Chinskeho spiona zajeli

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sobudźěłaćerja němskeho zapósłanca AfD Maximiliana Kraha su dźensa w Drježdźanach zajeli, wumjetujo jemu spionažu za Chinu. Wo tym rozprawja generalne statne rěčnistwo w Karlsruhe. Zajaty je pječa informacije z Europskeho parlamenta dale ­dawał. Krah sam njebě dopołdnja za stejišćo docpějomny. Bydlenje sobudźěłaćerja w Drježdźanach su mjeztym přepytowali. Němski staćan Jian G. je pječa sobudźěłaćer chinskeje tajnje słužby.

Nastroje radšo porjedźeć

Brüssel (dpa/SN). Europski parlament chcyše dźensa zakoń wobzamknyć, kotryž spožča kupcam prawo na porjedźenje nastroja. Po tutym puću chcedźa ludźi pohnuć, kupjene nastroje dlěje wužiwać, na přikład chłódźak abo laptop. W padźe defekta chcedźa ludźom zmóžnić, čas garantije podlěšić. Hłowny zaměr je, so knježacej mentaliće preč mjetanja spřećiwjeć, kotraž broji dźěłowe mocy a zemske pokłady a kiž zawostaja kóždolětnje 35 milionow tonow wotpadkow.

Zaso rakety na Israel

Połny měsačk nad plantažu aprikozow sadoweho předewzaća Hornemann w saksko-anhaltskim Sülzetalu: Ze swěčkami su ­minjenu nóc spytali, čućiwe kćenja před zmjerzkom škitać. Małe płomjenja wokolinu znajmjeńša tróšku wohrěwaja a tak ­wjetšim škodam zadźěwaja. Minjenu nóc su tam dwaj stopjenjej zmjerzka naměrili. Foto: pa/dpa/Klaus-Dietmar Gabbert

Hofreiter žada sej słowo kanclera

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). W zwadźe wo dwanaće dypkow wobsahowacy program FDP k hospodarskemu přewrótej žada sej politikar Zelenych Anton Hofreiter, zo zapřimnje zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD). Tón měł sej předsydu FDP Christiana Lindnera skazać a jemu rjec, „zo to takle njeńdźe“, rjekny Hofreiter wčera wječor w sćelaku n-tv. Wčera předstajeny plan mjez druhim předwidźi, přijimowarjam wobydlerskeho pjenjeza 30 procentow popłatkow šmórnyć, hdyž dźěło wotpokazuja. Tole bě wjele diskusijow zbudźiło. Hofreiter je sej wěsty, zo je namjet liberalnych zdobom pospyt, nahladnosć strony mjez wolerjemi polěpšić. FDP by tuchwilu runje hišće štyri procenty hłosow dóstała. „Hač je akcija zmysłapołna, dyrbja liberalni sami wědźeć“, Hofreiter rjekny. „Nazhonjenja ­wuča, zo to tež ničo wjace njepomha.“

Wulka Britaniska Ukrainje pomha

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:
London (dpa/SN). Wulka Britaniska je Ukrainje swój dotal najwjetši pomocny paket z bojowymi čołmami, sta lětadłami, wjace hač 1 600 raketami a milio­nami patronow přilubiła. Zakitowanje Ukrainy přećiwo Ruskej je za Europu přewšo wažne, rjekny britiski premier Rushi Sunak. Jutře chce Sunak w Berlinje zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) zetkać. Europska unija njebudźe Ukrainje najprjedy raz žane lětadła wotwobarace systemy typa „Patriot“ přewostajeć. Na zetkanju wonkownych ministrow njeje žadyn kraj wotpowědnemu namjetej Němskeje přihłosował.

London sćele migrantow do Ruandy

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:
London (dpa/SN). Britiski premierminister Rishi Sunak je přihłosowanje parlamenta k wjele diskutowanemu azylowemu paketej z Ruandu witał. Hornja komora bě naćisk minjenu nóc po dlěšim spjećowanju schwaliła. Z tym deklaruje Wulka Britaniska wuchodoafriski kraj za „wěsty stat“ a zmóžnja tak wotsunjenje požadarjow azyla. Sunak rěčeše w tym zwisku wo „směrodajnym zakonju“ w boju přećiwo njeregularnej migraciji. Nětko dźe wo to, lěty do Ruandy spěšnje organizować a tak „dalše žiwjenja wuchować“. Z nowym zakonjom chcedźa migrantow pohnuć, so strašnych jězbow w gumijowych čołmach po Doverskim přeliwje do Wulkeje Britaniskeje wzdać. Tež wobchodny model pašowarjow chcedźa tak zničić. London chce migrantam faktisce znjemóžnić, we Wulkej Britaniskej próstwu wo azyl stajić. Fachowcy dwěluja, zo zakoń migrantow woprawdźe wottraši. Nimo toho kritizuja, zo płaći Wulka Britaniska Ruandźe sta milionow puntow. Pjenjezy drje zhubja so tam w ćěmnych kanalach korupcije.

Tesla do wažnych rozsudow

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:

Šef firmy Elon Musk chce dźensa wječor najnowše ličby prezentować

Austin (dpa/SN). Hišće před něšto časom tak wupadaše, zo njemóže Teslu ničo zadźeržeć. Nětko steji twarc elektroawtow z USA mócnje pod ćišćom. Ličba předawanych awtow je prěni kwartal prěni króć w minjenych lětach woteběrała, štož wuskutkuje so na wobrot a wunošk. Konkurenca z Chiny so rozpřestrěwa. Kak reaguje šef firmy Elon Musk? Při prezentaciji najnowšich ličbow dźensa wječor w texaskim Austinje wočakuja jasnosć tež za zawod Tesle w Grünheidźe pola Berlina.

Minjene tydźenje běchu za awtotwarca turbulentne. Po spadowanju ličby předawanych awtow je Musk připowědźił, zo chcył kóžde dźesate dźěłowe městno po wšěm swěće šmórnyć. Tak drje wotpadnje wjace hač 14 000 městnow. Kónc tydźenja běchu płaćizny za awta Tesly znižili. Njepřijomny je firmje tež protest aktiwistow přećiwo planowanemu rozšěrjenju jeničkeho zawoda Tesle w Němskej a z tym zwisowace rozprawnistwo.

Gmejna winica njeje

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:
„Hač móžemy inwestować, to dźensa hišće prajić njemóžemy“ – sada, kotraž desiluzioněruje. Worklečanska gmejna je wočiwidnje w tak špatnym financielnym połoženju, zo hižo kredit za renowaciju šule dóstać njemóhła. Tule pak pokazuje so zakładny problem našeho němskeho stata: komunam, bazy demokratije, pobrachuja pjenjezy. Pjenježne połoženje je w mnohich gmejnach katastrofalne. Ale runje jich měł stat podpěrować. W komunach mjenujcy bije wutroba našeho kraja. Hdyž pak sej gmejna ani njemóže dawno trěbny přetwar šule dowolić, potom njezadźiwa, zo bywaja ludźo dźeń a bóle frustrěrowani. Prašenje, kotrež je přeco zaso słyšeć: „Čehodla je za druhe projekty milionow eurow k dispoziciji, nic pak za našu šulu?“ Tole je indic za to, zo njespokojnosć so hustohdy na hněw na stat přeměnja. Worklečan gmejna je nětko ta, na kotruž wšitcy swarja, ale poprawom njeje wona winica. Wina je njefairny podpěranski system stata. Maximilian Gruber

Ukrainscy Romojo diskriminowani

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Ukrainscy Romojo, kotřiž su po februaru 2022 před ruskej nadpadniskej wójnu do Němskeje ćeknyli, dožiwja direktny, strukturelny a insti­tucionalny anticyganizm. Tole wuchadźa z monitoroweje rozprawy, kotruž je centrum za přizjewjenje a informaciju wo anticyganizmje (MIA) kónc minjeneho tydźenja w Berlinje wozjewił. „Wšědna diskriminacija pokazuje so mjez druhim při pytanju ludźi za kma­nymi bydle­nje­mi, kubłanjom, socialnym zastaranjom a dalšimi pomocnymi posłužbami“, zdźěli jednaćel centruma dr. Guillermo Ruiz Torres.

CSU přećiwo reformje skorži

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:
Karlsruhe (dpa/SN). Krótko do jednanjow při zwjazkowym wustawowym sudnistwje nowe wólbne prawo nastupajo, su sebi zastupjerjo amploweje koalicije wěsći, zo budźe sudnistwo tutu reformu přiwzać. „Ludźo nimaja hižo zrozumjenja za to, zo bywa zwjazkowy sejm dźeń a wjetši“, praji wutoru FDP-politikar Konstantin Kuhle w Karlsruhe. Koalicija bě so na to dojednała, mnóstwo zapósłancow na 630 wobmjezować – to je někak sto mjenje hač tuchwilu. Zapósłanc SPD, Sebastian Hartmann, pomjenowaše reformu, kotruž běchu loni nastorčili, ­jako historisku šansu, zo by so dowěra wolerjow do fairneho a sprawneho wólbneho systema zwyšiła. Wot dźensa, wutory a tež srjedu zaběra so druhi senat sudnistwa z nowym wólbnym prawom. Wotstronić chcedźa z reformu nadbytkowe a wurunanske mandaty. Tež klawsla wo zakładnych mandatach ma so wotstronić. Wot tuteje profitowachu w zašłosći wosebje Lěwica a CSU. CSU bě nětko, nimo mnohich priwatnikow, w Karlsruhe přećiwo reformje skoržiła. Wusud drje budu hakle za někotre měsacy wozjewjeć, dokelž su jednanja naročne.

To a tamne (23.04.24)

Dienstag, 23. April 2024 geschrieben von:

Do wuhenja padnył je šup minjeny kónc tydźenja w Berlinje – a bu w druhim pospyće wot wohnjoweje wobory wuchowany. Wobornicy běchu spočatnje z rěblom podarmo spytali, šupa wućahnyć. Skótna lěkarka móžeše pomhać: Wona zwěrjo pohłuši. Na to móžachu małeho šupa wuchować. „Wšitcy běchu zbožowni“, wohnjowa wobora piše.

Njelubozne zetkanje z dingami w Awstralskej měł je spěwar Johannes Oerding (42). Hnydom pjeć dźiwich psow jeho wobkružichu, měrjo so na całty spěwarja. „To je ći naraz cyle hinak“, hudźbnik nowinarjam rjekny. Oerding njeměješe ničo při sebi, zo móhł so zakitować. Na zbožo njeje so ničo stało. Na potrjechenych městnach, na přikład na kupje Fraser Island, zamołwići doraznje před zwěrjatami warnuja. Te njeměrja so jenož na jědź turistow, ale wohrožuja tež dźěći.

Neuheiten LND