Aus der aktuellen Ausgabe vom Donnerstag, 28 Februar 2019

Hanoi (dpa/SN). Wjerškowe zetkanje prezidenta USA Donalda Trumpa a sewjerokorejskeho mócnarja Kima Jong Una su dočasnje a bjez planowaneje zhromadneje deklaracije skónčili. Trump a Kim běštaj wo wšelakich móžnosćach rěčałoj, zo móhłoj atomarne wotbrónjenje a wot Trumpa přilubjene zběhnjenje sankcijow zwopradźić. Měnjenja wo tym pak běchu přerozdźělne, prezident USA po skónčenju jednanjow w rozmołwje z nowinarjemi zwurazni. Sewjerna Koreja bě na tym wobstała, zo USA wšitke sankcije přećiwo krajej zběhnu. „To tola njejsmy činić móhli“­, Donald Trump rjekny.

Jednanja wobeju delegacijow buchu njewočakowano abruptnje přetorhnjene. Poprawom běštej hišće podpisanje zhromadneje deklaracije a zhromadny wobjed wobeju politikarjow planowanej. Wšitko to pak krótkodobnje wotprajichu. Dalše rozmołwne terminy mjez krajomaj njejsu najprjedy raz postajene.

Trump, kotremuž je njejapke skón­čenje wjerška ćežka politiska poražka, chcyše so hišće dźensa do USA wróćić.

Braniborske knježerstwo přicpěwa Choćebuzej klučowy wuznam za strukturnu změnu we Łužicy a chce město tohodla w njej podpěrać.

Choćebuz (SN/at). Delnjołužiska metropola ma za poradźenje strukturneje změny­ po kóncu wudobywanja brunicy we Łužicy wulki wuznam. Toho je sej braniborske knježerstwo wědome, jako wuradźowaše zawčerawšim zhromadnje z čołom města w Choćebuzu.

Komuna „je wutroba a motor strukturneje změny, zahajeneje hižo před doł­him­ časom, kotraž so pak nětko z financnej podpěru dźeń a spěšnišo wotměwa“, kaž ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) rjekny. Jeho kabinetej je wažne, zo je Choćebuz na tónle proces „derje přihotowany a strukturnu změnu aktiwnje wuhotuje“. Z wuwića Łužicy na modelowy region za strukturnu změnu a škit klimy wurostu za Choćebuz tež nowe­ šansy, stej sej braniborske knježerstwo a čoło města přezjednej.

Jeli při připowědźenej demonstraciji prawicarjow 8. měrca w Budyšinje wostanje a krajnoradny zarjad snano tola hišće argu­menty njenamaka ju wotprajić, budźe lětuši Mjezynarodny dźeń žonow za Budyšin zaso raz wažny datum. Tón dźeń mjenujcy ma zjawnosći sposrědkować wobraz wo zmyslenju ludźi w měsće. Pak budźe to napohlad hewrjekacych neonacijow abo ludźi před tachantskej cyrkwju ze swěčkami w ruce. Kotry z teju wobrazow so na kóncu we wědomju zjawnosće zakótwi, zaleži tohorunja na nowinach a telewizijnych sćelakach, kotrež wo tym rozprawjeja. Rozsudne pak budźe, hač so poradźi za měrowe modlenje a naslědne zeńdźenje na Mjasowych wikach dosć ludźi­ mobilizować, kotřiž měrliwy wobraz sprjewineho města wuprudźeja. Tohodla so nadźijam, zo wčerawša namołwa radźićela Heinera Schleppersa na posedźenju měšćanskich radźićelow na płódnu pódu padnje. Marian Wjeńka

Budyšin (CS/SN). Žurnalist a bywši šef­redaktor Noweje doby Sieghard Kozel je w­utoru čłonam Budyskeho Kluba wuchowarjow rěče wo censurje w Němskej demokratiskej republice (NDR) předno­šował. Do toho pak zhladowaše hłuboko do stawiznow. Tak dopomni na to, zo wu­wiwaše so censura runočasnje z nastaćom knižneho ćišća. Tehdy bě to přede­wšěm cyrkej, kotraž publikacije z teo­logiskich přičin zakazowaše. Poz­dźišo wuko­njachu politisku censuru, při čimž w Pruskej raznišo zachadźachu hač w Sakskej. Sieghard Kozel na to skedźbni, zo bě w artiklu 5 Zakładneho zakonja Zwjazkoweje republiki Němskeje hižo 1948 zapisane, zo „žaneje censury njeje“. Wustawa NDR tajki wotrězk njeměješe.

Brüssel (ČŽ/K). Čěska stolica bě w lěće 2017 – kaž hižo 2016 – sedmy najbohatši region Europskeje unije nastupajo socialny bruttoprodukt (BSP), přeličeny na ličbu ludnosće. To wupokazuje najnowše wozjewjenje statistiskeho instituta Eu­rostat. Na kóždeho wobydlerja čěskeje metropole přińdźe přerěznje 187 procentow BSP, štož je porno lětu 2016 přirost wo pjeć dypkow.

Z bohatstwom na čole steji z hoberskim wotstawkom London, kotrehož socialny bruttoprodukt wučinješe lěta 2017 cyłych 626 procentow přerězka EU. Slěduje Luxemburg z 253 procentami, třeće městno zaběra južny region Irskeje z 220 proc., štwórte Hamburg z 202 procentomaj, pjate Brüssel z 196 procentami a šeste wuchodna Irska z 189 proc. Słowakska stolica Bratislava je so k lětu 2016 wo pjeć dypkow pohubjeńšiła a 179 procentow docpěła. Srjedźočěski wobwod přińdźe hišće na 84 proc., Ústíski na jenož 65. Mjez pjeć najchudšimi regionami w zhro­madźenstwje nachadźeja so hnydom štyri bołharske. Ležane na sewjerowuchodźe kraja nadźěłachu wone jeničce snadnuškich 31 procentow přerězka EU.

Jednu z najwjetšich plahowarnjow alpakow nadeńdźeš pola Jörga Hübnera a Annett Hansemann w Mješicach pola Bukec. Wonaj­ mataj tam nimale 40 eksemplarow tychle zwěrjatow z Južneje Ameriki. Spočatnje słužachu wone takrjec jako „biologiski trawusyčak“, mjeztym je so z toho profesionalna plahowarnja wuwiła. Dźensa dodawa kóždy alpaka lětnje hač do tři kilogramy wołmy. Předźěłane wudźěłki poskićeja w swójskim dworowym wobchodźe a na regionalnych wikach. Foto: SN/Maćij Bulank

Žuricy (aha/SN). Něchtóžkuli je so hižo w galeriji Alojsa Šołty rozhladował a so tam wo wuměłskej wušiknosći Žuričana přeswědčił. W swojej dźěłarni zamóže mortwe drjewo k žiwjenju zbudźić.

Mjenje znate je, zo ma w pódlanskej hali tež Knut Winkler dźěłarnju. Jako samostatny wuměłski kowar wón kreatiwnje zajimowanych zahorja. Po tym zo je w Drježdźanach rodźeny tam 1981 šulu wuchodźił, nawukny wón pola pomnikohladanskeje słužby wulkoměsta powołanje wuměłskeho zamkarja a kowarja.

Budyšin. Štóž njeje klankodźiwadłowu hru Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwa­dła „Kito husličkar“ hišće widźał, móže to jutře, 1. měrca, w 10 hodź. w Budyskim Dźiwadle na hrodźe nachwatać. Dalše předstajenje klankohry budźe njedźelu, 3. měrca, w 14 hodź. w Drježdźanskim Dźiwadle młodeje generacije.

Město zdźěla zawrjene

Kulow. Wot soboty, 2. měrca, w 10 hodź. hač do wutory, 5. měrca, w 24 hodź. budu w Kulowje póstnicow dla zdźěla wob­šěrne haćenja nadróžneho wobchada. W tym času smědźa jenož wobydlerjo sami­ do nutřkowneho města jěć. Za čas karnewaloweju ćahow sobotu wot 13 do 16.30 hodź. kaž tež póndźelu wot 12 do 16.30 hodź. budźe nutřkowne město za wobchad dospołnje zawrjene. Wopytowarjo měli wupisane parkowanske móžnosće wužiwać, mjez druhim při Kobrec młynje a při dwórnišću. Při statnej dróze S 95 do Wóslinka a při S 285 do Mučowa je parkowanje zakazane. Wjacore linijowe busy pojědu kónc tydźenja resp. póndźelu kaž tež wutoru po změnjenym planje.­ Ludźo njech wobkedźbuja wotpowědne wuwěški při zastanišćach.

Pućowanje młódšich a staršich zajimcow k łužiskej ptačinje wjedło

Šćeńca (AK/SN). 25 wobdźělnikow zymskeho pućowanja je Herbert Schnabel, wot lěta 1993 ranger w biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty, njedawno pola Šćeńcy přewodźał. Přijěli běchu­ woni z Wojerec, Běłeje Wody, Wulkeje­ Dubrawy a Hućiny. Pućowanje na temu „Ptački w zymje“ wjedźeše wot Šćeńčanskeho hosćenca hač ke Kołpi­čanskim (Kolbitz) hatam. Nastorčiła bě pućowanja před lětami Šćeńčanska wjesna předstejićerka Martina Bartuschk. Jej dźěše wo to, zo so předewšěm dźěći z domi­znu lěpje zeznajomjeja. Spočatnje bě tajke pućowanje jako prózdninski poskitk­ myslene. Mjeztym tež starši, dźědojo, wowki a dalši zajimcy sobu du.

28.2.–6.3.2019 Budyski filmowy palast:­

Ostwind: wšědnje 13:45 (nimo pó a srj) a 16:00 (nimo srj) | nj 11:30 | srj 16:30 Hard Powder: wšědnje 20:30 (nimo (nimo­ srj) | srj 20:15 | pj a so 23:00 Rate Your Date: srj 19:45 Mia und der weiße Löwe: wšědnje 15:45 (nimo nj a pó) | nj 13:30 Club der roten Bänder: wšědnje 20:15 (nimo pó a srj) Alita: Battle Angel w 3 D: wšědnje 20:30 | pj a so 23:00 Drachenzähmen leicht gemacht w 3 D: wšědnje 16:00 Drachenzähmen leicht gemacht: wšědnje 13:45 (nimo pó a srj) The Lego Movie: štw, pj, so a wu 13:30 Chaos im Netz: wšědnje 18:00 (nimo nj a pó) | nj 11:15 Immenhof: nj 11:15 100 Dinge: wšědnje 18:15 (nimo srj) Der Jun­ge muss an die frische Luft: wšědnje 18:15 Glass: pj a so 22:45

Kino-ekstra: Die Schneiderin der Träume­: pó 17:15 20:15

Wojerowski CineMotion: