Němska mjeńšina z nowymi žadanjemi
Flensburg (SN). Hłowne zastupnistwo němskeje mjeńšiny w Danskej, Zwjazk němskich Sewjeroschleswigčanow (BDN), je na swojim njedawnym posedźenju rěčnopolitiske žadanja němskeje mjeńšiny aktualizował. To rozprawja němski dźenik w Danskej Der Norschleswiger. „Někotre ze staršich žadanjow su spjelnjene, za to su nowe k tomu přišli“, rjekny komunikaciski šef BDN Harro Hallmann.
Spokojeni móžachu zwěsćić, zo su ze stron Danskeje žadanja za dansko-němskej dwurěčnej awtodróhowej taflu spjelnili runje tak kaž dwurěčnu pokazku, zo je w sewjeroschleswigskich chorownjach lěkowanje tež w němskej rěči móžne. Nimo toho w brošurje wo tym informuja, zo móžeš na zarjadnistwach a sudnistwje němčinu nałožować.
Merkel za nowu sylnosć Europy
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je hladajo na globalne přesuwanje mocow Europsku uniju k zhromadnemu dźěłu namołwjała. Je načasu nowu sylnosć wuwiwać, rjekny wona na dźensnišej generalnej debaće zwjazkoweho sejma w Berlinje. Merkel pokaza na přiběrace konflikty mjez USA a Chinu, na „geostrategiske znowazesylnjenje“ Ruskeje a na planowany wustup Wulkeje Britaniskeje z EU. „Wšo to ma hłuboko sahace sćěhi za Němsku.“ Merkel namołwješe EU, zastatki na polu wažnych technologijow nachwatać, na přikład nastupajo produkciju chipow a nowych modernych baterijow.
Zastupnica AfD molowaše scenarij katastrofy hladajo na etat 2020. „Kriza njepřińdźe, wona tu hižo je“, podšmórny frakciska předsydka AfD Alice Weidel. Bližaca so recesija je wuslědk „zeleno-socialistiskeje ideologije, kotraž naš kraj ruinuje a jemu kmanosć do přichoda rubi“. Weidel kritizowaše plany za kónc atomoweje a brunicoweje energije kaž tež politiku knježerstwa ćěkancam napřećo.
Skórnik šmrěkam jara škodźi
Wobsedźerjo lěsow maja z wulkimi stratami ličić
Zhorjelc (AK/SN). Skórnik načinja we łužiskich lěsach hoberske škody. Wosebje potrjechene su šmrěki. To je Heike Zettwitz, decernentka za wobswět, twarski dohlad, lěsnistwo a wuwiće wokrjesa Zhorjelc minjeny pjatk na nowinarskej konferency podšmórnyła. „Kónc awgusta bě w Zhorjelskim wokrjesu 90 000 kubiknych metrow šmrěčiny w priwatnych, komunalnych, krajnych, zwjazkowych a drustwowych lěsach potrjechenych. Něhdźe 20 000 kubiknych metrow su mjeztym z lěsow wuwozyli.“ Je to jenički puć, dalšemu rozmnoženju skórnika w tajkich dimensijach skutkownje zadźěwać. Přičiny masiwneho rozšěrjenja škódnika su předewšěm wysoke temperatury a dołho trajaca suchota minjenych měsacow. Zbywace 70 000 kubiknych metrow šmrěkoweho drjewa, kaž Heike Zettwitz rjekny, dyrbja hišće zrumować.
To a tamne (11.09.19)
Tykancy w hódnoće 81 000 eurow kradnył je bywši sobudźěłaćer wosobneje New-Yorkskeje pjekarnje. 32lětny dźěłaše jako šofer a měješe přistup do składu. Wot nowembra 2018 do februara 2019 je wón na te wašnje wjace hač tysac tykancow spakosćił a dale předawał. Pjekarnja „Lady M.“, kotraž bě lěta 2002 prěni wobchod w New Yorku wotewrěła, je sej ze swojimi worštowanymi tykancami wjele připóznaća zdobyła. Eks-sobudźěłaćer ma škodu nětko zarunać.
Kralowsku pyton je muž w sewjerorynsko-westfalskim Bönenje we wotpadkowym sudobju namakał. Po tym zo bě njewšědnu namakanku fotografował, informowaše policiju. Njejědojty had, kiž swoje wopory zadusy, je poprawom w tropiskich kónčinach zapadneje a centralneje Afriki doma. Fachowc za reptilije je hada najprjedy raz k sebi wzał.
Raka dla złoži zastojnstwo
Schwerin (dpa/SN). Ministerska prezidentka Mecklenburgsko-Předpomorskeje Manuela Schwesig je na raka nadrow schorjeła a tuž swoje zastojnstwo jako komisariska předsydka SPD złoži. To je 45lětna dźensa na posedźenju kabineta w Schwerinje zdźěliła, kaž statna kenclija informuje. Zastojnstwo ministerskeje prezidentki a krajneje předsydki SPD chce pak dale wukonjeć, wona zdźěli. Schwesig z toho wuchadźa, zo je rak hojomny a zo so zaso wustrowi.
Johnson znowa podležał
London (dpa/SN). Britiski premierminister Boris Johnson je minjenu nóc znowa z pospytom zwrěšćił, nowowólby přesadźić. Jara jasnje misny wón trěbnu wjetšinu dweju třećinow hłosow w Delnjej komorje parlamenta. Tak njeje hižo móžno, nowowólby do planowaneho wustupa kraja z EU 31. oktobra přewjesć. Porno tomu njeje Johnson tomu zadźěwać móhł, zo je nowy zakoń přećiwo njerjadowanemu brexitej płaćiwosće nabył. Prezident Delnjeje komory John Bercow připowědźi, zo 31. oktobra wotstupi.
Wuradźuja wo etaće 2020
Do zarjadowanja k Dnjej njewotwisnosće Chorwatskeje w Kulowje su ...
Fachowc warnuje před škarakami
Předewzaća wěrja do regiona
Łužiska konferenca w Grodku wo času po brunicy wuradźowała
Grodk (dpa/SN). Slědźenje a wuwiwanje, krótkodobne zasydlenje předewzaćow a ekologisko-hospodarske nowowusměrjenje – z tutymi třomi zasadami ma so z wida braniborskeho hospodarskeho ministra Jörga Steinbacha (SPD) wuwiće Łužicy spěchować. Region skići ze swojimi derje wukubłanymi ludźimi, z bjezporočnej energijowej infrastrukturu a ze swojim geografiskim połoženjom njedaloko Berlina „najlěpše wuměnjenja za moderny energijowy region“, rjekny Jörg Steinbach na wčerawšej Łužiskej konferency w Grodku. „Móžemy wšitko docpěć, je to hoberska šansa. Trjebamy pak zmužitosć, jednotu a wotewrjenosć swětej napřećo.“
Na zarjadowanju rěčeše něhdźe 200 zastupnikow politiki, hospodarstwa, wědomosće a wobswětowych zwjazkow, mjez nimi braniborska ministerka za wědomosć Martina Münch (SPD) a zwjazkowa předsydka Zelenych Annalena Baerbock, wo přichodźe regiona po kóncu zmilinjenja brunicy. Wot wuhloweje komisije wujednany kompromis předwidźi, zo maja hač do lěta 2038 we Łužicy přestać wuhlo wudobywać a zmilinić.
Čakamy na wotmołwy
Tójšto rentnarjow we wukraju
Berlin/Plowdiw (dpa/SN). Hišće nihdy njeje telko němskich wuměnkarjow swój žiwjenski wječor we wukraju přežiwiło kaž tuchwilu. Rentowa zawěsćernja je naposledk na wšě 240 000 rentow Němcam z wukrajnej bydlenskej adresu přepokazała. „To je nowy rekord“, zdźěla Dirk Manthey z Němskeje rentoweje zawěsćernje w Berlinje. „Jeničce minjene dźesać lět je ličba wukrajnych přepokazankow wo 50 000 rozrostła.“ Mjez najwoblubowanišimi krajemi su Awstriska, Šwicarska, Španiska, Awstralska a USA. Přiběrajcy pak su to tohorunja kraje juhowuchodneje Europy, kaž Bołharska. Tam so tež wuměnkarjo ze skerje snadnej rentu zasydla, dokelž su wšědne žiwjenje a imobilije přirunujo z druhimi krajemi poměrnje mało płaća.
„Starobnu rentu we wukraju dóstać je kóždy čas bjez problemow móžno. Němska rentowa zawěsćernja přepokazuje renty po wšěm swěće“, Dirk Manthey měni. Eksotiski wostanje žiwjenski wječor na małych pacifiskich kupach, hdźež bydli runje 50 Němcow. Zawěsćernja wupłaća kóždy měsac 22,9 milionow rentow němskim senioram.
