Štož na němskej stronje najskerje nikoho dale njemyli – dotal w medijach znajmjeńša njeje žanych skóržbow, wo protestach scyła njerěčo –, zbudźa na čěskej stronje k pólskej hranicy dale a razniši pohóršk: njesměrne wobswětlenje nócneho wobzora. Přirodny zjaw wšak to njeje, kotryž so to wobydlerjam kónčin Jizerskich horin na woči skići. Pochadźa z hoberskeho škleńčnišća njedaloko Bogatynje. Tam wudźeržuje pólske pře­dewzaće Citronex zaškleńčene wono, wupřestrěwace so na dźesać hektarach a něhdźe 15 metrow wysoke. W nim plahu­je z pomocu wotpadkoweje ćopłoty z Turówskeje brunicoweje milinarnje tomaty, z kotrymiž zastaruje cyłu Pólsku, a dźěl samo eksportuje. Ludnosć wokoło Hrádeka nad Nisou a Frýdlanta nadawa njepřijomnemu swětlenju wudmo „oranžowa hela“. Čěskemu rozhłosej žona z předmjenom Alžběta rjekny: „Tele swětło w nocy je tragedija. Starši ludźo bjeru tablety, zo bychu spać móhli, a zaćěmnjeja wokna.“ Tak mjenowany „swětłowy smog“ mjerza tež astronomow regiona – kazy dźě jim, wobkedźbować hwězdy na njebju.