Za wjace wěstoty

Mittwoch, 31. Juli 2019 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Hladajo na smjertny nadpad na wosomlětneho na hłownym dwórnišću w Frankfurće nad Mohanom žada sej zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) wjace policije na dwórnišćach. Nimo toho měli techniske móžnosće k polěpšenju wěstoty ludźi pruwować, a to „bjez předsudkow“. Póndźelu bě muž wosomlětneho hólca a toho mać před bližacy so ćah storčił. Mać móžeše so wuchować, hólca je ćah přejěł. Mjeztym bu znate, zo je šwicarska poli­cija hižo něšto dnjow za skućićelom, kiž ma psychiske problemy pytała.

Maas do Pólskeje so podał

Mittwoch, 31. Juli 2019 geschrieben von:

Berlin/Waršawa (dpa/SN). Zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) je so dźensa do Pólskeje podał, zo by so tam­ na swjatočnosćach składnostnje 75. róčnicy Waršawskeho zběžka wobdźělił. Dnja 1. awgusta 1944 běchu so woby­dlerjo z pomocu ilegalnje skutkowaceje Armije Krajoweje přećiwo němskim okupan­tam pozběhnyli. Při wojowanjach a masakrach němskeje SS přećiwo ciwilnej ludnosći je tehdy 200 000 Polakow zahinyło. Po krawnym poraženju zběžka 2. oktobra 1944 němske jednotki War­šawu systematisce zničichu. Sowjetske wójsko, kotrež steješe na tamnym pobrjoze Wisły, njeje zapřimnyło.

Heiko Maas chcyše so dźensa we Waršawje z pólskim statnym prezidentom Andrzejom Dudu a z wonkownym ministrom Jacekom Czaputowiczom k rozmoł­wam zetkać. Jutře chce wón zhromadnje ze swojim pólskim kolegu při pomniku za wopory zběžka wěnc połožić a w Muzeju Waršawskeho zběžka porěčeć.

Němska wobdźělenje wotpokazuje

Mittwoch, 31. Juli 2019 geschrieben von:
Manama (dpa/SN). Diskusija wo škiće tankowcow w Persiskim zaliwje nabywa konkretne wojerske dimensije. Zastup­nicy ameriskeho a britiskeho wójska su dźensa w stolicy Bahraina Manamje wo móž­nym zasadźenju wojerskich srědkow za škit ciwilnych łódźow w kónčinje wuradźowali, kaž powěsćernja dpa rozprawja. Zakitowanske ministerstwo w Londonje rěčeše wo „wjacorych mjezyna­rodnych partnerach“, kotřiž chcedźa so na projektće wobdźělić. Wulka Britaniska a USA chcedźa po wjacorych nadpadach na łódźe na Hormuskej mórskej dróze transport zemskeho wolija w regionje zaručić. Njedawno běchu iranske jednotki britiski tankowc wobsadźili a nachwilnje sćazali. Mjeztym su so USA Němsku oficialnje prašeli, hač nochcyła so na wo­jerskej misiji w Persiskim zaliwje wob­dźělić. Wonkowne ministerstwo w Ber­li­nje wčera zdźěli, zo njeje němski přinošk k planowanej misiji USA „Sentinel“ (straža) předwidźany. Tež knježerstwowej stronje CDU a SPD planowanu misiju pod nawodom USA wotpokazujetej.

Strašne wuwiće

Mittwoch, 31. Juli 2019 geschrieben von:
Dopominaće so hišće na lěto 2002? Tehdy pytaše prezident USA George W. Bush za zwjazkarjemi, kotřiž bychu z nim do wójny přećiwo Irakej ćahnyli. Z „koaliciju zwólniwych“ wón lěto pozdźišo kraj woprawdźe nadpadny, na zbožo bjez wobdźělenja Němskeje. Nětko wuwiwa so něšto podobneho, tónraz přećiwo Iranej. Při tym­, kaž hižo 2002, zwěsćamy, zo USA fakty tak dołho zhibuja, doniž so do wobraza njehodźa. Kóždy rěči wo tym, zo su iranske jednotki britiski tankowc wobsadźili a sćazali. Zo běchu Britojo do toho iranski tankowc wobsadźili a sćazali, je so z pomjatka ludźi a medijow na spodźiwne wašnje zhubiło. Dyrbimy drje z tym ličić, zo Američenjo wonu koaliciju za „škit“ łódźow w Persiskim zaliwje ze­stajeja. Potom njetrjebamy dołho na někajku „prowokaciju“ Irana čakać. Njehrozy nam ničo druhe hač nowa wójna – z fa­­tal­nymi wuskutkami za nas wšěch. Strašne to wuwiće! Marko Wjeńka

To a tamne (31.07.19)

Mittwoch, 31. Juli 2019 geschrieben von:

Kopate natykane wosobowe awto je policija na awtodróze A 9 w Hornjej Frankskej zadźeržała. Dwuwosobowy wóz bě tak z domjacej nadobu nakładowany, zo šofer lědma hišće něšto widźeše. Samo wokoło płunoweho pedala a borzdźidła bě wšitko połne čapora. Dokelž njemě­ješe šofer ani jězbnu dowolnosć ani přizjewjenje awta při sebi, dyrbješe awto najprjedy raz stejo wostajić. Čehodla bě wone tak natykane, njeje znate.

Ćeknjeneho kenguruwa su w parku w Chołmje nad Kwětanečanskim jězorom popadnyli. Wobydlerjo běchu jeho póndźelu wuhladali a policiju informowali. Ta prošeše direktora Zhorjelskeho zwěrjenca wo pomoc. Direktor móžeše skoćo z narkozowym kłokom pohłušić, na čož dowjezechu je do zwěrjenca. Policija pyta nětko za jeho wobsedźerjom. Dźeń a wjace ludźi sej dźensa kenguruwy dźerži.

Komuny chcedźa sobu rěčeć

Dienstag, 30. Juli 2019 geschrieben von:

Wojerecy (AK/SN). Z tak mjenowanym zakonjom wo sylnjenju struktury chcedźa Zwjazk a kraje strukturnu změnu w brunicowych rewěrach zawjazujcy spěchować. „Hač do kónca septembra ma naćisk předležeć. Mjeztym je do­wothłosowanje ze zwjazkowym hospodarskim ministerstwom zaběžało. Hišće lětsa chcemy zakoń schwalić“, podšmórny społnomócnjeny sakskeho statneho knježerstwa za Łužicu a nawoda wotrjada za natwar a strukturnu změnu dr. Ste­phan Rohde wčera we Wojerecach. Tam wuradźowaše interministerielny wuběrk za strukturne wuwiće w sakskich brunicowych rewěrach. Zastupnicy Zwjazka, kraja, komunow – mjez druhim Běłeje Wody, Slepoho, Mužakowa, Wojerec, Sprjewineho Doła – kaž tež wokrjesow Budyšin a Zhorjelc, zastupjerjo Regionalneho planowanskeho zwjazka Hornja Łužica-Delnja Šleska, Domowiny a dalšich gremijow běchu wobdźěleni. Hač do 2038, tak dr. Rohde podšmórny, je za Łu­žicu 2,408 miliardow eurow za změnu struktury k dispoziciji. To su 120,4 miliony eurow wob lěto. Nimo zakonja wo sylnjenju struktury Zwjazk a kraje tež zakoń wo pospěšenym planowanju zaměrnje rozjimuja, rjekny Rohde.

Tójšto ludźi bjez bydlenja

Dienstag, 30. Juli 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). W Němskej nima po nowych trochowanjach něhdźe 650 000 ludźi žane swójske bydlenje. Najwjace z nich bydli w nuzowych kwartěrach. Na dróze žiworić dyrbi něhdźe 48 000 ludźi, kaž nowi­ny rozprawjeja, poćahujo so na trochowanja dźěłoweho zjednoćenstwa za pomoc bjezdomnym. Mjez bjezdomnymi je tež 375 000 připóznatych požadarjow azyla w přebywarnjach ćěkancow a w prěnich přijimarnjach zwjazkowych krajow.

Inflacija snadnje woteběrała

Kamjenc (dpa/SN). Inflacija w Sakskej je w juliju snadnje woteběrała. Kwota po­dróšenja wučinja po informacjach statistiskeho krajneho zarjada w Kamjencu 1,6 procentow, w juniju wučinješe wona 1,8 procentow, w meji 1,4 procenty. Jedna z přičin su spadowace płaćizny za radija a telewizory (-1,8 procentow) kaž tež za nastroje k předźěłanju informacijow (-2,7 procentow). Žiwidła a napoje drje su so podróšili, wostachu pak z 1,4 procentami pod měsačnym indeksom.

Hotuja so na festiwal

Berlin (dpa/SN). Sakski krajny předsyda SPD a społnomócnjeny strony za wuchodnu Němsku Martin Dulig žada sej wot zwjazkoweho knježerstwa, zakładnu rentu hišće do 1. septembra wobzamknyć. Hewak je wulka koalicija w Zwjazku wohrožena. „Trjebamy skónčnje přełamk nastupajo zakładnu rentu“, rjekny Dulig wčera w Drježdźanach. „Wot februara wo tym w Zwjazku debatuja. Ničo pak so njehiba. To njemóžeš předewšěm ludźom na wuchodźe Němskeje dlěje rozkłasć. Zwjazkowa kanclerka a CDU dyrbjałoj swoju blokadu skónčnje přewinyć“, Dulig w lisće pisa.

Pytaja dale za motiwom skućićela

Dienstag, 30. Juli 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Po smjertnym nadpadźe na hłownym dwórnišću w Frankfurće nad Mohanom přepytuja dale motiw podhladneho. 40lětneho, kiž bě wčera wosomlětneho hólca před bližacy so ćah na kolije storčił, chcychu dźensa sudnikej předstajić. Tón ma rozsudźić, hač wostanje podhladny w jastwje. Policija bě muža krótko po njeskutku zajała. 40lětny po­chadźa z Eritreje a bydli pječa w Šwicarskej. Skućićel bě tež mać hólca na ko­lije storčił, ta pak móžeše so ćahej wuwinyć. Hólčec bě nablaku mortwy.

Hrózbny njeskutk je debatu wo wě­stoće na dwórnišćach Němskeje zbudźił. Nutřkowny politikar CDU Philipp Amthor rjekny powěsćerni dpa: „Nimo spěšneho pochłostanja skućićela dyrbjeli tež wo wěstotnych naprawach na našich dwórnišćach rěčeć.“ Wobchadny fachowc SPD Martin Burkert kritizowaše njedo­sahacy dohlad na nastupišćach, nimo toho­ pobrachuja policisća.

Zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) chcyše so dźensa wo aktualnym wuwiću wobhonić.

To a tamne (30.07.19)

Dienstag, 30. Juli 2019 geschrieben von:

Raketymjetak su zastojnicy na Baltimorskim lětanišću we wačoku pasažěra namakali. Tón bě raketymjetak jako suweněr z Kuwaita sobu přinjesł­. Jako při­słuš­nik wójska bě wón po swojim zasadźenju na Bliskim wuchodźe na dom­puću do Texasa. Kak je swoju „wosebitu dopomnjenku“, kaž sam praji, přez wěstotne kontrole w Kuwaiće dóstał, njeje znate. Zastojnicy ju wězo na­bla­ku sćazachu. Na zbožo raketymjetak wjace njefungowaše.

Na europske mišterstwa w grilowanju 18. awgusta w posaarskim Eppelbornje je so dotal něhdźe 20 mustwow přizje­wiło. Teamy dyrbja w třoch kategorijach swoje kmanosće pokazać: w tradicio­nalnym grilowanju swinjaceho mjasa, w grilowanju ryby a zeleniny a w zhotowjenju desserta – na přikład maja na grilu tykanc pjec. Doba přizjewjenja skónči so zajutřišim, štwórtk.

Neuheiten LND