Kulturny piknik z ministerskim prezidentom

Freitag, 16. August 2019 geschrieben von:

Lubij (CRM/SN). Składnostnje jubileja „Sto lět Bauhaus“ mějachu minjenu njedźelu w Lubiju na wurazne přeće sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) nimo prošenych hosći zbliska a zdaloka tež dalši zajimcy přistup k wědomostno-kulturnemu zarjadowanju „Das Bauhaus-Picknick“ na zahrodźe domu, kotryž słuša w Hornjej Łužicy k wuznamnym twaram w awant­gardistiskim wuměłskim stilu.

Dynamiske myslenje w nowym duchu měješe dźě tež w chěži w nowotarskim stilu knježić, kotruž bě sej wobsedźer nudloweje twornje Fritz Schminke 1933 wot architekta Hansa Scharouna natwarić dał. Lubijčenjo pomjenowachu swojorazny dom jako „Nudeldampfer“, kotryž jednoćeše za tamniši čas přewšo do­prědkarsku bydlensku kulturu za swój­bu ze štyrjomi dźěćimi. Na wěcywu­stojnym wodźenju po woběmaj etažomaj jara wo­te­wrjenje konstruowaneho domu mó­žachu sej zajimcy wobraz wo jón­krótnej stilowej ikonje klasiskeje moderny w Hornjej Łužicy stworić.

To a tamne (16.08.19)

Freitag, 16. August 2019 geschrieben von:

„Chcu do Ameriki!“, wopodstatni wosomlětna holca přišedši na ratarski statok w Beasweileru pola Aachena. Prawdźepodobnje bě so wona při hrajkanju za wulku jězbu rozsudźiła a so z koleskatym kófrom na puć nastajiła. Burowka holcu njeznaješe a zawoła policiju. Młodostnaj tak dołho­ na holcu kedźbowaštaj, při čimž samo zhoništaj, hdźe mała wupućowarka bydli. Tak móžeštaj ju prjedy hač policija staršimaj zaso přepodać.

Na překlepane wašnje bjez pjenjez k nowej spanskej stwě: Žona je w delnjosakskim Sittensenje łožo pokradnyła. Spočatnje wona we wobchodźe meblow wo to prošeše wupruwować směć, hač so łožo do transportera hodźi. Po nakładowanju so zminy, bjeztoho zo by płaćiła. Policija wšak njewě, hač je žona wotpohladnje jednała abo jeno zapłaćić zabyła.

Corbyn chce Johnsona wutłóčić

Donnerstag, 15. August 2019 geschrieben von:

London (dpa/SN). Nawoda britiskeje opo­ziciskeje strony Labour Jeremy Corbyn chce po informacijach medijow nachwilnje zastojnstwo premierministra přewzać, zo by njerjadowanemu wustupej kraja z Europskeje unije zadźěwał. Mjenje hač 80 dnjow do brexita planuje wón premierministra Borisa Johnsona z wotumom njedowěry ze zastojnstwa wutłóčić. Jako nowy premier by Corbyn nowowólby wukazał a nowy referendum wo brexiće organizował, medije pisaja.

Trump namjetuje zetkanje

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chcył so hladajo na krizu w Hongkongu z chinskim prezidentom Xi Jinpingom zetkać. Trump njedwěluje na tym, zo móhł Xi krizu w Hongkongu „spěšnje a čłowjesce“ rozrisać a chce najradšo „wosobinske zetkanje“, kaž wón twitterowaše. Trump a Xi běštaj so naposledk na wjeršku G 20 w Osace zetkałoj. W Hongkongu hižo tydźenje dołho přećiwo knježerstwu protestuja. Stajnje zaso dochadźa tam k zražkam z policiju.

Wodu z honača pić

Ruce połnej dźěła maja tele dny w firmje Roth w rudnohórskim Lichtentanne. Zawod je so na zhotowjenje najwšelakorišich coko­rowych titow specializował. Najmjeńše su runje 4,5 centimetrow wulke, najwjetše cyły meter. Kóždolětnje něhdźe milion titow zawod wopušća. Wot lěta 2003 maja tity patentowany drjewjany kónčk. Foto: Torree Hahn

Škit mjeńšin do Zakładneho zakonja zapisać

Donnerstag, 15. August 2019 geschrieben von:

Kiel/Drježdźany (dpa/SN). Schleswigsko-Holsteinska a Sakska so za to zasadźatej, zo so škit narodnych mjeńšin a lu­do­wych skupin w Zakładnym zakonju zakótwi. Na wotpowědnu iniciatiwu w Zwjazkowej radźe staj so ministerskaj prezidentaj Schleswigsko-Holsteinskeje a Sakskeje, Daniel Günther a Michael Kretschmer (wobaj CDU) dorozumiłoj, kaž Günther powěsćerni dpa zdźěli. Někotre krajne wustawy, na přikład na sewjeru Něm­skeje, maja hižo wotpowědne postajenja na dobro tam bydlacych narodnych mjeńšin a ludowych skupin. Slědowacu formulaciju měli do artikla 3 Zakładneho zakonja zapisać: „Stat dźiwa na identitu awtochtonych mjeńšin a ludowych skupin, kotrež su po ramikowym dojednanju Europskeje rardy wo škiće narodnych mjeńšin w Němskej připóznate.“

Na kukuricnišću nuzowje přizemił

Donnerstag, 15. August 2019 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Ruske pasažěrske lětadło z wjace hač 230 ludźimi je po zražce z ptačkami na kukuricnišću přizemiło. Při tym su so dźensa rano wjacore wosoby, mjez nimi tři dźěći, snadnje zrani­li, rozprawja powěsćernja Interfax, powołaca so na informacije zamołwitych. Zranjeni běchu zwjetša wobodrěća a dyrjenja poćerpjeli.

Črjóda ptačkow bě so prawdźepodobnje bjezposrědnje po starće do turbiny mašiny lětanskeho předewzaća Utair dósta­ła. To wjedźeše k wobšěrnym techniskim defektam, na čož bě pilot nuzowany so zawróćić a so k lětanišću Šu­kowski před wrotami Moskwy wróćić. Turbinje lětadła je wón krótko do přizemjenja we ku­kuricowym polu hasnył.

Na fotach a widejach je widźeć, kak Airbus 321 něhdźe kilometer wot betonoweje pisty lětanišća zdalene na kukuricowym polu steji. Powěsćernja Ria Nowosti cituje pasažěra je słowami: „Sym křiž kruće dźeržał, nětko definitiwnje do Boha wěrju.“ Mašina bě po puću z Moskwy do Simferopola na połkupje Krim.

Tukanja ludźi znjeměrnjeja

Donnerstag, 15. August 2019 geschrieben von:

Diskusija wo přichodźe Prožyma a brunicoweje jamy Wjelcej-juh II

Prožym (SN). Ma so wot wotbagrowanja wohrožena łužiska wjes Prožym zachować, byrnjež so brunicowa jama Wjelcej- juh II dale powjetšiła? Tajke tukanja hlada­jo na njedawno šěrjene informa­cije wo planowanej wuhlowej železnicy po wsy wobydlerjow wot minjeneho tydźenja znjeměrnjeja.

Chwalobna iniciatiwa

Donnerstag, 15. August 2019 geschrieben von:
Zapisanje prawow narodnych mjeńšin do Za­kładneho zakonja Němskeje by tajke něšto kaž historiski krok w stawiznach Němskeje było. Naposledk běchu prawa mjeńšin we wustawje Weimarskeje republiki zapisane byli. Ćim chwalobnišo tuž, zo je sej mjeńšinowa rada, kotrejž tež Domo­wina přisłuša, z ministerskim pre­zidentom Schleswigsko-Holsteinskeje Danielom Güntherom (CDU) sylneho zwjazkarja zdobyła. Günther, kiž tuchwilu Zwjazkowu radu, zastupnistwo wšitkich zwjazkowych krajow Němskeje, nawje­duje, ma tohorunja zajim na tajkim rjadowanju. Wšako je z tematiku mjeńšinowych prawow w swojim zwjazkowym kraju wusko zwjazany. Derje tež, zo Sakska iniciatiwu podpěruje. Nětko je wažne w Zwjazkowej radźe dalšich zwjazkarjow namakać. Podobna iniciatiwa w samsnym gremiju je před lětami hižo raz zwrěšćiła, dokelž tam měnjachu, zo je to na­ležnosć krajow. Marko Wjeńka

Prašamy so kandidatow a kandidatki, kotřiž prócuja so wo direktny mandat we wólbnym wokrjesu 55, Budyšin 4 – mjez druhim Wojerecy, Halštrowska Hola, Rakecy, Łaz, Njeswačidło, Bóšicy, Radwor a Sprjewiny Doł

1Měła Sakska serbsku rěč w zjawnosći sylnišo spěchować a hdyž haj, z čim na přikład?

2Kak hódnoćiće tuchwilne wuwiće nastupajo strukturnu změnu we Łužicy?

3Kak stejiće k planowanemu kóncej zmilinjenja brunicy w Němskej a specielnje we Łužicy?

4W Braniborskej su wučbu serb­šći­ny na šulach ewaluěrowali. Měli to tež w Sakskej přewjesć a na čo měli při tym dźiwać?

Frank Hirche, CDU

Donnerstag, 15. August 2019 geschrieben von:

1Haj, serbšćinu mamy tež přichodnje sylnišo spěchować. Na přikład móhli serbske a němske popisanja na pućnikach a wobchadnych taflach jenak wulke připrawić. Dalši dobry započatk je serbski serwisowy běrow, kotryž we Woje­recach planuja. Na to so wězo wosebje wjeselu, wšako bu tam 1912 Domowina załožena.

2Wona je po mojim měnjenju na prawym puću. Přiwšěm pak dyrbi so nam wot wšeho spočatka poradźić wšitkich wobdźělenych za blido rozsudow dóstać, hewak njezměje strukturna změna wočakowany wuslědk. Ze społnomócnjenymaj za rewěraj w Sakskej a Braniborskej maja komuny narěčenskeju partnerow na městnje. Tak móža hižo mnohe naležnosće do toho wujasnić, štož mam za jara wažne.

3Hač móžemy čas hač do kónca brunicy takle dodźeržeć, budźemy widźeć. Njeměli pak ničo přechwatać. Zaměr je znaty: Dyrbimy ludźi sobu zapřijeć. Trjebamy dobre rozsudy, zo bychmy skónčnje tež wuspěšni byli a potrjechenym perspektiwy skićić móhli, zo bychu dale tu wostali a tu dale dźěłali.

Serbska debata

Neuheiten LND