Aus der aktuellen Ausgabe vom Freitag, 16 Februar 2018

Nowonakład bajow wušoł

Budyšin. Zběrka łužiskich bajow w němskej rěči „Sagen aus Heide und Spreewald“ je dźensa w Ludowym nakładnistwje Domowina w 9. nakładźe wušła. Za nowonakład bě Erich Schneider baje wu­zwolił, je wobdźěłał a dosłowo spisał. Ilustrował bě knihu Rolf Kuhrt. Wona wobsahuje wjac hač sto powěsćow z łužiskeho regiona, předewšěm wo lutkach, připołdnicy a wódnym mužu.

Deniz Yücel z jastwa pušćeny

Berlin. Němsko-turkowski žurnalist Deniz Yücel je z turkowskeho jastwa pušćeny. To zdźěli jeho dźěłodawar, informuje nowina Welt dźensa na swojej internetnej stronje. Zwjazkowe knježerstwo je powěsće wo pušćenju mjeztym wobkrućiło. Yücel bě dlěje hač lěto bjez wobskóržby­ a sudniskeho jednanja w turkowskim jastwje sedźał. Wumjetowachu jemu propagandu terora.

Rozšěrja archeologisku přehladku

Dwanatk dźěći w starobje sydom do dwanaće lět z Radworja, Wuježka, Prěčec a Budyšina přebywa hač do jutřišeho dopołdnja we Wjesnym šulskim domje w Bórku blisko Budyskeho spjateho jězora na prózdninach. Wšědnje mějachu holcy a hólcy rjane dožiwjenja, kaž wčera ze sobudźěłaćerku domu Doris Vogel při paslenju. Foto: SN/Maćij Bulank

Měrćin Weclich

To poslednje, štož móhli w padźe Muzeja Ćišinskeho w Pančicach-Kukowje činić, su mjezsobne wumjetowanja. Fakt je, zo njeje tuchwilna městnosć w Šuli Ćišinskeho jako muzej za česćowanje našeho sławneho basnika, duchowneho, redaktora a dramatikarja scyła akceptabelna. Što drje by njeboh Jurij Bětnar rjekł, by-li widźał, što so z jeho žiwjenskim skutkom stawa? Jako šuler sym dožiwił, z kajkej zahoritosću a narodnym wědomjom je so wučer matematiki, nawoda chóra Lipa a jedyn z nawodow Pančičanskeje Domowinskeje skupiny za to zasadźał, zo by Jakub Bart-Ćišinski w zjawnosći prawe a swojemu tworjenju wotpowědne hódne městno měł.

Domowina sej přeje, zo měł Muzej Ćišinskeho lěpje přistupny być

Budyšin (SN/mwe). Muzej najwuznamnišeho serbskeho basnika a klasikarja ­Jakuba Barta-Ćišinskeho je tuchwilu w předchěži Šule Ćišinskeho w Pančicach-Kukowje zaměstnjeny. Wjele lět bě so wo njón horliwy serbski wučer a prócowar Jurij Bětnar starał. Po nim so ­Kuringec mandźelskaj Trudla a Alfons z wulkim angažementom za to zasadźowaštaj, zo bě muzej šulskim rjadownjam a mnohim dalšim zajimcam tež z wukraja prawidłownje přistupny, a wodźeštaj jich po wustajeńcy. Wšelakich přičin dla pak to hižo móžno njebě. Na spožčenju Myta Ćišinskeho basnikej Benediktej Dyrlichej 15. oktobra 2011 w Pančicach-Kukowje žadaše sej tehdyši předsyda Zwjazka serbskich wuměłcow w swjedźenskej narěči „natwar Narodneho literarneho muzeja Ćišinskeho (po přikładźe Lessingoweho muzeja) w twarjenju za­wrjeneje srjedźneje šule w Pančicach“.

Wuměłstwowe towarstwo Kamjenjak ma nowe předsydstwo. Na lětušej ­čłonskej a wólbnej zhromadźiznje ­wuzwolichu čłonojo towarstwa ­Wielanda Schilda za noweho předsydu.

Njebjelčicy (SN/MiR). Dotalny předsyda towarstwa Ludwig Pickert bě čłonam towarstwa loni, krótko do kónca lěta z mejlku zdźělił, zo w zastojnstwje hižo dale skutkować njebudźe. Tuž běchu nowowólby trěbne.

Štyrnaće čłonow towarstwa bě srjedu wječor na zhromadźiznu do Njebjelčanskeho gmejnskeho zarjada přišło. Do wólbow mějachu wo změnje wustawkow wothłosować. Tak ma towarstwo wotnětka nimo němskeho Steinleicht e.V. tež oficialne serbske mjeno Kamjenjak z.t. Dale bě trjeba rozšěrić paragrafy wo zmysle skutkowanja towarstwa. Nimo nošerstwa kulturnych zarjadowanjow zapřijachu nětko mjez druhim starosć wo wuwiće permakultury a wobswětowe kubłanje.

Staršiska iniciatiwa za wučbu delnjoserbšćiny je dźensa dopołdnja w Choćebuzu z wosebitej akciju na to skedźbniła, zo nima dalše wuwučowanje a wuknjenje delnjoserbšćiny na braniborskich šulach za garantowane. Swoje začuća a mysle zwuraznichu jeje zastupjerjo peticiskemu wuběrkej Europskeje unije před Lindner-Congress-hotelom w centrumje města, kotremuž přepodachu peticiju. Europscy politikarjo přebywachu w Braniborskej, zo bychu so rozestajeli z prašenjom, hač su prawa Delnich Serbow w zwjazkowym kraju dosahajcy wobkedźbowane a škitane. Iniciěrowała běše wopyt europskich politikarjow Łužiska alianca. Foto: Milenka Rječcyna

Mały Wjelkow (SN). Po wjele lětach pojědźe wot noweje sezony w Małowjelkowskim prazwěrjencu prěni króć zaso prawidłownje bus z Budyšina k parkej a zaso wróćo. Prěnja linija poda so 27. měrca na puć. Hač do kónca sezony budźe to kóždu wutoru, štwórtk, sobotu a njedźelu kaž tež na swjatych dnjach dopołdnja dwójce z Budyšina a popołdnju tohorunja dwójce zaso wróćo do města.

Wužiwać budźe regiobus liniju 122, kotraž na Augusta Bebelowym naměsće startuje a při dwórnišću zastanje. Při planowanju časow wobkedźbuja wšitke přijězdy ćahow ze Zhorjelca a Drježdźan. „Chcemy přećam mnohich ludźi wotpowědować, zo jim prawidłowne busowe zwiski do prazwěrjenca zmóžnjamy“, wjeseli so Volker Bartko, jednaćel Budyskeje wobdźělenskeje a zawodneje towaršnosće. „2018 słuži jako testowe lěto. Jeli wobydlerjo a wopytowarjo Budyšina nowy serwis přiwozmu, móhli jón kruće etablěrować a busowy zwisk po potrjebje samo wutwarić.“

27. měrca přeprosy maskotka prazwěrjenca Bodo pěstowarsku abo šulsku skupinu w 9.15 hodź. na prěnju jězbu.

Mnichow (dpa/SN). Wjace hač 500 politikarjow a fachowcow wuradźuje wot dźensnišeho w Mnichowje wo krizach swěta. Mjez wobdźělnikami třidnjowskeje konferency, kotruž zakitowanska ministerka Ursula von der Leyen připoł­dnju zahaji, je 20 statnych a knježerstwowych šefow. W srjedźišću wuradźowanjow steja přichod Europy, transatlanti­- ske poćahi po jednym lěće prezidentstwa Donalda Trumpa a konfliktnišća na Bliskim wuchodźe. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) njeje pódla.

Lindner poskića uniji pomoc

Berlin (dpa/SN). Předsyda FDP Christian Lindner poskića uniji – CDU a CSU – w padźe zwrěšćenja noweje wulkeje koalicije podpěru, chce-li mjeńšinowe knježerstwo wutworić. „Smy konstruktiwna a za stat zamołwita strona“, rjekny Lindner tydźenikej Focus. Podpěrać chcył wón knježerstwo při wottwarje běrokratije a při wolóženjach na dobro wobydlerjow. Frakcija FDP by w kóždej naležnosći znowa rozsudźiła. Přiwšěm je sej Christian Lindner wěsty, zo njeby tajke mjeńšinowe knježerstwo dołho dźeržało.

Skorža „spirale namocy“ dla

Sta ludźi su wčera w Choćebuzu z hwězdnym pochodom znamjo za měr a zhromadnosć mjez domoródnymi a ćěkancami sadźili, po tym zo bě w měsće wospjet k namócnosćam dóšło. Towarstwo Choćebuski rozmach, kotrež bě k demonstraciji ­namołwjało, rěčeše wo tysac wobdźělnikach. Foto: Michael Helbig

Berlin (dpa/SN). Tydźeń do čłonskeho rozsuda wo koaliciskim zrěčenju je nahladnosć SPD mjez wolerjemi na rekordnje niski staw spadnyła. W najnowšim woprašowanju instituta Infratest Dimap w nadawku ARD bychu socialdemokraća runje hišće 16 procentow hłosow nažnjeli, dwaj procentaj mjenje hač spočatk februara. Zo je Andrea Nahles jako nowa předsydka strony kmana to změnić, wěri jeničce třećina wšitkich prašanych. Wuslědk je najšpatniši, kotryž je SPD hdy docpěła. Wona leži tak runje hišće procent před AfD, kotraž móžeše so wo jedyn procent na 15 polěpšić. Unija docpěwa dale 33 procentow, Lěwica jědnaće, Zeleni 13 a FDP dźewjeć.