Knihomanija w susodnym kraju

Mittwoch, 26. Oktober 2022 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Vít Rakušan, minister za nutřkowne naležnosće, chce přichodny štwórtk na posedźenju knježerstwa wo dalewjedźenju namjeznych kontrolow diskutować. Tuchwilu dyrbja pućowacy policajskim zastojnikam při hranicy mjez Čěskej a Słowakskej swoje wupo­kazy pokazać. Naprawa bu hižo hač do 28. oktobra podlěšena, tola Rakušan chce ju hišće dalšich 15 dnjow płaćić dać. Bjez přizwolenja EU smědźa jeje čłonske kraje pak jenož maksimalnje dwaj měsacaj ­namjezne kontrole přewjesć.

Wjace přiwabić

Donnerstag, 20. Oktober 2022 geschrieben von:
Frankfurt n. W./Słubice (RD/SN). Europska uniwersita Viadrina w Frankfurće nad Wódru słuša přeco hišće k najmjezynarodnišim uniwersitam Němskeje. 32 procentow jeje studentstwa pochadźa z wukraja, z dohromady 108 krajow, rozprawješe amtěrowaca prezidentka prof. Dr. Eva Kocher předewčerawšim na nowinarskej konferency k startej lětušeho nazymskeho semestra. Najwjace studowacych přińdźe z Pólskeje, Ukrainy a Turkowskeje. Něšto wjace hač sto z nich ma ruske staćanstwo. K startej nazymskeho semestra zličichu něhdźe 4 600 studowacych. Tež, hdyž poslednje zapisanja hišće běža, woznamjenja to drastiske zniženje. Dokładnje 6 020 studentkow a studentow bě jich hišće w nazymskim semestrje 2019/2020. Regresiwnemu trendej zadźěwać chce uniwersita Viadrina mjez druhim ze zawjedźenjom nowych studijnych směrow, prof. Kocher wuwjedźe. Jako přikład mjenowaše wona dualny bachelorowy směr hospodarske pruwowanje na hospodarsko-wědomostnej fakulće, kotryž wodźace hospodarstwo pruwowace towaršnosće Němskeje – tež financielnje – podpěraja.

290 eurow za 5,5 kilometrow

Mittwoch, 19. Oktober 2022 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Čěscy politikarjo su reformowy plan za europsku azylowu a zapućowansku politiku zdźěłali. Vít Rakušan, minister za nutřkowne naležnosće, připowědźi krótko do zetkanja ministrow w Luxemburgu, zo chce jón pjatk w Brüsselu swojim kolegam w zastojnstwje předstajić. Dalša horca tema je přiběraca ličba ćěkancow na balkanskej čarje. Rakušan sej přeje, zo by Serbiska Europsku uniju hladajo na migraciju bóle podpěrowała. Tohodla chce so čěska delegacija z južnoserbskimi politikarjemi bórze w Běłohrodźe zetkać.

Frankfurt n. W./Słubice (RD/SN). Za swoje wjelelětne zasadźenje na dobro Europy je pólska publicistka Róža hrabinka von Thun und Hohenstein, čłonka Europskeho parlamenta, minjeny štwórtk 21. myto Viadriny Europskeje uniwersity Viadriny w Frankfurće nad Wódru přijimowała. Myto spožča załožba Viadriny wosobinam, kotrež su sej nastupajo dorozumjenje mjez Němskej a Pólskej wosebite zasłužby zdobyli.

Při přepodaću myta wuzběhny jednaćelsce skutkowaca prezidentka Viadriny, prof. dr. Eva Kocher wosebitu róle Róže von Thun za němsko-pólske ale tež za europske dorozumjenje. „Sće swoje cyłe powołanske žiwjenje mysličce europskeje integracije wěnowała. Jako pólski hłós na dobro Europy přinošujeće we wu­znamnej měrje konstruktiwnemu dialogej wo přichodźe Europy.“ Myto 5 000 ­eurow dari Róža Thun załožbje Polska Gościnność (Pólska hóstliwosć), kotraž ćeknjenych ludźi w Pólskej podpěruje.

Hotuja so na najhórše scenarije

Freitag, 14. Oktober 2022 geschrieben von:

Pólska da stare bunkry za pad ruskeho nadpada přihotować

Waršawa. Hladajo na wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje a z tym zwjazane strachi za Pólsku su tamnišim wohnjowym wobornikam přikazali, přepruwować cyłkownje 62 000 škitnych bunkrow, kotrež w kraju eksistuja. Bunkry pochadźeja zdźěla hišće z časa Druheje swětoweje wójny a z doby zymneje wójny. Wjele lět stare a njewužiwane twarjenja maja so tak přihotować, zo su w padźe ruskeho nadpada wužiwajomne. Bytostne je zastaranje z pitnej wodu, žiwidłami a lěkami. Dokelž maja w objektach runje 1,3 miliony ludźi městno, chcedźa přichodnje wšitke stacije podzemskeje železnicy, pincy wulkich nakupowanišćow a po­dobnych objektow za nuzowy staw přihotować. Po słowach nutřkowneho ministra Macieja Wąsika dyrbi so Pólska „na najhórše scenarije“ přihotować.

Klaus wjeršk w Praze šwikał

Mittwoch, 12. Oktober 2022 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Na wjerškowym zetkanju statnych a knježerstwowych šefow minjeny pjatk na Praskim hrodźe žadachu sej wobdźělnicy zniženje płaćiznow za milinu. Josep Borell, społnomócnjeny EU za wonkowne naležnosće, kaž tež Roberta Metsola, předsydka Europskeho parlamenta, staj nimo toho wo dalše brónje za Ukrainu prosyłoj. Europska unija dyrbi Ukrainje pomhać Rusku porazyć, je sej Metsola wěsta. Tež ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je so pjatk po digitalnym puću na statnych šefow z próstwu wo přidatnu wojersku techniku ­wobroćił a jich w swojej narěči namołwjał, swój kraj w boju přećiwo Ruskej ­hišće bóle podpěrać.

Škitne tablety přihotowane

Freitag, 07. Oktober 2022 geschrieben von:

Wójny Ruskeje přećiwo Ukrainje dla Pólska tež z atomowej katastrofu liči

Waršawa. Pólska hotuje so w zwisku z wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje na najhórši scenarij: na nuklearnu katastrofu. Prezident Andrzej Duda je konserwatiwnemu dźenikej Gazeta Polska njedawno zdźělił, zo wón ze zamołwitymi w USA intensiwnje jedna. Waršawa so prócuje, přistupić programej USA „Nuclear sharing“, kotremuž hižo pjeć europskich krajow přisłuša: Belgiska, Němska, Nižozemska, Italska a Turkowska. Dźe wo to, mjenowane staty w padźe atomoweje wójny škitać. Praktisce to rěka, zo składuja USA tam atomowe brónje, kotrež móhli ameriske lětadła we wojerskim konflikće přećiwo Ruskej zasadźić, bjeztoho zo dyrbjeli hakle z dalokeje Ameriki sem přilećeć. Na prašenje žurnalista, hač njeje Pólska z atomarnymi brónjemi na swojim teritoriju ruskemu prezidentej Wladimirej Putinej dobra składnosć, kraj nadpadnyć, Duda spřećiwi, zo je Putin při wšěch swojich dotalnych nadpadach stajnje wotpowědnu přičinu namakał.

Plan Němskeje kritizowany

Freitag, 07. Oktober 2022 geschrieben von:
Praha (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo Europskeje unije su dźensa w Praze wo tym wuradźowali, kak móhli drastisce stupace płaćizny płuna na za pře­trjebarjow znjesliwy niwow přinjesć. Při tym bě zwada zwoprědka wotwidźomna, po tym zo bě Němska 200 miliardow eurow drohi narodny paket wolóženjow připowědźiła. Tole dyrbješe tež zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) dožiwić. Druhe kraje na to pokazachu, zo nimaja telko srědkow a zo Němska ze swojim pomocnym programom płaćizny płuna na njedobro druhich krajow do wysokosće ćěri. „Njesmě być, zo zajimy jednotliweho kraja, zajimy Němskeje, wuwiće płaćiznow za wšitke čłonske staty postajeja“, swarješe pólski ministerski prezident Mateusz Morawiecki. Wón rěčeše wo němskim „diktaće“. Němska bě hižo za čas koronakrizy a financneje krizy „druhich powučowała a so jara arogantnje zadźeržała“, wón rjekny. „Dźensa chce samsny stat, wužiwajo wulku móc swojeho hospodarstwa, hoberske srědki, mjenujcy 200 miliardow nałožować, zo by jeničce swojej industriji pomhał.“ Tež druhe kraje plany Němskeje kritizuja.

Nowa politiska zhromadnosć

Donnerstag, 06. Oktober 2022 geschrieben von:

Praha (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo z wjace hač 40 europskich krajow su so dźensa k prěnjemu wjerškej noweje politiskeje zhromadnosće w Praze zet­kali. W nowym formaće, kiž bě francoski prezident Emmanuel Macron nastorčił, chcedźa čłonske staty EU zhromadne dźěło z druhimi europskimi krajemi polěpšić. W srjedźišću rozmołwow tak mjenowaneje Europskeje politiskeje zhromadnosće steji wójna Ruskeje přećiwo Ukrainje. Zaměr zetkanja je zhromadna europska fronta přećiwo Moskwje.

Nimo 27 čłonskich statow EU su 17 dalšich krajow do čěskeje stolicy přeprosyli. Mjez nimi su Ukraina, Turkowska, Norwegska, Šwicarska kaž tež balkanske staty Serbiska, Montenegro, ­Sewjerna Makedonska, Albanska, Bosnisko-Hercegowina a Kosowo. Ukrainu zastupuje ministerski prezident Denys Šmyhal. Prezidenta Wolodymyra Zelenskeho chcedźa wječor přez widejo připinyć. Popołdnju wočakowachu zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) a jeho kolegow k wjacorym rozmołwam.

Reparacije wotpokazała

Mittwoch, 05. Oktober 2022 geschrieben von:
Waršawa (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock je žadanja Pólskeje za reparacijemi wjacorych bilionow eurow za škody a wopory wot nacistiskeje Němskeje zawinowaneje Druheje swětoweje wójny wotpokazała. To je z wida zwjazkoweho knježerstwa wotzamknjene, rjekny politikarka Zelenych wčera po wuradźowanju ze swojim pólskim kolegu Zbigniewom Rauwom. Zdobom wona potwjerdźi, zo je sej Němska swojeje historiskeje zamołwitosće wědoma. „Je a wostanje naš wěčny nadawk, na hobersku křiwdu dopominać, kotruž je Němska Pólskej načiniła.“

Serbska debata

Neuheiten LND