Pro a kontra
Njebjelčicy (SN/JaW). Nimale 1 300 Serbowkow a Serbow je so do wolerskeje lisćiny za wólby Serbskeho sejma zapisało. Wo tym informuje wólbny nawoda Hagen Domaška w nowinskej zdźělence. Čas zapisanja so minjenu sobotu zakónči. Kaž w zdźělence rěka „... bu 1 270 próstwow wo wólbne lisćiki zapodatych. Z nich je něhdźe 70 procentow z Łužicy, 15 proc. z Berlina, Lipska a Drježdźan a 15 proc. ze zbytneho zwjazkoweho kraja. Poslednje podłožki je wólbny wuběrk dźensa rozesłał. Hač do soboty, 3. nowembra, maja wšitcy zapisani wolerjo chwile wolić. Na poslednim dnju wólbow je hišće móžno wólbne listy hač do 10 hodź. wosobinsce wotedać, po tym započnje wólbny wuběrk hłosy wuličeć.
Mjeztym je skupina Kukowske prašaki po prěnim tydźenju naprašowanja wjace hač 500 podpismow nazběrała. „483 Serbow je so přećiwo aktualnje namjetowanej formje Serbskeho sejma wuprajiło. Třicećo, to je 5,8 procentow, su za nju hłosowali“, zdźěli skupina Serbskim Nowinam. Podpismowu akciju přewjeduja Kukowske prašaki hač do kónca lěta. Spočatnje dwanaće wosobam, kotrež běchu akciju zahajili, je so mjeztym tójšto podpěraćelow přidružiło.
Lětadło znjezbožiło
Jakarta (dpa/SN). W Indoneskej je lětadło z wjace hač 180 pasažěrami znjezbožiło. Boeing 737 indoneskeho tunjolětarskeho předewzaća Lion Air zhubi so dźensa krótko po wotlěće z radarowych wobrazowkow. Pomocnicy su w běhu dnja powostanki lětadła w morju wuhladali. Nadźija, přežiwjenych namakać, je jara snadna. Pilot bě bjezposrědnje po starće problemy signalizował a wo to prosył so zawróćić směć.
Prawicar wólby dobył
Rio de Janeiro (dpa/SN). Prawicarski populist Jair Bolsonaro je prezidentske wólby w Brazilskej jasnje dobył. Po dotalnym wuličenju dósta wón nimale 56 procentow hłosow. Dobyće ultraprawicarskeho politikarja móhło radikalnu politisku změnu w Brazilskej zahajić. Bywši oficěr chcył přistup k brónjam wolóžić, wažne ministerstwa ze zastupnikami wójska wobsadźić a politiskich přećiwnikow „wutupić“.
Bamž: Wohnišća hidy hašeć
Merkel wzda so předsydstwa CDU
Berlin/Wiesbaden (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je po masiwnych wólbnych stratach CDU w Hessenskej zwólniwa, zastojnstwo předsydki strony spušćić. To je wona na dźensnišim posedźenju prezidija strony w Berlinje připowědźiła, kaž powěsćernja dpa z kruhow wobdźělnikow zhoni. Zdobom pak chce Merkel zwjazkowa kanclerka wostać. Dotal bě wona stajnje na tym wobstawała, zo wobě zastojnstwje hromadźe słušatej.
Naslědnistwo na čole CDU móhli hižo na přichodnym zjězdźe strony spočatka decembra w Hamburgu zrjadować. Při wólbach Krajneho sejma Hessenskeje stej CDU a SPD wčera razne straty poćerpjełoj. CDU dósta jenož hišće 27 procentow hłosow, wostanje pak přiwšěm najsylniša politiska móc kraja. SPD spadny na 19,8 proc. a je nětko runje tak sylna kaž Zeleni, kotřiž dóstachu tohorunja 19,8 proc. Tak móža CDU a Zeleni swoju dotalnu koaliciju dale wjesć, maja pak runje hišće wjetšinu jeničkeho hłosa we Wiesbadenskim parlamenće.
Zasadźa nětko elektriski bus
Frankfurt n. M. (dpa/SN). Předewzaće Flixbus zasadźa nětko ryzy elektriski bus na dróhach Němskeje. Wot dźensnišeho ma bus z chinskeje produkcije mjez Frankfurtskim lětanišćom a Mannheimom tam a sem jězdźeć, zdźěli wčera wobchadne předewzaće. Bus modela C9 ze 40 městnami móže po informacijach twarca BYD hač do 320 kilometrow daloko jěć. Na něhdźe 115 km dołhej čarje ma bus tež w Heidelbergu zastać.
Jězdźidło je po informacijach wobchadneho předewzaća dwójce tak drohe kaž normalne dieselowe. Manager němskeje wotnožki Flixbusa Fabian Stenger rěčeše wo signalu, zo je přewrót na polu mobility móžny. „Zdobom je prěni elektriski dalokobus w rjedźe našich wozydłow pohon busytwarcam, inowacije pospěšić a alternatiwy k ryzy dieselowym motoram wuwić. Flixbus chce jězdźidło jónu abo dwójce wodnjo a w nocy z ekomilinu partnera Greenpeace Energy nabiwać. Stacije za to maja w Frankfurće a Mannheimje. Flixbus bě hižo w měrcu ryzy elektriski bus na čarje Paris–Amiens zasadźił. Tež tón pochadźa wot chinskeho busytwarca Yutong.
To a tamne (29.10.18)
Mału granatu namakał je wudźer w Hamburgu. Po informacijach policije bě muž z pomocu magneta w rěce Alster wudźił, zo by metaliske wěcy we wodźe namakał. Při tym wućahny dwaj centimetraj šěroku granatu, kajkuž běchu za čas Druheje swětoweje wójny k wotwobaranju lětadłow wužiwali. Policija je ju wotwjezć dała. Po měnjenju fachowcow bě granata hišće strašna.
Za swój spontany koncert na balkonje w Praze je popspěwar z USA Jason Derulo w socialnych medijach wjele chwalby žnjał. „Balkonowa serenada móže so legendarna stać“, pisa fan na portalu Instagram. Koncert 29lětneho we wjacezaměrowej hali w Praze dyrbjachu štwórtk wječor techniskich přičin dla krótkodobnje wotprajić. Na to stupi so Derulo na balkon, zo by čakacym fanam zaspěwał. Koncert chce pozdźišo nachwatać.
Wo Syriskej so dorěčałoj
Paris (dpa/SN). Do wjerškoweho zetkanja k Syriskej w Turkowskej staj francoski prezident Emmanuel Macron a prezident USA Donald Trump swoju poziciju wothłosowałoj. „Zjednoćene staty a Francoska maja samsne wěstotne, humanitarne a politiske zajimy w Syriskej“, zdźěli palast prezidenta w Parisu. Do toho běštaj statnikaj telefonowałoj. Statni a knježerstwowi šefojo Turkowskeje, Ruskeje, Němskeje a Francoskeje chcedźa so jutře w Istanbulu zetkać.
China a Japanska so zbližatej
Peking (dpa/SN). Hladajo na wikowansku zwadu z USA chce China hospodarske styki z Japanskej widźomnje zesylnić. Na to staj so japanski ministerski prezident Shinzo Abe a jeho chinski kolega Li Keqiang w Pekingu dojednałoj. Politiske poćahi měli so po wjelelětnych napjatosćach zaso normalizować. W hospodarskich a wikowanskich poćahach chcedźa „nowu fazu kooperacije“ zahajić. Minjeny čas bě mjez krajomaj stajnje zaso k napjatosćam dochadźało.
Nowe prawidła za cyrkwje
Trump hrozy migrantam
Merkel z kralom telefonowała
Hessenska koalicija wohrožena
To a tamne (26.10.18)
Motorizowany piwowy kašćik je policija w badensko-württembergskim Berglenje zadźeržała. Młody pasler bě nastroj z dźesać PS sylnym motorom na štyrjoch koleskach tak konstruował, zo móžeše z nim hač do 50 km/h spěšnje jěć. Wězo njeměješe žanu dowolnosć za nadróžny wobchad, kaž policija w swojej rozprawje piše. 21lětny dyrbješe swoju jězbu ze spěšnym piwowym kašćikom přetorhnyć. Nimo toho hrozy jemu chłostanske jednanje.
Zemske worješki su prěni króć w Tirolu žnjeli. Horce a suche lěćo wšak je plahowanje subtropiskeje rostliny zmóžniło. Žně na 300 kwadratnych metrach wulkej pospytnej płoninje njedaloko Innsbrucka pak njeběchu scyła tak jednore, dokelž dyrbjachu kóždu jednotliwu rostlinu wuryć a pod zemju narosćene worješki wotšćipać. Přiwšěm nažnjachu 200 kg.
