To a tamne (23.07.19)
Pjeć měsacow do hód je so wčera w danskej stolicy Kopenhagenje kóždolětny kongres rumpodichow zahajił. Dźesatki mužow z běłej brodu a w čerwjenym kabaće su sej zajimawosće města wobhladali a sej zhromadnje z čołmom wulećeli. Kongres zarjaduja wot lěta 1957 we wólnočasnym parku sewjernje stolicy. Wobdźělnicy přińdu mjez druhim z Japanskeje, USA a Wulkeje Britaniskeje.
Kuriozneho zmylka dla dyrbja wulosowanje prěnjeho koła Berlinskeho krajneho koparskeho pokala wospjetować. Towarstwje FC Polonia a FC Al-Kauthar njebuštej minjeny pjatk při wulosowanju wobkedźbowanej, Berlinski koparski zwjazk zdźěli. Nětko dyrbja wulosowanje jutře wospjetować. „Wobstejnosće su mjerzace, ale nuznje trěbne. Smy dźakowni, zo su towarstwa tak spěšnje reagowali, zo móhli zmylk skorigować.“
Hida na cuzych přiběra
Rom (B/SN). Berlinski socialny etikar prof. dr. Andreas Lob-Hüdepohl widźi strach před přichodom po cyłym swěće přiběrać. Na mjezynarodnej zhromadźiznje w Romje rozprawješe wón na temu wo straše, kiž masiwnje přiběra. „Strach před cuzymi přiběra a z tym schowana a wotewrjena njepřećelskosć w towaršnosći a w cyrkwi napřećo wšemu njeznatemu“, rjekny katolski profesor sćelakej Domradio.
Potajnstwo wostanje
Vatikan (B/SN). W zwisku ze skandalom znjewužiwanja dla je Vatikan wuzběhnył wažnosć, zo njehodźi so spowědne potajnstwo wotstronić. Vatikanske sudnistwo Pönitentiarie je přećiwo wočakowanjam, zo ma cyrkej swój porjad prawa statej připodobnić. Dźeržeć so na spowědne potajnstwo njeje pak toleranca napřećo znjewužiwanju, rjekny nawoda sudnistwa, kardinal Mauro Piacenza.
Benedikt wostawa kruty
Agenća CIA w Iranje zajeći
Teheran (dpa/SN). Iranska tajna słužba je po swójskich informacijach syć CIA, tajneje słužby USA, w Iranje wotkryła. W tym zwisku su 17 agentow zajeli, zdźěli rěčnik wotrjada iranskeje tajneje słužby k wotwobaranju spionaže. Wšitcy zajeći su iranscy staćenjo. Někotrym z nich hrozy smjertne chłostanje. Tež někotre europske a aziske kraje běchu na zasadźenjach CIA přećiwo Iranej wobdźělene, rěčnik nowinarjam zdźěli.
Nowy naćisk Spahna
Berlin (dpa/SN). Wot zwjazkoweho ministra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU) nastorčena reforma nuzoweho strowotniskeho zastaranja nabywa konkretne formy. Po informacijach medijow Spahn planuje, nuzowe čisło 112 za wuchowansku słužbu a čisle 116 a 117, z kotrymajž su terminowe serwisowe městna samostatnych lěkarjow docpějomne, hromadźe połožić. Pacienća móža tak posudk dóstać, hač dyrbja do chorownje abo hač ambulantne zastaranje dosaha.
Pompeo Mexikej so dźakował
W ćichej zrudobje steja ludźo w japanskim měsće Kyoto před ...
Ze sylnym mandatom wójnu skónčić
Kijew (dpa/SN). Po dobyću swojeje strony při wólbach parlamenta je zapadej přichileny ukrainski prezident Wolodimir Zelenskij swój zaměr potwjerdźił, wójnu na wuchodźe Ukrainy skónčić. Dalšej nadawkaj stej nawrót ukrainskich jatych z Ruskeje a dobyće nad korupciju, rjekny prezident wčera wječor w Kijewje. Jeho strona „Słužownik ludu“ bě wólby jasnje dobyła, trjeba pak přiwšěm koaliciskeho partnera.
Po dotalnym wuličenju je sej strona Zelenskeho 42 procentow hłosow zdobyła. Druha najsylniša strona je proruska opoziciska platforma z nimale třinaće procentami. Stronski předsyda Jurij Bojko bě sej wěsty, zo móhła so Ukraina z tutym wothłosowanjom zaso na měrliwy a normalny puć nawróćić. Na třeće městno přińdźe strona bywšeho prezidenta Petra Porošenka z wosom procentami.
Maas: Humanitarny zawjazk Europy
Paris (dpa/SN). W zwadźe nastupajo europske přechodne rjadowanje za w Srjedźnym morju wuchowanych ćěkancow prócuje so zwjazkowy minister za wonkowne naležnosće Heiko Maas najebać razne spjećowanje wo zhromadne rozrisanje statow Europskeje unije. „Njesměmy popušćić, doniž njejsmy rozrisanje namakali. To je humanitarny zawjazk Europy“, rjekny politikar SPD do informelneho zetkanja wjacorych nutřkownych a wonkownych ministrow EU k tutej temje w Parisu.
Maas bě sej wěsty, zo móže Europa „spěšne a programatiske rozrisanje“ namakać. K tomu měli wšitcy „kročałku do směra na druheho“ hić. Lětsa je so po jeho słowach hižo 400 migrantow při pospyće zatepiło, Srjedźne morjo přeprěčić. „Njewotpowěduje mojim předstawam wo Europje, zo so z tajkej katastrofu před našimi pobrjohami wotnamakamy.“
Hakle minjeny tydźeń bě Němska zhromadnje z Francoskej w Helsinkach podarmo spytała, system rozdźělowanja ćěkancow w EU namakać.
To a tamne (22.07.19)
Chětro drohi kofej nawariłoj staj sej němskej turistaj we Venedigu: Dokelž běštaj warjak při sławnym historiskim mosće Rialto wužiwałoj, dyrbitaj nimale tysac eurow pokuty płaćić – wón 650 a wona 300 eurow. Nimo toho staj namołwjenaj, město wopušćić. Město hižo dlěši čas chětro razne chłostanja prećiwo turistam nałožuje, kotřiž njemóža so zadźeržeć abo na historiskich městach piknikuja. Chcedźa tak herbstwo UNESCO lěpje před masowym turizmom škitać.
Porjadnje wotbyć ma 50 indoneskich policistow na wuchodźe kupy Kava, dokelž su za přesćěhanje złóstnikow přetołsći. Nětko dyrbja dwutydźenski kruty zwučowanski program na policajskej šuli zmištrować, rěčnik policije zdźěla. Tójšto policistow waži 90 kilogramow. To je w Indoneskej, hdźež su mužojo 1,60 metrow wulke, jara wjele.
Rackete Italsku wopušćiła
Rom (dpa/SN). Kapitanka němskeje wuchowanskeje łódźe „Sea-Watch 3“, Carola Rackete, je Italsku wopušćiła. Rěčnik pomocneje organizacije Sea-Watch zdźěli, zo je so Rackete najprjedy raz do Němskeje podała a zo chce potom hišće dale. 31lětna bě ze swojej łódźu a wuchowanymi ćěkancami do přistawa na kupje Lampedusa přijěła, byrnjež jej to do toho zakazali. Italski prawicarski nutřkowny minister Matteo Salvini rjekny, zo njemóže dočakać, „tutu zapleńčenu němsku komunistku skónčnje z kraja wupokazać“.
Dublinowe prawidła změnić
Berlin (dpa/SN). Přichodna prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen chce konstrukciske zmylki w Dublinskich prawidłach za azylowe jednanja w EU sporjedźeć a tuchwilny system na dobro srjedźomórskich statow změnić. Wona njeje nihdy zrozumiła, čehodla dyrbi migrant w tym kraju wostać, w kotrymž prěni króć na europsku zemju stupi, wona nowinarjam rjekny. Krajam, kotrež su najwjetšemu migraciskemu ćišćej wustajene, měli skutkownišo pomhać.
Podhladni dale w jatbje
