Lubij (CRM/SN). Składnostnje jubileja „Sto lět Bauhaus“ mějachu minjenu njedźelu w Lubiju na wurazne přeće sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) nimo prošenych hosći zbliska a zdaloka tež dalši zajimcy přistup k wědomostno-kulturnemu zarjadowanju „Das Bauhaus-Picknick“ na zahrodźe domu, kotryž słuša w Hornjej Łužicy k wuznamnym twaram w awantgardistiskim wuměłskim stilu.
Dynamiske myslenje w nowym duchu měješe dźě tež w chěži w nowotarskim stilu knježić, kotruž bě sej wobsedźer nudloweje twornje Fritz Schminke 1933 wot architekta Hansa Scharouna natwarić dał. Lubijčenjo pomjenowachu swojorazny dom jako „Nudeldampfer“, kotryž jednoćeše za tamniši čas přewšo doprědkarsku bydlensku kulturu za swójbu ze štyrjomi dźěćimi. Na wěcywustojnym wodźenju po woběmaj etažomaj jara wotewrjenje konstruowaneho domu móžachu sej zajimcy wobraz wo jónkrótnej stilowej ikonje klasiskeje moderny w Hornjej Łužicy stworić.
„Chcu do Ameriki!“, wopodstatni wosomlětna holca přišedši na ratarski statok w Beasweileru pola Aachena. Prawdźepodobnje bě so wona při hrajkanju za wulku jězbu rozsudźiła a so z koleskatym kófrom na puć nastajiła. Burowka holcu njeznaješe a zawoła policiju. Młodostnaj tak dołho na holcu kedźbowaštaj, při čimž samo zhoništaj, hdźe mała wupućowarka bydli. Tak móžeštaj ju prjedy hač policija staršimaj zaso přepodać.
Na překlepane wašnje bjez pjenjez k nowej spanskej stwě: Žona je w delnjosakskim Sittensenje łožo pokradnyła. Spočatnje wona we wobchodźe meblow wo to prošeše wupruwować směć, hač so łožo do transportera hodźi. Po nakładowanju so zminy, bjeztoho zo by płaćiła. Policija wšak njewě, hač je žona wotpohladnje jednała abo jeno zapłaćić zabyła.
London (dpa/SN). Nawoda britiskeje opoziciskeje strony Labour Jeremy Corbyn chce po informacijach medijow nachwilnje zastojnstwo premierministra přewzać, zo by njerjadowanemu wustupej kraja z Europskeje unije zadźěwał. Mjenje hač 80 dnjow do brexita planuje wón premierministra Borisa Johnsona z wotumom njedowěry ze zastojnstwa wutłóčić. Jako nowy premier by Corbyn nowowólby wukazał a nowy referendum wo brexiće organizował, medije pisaja.
Trump namjetuje zetkanje
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chcył so hladajo na krizu w Hongkongu z chinskim prezidentom Xi Jinpingom zetkać. Trump njedwěluje na tym, zo móhł Xi krizu w Hongkongu „spěšnje a čłowjesce“ rozrisać a chce najradšo „wosobinske zetkanje“, kaž wón twitterowaše. Trump a Xi běštaj so naposledk na wjeršku G 20 w Osace zetkałoj. W Hongkongu hižo tydźenje dołho přećiwo knježerstwu protestuja. Stajnje zaso dochadźa tam k zražkam z policiju.
Wodu z honača pić
Kiel/Drježdźany (dpa/SN). Schleswigsko-Holsteinska a Sakska so za to zasadźatej, zo so škit narodnych mjeńšin a ludowych skupin w Zakładnym zakonju zakótwi. Na wotpowědnu iniciatiwu w Zwjazkowej radźe staj so ministerskaj prezidentaj Schleswigsko-Holsteinskeje a Sakskeje, Daniel Günther a Michael Kretschmer (wobaj CDU) dorozumiłoj, kaž Günther powěsćerni dpa zdźěli. Někotre krajne wustawy, na přikład na sewjeru Němskeje, maja hižo wotpowědne postajenja na dobro tam bydlacych narodnych mjeńšin a ludowych skupin. Slědowacu formulaciju měli do artikla 3 Zakładneho zakonja zapisać: „Stat dźiwa na identitu awtochtonych mjeńšin a ludowych skupin, kotrež su po ramikowym dojednanju Europskeje rardy wo škiće narodnych mjeńšin w Němskej připóznate.“
Moskwa (dpa/SN). Ruske pasažěrske lětadło z wjace hač 230 ludźimi je po zražce z ptačkami na kukuricnišću přizemiło. Při tym su so dźensa rano wjacore wosoby, mjez nimi tři dźěći, snadnje zranili, rozprawja powěsćernja Interfax, powołaca so na informacije zamołwitych. Zranjeni běchu zwjetša wobodrěća a dyrjenja poćerpjeli.
Črjóda ptačkow bě so prawdźepodobnje bjezposrědnje po starće do turbiny mašiny lětanskeho předewzaća Utair dóstała. To wjedźeše k wobšěrnym techniskim defektam, na čož bě pilot nuzowany so zawróćić a so k lětanišću Šukowski před wrotami Moskwy wróćić. Turbinje lětadła je wón krótko do přizemjenja we kukuricowym polu hasnył.
Na fotach a widejach je widźeć, kak Airbus 321 něhdźe kilometer wot betonoweje pisty lětanišća zdalene na kukuricowym polu steji. Powěsćernja Ria Nowosti cituje pasažěra je słowami: „Sym křiž kruće dźeržał, nětko definitiwnje do Boha wěrju.“ Mašina bě po puću z Moskwy do Simferopola na połkupje Krim.
Prožym (SN). Ma so wot wotbagrowanja wohrožena łužiska wjes Prožym zachować, byrnjež so brunicowa jama Wjelcej- juh II dale powjetšiła? Tajke tukanja hladajo na njedawno šěrjene informacije wo planowanej wuhlowej železnicy po wsy wobydlerjow wot minjeneho tydźenja znjeměrnjeja.
1Měła Sakska serbsku rěč w zjawnosći sylnišo spěchować a hdyž haj, z čim na přikład?
2Kak hódnoćiće tuchwilne wuwiće nastupajo strukturnu změnu we Łužicy?
3Kak stejiće k planowanemu kóncej zmilinjenja brunicy w Němskej a specielnje we Łužicy?
4W Braniborskej su wučbu serbšćiny na šulach ewaluěrowali. Měli to tež w Sakskej přewjesć a na čo měli při tym dźiwać?
1Haj, serbšćinu mamy tež přichodnje sylnišo spěchować. Na přikład móhli serbske a němske popisanja na pućnikach a wobchadnych taflach jenak wulke připrawić. Dalši dobry započatk je serbski serwisowy běrow, kotryž we Wojerecach planuja. Na to so wězo wosebje wjeselu, wšako bu tam 1912 Domowina załožena.
2Wona je po mojim měnjenju na prawym puću. Přiwšěm pak dyrbi so nam wot wšeho spočatka poradźić wšitkich wobdźělenych za blido rozsudow dóstać, hewak njezměje strukturna změna wočakowany wuslědk. Ze społnomócnjenymaj za rewěraj w Sakskej a Braniborskej maja komuny narěčenskeju partnerow na městnje. Tak móža hižo mnohe naležnosće do toho wujasnić, štož mam za jara wažne.
3Hač móžemy čas hač do kónca brunicy takle dodźeržeć, budźemy widźeć. Njeměli pak ničo přechwatać. Zaměr je znaty: Dyrbimy ludźi sobu zapřijeć. Trjebamy dobre rozsudy, zo bychmy skónčnje tež wuspěšni byli a potrjechenym perspektiwy skićić móhli, zo bychu dale tu wostali a tu dale dźěłali.