Aus der aktuellen Ausgabe vom Mittwoch, 03 März 2021

Masowy test dale wjedu

Budyšin. Wo zwěsćenych jědnaće natyknjenjach z koronu a sydom smjertnych padach, kotrež złožuja so nimo jednoho na přiměrjenje statistikow, je Budyski wokrjes wčera rozprawjał. Incidenca bě 87,66. Masowy test w Radebergu wulkeho zajima ludnosće dla dźensa a jutře dale wjedu. W Zhorjelskim wokrjesu registrowachu wčera 42 dalšich infekcijow, tři z nich wopokazachu so jako mutacija britiskeje warianty wirusa. Wot wokrjesa podata incidenca bě 68,45.

Wobzamknjenje cyle jasny signal

Budyšin. Wobzamknjenje wokrjesneho sejmika Sprjewja-Nysa, přewostajić studentam wučerstwa za předmjet serbšćinu stipendij, mjenuje předsyda Domowiny Dawid Statnik „znowa cyle jasny signal z Delnjeje Łužicy, skrućić jónkrótnosć našeho regiona“. Statnik dźakuje so zapodawarjam namjeta a wokrjes­nemu sejmikej za zmužity rozsud.

Ponowjeja němske tramwajki

Hačrunjež je bywša sobudźěłaćerka Hnašečanskeho agrarneho drustwa Brigitte Böhme wuměnkarka, wona wšědnje pomha mloko­wy awtomat w Ćěchorjecach rjedźić a pjelnić. Dokelž steji tón na arealu zawoda, smědźa syre mloko předawać. A to činja hižo­ nimale dźesać lět, wot 2014 na stejnišću při nowej hródźi, jenož něšto metrow wot kruwow zdalenym. Foto: SN/Hanka Šěnec

Swobodnje skutkowacy hudźbny redaktor Sebastian Elikowski-Winkler wě­nuje so w aktualnym, tež w mediatece přistupnym rjedźe Serbskeho rozhłosa sćelaka RBB němskim komponistam, kotřiž su serbsku ludowu hudźbu wuměłsce adaptowali. Bosćan Nawka je so z nim rozmołwjał.

Knježe Elikowski-Winklero, kak sće mysličku zrodźił, połhodźinske wusyłanja wo poměrnje njeznatym kapitlu hudźbnych stawiznow zwoprawdźić?

S. Elikowski-Winkler: Tydźenske tematiske hudźbne wusyłanje dźě je kruty podźěl našeho programa. Myslach sej, zo so tema dosć derje hodźi – runje tež, dokelž ludźo zwonka fachowych kruhow přewjele wo tym njewědźa. Zo je na přikład Jean Kurt Forest „Suity na serbske ludowe spěwy“ spisał, dźensa skerje mała horstka wě. Zo chowaja so w Němskim rozhłosowym archiwje nahrawanja mjenowanych twórbow – tajke připosłucharjam předstajić je žro rjadu „Mjez přiswojenjom a eksotizmom: Serbske temy w hudźbje“ –, je hišće mjenje ludźom znate. A hdyž sy raz ryć započał, so cyle wot samo dźeń a wjac zajimawostkow wukopa.

Spěšnočara trutow mjez Kamjencom a Wojerecami?

Kamjenc (UM/SN). Kompetencny centrum za awtonomne lětanje na Kamjenskim lětanišću so znajmjeńša na papjerje dale zaměrnje wuwiwa.

Poł lěta mjeztym pilnje za kulisami dźěłaja, zo bychu wiziju wo lětanskim wobchadźe noweho časa wuwić móhli. Nětko bě za akterow načasu, byrnjež zažnu, mjezybilancu sćahnyć. Serbske Nowiny tule na najwažniše prašenja wotmołwjeja.

Tež w Budyskim wopomnišću koronakriza digitalizaciju pohonja. Tak njedźěłaja tam jenož na tym, swoje poskitki wužiwajo nowe techniske móžnosće rozšěrić. Wone maja přichodnje kaž na internetnej stronje tež w socialnych medijach a na Youtube přistupne być.

Budyšin (SN/CoR). Dohromady 23 fil­mowych clipow je kónc minjeneho lěta w zhromadnym dźěle z renoměrowanym filmowcom Gerom Breloerom nastało. Na komprimowane wašnje předstajeja wone Budyske wopomnišćo a jeho wustajenske wobłuki. Wone powědaja wo dóńće Waltera Rosenheima, kiž bě w nacistiskim času w Budyšinje jaty, wo jatym w Budyskim sowjetskim specialnym lěhwje­ Hansu Corbaće a wo Hosseinje Yazdim, kiž bě w stasijastwje Budyšin II zajaty. W dalšich krótkofilmach rozprawjeja politiscy jeći wo swojim času tam w 1970- a 1980tych lětach. Časowi swědkojo Thomas Raufeisen, Sigurd Weber, Manfred Matthies, Sigrid Grünewald a Gerhard Vahldiek powědaja wo swojich nazhonjenjach a dožiwjenjach.

Lońše ličby přenocowanjow po cyłej Łužicy dopokazuja, kak turistiski wobłuk­ pod koronapandemiju ćerpi. Wšudźe pak hotuja so na nowu sezonu, kotraž ma ćim wuspěšniša być. Šansy za to su po wšěm zdaću jara dobre.

Budyšin (SN/BŠe). Lońše straty turistikarjow regiona koronapandemije dla nětko skónčnje tež w ličbach předleža. Marketingowa towaršnosć Hornja Łužica-Delnja Šleska (MGO) je so z nimi bliže zaběrała. Ličba absolutnych přenocowanjow hosći, kotřiž su loni do Hornjeje Łužicy přišli, leži pola 1 578 446, štož je 434 592 mjenje hač w rekordnym lěće 2019, hdźež bě wjac hač dwaj milionaj hosći w regionje přenocowało. MGO trochuje pobrachowace dochody na ně­hdźe 51,5 milionow eurow. Tale hoberska ličba nam wuwědomja, kak turistiski wobłuk ćerpi. Jara pozitiwnje pak hódnoći MGO wuwiće, zo ludźo dlěje w regionje přebywaja hač hewak. Tak je so tale přerězna ličba wot 2,6 na 2,9 dnjow powjetšiła. Zaměr­, přerěznje tři dny přebytka docpěć, je tuž bliski. Předewšěm campingownišća a poskićerjo dowolowych by­dlenjow registrowachu dlěše přebytki.

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy zarjad za wustawoškit je stronu AfD po informacijach sćelaka ARD jako podhladny pad zastopnjował. To rěka, zo je po posudku škitarjow wustawy dosć dopokazow za to, zo so cyła AfD přećiwo Zakładnemu zakonjej wusměrja. Hižo kónc januara bu znate, zo chcył wustawoškitny zarjad stronu wobkedźbować. Jako pak AfD na Kölnskim zarjadniskim sudnistwje přećiwo tomu skoržeše, so wustawoškit toho wzda.

Podlěša zakaz pućowanja

Rom (dpa/SN). Italska podlěša centralne wobmjezowanja koronawirusa dla, kaž zakaz pućowanja, w kraju wo cyły měsac hač po jutrach. Nimo toho dyrbja šule w kónčinach z wjele infekcijemi, w tak mjenowanych čerwjenych pasmach, zawrjene wostać. To je minister za strowotnistwo Roberto Speranza w Romje zdźělił. Do toho bě ministerski prezident Mario Draghi wotpowědny dekret podpisał. Wobydlerjo njesmědźa tuž hač do 6. apryla mjezy mjez dwaceći italskimi regionami překročić.

Lobbyjowy register schwaleny

Na wšelake wašnje hosćencarjo a hotelownicy tele dny na to skedźbnjeja, zo su dale trajaceho wukazaneho zawrjenja swojich domow dla mjeztym hospodarsce na kóncu. Tónle hosćencar w Kölnje je za prěni lockdown runje tak kaž za druhi – kiž płaći ­hižo wot 2. nowembra 2020 – kóždy dźeń z nowej smužku woznamjenił. Foto: dpa/Henning Kaiser

Dwaj lětdźesatkaj zhubjenu mólbu, kotraž měješe poprawom we wustajeńcy New-Yorkskeho Metropolitan-muzeja wisać, su w bydlenju njedaloko muzeja namakali. Chorobna sotra, kotraž bě wo zhubjenej mólbje čitała, je zhromadnje ze synom na sćěnje wisacy wobraz bliže přepytowała. A to bě jedna z 30 mólbow afro­ameriskeho wuměłca Jacoba Lawrencea ze serije „Struggle (bój)“. Za pjeć wobrazami serije hižo wjele lět pytaja. Žona njewědźeše, zo ma wuměłsku drohoćinku w bydlenju.

Proch srěbacy roboter je w Erfuće zasadźenje policije zawinił. 29lětna bě w nocy spodźiwneje hary w swojim bydlenju dla wotućiła. Tukajo na paduchow so wona w spanskej stwě zamkny a alarmowaše policiju. Zastojnicy přičinu hary spěšnje wotkrychu: Elektroniski pomocnik-roboter bě so wosrjedź nocy do dźěła dał a při tym zas a zaso wo meble storkał.

Podstupim (dpa/SN). Lěto po prěnim pa­dźe­ koronawirusa w Braniborskej je ministerka za strowotnistwo Ursula Nonnemacher (Zeleni) kritisku mjezybilancu sćahnyła. „Štož sym podhódnoćiła, je ekstremnje sylna emocionalna potrjechenosć mnohich ludźi šćěpjenja dla“, rjekny wona wčera rozhłosej RBB.

Wočakowanja a nadźije běchu při při­zwolenju prěnjeho šćěpiwa w EU kónc decembra jara wulke. Mnozy so nadźi­jachu, zo njetrjebaja so nětko wjace starosćić. Wot wšeho spočatka pak běchu kontingenty seruma přewidne. Mnozy za­dwělowachu, dokelž bě telefoniska hotline k rozdawanju šćěpjenskich terminow stajnje wobsadźena. „Tajku wulku emocionalnu potrjechenosć njejsym sej dosahajcy wuwědomiła“, Nonnemacher zwurazni. Runje před lětom běchu w Braniborskej prěni pad koronawirusa zwěsćili: pola 51lětneho z wokrjesa Hornja Ha­bola, kiž bě so z Južneho Tirola nawróćił.