Aus der aktuellen Ausgabe vom Mittwoch, 16 September 2020

Mittwoch, 16 September 2020 14:00

Krótkopowěsće (16.09.20)

Za kandidatow so wuprajili

Budyšin. Roland Ermer měł klětu znowa za wólby zwjazkoweho sejma kandidować, Udo Wićaz lěto pozdźišo k wólbam Budyskeho krajneho rady. Za wobě personaliji je so předsydstwo Budyskeho wokrjesneho zwjazka CDU na swojim wčerawšim posedźenju wuprajiło, kaž strona wozjewi. Zaměr za wólby zwjaz­koweho sejma je, lěta 2017 na AfD zhubjeny wólbny wokrjes wróćo zdobyć.

Hilse nominowany

Łaz. Zapósłanc zwjazkoweho sejma za wólbny wokrjes Budyšin I Karsten Hilse chce klětu znowa jako direktny kandidat strony AfD nastupić. To připowědźi wón tele dny na swojej facebookowej stronje a wozjewi swoju nominaciju. Z 33,2 procentomaj hłosow wolerjow bu wón před třomi lětami jako direktny kandidat do zwjazkoweho sejma woleny. To je tež klětu zaso jeho zaměr.

Baziliku zawru

Veröffentlicht in Krótkopowěsće
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

Zbližeja sej Łužicu

Studenća stawiznow z Innsbrucka na wuprawje

Budyšin (SN/CoR). Pod hesłom „Hornja Łužica – měnjaty region“ nastajichu so studenća Instituta za stawiznowědu a europsku etnologiju Uniwersity Inns­bruck na ekskursiju do Budyšina. Pod nawodom prof. dr. Patricka Kuppera chcedźa so cyły tydźeń z najwšelakorišimi aspektami tudyšich stawiznow, ale tež přitomnosće zeznajomić. Dr. Jana Piňosová a Marcel Langer ze Serbskeho instituta staj jim při naročnym programje poboku. Prof. Kupper je kooperaciski partner jeju slědźerskeho projekta.

Veröffentlicht in Kultura
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

Přihotuja Serbsku bajowu šćežku(10)

Idejowe wubědźowanje sakskeho fondsa­ „Čiń sobu!“ je we wosebitej kate­goriji „Žiwa dwurěčnosć“ twori­­ćelskosć na dobro našeje maćeršćiny znowa­ pozbudźiło. Serbske Nowi­ny tule­ w serialu rjad drobnych a małych projektow předstajeja.

Mnohim znata je starodawna baja „Hadźaca króna“, kotruž běše Jan Hančo-Hano 1882 napisał. Dźensa dopomina na nju před Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumom 2,20 metrow wulka skulptura. Ze zdónka wjac hač 300 lět stareho duba bě ju Slepjanski drjeworězbar Thomas Schwarz zhotowił. Wona ma być dźěl projekta „Serbska bajowa šćežka“. Domowinska župa „Jakub Lorenc-Zalěski“ je jón za lětuše sakske wubědźowanje „Čiń sobu!“ zapodała. W rubrice srjedźne projekty słušeše projekt k dobyćerjam a dósta 10 000 eurow.

Veröffentlicht in Łužica
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

W Drježdźanach serbšćinu podawać

W sakskej stolicy maja tuchwilu 26 dźěći, kotrež chcedźa serbšćinu wuknyć. Nimaja pak tam šulu, hdźež móhli ­zajimowanych šulerjow wšelakeje ­staroby w předmjeće wuwučować. Dotalny rěčny kurs, kotryž bě towarstwo Stup dale popołdnju poskićało, tuchwilu njepřewjeduja.

Drježdźany (SN/MiR). Předsydka Drježdźanskeho towarstwa Stup dale Jadwiga Pjacec bě čłonow towarstwa na zetkanje přeprosyła, zo bychu zhromadnje spytali na aktualne prašenja wotmołwić. 14 staršich je póndźelu přišło. Dalši běchu so zamołwili.

Veröffentlicht in Kubłanje
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

Protyka Wojerowskich towarstwow

Čornochołmčanska nałožkowa skupina słuša k tym towarstwam Wojerec, ­kotrež předstajeja so w prěnjej protyce tamnišich towarstwow, wuhotowanej ­za lěto 2021. Profesionalne foto cyłeho mustwa ma protykowe łopjeno pyšić, na zadnjej stronje zhoniš zajimawosće wo towarstwje w interviewje. Torsten Kellermann z Kulowa přewza fotografowanje, kotrež je za wšitke cyłki darmotne. Pjenjezy dóstachu z fondsa „Čiń sobu!“, ideju projekta zrodźiło bě Marketingowe towarstwo za swójbny region Wojerecy. Hišće njejsu fototerminy wuknihowane, štóž ma zajim, njech so na wobroći. Foto: Katrin Demczenko

Veröffentlicht in Kultura
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

Zhromadnjewo dorost wabić

Budyšin (SN/at). Wuskutki koronapandemije su w serbskich institucijach digitalne wuwiće w Serbach pospěšili. To zwěsćichu zastupjerjo serbskich institucijow na wuměnje nazhonjenjow wčera w Budyskim Serbskim domje, kaž Domowina jako přeprošerka zdźěli. Tamna strona pak su wulke straty: Tak je w Serbskim ludowym ansamblu 70 předstajenjow wupadnyło, Serbskemu muzejej předewšěm wopytowarjo z wukraja pobrachuja. Za njedorozrisane přitomni mějachu, kak měli nazymske zjawne wjerški wuhotować.

Dotal zetkachu so jónu wob lěto, to chcedźa po słowach předsydy Domowiny Dawida Statnika dwójce činić. Wón wita tež namjet noweho jednaćela Ludoweho nakładnistwa Domowina Symana Pětra Cyža, k tomu paralelnje dźěłowe skupiny jednotliwych institucijow wo aspektach wšědneje dźěławosće wutworić.

Wažna tema wobšěrneje wuměny bě, kak móhli zarjadnišća požadarjow za dźěłowe městna z intensiwnymi kursami rěčnje wukmanjeć. Tež wo dorost měli w přichodźe zhromadnje wabić. Wotpowědnu mysl předstaji direktor Załožby za serbski lud Jan Budar.

Veröffentlicht in Towarstwa
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

EU z nowym zaměrom

Brüssel (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen chcyła wustork škódnych maćiznow do powětra hač do lěta 2030 wo znajmjeńša 55 procentow porno lětu 1990 pomjeńšić. Drastiske přiwótřenje klimoweho zaměra je von der Leyen dźensa w narěči k połoženju Europskeje unije w Brüsselu formulowała. Dotal rěkaše zaměr 40 procentow. „Znajmjeńša 55 procentow“ ma dalšemu woćoplenju zemje zadźěwać.

Lawrow namołwja Maasa

Berlin/Moskwa (dpa/SN). Ruska je hladajo na zajědojćenje ruskeho režimoweho kritikarja Alekseja Nawalneho před dalšej politizaciji padu warnowała a namołwja Němsku wospjet k zhromadnemu dźěło. Tole rjekny ruski wonkowny minister Sergej Lawrow dźensa němskemu wonkownemu minister Heikej Maasej (SPD). Lawrow skedźbni na wotpowědne zrěčenje wo juristiske pomocy. Strowotny staw Nawalneho so polěpša. Wčera je so wón prěni króć słowa jimał.

Přećiwo zapućowanju

Veröffentlicht in Kraj a swět
Wot baterijow ćěrjeny ćah typa Desiro ML koncerna Siemens su dźensa na Drježdźanskim Hłownym dwórnišću předstajili. ­Wobchadny zwjazk Hornje Łobjo chce jězdźidło na čarach wupruwować, hdźež nětko hišće dieselowe ćahi zasadźeja. K tym ­čaram słuša tež zwisk Drježdźany–Kinspork, po kotrejž měješe nowy a modernje wuhotowany ćah hišće dźensa prěni króć jěć. Po informacijach Siemens docpěwa tajki spěšnosć hač do 140 km/h. Foto: dpa/Sebastian Kahnert

Veröffentlicht in Kraj a swět
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

To a tamne (16.09.20)

Jónkrótnje 1 600 eurow za lěnjopasenje – na tutón poskitk Hamburgskeje Wysokeje šule za tworjace wuměłstwo su so ludźo ze wšeho swěta přizjewili, a to wjace hač 1 700. Doba přizjewjenja je so wčera skónčiła. Ze „stipendijom za ničočinjenje“ chcedźa ludźi pohnuć, zo w cyle nowych žiwjenskich kategorijach mysla. Ze wšěch próstwystajerjow ma jury nětko třoch za stipendij wuzwolić.

Pjany a jeno spódnju drastu woblečeny je šofer w Nürnbergu ćeknył, po tym zo bě wjacore wobchadne njezboža za sobu zawinował. 38lětny bě spočatnje čerwjenu amplu ignorował, při wotbočenju do druheho awta zrazył a skónčnje do wobchadneho znamjenja prasnył. Swědcy informowachu policiju, tež dokelž bě so muž po tym drastu slekł a pěši ćeknył. Test alkohola wunjese dwaj promilej.

Veröffentlicht in To a tamne
Mittwoch, 16 September 2020 14:00

Merkel: Hida na Židow mje wohańbja

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel zaběra jasnu poziciju přećiwo nadpadam na židowske žiwjenje w Němskej. „Je šamałe a mje hłuboko wohańbja, hdyž widźu, kak so rasizm a antisemitizm w našim kraju w tychle časach zwuraznjeja“, rjekny politikarka CDU wčera w Berlinje na swjatočnosći składnostnje załoženja Centralneje rady Židow před 70 lětami.

Rasizm a antisemitizm njeběštej ni­hdy přewinjenej. „Tola hižo něšto časa stej wonej dźeń a widźomnišej“, Merkel rjekny. Ranjenja, hroženja abo teorije zapřisahanja měrja so cyle wotewrjenje přećiwo židowskim wobydlerkam a wobydlerjam. „W socialnych medijach su mnohe wuprajenja połne hidy a šćuwańcy. Njesměmy k tomu nihdy mjelčeć!“ Spěšnje móža so ze słowow skutki stać, kaž je nadpad na synagogu w Halle „na wosebje surowe wašnje“ pokazał. Tam swjećeše 52 ludźi najwyši židowski swjatk jom kipur. Atentatnik pak njemóžeše durje přewinyć. Na to zatřěli wón žonu, kotraž tam připadnje nimo dźěše, a krótko po tym muža w denerowym wobchodźe.

Veröffentlicht in Kraj a swět

Serbska debata

Neuheiten LND