Zapósłane (25.11.20)
Sara Mičkec z La Pli de Mareja piše:
W přinošku „Pomnikaj cyrkwje so sypnyłoj“ w SN z dnja 20. nowembra wužiwana njeakceptabelna formulacija njemóže takle stejo wostać. Homoseksualita nima ničo z pedofilnosću činić a nawopak. Za přinošk njebě wuprajenje relewantne, zo bě arcybiskop Gulbinowicz homoseksualny, ale zo je so na dźěćoch přešoł. Wšojedne hač wuchadźa znjewužiwanje dźěći wot hetero-, homo- abo biseksualneje wosoby, wone je šamałe a chłostajomne. Žana wosoba njeje swojeje seksualneje orientacije dla awtomatisce pedofilna.
W samsnej naležnosći wupraja so Benjamin Hrjehor z Wiena:
Mam za wažne, zo so Serbske Nowiny tež tajkim njepřijomnym temam wěnuja. Tohodla so najprjedy raz za Wašu rešeršu dźakuju.
Zapósłane (02.11.20)
Měrko Šołta z Budyšina:
Wutoru. 27. oktobra, překwapichu nas Serbske Nowiny z powěsću, zo prócuje so Domowina wo wosebitu póstowu znamku składnostnje 150. posmjertnin Handrija Zejlerja a 200. narodnin Korle Awgusta Kocora. Jako přičina mjenuje so při tym, zo je „najwažniši wuslědk lětdźesatki trajaceho přećelstwa Zejlerja a Kocora serbska hymna ‚Rjana Łužica‘“ (!), a zo předsyda Domowiny Statnik w namjeće na to skedźbnja, zo płaćitaj wobaj jako „załožerjej narodneho wozrodźenja serbskeho ludu ...“! Zo njebě to někajke misnjenje, pokaza němske wudaće SN (November 2020, str. 1), hdźež cituja Statnika z tym, zo płaćitaj wobaj jako „Begründer der nationalen Wiedergeburt des sorbischen Volkes“. Zo so tajki njezmysł tež hišće němsce šěri je wosebje fatalne. Ludźo, kotřiž za sebje reklaměruja, zo w mjenje a za Serbow „rěča“, měli so lěpje a wosebje dale kubłać.
Njejsu nihdy we Wojerowskej drasće chodźili
Manfred Laduš z Wětrowa wěnuje so ponowjenymaj taflomaj w Drěwcach:
Wjes Drěwcy (Driewitz) je geografiske srjedźišćo serbskeho sydlenskeho ruma w Sakskej, na čož tam nimo informacije tež drjewjanej tafli skedźbnjatej. Wonej pokazujetej barbnej mólbje družki a towariša (swata) kwasa we Wojerowskej narodnej drasće. Serbske Nowiny z 9. oktobra na 4. stronje wo tym w přinošku „Wobrazaj rjenje ponowjenej“ z barbnym fotom informowachu. Molowanej postawje na foće pak stej wopačnej, na čimž pak nima redakcija SN winu. Hižo před lětami zamołwitych na to skedźbnjach, zo njejstej tutej serbskej postawje awtentiskej za Drěwcy, ale wopačnej. Tole měli wotstronić abo znajmjeńša z tekstom na zmylk pokazać. W narodnej drasće Wojerowskich ewangelskich Serbow nihdy we Łazowskej wosadźe, do kotrejež Drěwcy słušeja, njechodźachu. Tam mějachu swójsku Łazowsku drastu! Narodna drasta njemjenuje so po w 19. abo 20. lětstotku wobstejacych administraciskich wobłukach, ale wo wjele staršich historiskich.
Zapósłane (22.10.20)
Mónika Kralowa z Boranec piše:
Přede mnu leži pjatkowne wudaće (16. oktobra) Serbskich Nowin. Hnydom na prěnjej stronje čitam, zo je direktor Instituta za sorabistiku na Lipšćanskej uniwersiće prof. Edward Wornar nowych studentow na kubłanišću witał. Gratuluju, zo su so znowa młodźi ludźo za wučerstwo a wosebje za serbšćinu rozsudźili. Ale, čim bliže a ćim husćišo na foto hladam, ćim bóle so dźiwam! Knjez profesor sedźi w anoraku (?) na blidźe a studentow wita abo jim přednošuje? Njech je kaž je! Ja so dźiwam, kelko ležernosće móžu interpretować. Tući přichodni pedagogojo budu jónu před dźěćimi a młodostnymi stać a jich kubłać, nic jenož wědu posrědkować, ale tež wonkownje a moralisce budu jim dyrbjeć z přikładom być. Snano ja wopak myslu. Dam so rady powučić. Mje tajke foto zmota a sym přesłapjena. Dyrbju a chcu na tutym městnje prajić: „Serbski lud je jednory lud, ale nic primitiwny!“
Zapósłane (30.09.20)
Christiana Piniekowa z Choćebuza rozprawja wo swjedźenskej drastowej namši w Ptačecach:
Składnostnje žnjoweho dźakneho swjedźenja 2020 je so njedźelu, 27. septembra dopołdnja prěni króć wotměła dwurěčna drastowa namša w srjedźołužiskej wosadźe Ptačecy/Lejno (Tätzschwitz/Geierswalde). Hižo 11. króć wuhotowachu drastynošerki tón dźeń swjedźenske kemše. Prěni króć pak swjećeše nowy farar Stefan Reichelt serbsko-němsku bohosłužbu. Najebać wobmjezowanja koronawirusa dla je 55 wosadnych přichwatało. Martina Pečikowa je hromadźe ze Salomé Petzer rozprawjała, kak su hołbje hólčka ze studnje wumóžili. Ze serbskorěčnymi čitanjemi podpěrali su wosadneho fararja, kiž so jara za hajenje serbskich tradicijow a za wožiwjenje serbskeje rěče w cyrkwi angažuje, Manfred Hermaš, Hartmut Leipner, Christiana Piniekowa a Madlena Norbergowa. Na pišćelach hraješe Martin Jacobey a na prěčnej fleće Silke Kloß.
Zapósłane (16.09.20)
Uwe Gutšmidt z Bórkowow přispomnja k přinoškej SN „Mój wid“ z 9. septembra pod nadpismom „To njerozumju“:
Serbske šulstwo we wobłuku statneho šulstwa njeje swobodne, je wotwisne wot krutych strukturow. 40 lět sym w Braniborskej jako serbski wučer dźěłał. Wulka bě nadźija z projektom Witaj. Zo nježnějemy dobre płody, ma wšelake přičiny.
Statny šulski system ma dwaj problemaj. Sprěnja pobrachuje fachowy personal, wosebje serbski. Zarjady za šulu a kubłanje maja ćeže, tute problemy rozrisać. Tam, hdźež je serbska strona słaba, so stawa, zo wučer za Witaj-wučbu němčinu podawa, serbska wučba pak wupadnje. Tomu je tež tak w Braniborskej.
Statny system dyrbi přidružnikow zasadźeć. Serbski wučer pak je derje wukubłany. Z toho wurosće stajnje zaso spytowanje, jeho zwonka Witaj-wučby zasadźić. Powšitkowny problem wšak je, zo Serbja němčinu a serbšćinu wobknježa, Němcy pak jenož němčinu. Němski kolega njemóže tuž wučbu serbšćiny přewzać.
Jako dobry znajer serbskeho šulstwa přihotuju tuchwilu roman z dźěłowym titulom „Popjelawka“.
Zapósłane (09.09.20)
Měrko Šołta z Budyšina piše:
W protyce ze 4. septembra na 3. stronje skedźbnjeja SN na přednošk Alexandera Pólka, kiž předstaji dźensa „rukopisnu pišćelowu knihu ... tachanta Michała Jana Wałdy“. Hižo wospjet sym w swojim blogu na wopačne nałožowanje wopřijeća „tachant“ pokazał.
Měšćanske akty 17. wěka mjenuja často w rozestajenju z Budyskim tachantstwom „Thum Techant“, kotryž jewi so w slědowacym 18. lětstotku jako „Dom Dechant“. Zapřijeći poćahujetej so jeničce na jednu a samsnu wosobu, tež mjenowanu/pisanu „Decan“. Jedna so potajkim wo wuzwoleneho, z časa Johanna Leisentritta woprawdźiteho społnomócnjeneho a přez cyły kapitl woleneho „šefa“ kapitla swj. Pětra w Budyšinje, kotremuž rěkaja Serbja „tachant“ a kapitlej „tachantstwo“. Kaž je widźeć, je zapřijeće „tachant“ požčonka z němčiny, a tam z łaćonšćiny. Přičina tohole skomolenja a tajkeho wopačneho wužiwanja je poslednje wudaće prawopisneho słownika. Něchtó je tam prjedawše hesło „tachant“ rozšěrił na: 1. Dechant; 2. Domherr, Domkapitular.
Zapósłane (11.08.20)
Werner Měškank z Choćebuza ma přispomnjenje k přinoškej w SN z 5. awgusta „Wo nałožkach z wabjenjom informować“:
W Čornym Chołmcu jenož nadpisma na stejakach dwurěčnje (němsce a serbsce) napisać, wšo druhe pak němsce a to hišće jako přikładny skutk za spěchowanje serbskeje rěče wustajić je typiska alibi-funkcija našich dnjow, ale z mojeho wida lědma spěchowanje serbskeje rěče. Skerje to pokazuje, zo serbšćinu poprawom njetrjebaja abo za wažnu njebjeru. Je pak to zaměr akcije „Čiń sobu!“?
Zapósłane (04.08.20)
Marko Njek z Worklec reaguje na wozjewjenje w Serbskich Nowinach z 31. julija w rubrice Mój wid:
Marian Wjeńka pisa wo zabłudźenju słowa „snoezelen“ jako wopisanje wěsteje rumnosće dźěćaceho zarjadnišća. Mi napadnje, zo so w komentarje wjace linkow z „małej njerjanosću“ zaběra a tuž snano tola „mały zmylk wuzběhuje hač wulki skutk“.
Zapřijeće „snoezelen“ je wjac hač jenož słowo a myslu při tym nimo serbskeje rěče tež na kwalitu Worklečanskeho horta. Nam kubłarjam a dźěćom – a tak hłownej klientel wužiwanja słowa – je wone snoezelen bjezdwěla zapřijeće. Słowo je drje zestajane, ale nic nowomodne. Nawopak, pochadźa z Nižozemskeho instituta, a to hižo z 1980tych lět. Tam staj ciwilnu słužbu wukonjacaj tule formu wotpinanja wuwiłoj. Přebywanje w jednej na to wosebje atmosferisce nastajenej rumnosći, z wotpowědnej hudźbu a swěcu a dalšim přijomnym wuhotowanjom, „snoezelen“ z tym wopisuje. Spočatnje na hladanske domy poćahowane su tež kubłanišća tule formu wotpinanja skoku jako poskitk přewzali.
Zapósłane (30.07.20)
Lucian Kaulfürst z Budyšina wupraja so pod nadpismom „Wulki pohóršk“ wozjewjenemu přinoškej w Serbskich Nowinach ze 27. julija:
W mjenowanym wudaću wašeho medija sym na 2. stronje pod rubriku „politika“ sćěhowace widźał a čitał. Pod fotografiju ze strach načinjacymi ruskimi wojakami steji: „Po wšej Ruskej swjećachu wčera dźeń mórskeje floty ..., kaž tule w Sewastopolu na kupje Krim.“ Tajke wuprajenje mam za cyle jasnu legitimaciju njesprawneho jednanja ruskeho prezidenta Wladimira Putina, kotrež njewotpowěduje ludowemu prawu! Po ludowym prawje słuša połkupa Krim mjenujcy k Ukrainje. Ruska je połkupu Krim lěta 2014 z njeprawniskim aktom cyle jednorje anektowała! Ći, kotřiž pod tymle faktom najbóle ćerpja, su prawobydlerjo połkupy Krim mjenujcy tam sydlacy Tatarojo. Postupowanje Ruskeje federacije na połkupje Krim wosobinsce raznje wotpokazuju. Legitimaciju postupowanja w serbskim wječorniku njemóžu ani akceptować ani tolerěrować!
