„Šesty stysk“ publikum putał

Dienstag, 02. Mai 2023 geschrieben von:

Budyšin (CRM/SN). Před 16 lětami zrodźi so kolegialne přećelstwo mjez serbskimi a Mecklenburgsko-Předpomorskimi hudźbnikami. „Bjez Jura Mětška by mys­lička mjezsobneje wuměny jeničce rjany són wostała“, praji Malte Hübner, wiolinist a komponist w Roztoku (Rostock). Wón słuša k hłownym iniciatoram tuteje jara wuspěšneje stawizny a powita w Budyšinje přitomnych z wutrobitymi słowami w našej maćeršćinje.

Mytowanych počesćili

Dienstag, 02. Mai 2023 geschrieben von:

Budyšin (SN). W nadawku Spěchowanskeho kruha za serbsku ludowu kulturu je jury, wobstejaca ze Sonje Hrjehorjoweje a Heleny Palmanoweje minjeny tydźeń srjedu wo dobyćerjach lětušeho wubědźowanja wo najrjeńše serbske jutrowne jejko za dźěći a młodostnych rozsudźiła. Wo wuslědkach informowaše pjatk projektna managerka Domowiny Rejzka Krügerowa. Tak je so 66 jednotliwcow wobdźěliło. Nimo mytowanjow we wosom starobnych skupinach mjez štyrjomi a 24 lětami su znowa młodźinske spěchowanske myto spožčili, kiž je z 75 eurami dotěrowane. Dobyła je tele myto 21lětna Wiebke Zimmermannec z Markoćic/Gersdorfa, kotraž so z technikomaj wóskowanja a bosěrowanja wobdźěli. Tež 254 šulerjow ze zakładnych šulow w Kulowje a w Großschirma su składnosć ­wužili a debjene jejka za wubědźowanje zapodali.

Nacije Serbow zajeli a SN zakazali

Dienstag, 02. Mai 2023 geschrieben von:

28. jutrownika před 90 lětami docpěchu dalše represalije nacijow tež Serbow a jich narodne žiwjenje. Přisłušnicy SA a policisća zajachu na tutym dnju rjad serbskich prócowarjow do „škitneje jatby“. Potrjecheni běchu prěni předsyda a hłowny załožićel Domowiny Arnošt Bart-Brězynčanski, kotryž dyrbješe měsac w chłostarni přebywać, redaktor Serbskich Nowin a moler Měrćin Nowak-Njechorński a sobudźěłaćer Smolerjec nakładnistwa Gustaw Janak. Tež jurist dr. Jan Cyž a mišter w Smolerjec ćišćerni a starosta Łužiskeho Sokoła Jakub Šajba a wučer w Pančicach, dirigent a nawoda hudźbneho wotdźěla Maćicy Serbskeje Jurij Słodeńk běchu potrjecheni. Pola Łazowskeho překupca a župana Wojerowskeje župy „Handrij Zejler“ Jana Haješa přepytowachu SA-mužojo bydlenje a sćazachu čěske listy a časopisy.

„Třiangel“ z „wědomej hóčku“

Freitag, 28. April 2023 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). „Europska klasiska hudźba je z bytostnym stołpom europskeje kulturneje identity a ma móc, mjezy přesahowaca ludźi hromadu wjesć. Ćim wjetša je mi česć, z festiwalom ‚Třiangel‘ nowy projekt w Budyšinje zahajić směć.“ Z tymle słowami připowědźi wuměłstwowy direktor projekta Classic@Home a hłowny organizator mjenowaneho festiwala Fjodor Elesin we wobłuku nowinarskeje konferency wčera w Budyskej Röhrscheidtowej bašće „mišterske kursy za wysoko wobdarjenych studentow hudźby pod nawodom cyłkownje sydom mjezynarodnje renoměrowanych koryfejow“ kaž tež cyłkownje „štyri koncerty z wobdźělnikami a docentami“.

Debitowu antologiju předstajiła

Freitag, 28. April 2023 geschrieben von:
Pod pseudonymom Źilka je znata awtorka Jill-Francis Ketlicojc wčera swoju w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłu debitowu zběrku delnjoserbskich a němskich basnjow „Pyšpot procha – In Sand und Wolken geschrieben“, ilustrowanu wot Isy Bryccyneje, premjernje w Choćebuskim Serbskim domje předstajiła. Něhdźe dźesać zajimcam wona mjez druhim rozłoži, zo „je často wot temow wotwisne, w kotrej rěči“ basni, zo pak je jej „delnjoserbšćina bliša“. Wo hudźbne wobrubjenje premjery postara so Marion Kwicojc na gitarje a harfje. Jutře chce Źilka nowostku z čitanjom na Lipšćanskich knižnych wikach prezentować. Foto: NC/Katalin Porackojc

Serbski ludowy ansambl předstaji póndźelu, 1. meje, drje posledni raz swoju inscenaciju „Z nadźiju do přichoda“, a to nic na swójskej žurli, kaž SN wčera připowědźichu, ale na hłownym jewišću Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła w Budyšinje. Do produkcije pod režiju choreografa Měrka Mahra su wšitke sparty SLA zapřijate. Foto: Martin Pižka

„Nětko smy w dolinje smjerće“

Donnerstag, 27. April 2023 geschrieben von:

Tele přimjeno Lipjo při klóštrje Marijinej hwězdźe před 78 lětami dóstało

20. apryla wobsadźichu sowjetske a pólske wójska wulke dźěle Hornjeje Łužicy. Pólske jednotki ćehnjechu w chwatku dale do směra Drježdźan, dokelž chcyše rozkazowar 2. pólskeje armeje, general Karol Świerczewski, ze swojimi jednotkami město jako prěni wobsadźić.

Dźeń pozdźišo poradźi so jednotkam generala SS Schörnera klin zapadnje Budyšina do tuteje kolony bić, tak zo buchu před Drježdźanskim hajom stejace pólske wójska wot swojich zadnich dodawanskich wotdźělow wotražene a njedóstachu zežiwadła a municiju.

Poslednje přihoty při stejnišćach nakładnistwow: Po třoch lětach nuzoweje přestawki koronapandemije dla su wot dźensnišeho mjezynarodne Lipšćanske knižne wiki zaso wotewrjene. Hač do njedźele předstajeja 2 082 wustajerjow ze 40 krajow swoje nowe publikacije. Zastupjene je tež Ludowe nakładnistwo Domowina z Budyšina. Hóstny kraj je lětsa Awstriska. Foto: dpa/Jan Woitas

Swětowe herbstwo sej wotkryć

Donnerstag, 27. April 2023 geschrieben von:

Janšojce (SN). Módroćišć je do lisćiny swětoweho kulturneho herbstwa zapisany a za zhotowjenje serbskeje narodneje drasty njeparujomna technika. We wobłuku dwuhodźinskeje dźěłarnički móža so zajimcy jutře, pjatk, w Serbsko-němskim domizniskim muzeju z njej zeznajomić. Darmotny workshop je zhromadny projekt muzeja, tamnišeje Domowinskeje skupiny, Łužiskeho instituta kaž tež Mobilnych fabrikaciskich laborow syće wotewrjenych dźěłarnjow Braniborskeje a započnje so w 10 hodź.

Dalšej wjerškaj hudźbnych dnjow

24. jutrownika 1948, runje před 75 lětami zhromadźi so nahladna ličba ludźi, wosebje Radworčanow a zastupnikow zjawnosće Budyskeho wokrjesa, na Radworskim kěrchowje při Křižnej cyrkwi. Na muri pohrjebnišća bě zakryta wopomjatna tafla, wěnowana antifašistiskej wojowarce dr. Mari Grólmusec, kotraž bě 6. awgusta 1944 w žónskim koncentraciskim lěhwje Ravensbrück zahinyła. 24. jutrownika 1896 bě so wona w Lipsku jako dźowka serbskeho wučerja a šulskeho direktora Jana Grólmusa, rodźeneho Radworčana, narodźiła. Na jeje 52. posmjertnych na­rodninach wotkry tehdyši Radworski wjesnjanosta Alfons Wićaz wopomjatnu taflu. Na tafli za­dypanej běštej křiž a tekst: „Dr. Marija Grólmusec / 24.4.1896 w Lipsku / 16.8.1944 w KZ Ravensbrück / wojowarka za demokraciju / a měr mjez ludami / jej česć a dźak!“

Serbska debata

Neuheiten LND