Lětsa je tomu 70 lět, zo je so Druha swětowa wójna skónčiła. Jako šulscy pacholjo přiběrajcy wójnu wědomje zapřijachmy. A nalěto 1945 jeje zahubu z poslednimi surowymi bitwami zaso w domiznje na swojej koži dožiwichmy. Wone podawki su so mnohim do pomjatka zaryli. Z łahodnym hesłom dopomnjenki pak kryja so přetrate strachi, ćerpjenja, smjerć a zrudoba.
Nowy wučer
W lěće 1942 přińdźe nowy wučer do Róžanta, Němc z Drježdźan. Chromy zepěraše so na kij, kajkiž něhdy „kundar“ mjenowachmy, pozdźišo „špocěrštok“. Jako šulerjo smy nazhonili, zo so tónle předmjet tež jako powučowanski (zo njebych prajił chłostanski) nastroj w šuli hodźeše. K swojej wšědnej šulskej kapje, tajkej Bayerskej z našitymi dubowymi łopjenami debjenej a z rohowymi kneflemi, měješe wučer Werner někajke napadne wojerske znamješko připinjene. Počasu so dopowěda, zo je to za wójnske zranjenje. Tohodla dźě so wón na kundar zepěraše.
