec je samo swójsku serbsku baseń přednjesła. Foto: Lubina Dučmanowa

Drěmajo čakać?

póndźela, 31. awgusta 2020 spisane wot:
Hač su šulscy nowačcy a jich starši zašłu nóc derje spali? Dźensa dźě je so za abejcejnikow dyrdomdej zahajił – nowy žiwjenski wotrězk – wšědny wopyt šule. W kóždej swójbje z nowačkom je z tym nowy rytmus zwjazany. Tež hdyž chcył tón abo tamny rano radšo hišće trochu podrěmać, w Němskej knježi šulska winowatosć. Tak zawěsće wšitcy swoje zmysły wosebje napinaja, šulerjo, starši kaž wučerjo. Što pak, dyrbja-li so ći najmłódši hišće wot prěnjeho šulskeho dnja z wobmjezowanjemi bědźić? Njemyslu při tym w prěnim rjedźe na te korony dla, wjele bóle na starosće šulskich nawodow a nošerjow, zo njeje přiběraceje ličby šulerjow hižo dosć rumnosćow. Zo bychu woni wuspěšni byli, trjebaja w šuli dobre wuknjenske wuměnjenja. A k tomu słuša kóždemu šulerjej přiměrjene městno. Prašam so tuž, hač njeje wuknjenje doma perspektiwa? Abo čakamy drěmajo, zo so šulerske ličby zaso pomjeńša? Milenka Rječcyna

nowostki LND