Wola noweho šefa frakcije
Berlin (dpa/SN). Po 13 lětach w zastojnstwje ma so šef frakcije CDU w zwjazkowym sejmje Volker Kauder (CDU) dźensa na wólbach w Berlinje přećiwnikej stajić. Wuspěch jeho naměstnika a kandidata wo zastojnstwo Ralpha Brinkhausa (CDU) móhła překwapjenka być, ale zdobom na krizu w kruhach CDU pokazać. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) Kauderej jara dowěrja. 69lětny je hižo tak dołho předsyda frakcije, kaž wona kanclerka.
Bamž dźensa w Estiskej pobył
Talinn (dpa/SN). Na kóncu jězby po Baltikumje wopyta bamž Franziskus dźensa Estisku. Tam zetkaše so z prezidentku Kersti Kaljulaid, młodostnymi a sobudźěłaćerjemi dobroćelstwowych organizacijow. Prjedy hač chcyše so wón dźensa wječor do Roma nawróćić, swjećeše na Naměsće swobody Božu mšu. Po informacijach Vatikana bydla w Estiskej něhdźe 5 000 katolskich wěriwych, štož wotpowěduje něhdźe 0,5 procentow ludnosće.
Wuskutki hižo čujomne
Na socialnu znjesliwosć dźiwać
Halle/Kerpen (dpa/SN). Socialnje znjesliwe zakónčenje wudobywanja brunicy trjeba wosebje na wuchodźe Němskeje bjezmało wulkich prócowanjow. Industrija a zjawna ruka měłoj znajmjeńša 60 miliardow eurow nałožić, zdźěli Saksko-Anhaltski ministerski prezident Reiner Haseloff (CDU) w Halle, hdźež je so wčera wuhlowa komisija schadźowała. Pjenjezy su předewšěm za wutwar narunanskich dźěłowych městnow a za polěpšenje infrastruktury trěbne. Zwjazkowe knježerstwo je dotal 1,5 miliardow eurow pomocy wšitkim třom němskim brunicowym rewěram připowědźiło, ke kotrymž tež Łužica słuša.
W Halle mějachu potrjechene přede- wzaća, iniciatiwy a zwjazki srjedźoněmskeho rewěra składnosć swój wid na zakónčenje wudobywanja wuhla brunicowej komisiji předstajić. Zastupjerjo pokazachu na to, zo dožiwichu hižo spočatk 90tych lět sćěhi strukturneje změny, štož njeměło so wospjetować. Hižo 11. oktobra chce so komisija we Łužicy zeńć a so starosćam potrjechenych wěnować.
To a tamne (25.09.18)
Wjace hač 150 mótkow ma mjeztym sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU). Zawčerawšim je jich w Lipšćanskim zwěrjencu zetkał, hdźež witaše mjez druhim tež 13 nowych trójnikow a kwartet dweju holcow a hólcow Helen, Merle, Boas a Pepe. Wot lěta 1995 je sakski ministerski prezident awtomatisce čestny kmótr za trójniki hač do 14. žiwjenskeho lěta.
Rozhóršeny je tele dny britiski wonkowny minister Jeremy Hunt, kiž postorkuje so dla powěsće prezidenta Europskeje rady Donalda Tuska na internetnej platformje Instagram. Tam bě Tusk wobraz premierministerki Wulkeje Britaniskeje Theresy May před tykancowym bufetom wozjewił a k tomu napisał: Chceće tykanc? Bohužel pak njejsu hižo žanych wišnjow. Powěsć měrješe so přećiwo Wulkej Britaniskej, kotrejž wumjetuja sej hladajo na Brexit jenož to najlěpše wuběrać.
„Ženje njepřestać“ je jeje hesło
Budyšin (CRM/SN). Na kónc rozmołwy minjenu srjedu wječor w Ekumeniskim tachantskim wobchodźe staji moderator Andreas Deckwart bywšej mnoholětnej čłonce zwjazkoweho sejma w Berlinje, Mariji Michałkowej stajnje zaso wužiwane prašenje: „Što je Waše žiwjenske hesło?“ Bjez dołheho přemyslowanja wona wotmołwi: „Ženje njepřestać!“ To jej wosebje ći, kotřiž ju lěta dołho znaja, radlubje wěrjachu. Zaměrnosć a wěrnosć jako žiwjenski eliksěr ćehnještej so tež přez cyłu rozmołwu.
Cyžecy w Měrkowje běchu serbscy katolscy žiwnosćerjo, kotřiž njeběchu jenož z domiznu a cyrkwinskim žiwjenjom wusko zwjazani, ale angažowachu so za serbsku spěwnu kulturu a komunalnu politiku. Bohužel schorje a zemrě nan třoch dźěći přewšo zahe a Marja dyrbješe sčasom tež doma kruće zapřimnyć. Njeń- dźeše tež do Budyšina na šulu, ale nawukny běrowowe powołanje, w kotrymž so dale wukmanješe. Z mandźelskim Wolfgangom wutwarištaj sej w Lichanju hospodarske twarjenje jeho staršeju, a to tež jako doma za swoje tři dźěći.
Natwarja sej nowy klóšter
Nowa Cala (B/SN). Kónc awgusta załoži skupinka cisterciensow, pochadźacych z klóštra K swjatemu křižej blisko Wiena, w braniborskej Nowej Cali swój priorat. Hinak hač dotal předwidźane, njebudu mniša w starych klóšterskich murjach bydlić, ale chcedźa sej w bliskosći nowy klóšter natwarić. „Smy mniša 21. lětstotka“, praji abt Maximilian. „Chcemy wutworić oazu, hdźež móža ludźo mocy čerpać a hdźež čuja so cuzy přiwzaći.“ Mnich Maximilian wěri do toho, zo móže centrum zetkawanja z Bohom cyły region wožiwić. Braniborska ministerka za wědomosć, slědźenje a kulturu Martina Münch (CDU), zdobom předsydka Załožby Nowa Cala, rozsud mnichow witaše a rjekny: „Wjeselu so, zo su štyrjo cisterciensojo w 750. jubilejnym lěće wobstaća klóštra priorat w Nowej Cali załožili.“
Połoža zakładny kamjeń
Zeńdźenje bjez wuslědkow
Berlin (dpa/SN). Po wčerawšim zetkanju producentow awtow ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) w Berlinje, je strona Zelenych zwjazkowemu knježerstwu wumjetowała, zo přećiwo awtowej branši wótřišo njepostupuje. Tež wčerawše zeńdźenje njeje žanych wuslědkow wunjesło. Awtowe koncerny pak maja hač do kónca tydźenja chwile mjez druhim naprawy namjetować, kak móhli ludźi k tomu pohnuwać, swoje dieselowe awta wotedać a sej město toho čiste nowe awto kupić.
Za realistiske perspektiwy
Halle (dpa/SN). Brunicowa komisija je so dźensa w Halle schadźowała, hdźež rozjimachu fachowcy a zastupjerjo srjedźoněmskeho brunicoweho rewěra zakónčenje wudobywanja wuhla a z tym zwisowace wuskutki za region. Kaž rěčnik knježerstwa Saksko-Anhaltskeje Matthias Schuppe zdźěli, měli předewšěm realistiske perspektiwy a zachowanje dźěłowych městnow w kónčinje diskutować.
Woporow wo wodaće prosył
Koalicija so skónčnje dojednała
Berlin (dpa/SN). Po dorozumjenju w rozkorje wo prezidenta zwjazkoweho wustawoškita Hansa-Georga Maaßena su nawodźa koaliciskeju stronow politikarjow nětko namołwjeli, so wěcownemu dźěłu wěnować. W nazymje měli hišće tójšto rozsudow zdźěłać a tak žiwjenje wobydlerjow Němskeje wolóžić. Předewšěm potrjechi to wobłuki hladanja, bydlenjow a renty.
Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU), šef CSU a zwjazkowy minister za nutřkowne naležnosće Horst Seehofer, kaž tež šefina SPD Andrea Nahles su so wčera dojednali, Maaßena přichodnje jako wěstotneho poradźowarja nutřkowneho ministerstwa, štož wotpowěduje zastojnstwu nawody wotrjada, zasadźić. Dale měła zasłužba tajka wostać kaž dotal. Planowane pozběhnjenje k nutřkownemu statnemu sekretarej je tuž z blida. Stronje FDP, Zeleni a Lěwica wčerawši kompromis wótrje kritizowachu.
Andrea Nahles ma rozsud za dobry signal, „wšako zamóžeše koalicija zjawnu kritiku přiwzać a rozsud korigować.“
Žadaja sej wotstup Seehofera
Prominentni kulturnicy zludani wo zadźerženju nutřkowneho ministra
Berlin (dpa/SN). Wjacori kulturnicy žadaja sej wotstup zwjazkoweho nutřkowneho ministra Horsta Seehofera (CSU). „Seehofer wobškodźa hódnoty našeje wustawy“, rěka w namołwje, kotruž su minjeny pjatk wozjewili a kotruž bě dramatikar Moritz Rinke sobu nastorčił. „Jeho zadźerženje je prowokantne, wróćo zhladowace a njepřistojne napřećo ludźom. Tak Seehofer towaršnosći puć do přichoda zastaja.“ Wón kraj njejednoća, ale jón pači, kulturnicy skorža.
„Smy zludani“, rěka w lisće z nadpismom „Dostojnosć, zamołwitosć, demokratija“. Jako prěni podpisali su mnozy prominentni. Mjez nimi su wotkrywanski žurnalist Günter Wallraff a nawoda Berlinale Dieter Kosslick, dźiwadźelnicy kaž Peter Lohmeyer, Jochen Busse, Burghart Klaußner, Meret Becker a Hugo Egon Balder, hudźbnica Inga Humpe, filmowcy kaž Emily Atef, Andres Veiel a Dietrich Brüggemann kaž tež spisowaćeljo Judith Schalansky, Ronja von Rönne a Terézia Mora.
To a tamne (24.09.18)
Zo budźetej historisce widźanej poćežowanej mjenje Hitler a Lenin we woprawdźitym žiwjenju raz mjezsobu wojować, bě skerje njemóžne. Přiwšěm stejitaj sej Hitler Alba a Lenin Rodriguez napřemo a požadataj so wo městno wjesnjanosty peruanskeje wsy Yungar. Zdobom zdźěli Hitler Alba, zo nima žanych sympatijow za němskeho diktatora. Staršej pak historiski kontekst mjena njeznaještaj.
Štóž zamóže na wodźe derje balansować, móhł so tež do wužłobjeneho kirbsa sydnyć, po wodźiznach čołmikować a tak za wosebite mišterstwa zwučować. Cyłkownje 35 žonow a runje tak wjele muži su so mjenujcy zawčerawšim na 15. němskich mišterstwach w Ludwigsburgu zetkali a so wubědźowali. Zarjadowanje je dźěl programa po cyłym swěće najwjetšeje kirbsoweje wustajeńcy z něhdźe 450 000 eksemplarami.
Woidke přećiwo nowowólbam
Podstupim (dpa/SN). Hladajo na zwadu prezidenta zwjazkoweho wustawoškita Hansa-Georga Maßena dla je so braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) za to wuprajił, zo wulka koalicija ze swojim dźěłom pokročuje. „Sym wo wulku koaliciju wojował a budu to dale činić“, rjekny Woidke rozhłosej RBB. Zdobom wón nowowólby wotpokazuje. „Knježerstwo, kotrež nětko dźěłać přestanje a nowowólby wukaza, by hladajo na wužadanja a problemy kraja z wěstosću wopačna wotmołwa było.“
RWE chce štomy dale pušćeć
Essen (dpa/SN). Najebać tragiske smjertne njezbožo w Hambachskim lěsu energijowy koncern RWE na tym wobstawa, kaž planowane štomy dale pušćeć. By-li so koncern toho wzdał, by to pjeć miliardow eurow płaćiło, rjekny šef RWE Ralf Martin Schmitz wčera w telewiziji ZDF. „Nadźija, zo móžeš lěs wuchować, je iluzoriska“, Schmitz rjekny. Zo je za tajku iluziju čłowjek zemrěł, jeho přiwšěm jara hnuje. Zawčerawšim, srjedu, bě 27lětny žurnalist smjertnje znjezbožił, jako 15 metrow do hłubiny padny.
Pušćenje zajatych sej žadali
