„Mój Božo“ a „ow“ w sejmje
Waršawa (JBR/SN). Pólski sejm ma 460 zapósłancow. Wšitke wuradźowanja su nadrobnje protokolowane, nic jeno, štó wo čim kak dołho powěda, ale tež, što tamni zapósłancy přispomnjeja. Tak je w aktualnej legislaturnej periodźe wot 25. oktobra 2015 „brawo“ 2 660 króć słyšeć było, wurazaj „łža“ abo „łžiš“ 973 króć. Słowo „ow“ jewješe so 515 razow a „skandal“ 442 razow, jara často tež „Mój Božo“.
Nowina Rzeczpospolita, kotraž je dotalnu legislatiwnu periodu analyzowała, měni, zo je ta porno prjedawšim njewšědnje njeměrna a wichorojta. Njeje jenož wjac komentarow, wjele husćišo parlamentownicy tež přikleskuja, z pjasću wo rěčny pult bija abo z wjesołosću wubuchnu. Přerěznje stawa so wšo to 308 razow we wobłuku wšědnych posedźenjow.
Předsyda sejma Marek Kuchciński spyta, byrnjež na brutalne wašnje, spjećiwych zapósłancow disciplinować a jimmikrofon hasnje. Něhdźe pjeć króć na dźeń dyrbi to činić. W lětach do 2015 běše to přerěznje jenož 0,24 razy. Po měnjenju Rzeczpospolity debaty zapósłancow dale a bóle na chutnosći pozhubjeja, štož wobzamknjenym zakonjam scyła njetyje.
Češa a muslimojo
Lětnje atrakcije pod Sněžku
Jelenia Góra (JBR/SN). Karpacz (něm. Krummhübel), znaty turistiski centrum w Pólskej, leži pod Sněžku, najwyšej horu Kyrkonošow (1 602 metraj). Nětko maja tam nowy sydłowy lift ze 40 křesłami po štyrjoch městnach. Rjana, jeno sydom minutow trajaca jězba kónči so 1 350 metrow wysoko na Małej kopje. Chceš-li na wjeršk Sněžki, dyrbiš pěši dale hić. Wottam pak widźiš za to wulkotnu panoramu Karpacza a dominantny twar „Hotel Gołębiewski“ – najwjetši hotelowy kompleks Pólskeje z 2 500 městnami za přenocowanje.
Nětko nastawa w Karpaczu dalša, dotal hišće njeoficialna atrakcija: park miniaturow dowójnskich twarjenjow, kotrež wjace njewobsteja. Tak su to na přikład bywša wjedrarnja na Sněžce, hórska bawda z němskim mjenom „Šleski dom“ abo dwórnišćo „Krummhübel“. Pokazać budu je turistam w nanajdrobnišich detailach, tak pasažěrow z kóframi, pućowarjow z nachribjetnikami, ludźi w narodnej drasće, kćějace štomy, domjacy skót, samo wjelki w lěsu. Kaž iniciator projekta Piotr Wojtas přilubja, ma miniaturowy park hišće lětsa přistupny być.
Šmjatki Krimskeho mosta dla
Kijew (Słž/K). „Rusojo za natwar tutoho mosta droho zapłaća“. Tole je ukrainski minister za infrastrukturu Wolodimir Omeljan kónc tydźenja w telewiziji 112 Ukraina rjekł, rozprawja słowakski dźenik Pravda. Nadrobnosće minister njeje mjenował, jenož dodał, zo „wuradźujemy z našimi ameriskimi a europskimi partnerami wo přiměrjenych reakcijach na jewjace so ćeže“.
Dźewjatnaće kilometrow dołhi móst z ruskeho regiona Krasnodar na połkupu Krim přemosća Kerčski zaliw, dźělacy Azowske wot Čorneho morja. Na pobrjohach Azowskeho morja nachadźatej so ukrainskej přistawnej měsće Mariopol a Berdansk. Krimski móst je drje za wobchad wotewrjeny, wot wšeho spočatka pak jón po rozprawach medijow kraja ruske instancy na njedobro Ukrainje wužiwaja. Tak zadźeržuja ukrainske łódźe, jěduce do Azowskeho morja, pječa překontrolowanja jich nakłada dla. Omeljan je namjetował, zo měli za rewanšu tež ukrainske instancy wšě ruske łodźe na tutej čarje kontrolować.
Plagiatstwo tež w Čěskej
Praha (ČŽ/K). Lědma zo bě čěski ministerski prezident Andrej Babiš za swoje z njemałej prócu wupječene koaliciske knježerstwo ANO-ČSSD dowěru sejma dóstał, dožiwja jeho kabinet hižo prěnje drjebjenje. Najprjedy čuješe so ministerka za justicu Taťána Malá (ANO) nuzowana woteńć ze zastojnstwa, někotre dny pozdźišo ćisny minister za dźěło a socialne naležnosće Petr Krčál (ČSSD) wótku do žita. Přisamom njewšědnosć bywa, zo wobaj samsneje přičiny dla „padnjetaj“. Kaž swój čas w Němskej wuchwalowany politikar CSU Karl-Theodor zu Guttenberg staj so wonaj tohorunja wo plagiatstwo zakopoliłoj.
„Słaby dźeń“ Trumpa na wjeršku
Pólska analyzuje zetkanje ameriskeho a ruskeho prezidenta
Waršawa. Jara dokładnje su w Pólskej wjerškowe zetkanje mjez prezidentom USA Donaldom Trumpom a ruskim prezidentom Wladimirom Putinom w Helsinkach sćěhowali. Wšako běchu wćipni, wo čim budźetaj najmócnišej politikarjej swěta za zawrjenymi durjemi rěčeć.
Hinak hač druhim krajam bě Pólskej politiske wuchadźišćo wjerška jasne: Donald Trump je zaruka wěstoty, nic naposledk z ameriskimi wojakami na teritoriju kraja. Putina wobhladuje porno tomu jako wobstajne wohroženje.
Lěhwo cyle „po socialistisku“
Na Gymnaziju J. K. Tyla w Hradecu Kralovym běchu před lětami wo tym rozmyslowali, kak šulerjam přeswědčiwje spřistupnjeć přitomnostne stawizny. Dokelž za rozjimanje problematiki socializma njeje wjele chwile, zrodźichu mysl, wšědne žiwjenje tehdyšeje doby dać jim „na swójskim ćěle dožiwić“. Tak wuhotuje kubłanišćo kóžde lěto lěhwo, w kotrymž młodostni nazhonjeja, što woznamjenja žiwy być po socialistisku.
ANO dale sylna
Lědma hišće bjezdźěłnych
Praha (ČŽ/K). W Čěskej je bjezdźěłnosć w juniju prěni raz pod tři procenty spadła, wučinjejo 2,9 procentow. 225 786 ludźi njeměješe w smažniku dźěło, štož je tak mało kaž hišće nihdy. Před lětom wučinješe bjezdźěłnostna kwota hišće štyri procenty. Najniša bě wona minjeny měsac z 1,8 procentami w Pardubicskim wobwodźe, najwyša ze 4,7 procentami w Morawskošleskim regionje‚ Ústíski na sewjeru kraja registrowaše 4,6 procentow. Z 1,1 procentom ma wokrjes Rychnov nad Kněžnou lědma rěčehódnu bjezdźěłnosć, něhdy wuhlowa kónčina Karviná dyrbi so porno tomu ze 7,1 procentom dźěłopytacych bědźić.
Tak zwjeselaca a mała kaž hewak nihdźe po cyłej Europskej uniji bjezdźěłnosć na jednej stronje je, na druhim boku ma wona tež njelubozne wuskutki. Tak wosebje na eksport pokazane předewzaća skorža, zo njemóža njedostatka kwalifikowanych mocow dla produkciju hižo rozšěrić. Bankownicy pokazuja warnujcy na to, zo praksa firmow, płaćić za dźerženje abo přiwabjenje fachowcow spochi wyše mzdy, wuskutkuje jich přezměrny róst, štož zaso inflaciju pohonja.
Protesty přećiwo reformje
Demonstranća předsydku najwyšeho sudnistwa Pólskeje na dźěło přewodźeli
Waršawa. Wjerškowe zetkanje 29 čłonskich statow NATO w Brüsselu je tež w Pólskej wusahowaca tema. Jara dokładnje medije kóždu kročel pólskeho prezidenta Andrzeja Dudy sćěhuja. Tak su registrowali, zo je so wón na kromje wjerška dwójce z prezidentom USA Donaldom Trumpom zetkał. Tón wšak bě ze swojim žadanjom njeměr zbudźił, zo měli čłonojo NATO znajmjeńša dwaj procentaj swojeje hospodarskeje wukonliwosće za brónjenje wudawać. Z wulkej hordosću Pólska na to pokazuje, zo je mjez tymi krajemi, kotrež žadanja ameriskeho prezidenta spjelnjeja. Raznu kritiku Trumpa na adresu Němskeje, kotraž runje 1,2 procentaj za wójsko nałožuje, we Waršawje ze spokojenjom registruja. Hižo tam rozmysluja, kak měli reagować na žadanje Trumpa, zwyšić wudawki za brónjenje na štyri procenty: Snano móhło knježerstwo přichodnje 2,5 procentow do wójska inwestować.
