Lukašenko cyrkwi hrozył

póndźela, 14. septembera 2020 spisane wot:

Minsk (B/SN). Běłoruski prezident Aleksander Lukašenko je podpěru cyrkwje demokratiskemu hibanju w swojim kraju wospjet raznje kritizował a jej ze sankcijemi hrozył. „Stat njebudźe tomu přihladować“, rjekny Lukašenko. Wosebje katolska cyrkej bě so na stronu wobydlerjow Běłoruskeje stupiła, kiž demonstrowachu přećiwo sfalšowanju prezidentskich wólbow na dobro Lukašenka. Arcybiskop Minska Tadeusz Kondrusiewicz kritizowaše brutalne wobchadźenje wěstotnych mocow z demonstranta­mi.

Chcedźa z Romom rěčeć

Bonn (B/SN). Němska biskopska konferenca chce dwělomne instrukcije přichod katolskich wosadow nastupajo z Vatikanom rozjimać. Předsyda konferency biskop Georg Bätzing chce přiwzać poskitk rozmołwy z klerusowej kongregaciju. Wón chce namjetować rozmołwu z biskopami a lajkami wobstejaceho prezidija synodalneho puća, dokelž su biskopja, měšnicy a lajkojo w instrukciji na samsnej runinje narěčami. Papjera z Vatikana mjez druhim wotpokazuje, zo lajkojo wosady nawjeduja.

Klóšter dóstanje přirost

Lukašenko zetka so z Putinom

póndźela, 14. septembera 2020 spisane wot:

Minsk/Soči (dpa/SN). Pod ćišćom masowych protestow w swojim kraju poda so běłoruski prezident Aleksander Lukašenko dźensa na krizowu rozmołwu z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom do čornomórskeje metropole Sočija. Je to prěnje wosobinske zetkanje wobeju politikarjow po prezidentskich wólbach 9. awgusta w Běłoruskej – a prěni króć po wólbach, zo Lukašenko kraj wopušći. Ruska je wuski zwjazkar Běłoruskeje.

EU wuradźuje z Chinu

Brüssel/Peking (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa zhromadnje z druhimi wodźacymi politikarjemi Europskeje unije na widejokonferency z chinskim prezidentom Xi Jinpingom wo spěšnym wotzamknjenju inwesticiskeho plana wuradźowała. Zaměr je, jednanja hač do kónca lěta zakónčić. Z wida EU dyrbjała China za to wšelake wuměnjenja spjelnić a na přikład europskim předewzaćam lěpši přistup k chinskim wikam zmóžnić.

Nowy rekord infekcijow

Dospołnje wotpalił je so tónle statok w Kaliforniskej w USA, po tym zo běchu jón płomjenja docpěli. Při najhóršich lěsnych wohenjach w stawiznach je dotal 33 ludźi žiwjenje přisadźiło. Wjace hač 20 000 kwadratnych kilometrow lěsa je spalenych. Dźensa chcyše prezident Donald Trump potrjechenu kónčinu a tamnišich wohnjowych wobornikow wopytać. Foto: dpa/Noah Berger

Europa trjeba jednotnu politiku ćěkancow dla

póndźela, 14. septembera 2020 spisane wot:

Berlin/Athen (dpa/SN). Po přizwolenju Němskeje a Francoskeje, krótkodobnje wjace njepołnolětnych ćěkancow z wotpaleneho grjekskeho lěhwa Moria při­wzać, nadźija so zwjazkowy minister za wuwićowu pomoc Gerd Müller solidarity we wobłuku Europskeje unije. Nětko dyrbjeli tež druhe europske kraje a komisija EU rozsudźene jednać, rjekny politikar CSU Passauskim nowinarjam. „Dramatiske podawki w Moria měli signal być, wobstejnosće změnić a skónčnje zhromadnu europsku politiku ćěkancam napřećo wuwić. W lěhwje njejsu grjekscy ćěkancy. To su ćěkancy Europy“, minister zwurazni.

Zeleni z najlěpšim wuslědkom

póndźela, 14. septembera 2020 spisane wot:

Düsseldorf (dpa/SN). Po dobrych wuslědkach w mnohich městach a wokrjesach při wčerawšich komunalnych wólbach w Sewjerorynsko-Westfalskej sej Zeleni žadaja, zo směli sobu knježić. „My smy ći, kotřiž su dobyli a mamy z toho narok, nawodnistwo přewzać“, rjekny krajna předsydka Zelenych Sewjerorynsko-Westfalskeje Mona Neubaur powěsćerni dpa. Neubaur skedźbni na to, zo je so na komunalnej runinje hižo tójšto koalicijow Zelenych z druhimi stronami wuwiło. „Tak to tež wostanje.“

Po dotalnym wólbnym wuslědku su Zeleni wčera z 20 procentami swój dotal najlěpši wuslědk při komunalnych wólbach w Sewjerorynsko-Westfalskej docpěli. Woni móžachu so porno komunalnym wólbam 2014 wo 8,3 procenty stopnjować. W městach kaž Kölnje, Bonnje a Aachenje su zdobom najsylniša politiska móc. CDU je wólby najebać straty ze 36,2 procentomaj dobyła, před SPD z 23,7 procentami. Socialdemokraća su porno minjenym wólbam wjace hač sydom procentow přisadźili.

Za wjace akceptancy demonstrowali

póndźela, 14. septembera 2020 spisane wot:
Pod hesłom „Z nami dyrbiće ličić“ poda so předwčerawšim, sobotu, něhdźe 300 ­přewažnje młodostnych w Choćebuskim Schillerowym parku při Statnym dźiwadle na demonstraciju we wobłuku mjeztym 12. Christopher street dayja (CSD). Wobdźělnicy žadachu sej w narěčach wjace akceptancy a runoprawosće za jenokosplažnych. Woni ćehnjechu wot Schilleroweho naměsta hač k centralnemu campusej Braniborskeje techniskeje uniwersity a po tym hač k młodźinskemu kulturnemu centrumej Glad House. Zarjadowanje skónči so z nadróžnym swjedźenjom. Demonstraciju składnostnje CSD pěstuja w Choćebuzu wot lěta 2008. Foto: Michael Helbig

Běłorusojo bjez wizuma do EU

póndźela, 14. septembera 2020 spisane wot:
Waršawa (dpa/SN). Knježerstwowi šefojo srjedźoeuropskeje Visegrádskeje štyrki chcedźa wobydlerjam Běłoruskeje přichodnje zmóžnić, bjez wizuma do EU přijěć směć. To je pólski ministerski prezident Mateusz Morawiecki minjeny pjatk po zetkanju ze swojimi kolegami z Čěskeje, Madźarskeje a Słowakskeje připowědźił. Namjet chcedźa statnym ­a knježerstwowym šefam EU na přichodnym posedźenju Europskeje rady předpołožić. Morawiecki w tym zwisku rjekny: „Smy sej přezjedni, zo dyrbja so w Běłoruskej swobodne wólby wotměć. Tak móhł tamniši lud suwerenje wo swojim dóńće a přichodźe rozsudźić.“ Po prezidentskich wólbach 9. awgusta dochadźa w Běłoruskej zas a zaso k protestam přećiwo prezidentej Aleksanderej Lukašenkej. 66lětny bě so z 80,1 procentom hłosow za dobyćerja wólbow deklarować dał. Opozicija je sej wěsta, zo je jeje kandidatka Swjetlana Tichanowskaja wólby dobyła. Wothłosowanje běchu tež mjezynarodnje jako hrubje falšowane kritizowali. Dalša tema zetkanja bě wobchadźenje z ćěkancami na grjekskej kupje Lesbos po wohenju w lěhwje migrantow Moria.

To a tamne (14.09.20)

póndźela, 14. septembera 2020 spisane wot:

Njewšědnje fałdowane wólbne lisćiki za komunalne wólby w Sewjerorynsko-Westfalskej su w Bochumje zasadźenje fachowcow za znješkódnjenje bombow zawinowali. Pomocnicy wuhladachu w listowym wólbnym centrumje dwě podhladnej wobalce, kotrejž běštej widźomnje tołšej hač normalna wobalka. Na to wšón centrum z 800 pomocnikami ewakuowachu. Spěšnje wšak so wukopa zo jedna so wo wosebje kreatiwnej fałdowance.

Z mortwej kokošu chcedźa w Durinskej krokodila přiwabić, kotryž so pječa w rěce Unstrut chowa. Kokoš leži direktnje před fotopaslemi, do kotrychž měł sej reptil zalězć. Swědcy stajnje zaso rozprawjeja, zo su něhdźe dwaj metraj dołheho krokodila widźeli. Dotal pak bjez wuspěcha za nim pytaja. Nětko chcedźa jeho z picu z wody wabić.

Ćěkancow přiwozmu

pjatk, 11. septembera 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Němski zwjazkowy sejm chcyše dźensa wo ćěkancach w lěhwje Moria na grjekskej kupje Lesbos wuradźować. Lěwica bě próstwu zapodała a sej žadała, zo měło knježerstwo „jako prěnju kročel něhdźe 13 000 ludźi, kotřiž su wohenja w lěhwje dla bjezdomni, přiwzać, nochcedźa-li do druhich krajow“. Kanclerka Angela Merkel (CDU) a francoski prezident Emmanuel Macron běštaj so na to dorozumiłoj, z dalšimi krajemi EU štyrista njepřewodźanych młodostnych přiwzać. Mjeztym je dźewjeć dalšich krajow k tomu zwólniwych.

Zrudźace rekordy

San Francisco (dpa/SN). Wotsrjedź awgusta howrjace lěsne wohenje w sewjernej Kaliforniskej su so mjeztym na płoninu wjac hač 1 906 kwadratnych kilometrow rozpřestrěli. Najwjetši to woheń młódšich stawiznow wobwoda Mendocino County. Wčera wojowaše tam 14 000 wobornikow na 29 městnach přećiwo płomjenjam. Jenož lětsa bu w Kaliforniskej přez wohenje płonina wjac hač 12 500 kwadratnych kilometrow zničena.

Chcedźa cyłe twornje zawrěć

Pod hołym njebjom přenocować dyrbja ćěkancy na grjekskej kupje Lesbos, po tym zo bě so jich lěhwo Moria wotpaliło. Zamołwići a pomocne organizacije spytaja ludźi tak derje kaž móžno zastarać. Wjacore europske kraje so mjeztym wo rozrisanje ­prócuja. W lěhwje Moria – najwjetšim w Europje – bě wjace hač 12 000 migrantow zaměstnjenych było. Cyłotne rozrisanje ­we wobłuku Europskeje unije njeje dotal hišće wotwidźomne. Foto: dpa/Nicolas Economou

Serbska debata

nowostki LND