Köln/Mainz/Kulow (B/SN). Lědma štó drje so hišće praša, čehodla rěka dźensniša póndźela runje róžowa. Wot 11. do 19. lětstotka bě to w romsko-katolskej cyrkwi róžowa njedźela, hdyž je bamž zasłužbnym wosobinam za wosebite wukony złotu róžu přepodał. Hakle 10. februara 1823 přewjedźechu prěni karnewalowy ćah po Kölnje róžowu póndźelu. Wot toho časa dowola cyrkej stajnje póndźelu do popjelneje srjedy, šwikać zjawne wosobiny. Póstniske nory smědźa přez postronki bić a rozwólnje swjećić. W Němskej tón dźeń kóždolětnje wjace hač 150 tonow słódkosćow z póstniskich wozow přihladowarjam mjetaja. We wjerchowstwje Andorrje a w Grjekskej je róžowa póndźela samo swjaty dźeń.
Wo mocy ewangelija
Rom (dpa/SN). W Italskej je so mjeztym 150 ludźi z corona-wirusom natyknyło. Třo pacienća su dotal na nowu chorosć płucow wumrěli. Epidemije dla su zamołwići wčera swětosławny karnewal we Venedigu dočasnje skónčili. Dźensniši a jutřiši póstniski ćah je wotprajeny. Knježerstwo bě wčera připowědźiło, zo chcyło wot infekcijow wosebje potrjechene kónčiny na sewjeru kraja zawrěć. Wjace hač dźesać wsow z dohromady 50 000 wobydlerjemi steji tak pod karantenu.
Namóc na Bliskim wuchodźe
Tel Aviv (dpa/SN). Mjez israelskim wójskom a militantnymi Palestinjanami je wčera k nowym namócnosćam dóšło. Po smjerći palestinskeho nadpadnika přez israelskich wojakow běchu Palestinjenjo wodnjo wjacore rakety do směra na Israel třělili. Na to su israelske lětadła wječor objekty w Gazaskim pasmje nadběhowali. Israelscy wojacy běchu wčera rano na mjezy Gazaskeho pasma Palestinjana morili. Militantna organizacija Islamski dźihad zdźěli, zo jedna so wo jednoho z jeje wojowarjow.
Trump w Indiskej
Berlin (SN/JaW). Jasne słowa přećiwo anticyganizmej je tele dny zapósłanc SPD w zwjazkowym sejmje Helge Lindh zwuraznił. Wo tym informuje mjeńšinowy sekretariat. „Njepřestawacemu anticyganizmej mamy wehementnje a wotpowědnje znapřećiwjeć“, rjekny Lindh na swojej prěnjej rozmołwje z nawodnicu Berlinskeho mjeńšinoweho sekretariata Judit Šołćinej a sobudźěłaćerku Nele Feuring. Kaž wonej zdźělatej, słužeše zetkanje mjezsobnemu zeznaću. Wšako je Lindh čłon mjez druhim wuběrka za nutřkowne naležnosće a domiznu a poradźowanskeho wuběrka za naležnosće němskich Sintow a Romow, čehoždla ma so tež z mjeńšinowymi naležnosćemi rozestajeć.
Podstupim (dpa/SN). Braniborska přichad fachowcow zaměrnje přihotuje. Wot 1. měrca płaći zakoń wo zapućowanju dźěłowych mocow. „Njeličimy hnydom z wjele fachowcami“, rjekny braniborski nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU) na posedźenju krajnych radow z wyšimi měšćanostami Braniborskeje w Podstupimje. Rozsudne pak přiwšěm je, jim eficientne wuměnjenja zmóžnić.
Po słowach Stübgena chcedźa z jednym wokrjesom započeć. Mjeno njeje wón hišće zjawnje wozjewił. Wokoło Grünheidy we wokrjesu Wódra-Sprjewja su tři wokrjesy hižo signalizowali, zo chcedźa w tej naležnosći hromadźe dźěłać. W bliskosći dźě elektroawtotwarc Tesla wotpohladuje nowu fabriku twarić.
Wokrjesy su sej přezjedne, zo maja so na přichad fachowcow přihotować. Kaž Michael Stübgen připowědźi, wutworja hač do lěća z centralnym zarjadom za wukrajnikow w Eisenhüttenstadće wuměnjenja, wupokazać tych ludźi, kotřiž nimaja dowolnosć, w kraju přebywać. To by wokrjesy wolóžiło.
Berlin (dpa/SN). Po přesłapjacym wólbnym wuslědku za CDU při wólbach Hamburgskeho měšćanskeho parlamenta žadaja sej wodźacy křesćanscy demokraća spěšny rozsud nastupajo dalši kurs strony a jězbneho plana za kanclersku kandidaturu. „Wuslědk dyrbjał nam signal być skónčnje wotućić, dokelž wo wjele dźe“, rjekny jedyn z móžnych kandidatow za předsydu CDU, zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn, powěsćerni dpa. W tym zwisku wón naliči: „To je Hamburg, to je Durinska, to su wuslědki naprašowanjow, to je połoženje zwjazkoweje CDU.“ Ministerski prezident Schleswigsko-Holsteinskeje Daniel Günther namołwješe w sćelaku ZDF, zwjazkowa CDU dyrbjała nětko ručež móžno wotewrjene prašenja rozrisać. Günther mjenowaše nawodnistwo CDU a runje tak kurs strony w Durinskej, hdźež njeje poměr k Lěwicy přeco hišće jasny. Podobnje wupraji so jeho kolega z Posaarskeje Tobias Hans.
Moskwa (dpa/SN). Mjezynarodna swětnišćowa stacija (ISS) móže po hódnoćenju ruskeho swětnišćoweho zarjada Roskosmos hišće hač do lěta 2030 bjez wulkich poćeženjow w swětnišću wostać. „Stacija funguje a tomu budźe tež hišće dalše dźesać lět tak“, zdźěli šef Roskosmosa Dmitrij Rogozin minjeny pjatk statnej agenturje RIA Nowosti. Najebać to, zo njeje hišće doskónčneho rozsuda hladajo na přichod ISS, su so potrjechene kraje na to dojednali, zo ma stacija 400 kilometrow nad zemju samo hač do lěta 2030 dźěłać.
ISS je mjeztym dwaceći lět w swětnišću. Hač do lěta 2024 Američenjo a Rusojo miliardy drohi projekt dale planuja. Podlěšić zhromadnu misiju, wo tym hižo dlěje rěča. Jedne z prašenjow je, hač techniski staw stacije podlěšenje scyła dowola. Wšako je material tež raz přetrjebany. To wšak prawidłownje přepytuja, Rogozin wujasni. Najnowše wuslědki přepytowanja maja srjedź lěta předležeć.
ISS je najwjetši wot čłowjekow twarjeny objekt w kosmosu, wobhospodarjeny wot mjezynarodneje kooperacije 16 krajow a pjeć swětnišćowych agenturow.
Sobujěducy ptačk w Mnichowskej podzemskej železnicy je w interneće tójšto originelnych komentarow zbudźił. We wideju je widźeć, kak mały kakadu na kolenje swojeho wobsedźerja sedźo w podzemskej sobu jědźe. Něchtó z komentatorow měni: „Nadźijomnje ma ptačk pjeluški.“ Dalšim je kakadu dopokaz, zo so „kontrolerojo dźeń a lěpje tarnuja“, zo bychu čornojězdźerjow lepili.
Žortnje myslene přispomnjenje prezidenta awstriskeje hospodarskeje komory Haralda Mahrera na Wienskim Operowym balu je kritiku komunalnych politikarjow zbudźił. Žurnalistam bě Mahrer rjekł, zo pije w swojej wosobnej loži na balu „jenož mineralnu wodu, dokelž zlutniwje z čłonskimi přinoškami wobchadźa“. We Wienje su rozhorjeni, dokelž je Mahrer drohu ložu wotnajał, ze zjawnymi srědkami.