Hodźina wěrnosće

Dienstag, 14. Januar 2020 geschrieben von:
W tym tydźenju směmy w zwisku z planowanym skónčenjom zmilinjenja brunicy wažne rozsudy wočakować, abo tež nic. Nětko je mjenujcy zwjazkowe knježerstwo na rjedźe. Ludźo liča z konkretnymi rozsudami, na přikład, dźe-li wo termin, hdy poslednju brunicowu milinarnju doskónčnje zawru. Zwjazkowe knježerstwo njemóže zamołwitosć za to hižo dlěje někajkej komisiji přewostajić. Hižo srjedu móhł kabinet wotpowědny naćisk zakonja schwalić, hdyž to woprawdźe chce. Sym wćipny, hač změja w Berlinje zmužitosć, so tež přećiwo kritikarjam ze stron (zapadneje) CDU přesadźić, hdźež zawistnje na wone miliardy eurow hladaja, kotrež su pječa za wuhlowe kónčiny předwidźane. Na tamnym boku zamołwići wulkeje koalicije derje wědźa, zo njemóžeš mjeztym zahajeny proces energijoweje změny w Němskej wjace zadźeržeć, nochceš-li so dospołnje blamować. Bliži so hodźina wěrnosće! Marko Wjeńka

Tysac miliardow na dobro klimy

Dienstag, 14. Januar 2020 geschrieben von:

Strasbourg (dpa/SN). We wobłuku hoberskeho inwesticiskeho programa chce komisija EU hač do lěta 2030 bilion eurow do klimoweho přewróta w Europje inwestować, potajkim tysac miliardow. Dźensa chcyše komisija w Strasbourgu rozłožić, kak sej program předstaji. K namjetam słuša mjez druhim pomoc sto miliardow eurow za europske regiony, kotrež so z klimowej a energijowej změnu wosebje bědźa. To su w prěnim rjedźe wuhlowe kónčiny kaž Łužica abo Sewjerorynsko-Westfalska.

Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen bě w decembru tak mjenowany „green deal“ předstajiła, zo by Europa hač do lěta 2050 klimje napřećo neutralna była. Za to měła so fosilnych palnych maćiznow kaž wuhla, wolija a płuna wzdać.

Mjeztym je dźěłarnistwo hórnistwo, chemija a energija (IG BCE) zwjazkowe knježerstwo namołwiło, konkretnu strategiju za wutwar ekomiliny předpołožić. Hladajo na zawrjenje jadrowych a wuhlowych milinarnjow njezbywa wjace wjele chwile, rjekny předsyda dźěłarnistwa Michael­ Vassiliadis.

To a tamne (14.01.20)

Dienstag, 14. Januar 2020 geschrieben von:

Lětadło-knihownja steji wot najnowšeho w sobu najstrašnišej štwórći stolicy Mexika-města. Tamniše zarjadnistwo bě 20 lět staru wusłuženu Boeing 737 kupiło a přetwarić dało. Hłowny zaměr je, ludźom a wosebje dźěćom knihi a elektroniske medije zbližić a tak kriminalitu pomjeńšić. W lětadle maja nimo knihow tež e-booki, słuchoknihi a kompjutery. Internet na naměsće, hdźež Boeing 737 steji, móža darmotnje wužiwać.

29 lět bjez jězbneje dowolnosće z awtom jězdźił je muž w Radebergu. Wukopało je so to nětko po wobchadnym nje­zbožu. Přewulkeje spěšnosće dla bě muž z awtom z dróhi zajěł, do štoma prasnył a so snadnje zranił. Jězbnu dowolnosć wšak policistam pokazać njemóžeše, tu běchu jemu hižo 1991 jězdźenja pod wliwom alkohola dla wotewzali. Wo nowu so wón ženje prócował njebě.

Zjawne hody wupadnyli

Montag, 13. Januar 2020 geschrieben von:

Bagdad (B/SN). Chaldejsko-katolska cyrkej w Iraku, jedna z najwjetšich kře­sćanskich zhromadźenstwow kraja, njeje žane zjawne hody swjećiła. Kaž bě jeje patriarch kardinal Louis Raphael I. Sako w hodownym poselstwje pisomnje wozjewił, respektowachu tak ludźi, kotřiž běchu při protestach přećiwo irakskemu knježerstwu žiwjenje přisadźili abo so zranili. „Njezmějemy wupyšene hodowne štomy w cyrkwjach a na dróhach žane swjedźenje a žane přijeće w patriarchaće“, zdźěli Sako krótko do hód. Chaldejsko-katolska cyrkej w Iraku je z Romom zwjazana cyrkej wuchodosyriskeho ritusa a skutkuje w cyrkwinskim zhromadźenstwje z bamžom w Romje.

Wliw křesćanstwa woteběra

Von der Leyen spřisahana

Montag, 13. Januar 2020 geschrieben von:

Luxemburg (dpa/SN). Šěsć tydźenjow po nastupje zastojnstwa su nowu prezidentku komisije EU Ursulu von der Leyen zhromadnje z jeje 26 komisarami dźensa oficialnje spřisahali. Na swjatočnosći před sudnikami Europskeho sudnistwa w Luxemburgu wona přilubi, zo chcyła zrěčenja EU dodźeržeć a w zajimje wšěch skutkować. Jedne z jeje předewzaćow je klimje přichileny přetwar europskeho hospodarstwa hač do lěta 2050.

Protest přećiwo knježerstwu

Teheran (dpa/SN). Hač do 3 000 ludźi je po informacijach iranskeje powěsćernje ILNA wčera wječor přećiwo postupowanju iranskeho knježerstwa w padźe wottřěleneho ukrainskeho pasažěrskeho lětadła protestowało. Demonstranća kritizowachu, zo bě knježerstwo fakty dołhi čas prěło. Pječa žadachu sej wobdźělnicy tež wotstup zamołwitych oficěrow wójska. Prezident USA Donald Trump je demonstrantow­ pohonjał, z protestami přećiwo knježerstwu pokročować.

Rakety na zepěranišćo

Spřećiwja so Trumpej

Montag, 13. Januar 2020 geschrieben von:
Washington (dpa/SN). Po zaměrnym morjenju wodźaceho iranskeho generala Ghassema Soleimanija přiběraja dwěle na wopodstatnjenju prezidenta USA Donalda Trumpa za dwělomnu akciju. Kaž zakitowanski minister Mark Esper sćelakej CBS rjekny, nima wón žane dopokazy za twjerdźenje Trumpa, zo je Soleimani pječa planował wjacore ameriske wulkopósłanstwa nadpadnyć. „Njejsym nastupajo wulkopósłanstwa žane dopokazy widźał.“ Trump je minjeny pjatk sćelakej Fox News rjekł, zo bě Soleiman „najskerje“ wulkopósłanstwo USA w Bagdadźe nadpadnyć chcył. Prezident bě morjenje z „bjezposrědnim wohroženjom Američanow“ wopodstatnił. W tym padźe by postupowanje jako „antiterorowa akcija“ woprawnjene było.

Prosće wopačny signal

Montag, 13. Januar 2020 geschrieben von:
Chcemy sej to lubić dać? Wójsko USA přihotuje najwjetši manewer minjenych 25 lět w Europje, a Łužica ma za to nastupna kónčina być. Hrózbna to mysl: Třištwórć lětstotka po zakónčenju suroweje Druheje swětoweje wójny dyrbi so bywši zwjazkar antihitlerskeje koalicije z mocu swojich bróni w našej domiznje błyšćić, zo by tamneho­ zwjazkarja, Rusku, wužadał. Tajki hoberski manewer wotputanju njepolěkuje, skerje nawopak. Nowe napjatosće njejsu žadyn kmany grat, zo by bjezmócna zdawaca so hłuboko šćěpjena „Europa“ zaso­ z jednym hłosom rěčała. Za chribjetom wojerskeje sylnosće USA so chować zdobom rěka pasiwny wostać. To pak zdawa so přeco hišće lóšo być, hač wizije za měrniwy kontinent wuwić a tajke hromadźe z Ruskej zeskutkownić. Wótry wukřik hišće žadyn słyšał njejsym, prěnje hłosy tola. Njeje-li nas zapadne derjeměće hišće dospołnje zamućiło, mamy so wobarać. Ameriske jednotki we Łužicy su prosće wopačny­ signal w lěće 2020. Axel Arlt

Knježerstwo bjez wjetšiny

Montag, 13. Januar 2020 geschrieben von:
Erfurt (dpa/SN). W Durinskej so dźeń a bóle wotbłyšćuje, zo dóstanje kraj mjeńšinowe knježerstwo Lěwicy, SPD a Zelenych, kotrež nima w parlamenće žanu wjetšinu. Wšitke tři strony maja hromadźe 42 z cyłkownje 90 mandatow. Tak pobrachuja jim štyri hłosy. Z teje přičiny je so ministerski prezident Bodo Ramelow (Lěwica) wčera wječor z bywšim zwjazkowym prezidentom Joachimom Gauckom a stronskim a frakciskim předsydu CDU Mikeom Mohringom zetkał. Nowinarjam Ramelow rjekny, zo prócuje so z CDU wo zhromadne, „na projektach orientowane knježerstwowe dźěło“. Krajny šef durinskeje FDP Thomas Kemmerich to zasadnje wotpokazuje.

To a tamne (13.01.20)

Montag, 13. Januar 2020 geschrieben von:

Na awtodróze pěši po puću był je 27lětny w Bayerskej, z čimž zawini zasadźenje policije. Jako jeho wobsadka policajskeho awta njedaloko Mnichowa wuhlada a zadźerža, muž zastojnikam rozłoži, zo chce do swojeje pólskeje domizny běžeć. Po informacijach policije bě wón chětro wopity. Policisća wzachu jeho sobu hač k přichodnemu wotpočnišću, hdźež tež jeho awto steješe. Přewodnik Polaka tam hižo na njeho čakaše­.

Ćeknjena kokoš je so w sewjerobraniborskim Reckezinje njedaloko Perleberga wo skóržbu postarała. 66lětnemu plahowarjej kokošow běchu wjacore twochnyli. Jako muž na ležownosći susodki jednu z nich popadny, njeměješe 52lětna žona žane zrozumjenje za to a je muža ranjenja domjaceho měra dla wobskoržiła. „Tajki pad dotal hišće njemějachmy“, w policajskej rozprawje rěka.

Clemens Hrjehor so nawróći

Freitag, 10. Januar 2020 geschrieben von:
Kamjenica/Budyšin (SN/BŠe). Kamjeničanski propst Clemens Hrjehor nawróći so spočatk junija do Łužicy, kaž Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo na swojej internetnej stronje informuje. „Wotpowědujemy přećam propsta Hrjehorja. Wón so do Budyšina přesydli a budźe wottam měšniske nadawki wukonjeć“, zdźěli biskop Heinrich Timmerevers. Zdobom dźakuje so Hrjehorjej za procesy, kotrež je ze swojim dowěrliwym a rozsudnym skutkowanjom w Kamjenicy zahajił. Wot lěta 2015 bě Clemens Hrjehor tam propst. Do toho bě dekan a Chróšćanski wosadny farar. Kamjeničanscy wěriwi zhonichu hižo minjenu njedźelu z lista wo wotchadźe swojeho duchowneho. Nadawk w Kamjenicy přewozmje wot junija farar Benno Schäffel, tuchwilny nawoda hłowneho personalneho wotrjada w Drježdźanach. Biskop Timmerevers prosy wosadnych, personelne změny konstruktiwnje přewodźeć a rozžohnowanje sobu wuhotować. Z nowymi duchownymi měli přichodnje derje hromadźe dźěłać. Za serbski pastoralny rum je nawrót fararja Clemensa Hrjehorja wulki dobytk, su sej tudyši wěriwi přezjedni.

Serbska debata

Neuheiten LND