To a tamne (24.08.20)

Montag, 24. August 2020 geschrieben von:

Nawoči, kiž bě indiski wojowar wo swobodu Mahatma Gandhi pječa wužiwał, su we Wulkej Britaniskej za 260 000 puntow (278 000 eurow) přesadźili. Trochowali běchu pomoc k lěpšemu widźenju na najwjace 15 000 puntow, zdźěla awkciski dom w Bristolu. Při tym njemóže sej nowy wobsedźer ani stoprocentnje wěsty być, zo je Gandhi nawoči woprawdźe wobsedźał. Předawar to twjerdźi.

Přewidne toalety su najnowša atrakcija japanskeje stolicy Tokija. Swětosławny architekt Shigeru Ban bě je naćisnył, zo by špatnu nahladnosć zjawnych hajzlow polěpšił. Njeje-li nichtó na toaleće, móža wšitcy přez wulke škleńcy do nich hladać a widźeć, kak čiste su. Zastupi-li něchtó do škleńčaneje budki w měšćanskim parku­, so z wjacorych worštow škleńcy wobstejace wokna awtomatisce přebarbja a su naraz njepřewidne.

Biden přilubja „kónc ćmy“

Freitag, 21. August 2020 geschrieben von:

Wilmington (dpa/SN). K zakónčenju stronskeho zjězda Demokratow USA je Joe Biden nominowanje za kandidata strony za zastojnstwo prezidenta přiwzał a swojim wolerjam „kónc kapitla ameriskeje ćmy“ přilubił. „Zjednoćeni móžemy dobu ćmy w Americe přewinyć“, rjekny 77lětny bywši wiceprezident wčera wječor w drje najwažnišej narěči swojeje dotalneje politiskeje karjery. Biden přilubi, so za wšěch Američanow zasadźeć.

Žadyn nowy lockdown

Berlin (dpa/SN). Hladajo na přiběrace ličby koronainfekcijow warnuje němske hospodarstwo před dalšim wšo wopřijacym zawrjenjom zjawneho žiwjenja. Naprawa by zahubna była a by hospodarstwu „lěta, snano lětdźesatk“ zeškodźała, rjekny prezident Zwjazka němskich industrijnych a wikowanskich komorow Eric Schweizer magacinej Focus. Wón pokaza na to, zo ma 40 procentow přede­wzaćow likwidaciske problemy. Kóžde dźesate je wot insolwency wohrožene.

Komuny: Ničo k rozdźělenju

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU, nalěwo) a čěski ministerski prezident Andrej Babiš staj so dźensa w čěskim Liberecu zetkałoj. W rozmołwje rozjimaštaj móžnosće koordinowanja naprawow přećiwo koronawirusej a dalše pohłubšenje hospodarskich stykow mjez swobodnym statom a Čěskej republiku. Foto: dpa/Radek Petrášek

Nawalnyja přiwjezu do Berlina

Freitag, 21. August 2020 geschrieben von:

Berlin/Moskwa (dpa/SN). Znateho ruskeho režimoweho kritikarja Alekseja Nawalnyja chcedźa móžneho zajědojćenja dla w Němskej lěkować. Specialne lětadło, kotrež ma 44lětneho z ruskeho Omska do Berlina přiwjezć, je dźensa rano z Němskeje wotlećało, filmowy producent Jaka Bizilj powěsćerni dpa rjekny. Po jeho informacijach je skupina lěkarjow w mašinje. Do toho běchu sej wšitke trěbne dowolnosće k přepołoženju pacienta z Ruskeje wobstarali. Nawalny móhł hišće dźensa do Berlina dolećeć. Tam chcedźa jeho w Charité lěkować. Kóšty za lět a lěkowanje zapłaća priwatnicy, rjekny filmowy producent Bizilj.

Kritikarja Krjemla běchu wčera do chorownje w sibirskim Omsku dowjezli, hdźež leži we womorje. Jeho rěčnica Kira Jarmyš je přeswědčena, zo bu Nawalny „wotpohladnje zajědojćeny“.

Postupowanje USA wotpokazali

Freitag, 21. August 2020 geschrieben von:

New York (dpa/SN). Němska, Francoska a Wulka Britaniska su pospyt USA wotpokazali, sej znowapostajenje wšitkich sankcijow UNO přećiwo Iranej wunuzować. Zjednoćene staty su so jednostronsce z atomoweho zrěčenja z Iranom z lěta 2015 wróćo sćahnyli a nimaja tuž žane prawo, tak mjenowany snapback-mechanizm aktiwizować, rěka we wčera wozjewjenej zhromadnej deklaraciji. „Njemóžemy tutón akciju podpěrować, dokelž wona našim prócowanjam k podpěrje atomoweho zrěčenja njewotpowěduje.“

USA běchu do toho připowědźili, wšitke sankcije zaso aktiwizować, kotrež běchu Iranej do 2015 ze stron UNO napołožene, dokelž Iran pječa atomowu bombu twari. Sankcije buchu po wotzamknjenju zrěčenja 2015 zběhnjene. Do toho bě so Iran zawjazał, atomowu energiju jenož za měrniwe zaměry wužiwać. USA běchu zrěčenje 2018 wupowědźili.

Wonkowny minister USA Mike Pompeo je hněwnje na reakciju europskich krajow w UNO reagował, wumjetujo EU, zo „steji Iranej poboku“.

Štó wukonja kotry ćišć?

Freitag, 21. August 2020 geschrieben von:
Wobstejace struktury ani wotstronić ani narunać, ale je wudospołnić bě zaměr, ­jako so rozmołwne koło Budyski kraj před lětomaj prěni raz zeńdźe. Mjeztym je informelny kružk tójšto zarjadowanjow orga­nizował, kotrež maja ze spěwom a hru, reju a rozmołwu serbskosć předewšěm tam wožiwić, hdźež nańdźemy ju dźensa jenož hišće na nimale fosilnym niwowje. Wčera wšak so wospjet wukopa, zo klaca samo tam, hdźež to poprawom tak być njesměło, mjenujcy na šuli w stolicy Serbow. Byrnjež kubłanje dotal skerje pódlanski aspekt skutkowanja koła było, chce so temje přichodnje sylnišo wěnować – wuraznje institucionalizowanych akterow, kaž na přikład Rěčny centrum WITAJ, Domowinu abo dźěłowy kruh za serbske naležnosće města Budyšina zapřijejo. Bjez ćišća drje so ničo njehiba. Čehodla pak je scyła trjeba, zo sej horstka angažowanych entuziastow z jasnym profilom tohodla dalši nadawk nabrěmjeni? Bosćan Nawka

Wikowanje z wuchodom lěpše

Freitag, 21. August 2020 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Němske hospodarstwo ma wikowanje z wuchodnej Europu za na dobrym puću. Přiwšěm je koronakriza zdźěla hłuboke straty zawinowała. „Najniši dypk je pak překročeny“, zdźěli wuchodny wuběrk Němskeho hospodarstwa. Prěnje połlěto je wobjim wikowanja z wuchodnymi krajemi wo 14,6 procentow woteběrał. „Smy połni nadźije, zo widźimy druhe połlěto efekty nachwatanja“, rjekny předsyda wuchodneho wuběrka, Oliver Hermes.

Najwažniši wikowanski partner regiona je Pólska. Wobjim němsko-pólskeho wikowanja je prěnje šěsć měsacow „jenož“ wo 7,4 procenty woteběrał. Nadpřerězne straty nastachu we wikowanju z Ruskej, Kazachstanom a Azerbajdźanom. We wšitkich třoch padach zwisowaše to z woteběracym zajimom za nošerje energije a z tym zwisowacym spadowanjom płaćiznow za wolij a płun.

Mjeztym je Ruska w tabulce wuchodoeuropskich krajow nastupajo wikowanje z Němskej na štwórte městno spadnyła, za Pólskej, Čěskej a Madźarskej. Cyłkownje wikuje Němska ze 29 wuchodnymi krajemi we wobjimje 197 miliardow eurow.

To a tamne (21.08.20)

Freitag, 21. August 2020 geschrieben von:

Pjany slepy pasažěr na kolesonošaku pućowanskeho busa je w Berlinje zasadźenje policije zawinował. Naležnosć bě poměrnje strašna, dokelž bě nošak kolesow za najwjace 75 kilogramow twarjeny. Muž sedźeše na nim kaž na ławce parka. Skónčnje so poradźi, bus zadźeržeć a šofera informować. Komunikacija ze slepym pasažěrom bě lědma móžna, dokelž bě chětro napity. Tuž ani njewědźa, kak dołho je z busom „čornje“ sobu jěł.

Pod pomnikoškitom steji wotnětka ­znaty Berlinski Friedrichstadtski palast. 1984 wotewrjeny twar je posledni socialistiski reprezentaciski twar do powalenja murje. Po měnjenju Berlinskeho kulturneho senata je so architektam poradźiło, „wuměłsce jónkrótne twarjenje“ stworić. W domje su za čas NDR mjez druhim „Kotoł pisaneho“ nawjerćeli.

Za Bidena so zasadźała

Donnerstag, 20. August 2020 geschrieben von:

Washington (dpa/SN). Kandidatka Demo­kratow USA za zastojnstwo wiceprezidenta, Kamala Harris, je so z naležnym poselstwom nadźije a jednoty za Joewa Bidena za kandidata prezidenta zasadźała. „Dyr­bimy prezidenta wolić, kiž přinjese něšto hinašeho, něšto lěpšeho“, rjekny Harris na zjězdźe Demokratow we Wilmingtonje w staće Delaware. Hladajo na republikanskeho prezidenta Donalda Trumpa wona rjekny: „Jeho zwrěšćenje je žiwjenje a žiwjenske zakłady mnohich płaćiło.“

USA chcedźa sankcije wožiwić

Washington (dpa/SN). USA chcedźa sej wšitke sankcije přećiwo Iranej wunuzować, na kotrež běchu do podpisanja atomoweho zrěčenja Zjednoćenych narodow (UNO) wobstali. Wonkowny minister Mike Pompeo je wot prezidenta Donalda Trumpa nadawk dóstał, wotpo- wědnu próstwu w Bjezstrašnostnej radźe UNO zapodać. Dotal je dospołnje dwělomne, hač su USA k tomu woprawnjeni, wšako su atomowe zrěčenje lěta 2018 sami wupowědźili. Dyrbjał-li Pompeo w mócnym gremiju UNO zwrěšćić, móhła ćežka diplomatiska kriza nastać.

Thunberg pola kanclerki

Wohnjowi wobornicy wojuja w Kaliforniskej dale přećiwo lěsnym wohenjam, kotrež přiběrajcy sydlišća wohrožuja. Wjacore domy su so hižo wotpalili. Tuchwilu bědźa so tam ze 23 wulkowohenjemi. Zamołwići namołwjeja wobydlerjow, swoje domy wopušćić. Guwerner stata USA je mjeztym nuzowy staw wukazał. Něhdźe 7 000 pomocnikow je zasadźenych. Foto: dpa/Nic Coury

Serbska debata

Neuheiten LND