Aus der aktuellen Ausgabe vom Donnerstag, 02 April 2020

Dalši pacient zemrěł

Budyšin/Zhorjelc. Z dźewjeć nowoinficěrowanymi ma Budyski wokrjes mjeztym 189 z koronawirusom natyknjenych. Dalši je wutoru na wirus zemrěł, tak stej tu mjeztym dwaj smjertnaj padaj. Štyri wosoby su w chorowni. We wokrjesu Zhorjelc zličichu wčera 82 natyknjenych, sydom wjace hač dźeń do toho. Wo dwanaće pacientow staraja so w chorowni, wo jednoho intensiwnje. 25. měrca bě tam jedna wosoba na koronawirus zemrěła.

Čěske knižne wiki wotprajene

Praha. Tež zwjazk čěskich knihikupcow a nakładnikow je so rozsudźił, wiki „Svět knihy“ lětsa njewotměć. Po tym zo běchu mejski termin hižo na nazymu přestorčili, su štyridnjowske wulkoza­rjadowanje nětko dokónčnje wotprajili. Ludowe nakładnistwo Domowina wustaja kóždolětnje swoje wudźěłki w Praze a zbudźa tam stajnje wulki zajim.

Tři kraje prawo EU ranili

Towaršnostne žiwjenje w času krizy přiběrajcy digitalne

Budyšin (SN/bn). „Socialna distanca“ je tuchwilu často jewjace so hesło. Wone pak přiwšěm njewoznamjenja, so mjezyčłowjeskich kontaktow na sebi wzdać. Namołwa ma předewšěm na to skedźbnić, zo dyrbimy wěstotny wotstawk zwonka bydlenja dodźeržeć. Wjetšina ludnosće naprawu sćěhuje, towaršnostne žiwjenje so dźeń a bóle wirtuelnje wotměwa. Serbski digitalny poskitk je minjene dny skoro tak eksponencielnje rozrostł kaž krizu wuskutkowacy wirus. Płomjo, Němsko-Serbske ludowe dźiwa­dło a Rěčny centrum WITAJ kaž tež braniborscy wuměłcy – wšitcy su na wobstejnosće reagowali a so online prezentuja: pak na hižo etablěrowanych plat­formach pak na nowozałoženych in­ternetnych stronach. Bože mšě, chórowe proby a jednotliwe koncerty su jako livestream přistupne.

Španiska gripa bě sej před něhdźe sto lětami po cyłym swěće miliony smjertnych woporow žadała. Sobudźěłaćer Serbskeho instituta Měrćin Brycka je do­ archiwa pohladał, kajke bě tehdy połoženje we Łužicy. Cordula Ratajczakowa je so z nim rozmołwjała.

Kak su serbske časopisy tehdy wo španiskej gripje rozprawjeli?

M. Brycka: Přinoški wo španiskej gripje běchu dosć chutne. Njepisachu pak tehdy ani wšědnje ani tydźensce w tajkej měrje kaž wo tuchwilnej influency. Najwjace a najčasćišo su Katolski Posoł a Serbske Nowiny w času wot oktobra do nowembra 1918 rozprawjeli, štož zwisuje z druhej „nazymskej“ žołmu španiskeje gripy, kotraž běše wosebje ćežka.

Čehodla njeje wirus ludźi tak zaběrał?

Zły Komorow/Choćebuz (SN/CoR). Hdyž dźiwadła žane předstajenja njeposkićeja, to njerěka, zo swoje resursy zmysłapołnje na dobro towaršnostnych wužadanjow w času epidemije koronawirusa dla njewužiwaja.

Tak šija w kostimowym wotrjedźe Nowe­ho jewišća Zły Komorow tuchwilu nuznje trěbny dychanski škit. Dohro­mady hač do 20 přistajenych dźiwadła při tym pomha, nic jeno ći z kostimo­we­ho wotrjada. Zdźěla doma, zdźěla w změnowym dźěle nastawa tam najprjedy raz wjace hač 400 tajkich za nimale 200 so­bu­dźěłaćerjow ambulantneho a stacionarneho hladanja Złokomorowskeho zwjazka ASB. Z tym pak njeje dźěło dokón­čene, dokelž chcedźa hišće dalše za hladanski personal šić. Krajnoradny zarjad Hornje Błóta-Łužica ma je potom rozdźělić.

Dale ma Złokomorowske Nowe jewišćo wotpohlad, lokalne iniciatiwy pod­pěrać, kotrež staršim, chorym ludźom a k rizikowej skupinje słušacym pomhaja. Wosebje techniski personal kaž tež wozydłowy park dźiwadła stej w tym zwisku k dispoziciji. Dalše kooperacije tuchwilu planuja.

Předstajenje wuwića na dźěłowych wikach­ we wuchodnej Sakskej zwjaza Budyska agentura za dźěło wutoru z połlětnej bilancu lěta powołanskeho poradźowanja 2019/2020. Hłowne poselstwo je, najebać wšitke njewěstosće zawodne wukubłanje dale wjesć.

Budyšin (SN/at). Přistajeni dźěłodawarskeho serwisa w Budyskej wotnožce agentury za dźěło su wot lońšeho oktobra hač donětka 2 438 zawodnych wukubłanskich městnow zličili, 85 wjace hač w samsnej dobje před lětom. Minjene poł lěta je 2 481 młodostnych, 62 mjenje hač w přirunowanskej dobje, pola powołanskich poradźowarjow dźěłoweje agentury abo jobcenterow Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa wo pomoc prosyło, zo bychu wukubłanske městno dóstali.

Berlin (dpa/SN). W Němskej je ličba z koronawirusom natyknjenych w běhu 24 hodźin znowa jasnje rozrostła. Roberta Kochowy institut rěči wo 73 522 inficěrowanych, 872 ludźi je dotal na sćěhi wirusa zemrěło. Wot epidemije wosebje po­trjechene su Bayerska, Badensko-Württembergska a Sewjerorynsko-Westfalska. W tym zwisku je so zwjazkowy strowotniski minister Jens Spahn (CDU) přećiwo tomu wuprajił naprawy zběhnyć, kotrež rozpřestrěće wirusa spomaleja.

Hižo 5 000 mortwych w USA

Washington (dpa/SN). W USA je so ličba na koronawirus zemrětych na 5 000 powjetšiła. Wjace hač 215 000 ludźi je so po informacijach Uniwersity Johnsa Hopkinsa z wirusom natyknyło. Wosebje potrjechena je metropola New York z nimale 2 000 mortwymi. Tam su mjeztym započeli, prowizoriske chorownje twarić a we wobstejacych přidatne łoža nastajeć. USA su kraj z najwjace wobkrućenymi infekcijemi po wšěm swěće.

Pruwuja skutkownosć škita

Stadło dźiwich kašmirskich kozow je sej minjene dny w krizy koronawirusa dla britiske městačko Llandudno na sewjeru Walesa zdobyło. Přišedši z bliskich horow dundaja wone nětko po nimale wuludnjenym měsće. Wobydlerjo, kotřiž su epidemije dla ­doma, dyrbja přihladować, kak kozy runje sadźene štomiki před šulu a kerčiny před domami žeru. Foto: dpa/Peter Byrne

Ze 112 lětami je Brita Bob Weighton nětko oficialnje najstarši muž swěta. Poměrnje čiły starc bydli w starowni w jendźelskim Altonje a ma tři dźěći, dźesać wnučkow a 25 prawnučkow, kaž Guinnessowa kniha rekordow rozprawja. Dotal najstarši muž, Japanjan Chitetsu Watanabe, bě w februaru krótko do swojich 113. narodnin zemrěł. Najstarši čłowjek na zemi je žona – 117lětna Kane Tanaka z Japanskeje.

Widejowu techniku w starownjach w času koronakrizy přiběrajcy zasadźeja, zo bychu zwisk wobydlerjow k přiwu­znym a přećelam zmóžnili. Widejo wudospołnja telefon, kotryž wšak seniorojo tak a tak w swojich stwach maja, rěčnica Němskeho čerwjeneho křiža zdźěli. Widejowu techniku w někotrych hladarnjach hižo maja, dokelž běchu jim přiwuzni starych tajku přewostajili.

Drježdźany (SN). Sakscy předewzaćeljo, mjez druhim zwjazka srjedźostawskich zawodow, postupowanje krajneho knježerstwa w tuchwilnej krizy koronawirusa dla napřećo předewzaćam přiběrajcy kritizuja. Wosebje woni šwikaja, zo nochce swobodny stat zawodam z jónkrótnymi přiražkami pomhać, zo bychu přichodne tydźenje přetrali, ale zo jeničce kredity poskića. Sakski minister za hospodarstwo Martin Dulig (SPD) bě tajku praksu w njedawnej rozmołwje z Lipšćanskimi nowinarjemi hišće raz zakitował. Kredity su po jeho słowach „dołhodobnje skutkowacy puć a lěpše hač přiražka, kotruž njetrjebaja předewzaća wróćić“. Přiražki nimo toho „jich žiwjensku woprawdźitosć njewotbłyšćuja“.

Berlin (dpa/SN). Pobrachowacych sezonowych dźěłaćerjow dla namołwja zwjazkowa ministerka za ratarstwo Julia Klöckner wobydlerjow kraja, so dobrowólnje jako pomocnik na žnjach přizjewić. „Pomocnicy su trěbni“, rjekny politikarka CDU Augsburgskim nowinarjam. Wona w tym zwisku na to skedźbni, zo je zwjazkowe knježerstwo hranicu toho, štož smědźa sej ludźo přizasłužić, za žně rozšěriło a dalše wolóženja dźěłoweho prawa wobzamknyło. Na kampanju knježerstwa je so dotal 42 000 ludźi přizje­wiło, ratarjo pak trjebaja wjace hač 300 000 pomocnikow. Nimo toho na to skedźbnjeja, zo njemóža njezwučeni dobrowólnicy nazhonjene sezonowe mocy z wuchodneje Europy narunać.

Klöckner chcyła tež ze zwjazkowym nutřkownym ministrom Horstom Seehoferom (CSU) rěčeć, „kak móhli dobrowólnych pomocnikow před infekcijemi škitać a zdobom žně zawěsćić“. Seehofer bě srjedu tydźenja w boju přećiwo rozšěrjenju wirusa wukrajnym sezonowym dźěłaćerjam zakazał, do Němskeje přińć.