Chcedźa so wo dorost starać
Poskitki Serbskeho šulskeho towarstwa wšitkim serbšćinu rěčacym dźěćom, młodostnym a staršim
Lětsa w januaru zahaji so za Serbske šulske towarstwo (SŠT) nowy wotrězk. Čłonojo SŠT su 23. wulkeho róžka nowe předsydstwo wuzwolili. Milenka Rječcyna je so z nětčišej předsydku Katharinu Jurkowej rozmołwjała.
Nastupiwši tele čestnohamtske zastojnstwo sće wo tym rěčała, zo chceće dotal nadźěłane skrućić. Što pak su zaměry, kotrež je sej nowe předsydstwo stajiło?
K. Jurkowa: Smy jara młody cyłk, a tak so samozrozumliwje nowe ideje rodźa. Dźěło sej derje rozdźělamy. Přiwšěm su stołpy našeho skutkowanja jasne. Twarimy na šulstwo a skutkowanje wučerjow, dale na dźěło z kubłanišćemi w našim nošerstwje a z kubłarjemi kaž tež kubłarkami. Třeći wažny stołp je dźěło ze staršimi. Smy tójšto nadawkow zmištrować měli, tež sep wšědnych. To bě mi wosebite wužadanje. Wěm tuž wo wulkej hódnoće, kak je to lěta pod nawodom knjenje Ludmile Budarjoweje běžało. Mam zaćišć, wosebje z přistajenjom jednaćela pola SŠT, zo smy dobry puć namakali, kak móže so předsydstwo na swoje wizije koncentrować.
Cyłe šulske lěto prezencnu wučbu
Drježdźany (dpa/SN). Sakska prócuje so za nowe šulske lěto wo wučbu jenož w rjadowniskej stwě. To rjekny wčera kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) po kabinetnym posedźenju w Drježdźanach, hdźež je nowe korona-postajenje za šule a dźěćace přebywanišća rozłožił. W postajenju je prezencna šulska wučba njewotwisnje wot incidency zakótwjena. Po cyłym swobodnym staće njeje předwidźane šulske kubłanišća zawrěć. Za wšěch płaći tež winowatosć, w šuli wuknyć. Wuswobodźenje je jeno z atestom móžne.
Wšitcy, kiž njejsu šćěpjeni abo wustrowjeni, maja so tydźensce testować, hdyž je incidenca pod 10. Je-li wona nad 10, budźe test dwójce wob tydźeń. Winowatosć, nahubnik wužiwać, wobsteji wot incidency 35. Za dźěći na zakładnych a spěchowanskich šulach to njepłaći. Zo bychu šulski start zawěsćili, budu w prěnimaj tydźenjomaj wosebite škitne naprawy.
Wobmjezowana wučba po cyłej Sakskej hakle budźe, hdyž je w nowym korona-postajenju rjadowany schodźenk přećeženja – wućeženje łožow w chorownjach – docpěty. Na šulach chcedźa tež dobrowólne šćěpjenje poskićeć.
Na noweho nawodu hudźbneje šule čaka prěni wjeršk
Wojerecy (SiR/SN). Dynamiski, sportowski, kuražěrowany a połny idejow – tajki prezentuje so wonkownje Nik Kevin Koch. Nowy nawoda Wojerowskeje hudźbneje šule přewozmje funkciju wot Klausa-Petera Haselbauera, kiž je 30 lět na kubłanišću skutkował a so srjedź julija na wuměnk podał.
Nik Kevin Koch je so w Stuttgarće narodźił a klasiski spěw kaž tež pedagogiku studował. Jědnaće lět je w Šwicarskej dźěłał a mjez druhim spěwne studijo nawjedował a na hudźbnej šuli skutkował. 40lětny wobknježi štyri instrumenty: pišćałku, akordeon, trompetu a klawěr.
Pytajo za nowym wužadanjom je so na wupisane městno we Wojerecach přizjewił. „Zajimawe za mnje bě, zo je tu nimo ludoweje uniwersity, zwěrjenca, biblioteki a muzeja tež hudźbna šula dźěl měšćanskeho předewzaća Zookultur. Kombinacija wšelakich nadawkow je mje hnydom narěčała“, praji Nik Kevin Koch. Na swojim nowym městnje chce wón to wupruwowane zachować, ale tež nowe ideje wuwiwać. Tak chce hudźbnu šulu sylnišo prezentować a za to marketing modernizować.
So nadrobnje ze serbskosću Budyšina rozestajeli
Unna/Budyšin (SN/JaW). Pod hesłom „Budyšin. Serbske město w změnje systemow“ přebywaše tón tydźeń 19 wobdźělnikow dalekubłanskeho kursa Foruma Unna w sprjewinym měsće. Woni zaběrachu so předewšěm ze serbskosću města we wšelakich časowych dobach. „Zaměr bě wliw a wuznam připóznateje narodneje mjeńšiny Serbow do zwiska ze stawiznami města stajić“, rjekny nawoda seminara Marek Halank.
Kaž Halank SN dale zdźěli, je nošer dalekubłanskich poskitkow Foruma Unna minjene lěta zwěsćił, zo zajim, so wo wobstejnosćach předewšěm na wuchodźe Němskeje wobhonić, njesměrnje přiběra. „Dokelž mam swójbne zwiski do Łužicy, wědźach wo Serbach a sym namjetował, Budyšin a Serbow do seminara zapřijeć. Zajim bě přemóžacy, mějachmy wjac přizjewjenjow hač městna.“
Hišće drje maja šulerjo dwaj prózdninskej tydźenjej před sobu. ...
Tema dźěła budźe serbski dual
W rěčnym lěhwje we Wodowych Hendrichecach su so kubłarjo wo wjac hač 90 dźěći starali. Nošer projekta, Serbske šulske towarstwo, je za to serbskeho kubłarja a studentow wučerstwa nawabiło. Jedyn ze štyrjoch nowych kubłarjow běše Tadej Špitank. Wón pochadźa ze Zejic a je 23 lět stary. Jako hólčec je wón chodźił na Chróšćansku zakładnu šulu „Jurij Chěžka“, potom na Budyski Serbski gymnazij. Tadej Špitank je so rozsudźił po šuli wučerstwo studować. „Sym hižo přeco derje z dźěćimi a młodostnymi wobchadźeć móhł“, wón rjekny. 23lětny je sej předewzał, być přichodnej generaciji jara dobry wučer. Pedagogika jeho zajimuje a tuž je so z tutej temu rozestajał.
Mjeztym studuje wón wučerstwo za předmjetaj serbšćina a sport. Rady chcył swój studij za dwě a poł lěta zakónčić. Tuchwilu započina so wón z temu za dźěło statneho eksamena rozestajeć, kotryž chce wón w předmjeće serbšćina złožić. Zaběrać chce so z dualowymi formami w prěnich lětnikach. Rozsudźił je so za tón wobłuk, dokelž ma jón we wuwučowanju na zakładnej šuli za njedosahacy. Jemu njeposrědkowana wěda na gymnaziju pobrachowaše.
Dźak słuša tym, kotřiž su jej poboku byli
Wjelelětna šulska nawodnica Hilža Štilerowa so nětko ze skutkowanjom na šuli rozžohnuje
Nawjedować wyšu šulu z njecyłymi 217 šulerjemi a 25 wučerjemi, z kotrychž 18 w serbskej rěči wuwučuje, njeje runjewon přeco lochke. Hilža Štilerowa pak je nimale 20 lět jako nawodnica Radworskeje wyšeje šule „Dr. Marja Grólmusec“ skutkowała. Ze skónčenjom tohole šulskeho lěta poda so wona na sabatowe lěto a potom na wuměnk. Milenka Rječcyna je so z 62lětnej Chróšćanku rozmołwjała.
Kak dołho scyła hižo jako wučerka skutkujeće a kak je tomu dóšło, zo sće so stała nawodnica?
Stajnje spušćomny a njesebičny kolega był
Wón dźěše do horow a so wjace žiwy njenawróći. Tale hłuboko zrudźaca sada steji za našeho wjelelětneho kolegu Rolfa Leidlera. Wón lubowaše hory, wosebje Alpy. Při nawróće z wjerška hory je wón znjezbožił a zemrěł.
Rolf Leidler narodźi so 1947 jako druhe dźěćo do swójby serbskeho apotekarja Pawoła Leidlera w Budyšinje. Na Hošic hasy dožiwi njewobćežene dźěćatstwo. Z mnoho swójbnych pućowanjow a přez přikład nana wuwiwaše so w nim wosebity zajim za přirodu a regionalne stawizny. Maturował bě runja swojemu bratrej a swojej sotře na Serbskej rozšěrjenej wyšej šuli w Małym Wjelkowje. Po studiju wučerstwa za biologiju a chemiju nawróći so do Łužicy a dźěłaše na někotrych šulach sewjerneho kraja wokrjesa Budyšina. W tutym času załoži sej sam swójbu a narodźištaj so jemu dźowka a syn. W lěće 1986 zmóžni so jemu „nachwilne“ wučerske městno na SRWŠ, kotraž bě tehdy hišće na Naměsće měra, dóstać.
W Chróšćanskim horće su dźěći tónle tydźeń dopokazali, kajcy ...
Serbscy medijowi skawća cyrkej wirtuelnje předstaja
Na medijowej etaži Budyskeho Serbskeho domu knježa wot dźensnišeho serbscy medijowi skawća. Jědnaćo ze skupiny něhdźe 30ćoch, kotřiž wobdźěleja so wot lońšeho na medijowym projekće, běchu so za třidnjowsku dźěłarničku přizjewili.
Budyšin/Baćoń (SN/MiR). „Zaměr zhromadneho projekta z medijowymi skawtami je, zo jim zmóžnimy so přichodnje w nowych medijach prezentować“, rozłožuje projektowy sobudźěłaćer Załožby za serbski lud Michał Cyž. Ideju zrodźiła bě Claudia Kilankec, socialna dźěłaćerka Rěčneho centruma WITAJ, projektoweho partnera tak mjenowaneje medijoweje etaže w Budyskim Serbskim domje. Skutkujo na wšelakich serbskich šulach bě Kilankec zwěsćiła, zo je mjez młodostnymi zajim, so w nowych medijach prezentować. Za aktualnu třidnjowsku dźěłarničku je Katolski Posoł partnerstwo přewzał.
