Činić, štož na cyłym swěće činja
Delnjoserbskaj studentaj Šarlota Kušcojc a Maksimilian Hasacki staj so minjeny tydźeń wobdźěliłoj na mjezynarodnej konferency wo rewitalizaciji indigenych rěčow „Let the Languages Live“ w kanadiskim měsće Victoria.
Victoria/London (SN/CoR). Štyridnjowski přebytk w kruhu něhdźe 1 000 wobdźělnikow – mjez nimi 70 referentow-ekspertow na polu rěčneho wozrodźenja kaž tež wobchowanja – ze 17 krajow a z prezentacijemi w 23 indogenych rěčach je hłuboki zaćišć w rodźenym Dešnjanu Maksimilianu Hasackim zawostajił. „Njemóžeš sej předstajić, kak zahoriće su mjeńšinowi aktiwisća tam wo swojich projektach, naprawach a strategijach powědali, rěč wožiwić. Hačrunjež maja zwjetša wjele mjenje pjenjez hač my Serbja, woni telko energije nałožuja, zo by so jich rěč znowa z normalnym srědkom komunikacije stała.“
Dobra nalada na wječornym spěwanju pod dubom
Židźino (MeB/SN). Wosebity hósć mjeztym 33. wječorneho spěwanja pod měrowym dubom chóra Židźino běchu lětsa spěwarki a spěwarjo chóra Lipa z Pančic-Kukowa. Rynki na zhromadny koncert wćipnych připosłucharjow běchu wčera tak derje pjelnjene, zo městna ani njedosahachu. Cyłkaj zahajištej koncert z kanonom „Dona nobis pacem“. Tak wupřestrěwaštej so hižo wot započatka měr a zhromadny duch nad sobuskutkowacymi, připosłucharjemi a přirodu.
Je z dobrej tradiciju, zo dźakuje so chór Židźino při tej składnosći swojim darićelam a sponsoram za wšu podpěru w běžnym lěće. Z wulkim wjeselom móžachu wčera wječor prěni raz nowe e-piano zasadźić. Tola prjedy hač wone zaklinča, přepodachu srjedźołužiscy hosćićeljo wotežki dirigentce Lipjanow Jadwize Kaulfürstowej. Pančičansko-Kukowscy spěwarjo mějachu sep serbskich a słowakskich štučkow, mjezynarodnych klasikarjow kaž tež šlagrow přihotowanu. Němski spěw, kotryž so wokoło ptačeho kwasa wjerći, šěrješe mjez připosłucharjemi wosebje dobru naladu.
To bě kaž mały festiwalny zazběh, jako młodźinski orchester z ...
Gundermann po serbsku
Najebać horcotu w bróžni rejwali
Błobošojce (FAG/SN). Wulke wjeselo měješe wjac hač 30 přećelow rejwanja minjenu njedźelu tež při wulkej horcoće w Błobošojčanskej (Bloischdorf) muzejowej bróžni. Rejwanski pedagoga Michael Apel z Choćebuza bě jich pod hesłom „Pój a wjesele rejuj“ přeprosył. „Z bjesadnym rejwanjom chcu ludźom wšelakore zdźěla pozabyte reje znowa spřistupnić. Mam so po publikumje a zwučuju z nim rejwanske kroki w přijomnej atmosferje. Dźensa stejachu reje kaž na přikład polka, křižna polka a wosebje serbske reje kaž ,Stup dale‘ abo ,Marianka‘, na programje. Wosebitu wědu wo rejach wobdźělnicy žanu njetrjebaja“, Michael Apel wuswětli.
Mjeńšiny interaktiwnje předstajić
Berlin (SN/bn). Mjeńšinowy sekretariat je we wobłuku druheje lětušeje dźěłarnički fachowcow za wuměłstwo, muzejownistwo a zjawnostne dźěło dale na wuwiwanju interaktiwneje pućowanskeje wustajeńcy filował. Přitomni běchu nimo zastupjerjow štyrjoch w Němskej připóznatych narodnych mjeńšin reprezentanća skupiny delnjoněmčinu rěčacych. Zhromadnje dźěłachu woni minjeny tydźeń w Berlinje na přehladce, z kotrejž chcedźa awtochtone ludy Němskeje po cyłym kraju prezentować.
Wustajeńca ma wjacore komponenty ze sobu zwjazać. K tomu słušatej na přikład lochce transportabelna instalacija „Rum w rumje“ a ju wudospołnjaca „wirtuelna runina zhłubjenja“. Třeći stołp je takrjec klasiski system informatiwneje sćěnowiny. Za to su wobdźělnicy dźěłarnički koncepciju zdźěłali, wopřijacu časowy plan za wuwiwanje jednotliwych wustajenskich elementow kaž tež „korespondowace tworićelske wuhotowanje“, kaž w zdźělence mjeńšinoweho sekretariata posłownje rěka.
W chłódku cyrkwje a štomow
Serbsko-čěska zhromadnosć na koncerće Mejanow knježiła
Radwor (CRM/SN). Lětsa dyrbješe so chór Meja swojeho mnoholětneho lěćneho koncertowanja před jónkrótnej kulisu Stareje cyrkwički w Radworju wosrjedź wsy wzdać. Namaka pak bjez problemow nowe přijomne městno koncertowanja na farskej zahrodźe w sćinje nětčišeje wosadneje cyrkwje a w chłódku nahladnych starych štomow.
Tango we wšěch fasetach ćežišćo hudźbneho swjatka
Smochćicy (SN/bn). Smochčanski hudźbny swjedźeń pod hołym njebjom je tež lětsa znowa syły ludźi přiwabił. Něhdźe 1 600 zajimcow wopyta minjeny pjatk a sobotu program „Argentinske nocy“ na dworje Domu biskopa Bena.
„Wjeselu so, zo tu nětko hižo 15. raz zhromadnje swjećimy. Lětuši program je produkt prócy mnohich, kotřiž tutu hudźbu lubuja“, witaše předsydka rjad organizowaceho towarstwa Via regia – hudźbne eventy Margitta Luttner a skedźbni wosebje na „wšitkich, přewažnje čestnohamtsce skutkowacych sobudźěłaćerjow, bjez kotrychž to wšo móžno było njeby“. Zdobom postrowi wona přirjadnicu krajneho rady Birgit Weber a wyšeho měšćanostu Budyšina Alexandra Ahrensa (SPD) w publikumje a předstaji přitomnym noweho rektora Domu biskopa Bena Sebastiana Kieslicha. Wón wuzběhny, zo so „wjeseli, ze swojim domom znowa směć skićić kulisu tradicionalneho swjedźenja“, a zahaji koncert bamža Franciskusa citujo: „Wětřik pampy dźensa tež tu wěje.“
Deskowe hry z maćiznow, zdobywanych po principje dlěšeje ...
Čitajće w nowym rozhledźe (28.06.19)
Nowe wudaće Rozhlada je trochu wobšěrniše a započina so hnydom z wužadacym prašenjom: Je kolektiwne emocionalne a entuziastiske nastajenje a jednanje etnikuma trěbne za jeho přetraće a měło so snano samo wědomje sylnić? Wo „horcej“ etniskosći čitaće w teksće Leoša Šatavy.
Štó je poprawom Serb? Tón abo ta, kiž ma serbskich prjedownikow abo ći, kotřiž serbsce rěča? Wo tym, kak je Arnošt Muka z prašenjom wobchadźał, kotrež za jeho čas hišće nikoho njezaběraše, zhoniće z interviewa z Robertom Lorencom wo Mukowej „Statistice Łužiskich Serbow“.
Hodźa so konflikty wobeńć, hdyž so entuziast ležernje z duchownym wobsydstwom druhich wobchadźejo horliwje do dźěła da a hdyž zapřehnje do swojeho předewzaća překwapjenych rowjenkow, kiž so sobudźěłu docyła wuwinyć njemóža? Trochu hinaši wid na zrodźenje serbskeho nowinarstwa a poměrje mjez Janom Pětrom Jordanom a staršim Handrijom Zejlerjom skići přinošk Franca Šěna.
