Papjera předroha

Mittwoch, 07. September 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Po próstwje wo insolwencu producenta nuznikoweje papjery Hakle warnuje papjerowa industrija před sćěhami dramatisce stupacych płaći­znow za energije a surowizny za branšu. „Papjerowa industrija steji pod wulkim ćišćom“, wobkrući wčera jednaćel branšoweho zwjazka „Papjerowa industrija“ Gregor Geiger powěsćerni dpa. W tuchwilnej situaciji je wažne, zo móhli zhotowjerjo papjery stupace kóšty wikowarjam dale dawać.

Wosebje ćežke je połoženje producentow hygieniskeje papjery, Geiger wuswětli. Přičina toho su intensiwne sušenske metody na zakładźe płuna w zwisku z produkciju nuznikoweje abo kuchinskeje papjery.

Twarske dźěła derje pokročuja

Mittwoch, 07. September 2022 geschrieben von:
W Choćebuzu twarske dźěła na modernej železniskej tworni za něhdźe 1 200 dźěłowych městnow derje pokročuja. Stołpy prěnjeje hale su hižo instalowane. Nowy ­železniski projekt je jedyn z najwažnišich projektow strukturneje změny. Wot lěta 2024 chcedźa tam spěšniki přepruwować a reparować. Foto: Michael Helbig

High-tec w Delanach?

Mittwoch, 07. September 2022 geschrieben von:

Strukturna změna we Łužicy ­žada a pyta za móžnosćemi, ­hospodarstwo a z tym towaršnostne žiwjenje na nowe zakłady stajić a za přichod wukmanić. ­Tež do Delan je pioněrski duch ­zaćahnył.

Wědomostnicy z wobłuka astrofyziki ­su tam namakali wulkotne geologiske a seismologiske wuměnjenja, zo bychu nastajili tak mjenowany Einsteinski teleskop. Nimo toho su techniske a wědomostne wuměnjenja w Sakskej (Silicon ­Saxony) jako kraju wysokeje technologije jara dobre, a wědomostne slědźenje je na wysokim niwowje móžne.

Ratarjo su posoljo towaršnosće

Dienstag, 06. September 2022 geschrieben von:

Wučomnikow zelenych powołanjow z wukubłanja wuwjazali

Biskopicy (SN/BŠe). Dźěło w ratarstwje so změnja, předewšěm hladajo na škit klimy a techniske naroki. Tole wuzběhnychu fachowcy minjeny pjatk na wuwjazanju wučomnikow zelenych powołanjow w Biskopicach na Butrowej horje. Ratar je najstarše powołanje čłowjestwa a kóžde lěto rozsudźa so mnozy młodostni za wukubłanje w tymle wobłuku. Cyłkownje 24 młodostnych Budyskeho wokrjesa je lětsa swoje wukubłanje wuspěšnje wotzamknyło. Z toho je 17 ratarjow, šěsć hladarjow zwěrjatow a jedna fachowa pomoc agrarneho wobłuka.

„Hladajo na přiwótřenu krizu zežiwi­dłow, was nuznje trjebamy“, wuzběhny wotrjadnica sakskeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju Kerstin Lässig. Niwow docpětych wukonow bě lětsa jara dobry. Hnydom wosom absolwentow je do statneje kenclije na wosebite přijeće přeprošenych. Tohorunja jich krajny zarjad nastupajo dalekubłanje financielnje podpěra. „Předewšěm hladajo na wobmjezowanja koronapandemije dla su wukony zwjeselace“, Lässig wujasni.

Nazyma a karpy

Dienstag, 06. September 2022 geschrieben von:
Prózdninski a hłowny dowolowy čas je nimo a hižo měrimy so we Łužicy na tradicionalne (nazymske) zarjadowanja. Tak hladaja lubowarjo łužiskeho karpa přichodny tydźeń do Němskich Pazlic, hdźež budźe w Zezschwitzec hatarstwje nimo zazběha 21. łužiskich rybowych tydźenjow zdobom start lětušeje karpoweje sezony w Sakskej. Prašenje budźe znowa, kak je so suche lěćo na plahowanje karpow wuskutkowało a kotre škody z toho hatarjam nastanu. Lubowarjo tudyšeje tradicionalneje ryby budu wězo wćipni, kotre chłóšćenki w hosćencach, wobdźělacych so na prawidłownej marketingowej akciji, na nich čakaja. A při tym dopomni so tón abo tamny na słódne rybowe jědźe w hosćencach, kotrež dźensa bohužel jako tajke hižo njeeksistuja. Myslu tu konkretnje na hosćenc w Rudeji, hdźež běchu rybu z Delnjowujězdźanskeho hatarstwa serwěrowali. Dosć zarjadowanjow z protyki rybowych tydźenjow potajkim wabi, wšako dźe wo łužiski karp. Axel Arlt

Energija njeměła přichodnje luksus być

Montag, 05. September 2022 geschrieben von:

Mjeztym hižo 18. króć je so minjeny štwórtk w Choćebuzu Łužiska konferenca DGB wotměła, na kotrejž diskutowachu zastupjerjo dźěłarnistwow a politikarjo wo změnje brunicowych rewěrow, strukturnej změnje a přichodźe ­industrije w regionje.

Choćebuz (SN/BŠe). Tema zastaranje z ener­giju bě jedne z ćežišćow 18. łužiskeje konferency, kotruž stej Zwjazk dźěłarnistwow (DGB) Berlin-Braniborska a Sakskeje minjeny štwórtk w Choćebuzu wotměłoj. Ruski nadpad na Ukrainu je energijowu krizu zawinił, čehoždla su wo­bydlerjo we Łužicy njewěsći. Politiske diskusije, wudobywanje brunicy hižo do lěta 2030 zakónčić, ludźi chětro starosća. „Akceptanca za energijowu změnu we Łužicy so pozhubja“, rěka w poziciskej papjerje, kotruž bě zwjazk dźěłarnistwow na konferency wozjewił. Tak jewja so mjez wobydlerjemi prašenja kaž na přikład: Kak hodźi so zastaranje energije w předewzaćach a priwatnych domjacnosćach zawěsćić? Hdy skónči so čas wysokich płaćiznow? Kak dołho je brunica trěbna?

Lěto trajace naprašowanje zahajili

Donnerstag, 01. September 2022 geschrieben von:

Wobchadny zwjazk Hornje Łobjo (VVO) je dźensa wobšěrne naprašowanje mjez sobujěducymi zahajił. Předewšěm dźe zamołwitym wo to zwěsćić, kotre zwiski pasažěrojo najbóle wužiwaja.

Budyšin (SN/BŠe). Sobujěducy bliskowobchadnych srědkow kónčiny zwjazka VVO, k čemuž słušaja mjez druhim wokolina wokoło Kamjenca, Kulowa a Wojerec, budu klětu jara prašani. Dźensa je VVO wobšěrne naprašowanje zahajiło. „Na te wašnje tójšto wo zwiskach zhonimy, kotrež pasažěrojo busow abo tež ćahow wužiwaja“, wuzběhny nawoda financneho wotrjada VVO Peter Kreher. „Ličby a wotmołwy sobujěducych na naše prašenja su wosebje wažne, zo by kóžde wobchadne předewzaće po cyłym zwjazku sprawny podźěl za swoje dźěło a na z tym zwisowacym jězbnym pjenjezu dóstało.“

Něhdźe 200 ratarjow je so wčera na demonstraciji před Drježdźanskej cyrkwju Našeje knjenje wobdźěliło. W jednym z něhdźe sto traktorow, z kotrymiž su burja do stolicy Sakskeje přijěli, sedźeše Sylvia Steinberg, kotraž w agrarnym předewzaću Kemnitz zwěrjata hlada. Ratarjo protestowachu přećiwo planam EU, přichodnje mjenje srědkow za škit rostlin wužiwać směć. Foto: Jürgen Männel

Čas žiwjenja w předewzaću

Donnerstag, 01. September 2022 geschrieben von:

Isa Töpfer so po 45 lětach z dźěłom w Hamorskej milinarni rozžohnuje

Zrědka je tomu tak, zo móže čłowjek rjec, zo je cyłe swoje powołanske žiwjenje w jeničkim předewzaću skutkował. Mjez žonami je to hišće rědšo hač mjez mužemi. Přiwšěm tajkich žonow je.

Zjednoćenstwje molerjow a lakěrarjow kaž tež elektrotechnikarjow stej lětsa znowa camp za młodostnych zarjadowałoj, na kotrymž nowi wučomnicy powołanje bliže ­ze­znachu.

Budyšin (CS/SN). Šěsć młodych ludźi, kotřiž nastupja swoje wukubłanje jako moler abo lakěrar, na swojim poslednim dnju w Budyskim wukubłanskim centrumje minjeny pjatk hordźe swoje dźěła prezentowachu. Tydźenski kurs na spočatku jich molerskeho wukubłanja je wšitkim wjeselo wobradźił. Młodostni změja w swojich zawodach dobry start do wukubłanja. Wšitko wšak njemóža jim předewzaća sposrědkować. Přetož tež w rjemjesle maja modernu techniku, předewšěm we wobłuku digitalizacije. Tak poskićuje so na přikład app za zhotowjenje barbow. Tohorunja móža sej molerjo wideja na youtube wobhladać, kotrež jednotliwe dźěłowe kročele zwobraznjeja. Wšo to młodźi ludźo minjeny tydźeń zeznachu. Ale wězo dóstachu runje tak dohlad do wšelakich technikow kaž pryskanskeje techniki, lazěrowanja abo airbrusha.

Serbska debata

Neuheiten LND