Čerwjena armeja wuchodnu Pólsku wobsadźiła

Dienstag, 17. September 2019 geschrieben von:

Po 17 dnjach wójny před 80 lětami mjez Němskej a Pólskej bě hitlerske wójsko jara daloko do susodneho kraja postupiło. Wójskowa skupina Sewjer z 22 diwizijemi, předewšěm jeje tankowa armeja pod komandom generala Heinza Guderiana, nadběhowaše z Narańšeje Pruskeje a bě za dwaj dnjej nimale cyłu pólsku Zapadnu Prusku wobsadźiła. Dalše armeje Wehrmachty wjedźechu ofensiwu z wuchodneje Braniborskeje (nětčiši kraj Lubsko) na wuchod. Wójskowa skupina Juh ze 36 diwizijemi so ze Šleskeje a z čěskich Sudetow na pólsku stolicu měrješe. Njehladajo na rjekowske wobaranje pólskich wojakow docpěchu jeje tanki hižo 8. septembra wokolinu Waršawy a zjednoćichu so wuchodnje stolicy z tankowej armeju Guderiana. Nad rěku Bzuru a sewjernje Łódźe howrjachu krawne boje. Fašisća běchu tamniše so zakitowace diwizije přećiwnika rozbili, a něhdźe 170 000 pólskich bojownikow přińdźe do wójnskeje jatby. Pólske knježerstwo ćekny hižo 6. septembra ze stolicy, 16. samsneho měsaca z kraja do Rumunskeje a wottam dale do Francoskeje a Londona.

Serbska protyka 2020 předleži

Dienstag, 17. September 2019 geschrieben von:
Budyšin (SN). W srjedźišću runje wušłeje Serbskeje protyki 2020 steji Njeswačidło. Tak předstaja Handrij Wirth stawizny wsy, Arnd Lehmann tamniši domizniski muzej, Lubina Malinkowa žiwjenje tule skutkowaceho Jurja Mjenja a Franc Šěn basniske spočatki rodźeneho Njeswačana Jana Hajncy. Ale tež druhich awtorow a temow poskići redaktor Pětr Šołta w zešiwku. Mjez druhim pisa Toni Bruk wo Słowjenjach w Italskej, Šćěpan Ričel wo wotprawišćach w Hornjej Łužicy a Měrćin Ptasiński wo pólskich přiwěrkach.

Móžemy něšto změnić

Dienstag, 17. September 2019 geschrieben von:
Lětsa změjemy, jeli so poradźi, nazymskej koncertaj wjac. To zawěsće jenož mje njezwjesela. Za hišće rjeńše mam, zo je Załožba za serbski lud za nje nowej městnosći našła. Ale nic jenož załožba so prócuje. Ně, mamy mjez nami hišće entuziastow, kotřiž so za tradicionalne zarjadowanja zasadźeja a je zdźěla tež sami organizuja a samo bywše městnosće koncertowanja zaso aktiwizuja. Wulkotnje! Runje na koncerty w Malešanskim „Wódnym mužu“ mam dobre dopomnjenki, jako tam před lětami z muskim chórom Delany wustupich a program připowědźach. Tehdy bě žurla tam a tež na druhich městnach, hdźež bě koncertny rjad z hosćom połna. Zo tomu dźensa wšudźe wjac tak njeje, je realita a njemóžemy to hižo prěč. Kóždy z nas pak móže na tym něšto změnić. Koncerty wšak su žiwe z wopytowarstwa. Tuž wopytajmy je a wopokazujmy akteram tak swoju česćownosć před jich čestnohamtskim dźěłom. Janek Wowčer

Wěnuje so tež načasnym temam

Freitag, 13. September 2019 geschrieben von:
Premjeru publikacije „kaskady kaskaden“ Maje Nageloweje je wčera w Budyskej Smolerjec kniharni něhdźe 30 ludźi dožiwiło. Rodźena Budyšanka Nagelowa (srjedźa) předstaji ju z Jörgom Sperlingom (naprawo), kotrehož teksty nowostka nimo tych serbskeje basnicy Róže Domašcyneje wobsahuje. Kniha je njedawno w Ludowym nakładnistwje Domowina­ wušła a wobswětla tworjenje minjenych lětdźesatkow wuměłče ze serbskimi korjenjemi, wěnowaceje so tež načasnym a mytiskim temam. Zdobom rysuje wuměłstwowe wuwiće na zakładźe wjacorych stow grafikow, akwarelow a mólbow, kotrež je Sperling sobu wupytał. Foto: SN/Hanka Šěnec

Zejmuju kłobuk

Freitag, 13. September 2019 geschrieben von:
Serbske lěto w Liberecu, to klinči chětro njespektakularne. Pohladaš-li pak dokładnišo a wobhoniš-li so za pozadkami projekta, ći huba zdźěla wočinjena wostanje. Nimale tydźensce planuja jedne zarjadowanje ze serbskej tematiku – přednošk, koncert, wustajeńca abo podobne a jednanja za dalše zarjadowanja w Liberecu hišće běža – to je hoberski pensum, kotryž je sej tamniše towarstwo Societas Amicuum Liberec předewzało. A wšitko tohodla, zo bychu Češa wokoło Libereca wjac wo nas Serbach zhonili. Zejmuju kłobuk před telko zahoritosću za naš lud. Zdobom wuprajam swój kompliment. Wšako towarstwo projekt nimale cyłotnje ze swójskich srědkow financuje. Jeničce mały dźěl zaručeja Załožba za serbski lud, turistiski zwjazk a wokrjes Liberec kaž tež sponsorojo. Fonds euroregiona Nysa bě wšak hižo wučerpany. Tajkej zapal a entuziazm bych sej časćišo tež pola nas we Łužicy přał. Janek Wowčer

„Ničo rjeńšeho hač to samoprodukowane“

Freitag, 13. September 2019 geschrieben von:

Podobnje, kaž pozaby so nimale sto lět na namrěwstwo drje wot nikoho njedocpějomneho ženija Johanna Sebastiana Bacha, zaběra so hudźbny swět hakle zaso wot 1960tych lět minjeneho lětstotka z kompozitoriskim tworjenjom 1898 zemrěteje Clary Schumann. Dźensa spominamy na jeje 200. narodniny.

Znata wosta Clara Schumann jako wirtuozna pianistka, kotraž je swoje připosłucharstwo we wšěch te­hdyšich europskich hudźbnych metropolach zahorjała. Druzy pak widźachu w njej bóle horco lubowanu mandźelsku Roberta Schumanna a widźachu w mandźelstwje perfektne partnerske zhro­madźenstwo. Něhdźe 500 listow, kotrež wulku mjezsobnu lubosć wobswědčeja, je zdźeržanych.

Wo knihach a kniharni (13.09.19)

Freitag, 13. September 2019 geschrieben von:

Bórze so wona zaso do łužiskich domow dóstanje – Serbska protyka. A tak drje so wosebje lubowarjo šlagroweje nocy wjesela, dokal so aktualne wudaće měri, mjenujcy do Njeswačidła. Hornjołužiskej wsy z baroknym hrodom a sławnym parkom wěnuja so wšelacy awtorojo, kotrychž je hibićiwy redaktor Pětr Šołta zaso k pisanju pohnuć móhł.

Nowa městnosć za zarjadowanje

Donnerstag, 12. September 2019 geschrieben von:

Wot 22. septembra do 6. oktobra wotměja so w Budyskim wokrjesu 10. interkulturne dny. Zarjadowanje je wu­směrjene na zajimcow wšelakeho kulturneho­ pozadka, tež serbskeho.

Budyšin/Wojerecy (SN/MiR). Nowinka lětušeju interkulturneju tydźenjow w Budyskim wokrjesu je, zo budźe zahajenske zarjadowanje 22. septembra w Budyskim Dźiwadle na hrodźe kaž tež na Hrodowym naměsće. Tamniši zetkawanski swjedźeń kulturow steji pod hesłom „Chwile swjećić“. Mjez hosćimi budu Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens, sakska statna ministerka runo­stajenje a integraciju Petra Köpping (wobaj­ SPD) a społnomócnjeny za na­ležnosće wukrajnikow w Sakskej Geert Ma­ckenroth (CDU).

Přikładna žona

Donnerstag, 12. September 2019 geschrieben von:
Berlin (ML/SN). „Monika Pakosnikowa je pola nas w Koblicach, wsy ze 400 woby­dlerjemi, přewšo aktiwna wjesnjanka. Jeli sej něchtó zasłuža, zo ju jako rjekowku wšědnjeho dnja předstaja, potom je to wona.“ Ingrid Mětowa pisa tak w tydźeniku Super-illu wo swojej serbskej sobuwjesnjance. Aktiwna Domowinjanka bě 20 lět předsydka towarstwa žonow a seniorow, organizowaše kolesowarske a druhe­ wulěty, wopyty muzejow, póstnicy a kubłanske zarjadowanja. Wona je tež lětuši 600. jubilej Koblic sobu přihotowała.

Pućuja po Łužicy a po cyłym swěće

Mittwoch, 11. September 2019 geschrieben von:

Serbska rejowanska skupina Smjerdźaca na folklornym festiwalu w Sewjernej Makedonskej była

Južna Koreja, Mexiko, Indiska a Peru – to su jenož někotre kraje, do kotrychž je so Serbska rejowanska skupina Smjerdźaca w minjenych lětach podała. Stajnje w lěću tajku mału turneju přewjeduja. Za­rjadowarjo mjezynarodnych folklornych festiwalow z cyłeho swěta přeprošeja kulturny cyłk z Łužicy na swoje swje­dźenje. Čłonojo rejowanskeje skupiny pod organizatoriskim nawodom Gabriela Krawca ze Smjerdźaceje maja so roz­sudźić, dokal chcedźa jěć. Lětsa wuzwo­lichu sej poměrnje mały a njeznaty kraj: republiku Sewjerna Makedonska.

Na Balkanje rejwali

Neuheiten LND