Budyšin (SN/bn). Za dźěłarnju „Tagwerk“ na Budyskej Sukelnskej chowa so multifunkcionalna městnosć za wuwiwanje, design a zhotowjenje najwšelakorišich produktow. Po koncepće „coworking space“ rumnosće wobhospodarjace towarstwo „Tagwerk – Dźěłań dźeń“ zajimcam zmóžnja, swoje ideje zwoprawdźić a so rjemjeslnisce wuspytać (SN rozprawjachu).
Najwjetša rumnosć je planowanski běrow runje tak kaž dobra stwa a biblioteka. Wotnětka słuži přidatnje jako wustajenišćo. „Hdźe je hranica mjez wuměłstwom a dźěłom wšědneho dnja?“, so čłonojo towarstwa na internetnej stronje tagwerk.space prašeja – a hnydom tež wotmołwja: „Tajkeje hranicy njeje!“
Aktualnje wustaja tam Biskopičanska tworjaca wuměłča Anja Herzog wjacore wolijowe a akrylowe mólby. Za nju je přehladka móžnosć, ze swojim skutkowanjom so prezentować a zdobom za swoje posłužby wabić, wustawkam a zasadźe „Tagwerk“ cyle wotpowědujo. Na naprašowanje zhotowja wona indiwiduelne, přećam kupcow přiměrjene twórby.
Wobstejnosće w zwisku z aktualnej pandemiju a wokomiknje njemóžne wustupy su kreatiwitu w Serbskim ludowym ansamblu pohonjeli. Wčera pokazachu prěni raz „Kofej w blidarni“, digitalnemu swětej přiměrjenu dokumentarisku retrospektiwu.
Poprawom sym so nadźijała, zo jeho loni, w meji 2020, na Praskich knižnych wikach „Svět knihy“ zetkam. Chcych so z nim jako jednaćelka Ludoweho nakładnistwa Domowina słužbnje rozžohnować. Koronapandemije dla pak su wiki na nazymu přestorčili, potom je cyle wotprajichu. Nětko dyrbimy so z Petrom Čačkom, słowakskim přećelom Serbow, na přeco rozžohnować. W 85. žiwjenskim lěće je 6. februara w Bratisławje zemrěł.
Bräist/Bredstedt (SN/CoR). Sewjerna frizišćina rěkaja dialekty frizišćiny, kotrež na pobrjoze sewjerneje Friziskeje, na kupach Feer/Föhr, Öömrang/Amrum, Söl’/Sylće, na halligach kaž tež na Helgolandźe nałožuja. Nětko móžeš prawy přełožk tež online pytać a namakać. Friziska rada sekcija sewjer je online-słownik do interneta stajiła, a to pod adresu https://www.friesisch.net.
Sewjernofriziski online-słownik wobsahuje zběrku něhdźe 36 000 słowow, zapřijećow a rozjasnjenjow pobrjožneje friziskeje rěče (Mooringowy frasch). Je to wuslědk dołhych a intensiwnych prócowanjow. Projekt je Zwjazk financnje spěchował. Mały redakciski team chce nětko online-słownik stajnje polěpšeć. Pokiwy a namjety za polěpšenja su witane. Srjedźodobnje je planowane, dalše dialekty předstajić.
„Wjeselimy so, zo móžemy skónčnje friesisch.net zjawnosći spřistupnić. Přejemy wšitkim wjele wjesela při tym, sej frizisku rěč wotkrywać a ju wuslědźić“, praji předsydka friziskeje rady sekcije sewjer/Frasche Rädj Ilse Johanna Christiansen.
Lube čitarki, lubi čitarjo, kiž, byrnjež naša kniharnja dale nochcyjo zawrjena była, swěru serbske knihi kupujeće, hdy sće poprawom posledni raz baseń Ćišinskeho čitali? Ow, njewěm so dopomnić, drje wjetšina z Was nětkle sćicha přiznaje. A ta abo tamny budźe stonać: Ach, toh‘ Ćišinskoh tla njezrozumiš. Ale to njetrjechi, kaž nam znazornjeja sćěhowace štučki z basnje „W zymje“ z cyklusa „Za ćichim“:
Zemja błyskoce so w čistej pyše,
hdyž so hwězdy z njebjes saja běłe.
Kerki, štomy jako w meji kćěja,
zasłyšeć pak njeje mejskich pěsni.
Sněh so wodnjo, w nocy saje, saje –
we wsach, na pućach so knjejstwa přima.
Sankow, smykawow so hólčec přima,
běha, brodźi po sněhowej pyše.
Njech tež wječor doma swar so saje,
přeměrić te sepje dyrbi běłe;
a móc w lodowej so hrěje pěsni,
módre, čerwjene zo lica kćěja.
Połne běłych róžow wokna kćěja,
hdyž do běłych barbow zyma přima.
Wonka na sanjach so lubi pěsni,
k lóštnej rejce spěwa běłej pyše.
Zajac za włosy so drapa běłe,
hdyž na kožušk hońtwjer z třělby saje.
Hdyž so saje sněh a běłe wonka
wšo a wokna kćěja w zymnej pyše,
stwička přima mje, sym dobry pěsni.
Wjacore lěta hižo pućuje Konječan Markus Bjeńš mjez Łužicu a Južnej Afriku. Tuchwilu je wón zaso tam a přebywa w měsće Durban. W sćěhowacym rozmysluje Markus Bjeńš wo motiwach čłowječeho jednanja. Z tym zahaja Serbske Nowiny rjad přinoškow k socialnym temam, kotrymž so wón wěnuje.
Jako so loni krótko po wudyrjenju korony ludźo do kupnicow nawalichu, zo bychu hoberske mnóstwa nuznikoweje papjery a zežiwidłow nakupowali, bě stajnje zaso słyšeć namołwa k solidariće. Pomhało to njeje. Kupcy, kotřiž njeběchu spěšni dosć stejachu před prózdnymi polcami. Jich bě koza liznyła.
Choćebuz (WeM/SN/bn). W lěće 1994 w Dešnje załožene Spěchowanske towarstwo za serbsku rěč w cyrkwi smě horde być, a jeho předsyda dr. Hartmut Leipner je nimoměry zradowany: Dźens tydźenja je nakładne awto do Choćebuza přiwjezło paletu z delnjoserbskimi knihami. Dołho wočakowany nowy ćišć biblije w načasnej delnjoserbšćinje je dóšoł. Dohromady 563 eksemplarow bu dodawanych. Z tym so wudani wjelelětne prócowanje Serbskeho instituta a čłonow towarstwa.
Hišće w lěću 1997 bě delnjoserbski tydźenik Nowy Casnik rozprawjał z hłowneje zhromadźizny Maśicy Serbskeje, zo „bu w diskusiji na hłownej zhromadźiznje namjetowane, hišće jónu znowa wudać a ćišćeć bibliju w delnjoserbskej rěči. Měnjenja su byli wšelake. Za cyłu bibliju tak prawje njejsu so móhli rozsudźić.“
Dźakowano knižneho dara hodźi so wotnětka tež mjezynarodna fachowa literatura wo rěčnym planowanju, rewitalizaciji mjeńšinowych rěčow kaž tež jich posrědkowanja w Choćebuskej Delnjoserbskej bibliotece wupožčić. Wčera je Měto Nowak prěnje knihi ze swojeho priwatneho wobsydstwa přepodał.