UNESCO je Dźeń mjezynarodneje nowinarskeje swobody 2021 mysli wěnowało, zo su informacije „zjawny mětk“. Čehodla tomu tak je a žurnalizm wažny za (pře)traće, bě předwčerawšim tema webinara Medijoweje załožby Lipšćanskeje lutowarnje, Sakskeje krajneje centrale za politiske kubłanje a Europskeho centruma za swobodu nowinarstwa a medijow.
Budyšin/Lipsk (SN/at). Hosćom na wirtuelnym podiju bě zwisk mjez koronapandemiju a w njej skutkowacymi zjawnymi medijemi płódne wuchadźišćo diskusije. Tak skonstatowa žurnalistka pólkeho dźenika Gazeta Wyborcza Adriana Rozwadowska, kotraž je tudyšim přihladowarjam znata z magacina RBB „Kowalski & Schmidt“, rozšěrjacy so koronaskepticizm w medijach swojeho kraja. Medijowa krajina w Němskej so wot pólskeje rozeznawa. „Wobsahi dyrbja popularne być, produkuja to, štož ludźo rady nakliknu“, rjekny žurnalistka.
Budyšin (SN/bn). Digitalizacija a inowacija stej hesle, kotrejž so w zwisku z pandemiju často jewitej. Tójšto zarjadowarjow kultury je w minjenych měsacach alternatiwne formaty wuwiło a tak spytało, swoje poskitki dale spřistupnjeć. Minjenu sobotu dožiwi něhdźe 70 zajimcow na Youtube-kanalu Budyskeho Kamjentneho domu dalšu, zajimawu wariantu. „Kak lodowu horu zapalich a tak nawuknych so nadźijeć“ rěka dźiwadłowa hra młodeje Zhorjelčanki Henrietty Ritz, kotruž bě na zakładźe zběrki poezije samsneho mjena z pjera Hamburgčanki Niny Ers spisała. Kaž Ritz po předstajenju přeradźi, trjebaše za to „tři dny, po tym zo běch mysličku w karantenje zrodźiła“. Na třoch runinach powěda sylnje alegorisce zapołoženy kruch stawiznu holčki, kotraž dyrbi swój strach před přichodom přewinyć. Byrnjež aktualne poćahi a podawki připódla rólu hrali, je žro scenarija uniwerselne a wotbłyšćuje najstaršej prašeni, kotrež sej wotrostowaca młodźina – a nic jenož wona – prawidłownje staja: Zwotkel sym a dokal du?
„Dźěćatstwo w na dźěći najbohatšim měsće NDR“ je titul wjacedźělneje dokumentacije, nastateje we wobłuku zhromadneho projekta Wojerowskeje Kulturneje fabriki (Kufa) a Sakskeje młodźinskeje załožby „Spurensuche“. Prěni kapitl dožiwi minjeny pjatk swoju digitalnu premjeru.
Budyšin/Choćebuz (SN/CoR). Awtorski team dźělneho projekta „Wuwiwanje strategijow walorizacije“ wědomostneho předewzaća „Hódnoćenje imaterielneho kulturneho namrěwstwa Delnjeje Łužicy w němsko-serbskim konteksće“ (IKN) – su to dr. Fabian Jacobs a Gregor Schneider ze Serbskeho instituta kaž tež dr. Lutz Laschewski a Daniel Häfner z Łužiskeho instituta za strategiske poradźowanje – je wčera akciski plan za delnjołužiske muzeje a domizniske stwy předstajił. Mjez něhdźe 30 wobdźělnikami prezentacije běchu partnerojo ze zapřijatych muzealnych institucijow kaž tež ze serbskich institucijow.
Foto ze serije „Statok“ Olafa Rößlera zahaja mejske čisło Rozhlada. W swojim slědźe rozestaja so z Łužicy pochadźacy a w Hamburgu bydlacy fotograf na intimne wašnje z hladanjom starych přez přiwuznych na statoku w južnej Hornjej Łužicy.
Lubina Malinkowa wopisuje w swojim přinošku dóńt Augusta Hermanna Francki, kiž bě Maćicar, tibetologa a dobroćel Serbskeho muzeja. Jako misionar w Tibeće sta so wón ze znajerjom tamnišich dialektow, stawiznow kaž tež nabožiny a je Serbskemu muzejej 1907 nahladnu ličbu indisko-tibetskich objektow a spisow darił. Rukopisy chowaja so dźensa w Berlinskej statnej bibliotece.
Zwjazk serbskich studowacych (ZSS) je drje mjez wšitkimi towarstwami, kotrež su dźensa pod třěchu Domowiny aktiwne, drje najnjewšědniše zjednoćenstwo. Po wutworjenju najprjedy jako njezapisane towarstwo w aprylu 1991 přisłušachu jemu studentske skupiny „Bjarnat Krawc“ z Drježdźan a „Pawoł Nedo“ z Berlina kaž tež Sorabija Lipsk. Přez na kóncu naspomnjenu organizaciju směł so ZSS někak tež najstarša serbska, kontinuitu wopokazowaca institucija mjenować.
Wotpowědnje strukturam tohorunja runje hakle (nowo)załoženych, skerje informelnje organizowanych čłonskich cyłkow bě – a zdźěla je – chětro měnjate sobustawstwo wot najwšelakorišich faktorow wotwisne. Wustawki z lěta 2015 hodźa so wšako tak rozumić, zo słuša mjenje abo bóle kóždy přichodny serbski akademikar w jednym z mjenowanych městow takrjec awtomatisce k tomu. Přiwšěm wutworješe ZSS poněčim poměrnje krutu strukturu, wosebje w Drježdźanach a Lipsku.