Za žrom noweho wuchodneho wědomja pytałoj

srjeda, 09. decembera 2020 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). „Wuchodne wědomje – Čehodla so popřewrótowe dźěći z wuchodom rozestajeja a što to za němsku jednotu rěka“ je titul lětsa w nakładni­stwje Piper wušłeje knihi Berlinskeje žurnalistki Valerie Schönian. A tón tworješe zdobom hesło štwórteho zarjadowanja rjadu Budyskeho Kamjentneho domu „Žro pudla“. Strowotniskich postajenjow dla su zarjadowanja wčera ryzy digitalnje wuhotowali.

Festiwal „Łužica 2021“ wotprajeny

srjeda, 09. decembera 2020 spisane wot:

Budyšin/Chrósćicy/Hochoza (SN/JaW). Planowany XIV. mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica“ klětu njebudźe. To je wčera Domowinski přihotowanski wuběrk festiwala wobzamknył, zdźěli hišće wječor nowinski rěčnik serbskeho třěšneho zwjazka Marcel Brauman.

Jako přičinu wotprajenja wulkoswjatka, kotryž chcychu wot 22. do 25. julija 2021 w Hornjej a Delnjej Łužicy přewjesć, mjenuje předsyda přihotowanskeho wuběrka a jednaćel Domowiny Marko Kowar přiwótřace so połoženje koronawirusa dla.

Knihownju Helmuta Jenča přewzali

wutora, 08. decembera 2020 spisane wot:

Budyšin (AB/SN). Lětsa 22. meje je Bu­dyski sorabist dr. Helmut Jenč 84lětny zemrěł. Wón bě wjele lět wědomostny sobudźěłaćer w rěčespytnym wotrjedźe Instituta za serbski ludospyt/Serbskeho instituta, posledni čas jako wotrjadnik. Přewodnik při slědźerskim dźěle je wědomostnikej fachowa literatura. Njedźiwa tuž, zo měješe dr. Jenč nahladnu priwatnu knihownju z tójšto publikacijemi k rěčespytnym prašenjam. Swójbni njeboćičkeho přewostajichu tutu knižnu zběrku Serbskej centralnej bibliotece w Serbskim instituće, kotraž je dar rady a z dźakom přiwzała. Z Jenčoweje zběrki wobchowa Serbska centralna biblioteka wosebje tajku literaturu, kotraž so do jeje profila hodźi. Přewažnje je to rěčespytna literatura. Biblioteka instituta wobsedźi najwobšěrniši wobstatk serbskorěčneje literatury a je zdobom připó­znata slawistiska fachowa knihownja. W dalokoskazanskim systemje němskich bibliotekow wupožča a přijimuje wona knihi z cyłeho kraja. Wot Jenčec swójby njepřewza pak jenož knihi, ale tež manuskripty, zběrki a dalše podłožki jeho žiwjenja a skutkowanja.

Nowostce wo Slepjanskej drasće

wutora, 08. decembera 2020 spisane wot:
Štóž hišće rjany hodowny darik pyta, je w Budyskej Smolerjec kniharni na prawym městnje. Minjeny pjatk hakle dóstachu tam naraz dwě nowostce. Wobě je towarstwo Kólesko w rjedźe „Gładźarnica“ wudało, mjenujcy knihu wo Slepjanskej dźěćacej drasće „Ty sy cujare šwarnje hugótowana!“ a wobšěrny zwjazk wo tamnišej burskej drasće „To cerkwinske lěto“. Přidatnje wotewrjena budźe Smolerjec kniharnja 12. a 19. decembra wot 10 do 17 hodź. kaž tež patoržicu a silwester wot 10 do 12 hodź. Nawodnica Annett Šołćic je kupcam z dobrej radu poboku a pomha, za kóždyžkuli zajim to wotpowědne namakać. Foto: SN/Hanka Šěnec

Fotowy zwjazk Jürgena Maćija

wutora, 08. decembera 2020 spisane wot:
Halle (SN/CoR). Pod titulom „Tief im Osten­ – Die Lausitz im Wandel 1976–2020“ ma tónle tydźeń wobrazowy zwjazk Jürgena Maćija w nakładnistwje Mitteldeutscher Verlag wuńć. Kniha z předsłowom prof. Bernda Lindnera z Lipska pokazuje na 160 stronach wobrazy, z kotrymiž je so fotograf ze změnami w Hornjej a Delnjej Łužicy w běhu swojeho skutkowanja rozestajał. Najwjace fotow nasta w serbskim miljeju. Jako referenca na łužisku wosebitosć su wšitke městna dwurěčnje pomjenowane.

Šibałe basnje

póndźela, 07. decembera 2020 spisane wot:
Budyšin (SN). Dypkownje k hodam je w Ludowym nakładnistwje Domowina zběrka basnjow za delnjoserbske dźěći „Rybkow połne kupadło“ Dorotheje Šoł­ći­neje wušła. Z nowostku hornjoserbska basnica na to skedźbnja, zo swoje rje­mjesło tež w delnjoserbšćinje wobknježi. Wšako so rym a rytmus z jeje pjera perfekt­nje hromadu hodźitej. Knižka je za dźěći wot wosom lět. Basnjam su serbsko-němske rěčne pomocy přidate. Ilustrowała je publikaciju Barbara Schumann. Knižku dóstanjeće w Budyskej Smolerjec kniharni kaž tež w Choćebuskej Lodce abo pod www.domowina-verlag.de w internetnym wobchodźe LND.

Myto Budyskemu Thespis-centrumej

póndźela, 07. decembera 2020 spisane wot:
Budyski socio-dźiwadłowy Thespis-centrum je jedyn z třoch lawreatow lětušeho Sakskeho integraciskeho myta. Spožčer pjatk přepodateho wuznamjenjenja w hódnoće 3 000 eurow je statne ministerstwo za socialne a towaršnostnu zhromadnosć. „Wjeselimy so jara nad mytom. Runje tele dny pytnjemy, kak wažne je so zetkać, zhromadne ideje sćěhować a na inkluziji dźěłać. Wobhladujemy wuznamjenjenje jako­ prěni krok připóznaća našeho dźěła. Zo móhli dale kreatiwne, antirasistiske projekty w regionje zwoprawdźić, trjebamy spušćomnu strukturu financowanja“, w stejišću mustwa centruma (na foće) rěka. Hač so zjawna pjenježna podpěra projek­ta po třoch lětach podlěši, tuchwilu jasne njeje. Foto: Ticha Matting

Telewizija RBB w šulomaj nahrawała

póndźela, 07. decembera 2020 spisane wot:

Slepo (JH/SN). Pod krutymi naprawami hygieny je team delnjoserbskeho telewizijneho magacina Łužyca minjene dny w Němsko-serbskim šulskim centrumje Slepo moderacije za decemberske wusyłanje nahrawał. Moderator Christian Matthée bě na wjacorych městnach na šulskej ležownosći kaž tež w šulskim domje po puću. Tak měješe na přikład rozmołwu z Mirekom Malinkom ze zakładneje šule „Dr. Marja Grólmusec“, z wuknjacymi wyšeje šule Alinu Mäkelburgec, Oskarom Schutzu a Dominicom Krawžu. Dalšej dwě holcy tamnišeho kubłanišća přewodźeštej Slepjanske dźěćetko, štož bě tema jedneje moderacije. Na njej bě­štaj tež Manfred Hermaš z Rownoho a wučerka Silvia Seicowa z Mułkec wobdźělenaj. Wonaj rozkładźeštaj Christianej Matthéejej nałožk, kotryž pěstuja jenož w Slepjanskej wosadźe. Z nawodu Slepjanskeje wyšeje šule Janom Hrjehorjom chodźeše telewizijny team RBB po domje a wobdźěli so tež na wučbje serbšćiny. Tam předstajichu šulerjo 9. lětnika nowu wuknjensku metodu ze zwukopi­sakom a z wobrazowej knihu Ludoweho nakładnistwa Domowina „Swět wokoło nas“.

Humor z wuchoda ćežišćo

pjatk, 04. decembera 2020 spisane wot:

Přestorčeny 30. Choćebuski filmowy festiwal (FFC) poskići wot 8. do 31. decembra zajimcam program jako stream. Dohromady je 150 přinoškow z 15 sekcijow na internetnej stronje www.filmfestivalcottbus.de přistupnych. To je ­ně­hdźe połsta mjenje hač poprawom za festiwal planowane.

Choćebuz (SN/CoR/bn). Humor w najwšelakorišich wariantach hraje w lětušim mjezynarodnym programje FFC wosebitu rólu. Tak chcedźa klišejej tristneho šěreho wuchodoeuropskeho kina znapřećiwić. Wjacore inteligentne komedije w rozdźělnych sekcijach to pokazuja – filmy wo hypochondrach, twochnjenych kruwach, přiwisnikach zapřisahanskich teorijow, wo za hru chcyćiwych, wo mytiskich figurach, komplikowanych mandźelskich poměrach kaž tež wo Kosowo-albanskim „wotpowědniku“ Monthyja Pythona.

Serbski muzej z nowinku

pjatk, 04. decembera 2020 spisane wot:
Dypkownje k swj. Mikławšej skići Budyski Serbski muzej nowinku. Ručež jón zaso wotewru – krutych postajenjow korony dla wostanje dom prawdźepodobnje hač dosrjedź januara zawrjeny –, móža zajimcy tam nowy čěskorěčny awdioguide ­za dźěći wužiwać, kotryž smědźeše sobudźěłaćerka muzeja Mónika Ošikowa dźensa hižo ze škórnja wućahnyć. Z pomocu INTERREG-projekta a čěskeho towarstwa ­Societas Amicum Liberec je tudyši muzej nahrawanja zwoprawdźił, trěbne sekwency su z maćernorěčnymi čěskimi dźěćimi a dorosćenymi natočili. Dokelž njemóža guide kaž planowane zajutřišim na swójbnym popołdnju předstajić, dadźa muzejownicy hižo raz mały dohlad na Facebooku. Foto: SN/Hanka Šěnec

Serbska debata

nowostki LND