Budyšin/Jelenia Góra (SN/bn). We wobłuku projekta „1 000 lět Budyski měr“ su so w meji młodostni z partnerskeju městow Budyšina a Jelenjeje Góry w hornjołužiskej stolicy zetkali. Z dwurěčnym wodźenjom po měsće wotkrychu sej zajimawostki a historiske městnosće. Na tym zakładźe wuwichu koncept za aplikaciju/app „Adventure game“, kotraž zmóžnja takrjec digitalnu turu po cyłkownje 16 stacijach – předewšěm su to wopomnišća resp. za stawizny regiona wažne objekty, twarjenja abo areale. Z pomocu smartphona abo tableta móže sej zajimc tak indiwidualnu čaru zestajeć a so při kóždej staciji wo jeje woznamje a stawiznach wobhonić. Za to maja we formje na přikład krótkich filmow, tekstow abo animacijow medialnje přihotowane wobsahi nastać, zdźěłane wot młodostnych pod profesionalnym nawodom.
21. awgusta 1968 wobsadźichu armeje Sowjetskeho zwjazka, Pólskeje, Madźar- skeje a Bołharskeje Čěskosłowaksku a podusychu z wojerskej mocu „Praske nalěćo“ reformerow wokoło woblubowaneho šefa komunistiskeje strony KSČ Alexandera Dubčeka. Hižo měsacy běchu wojacy krajow Waršawskeho pakta, tež Narodneje ludoweje armeje, w lěsach na mjezy k ČSSR přebywali. W juliju a awgusće 1968 wotměchu so zeńdźenja nawodnistwow komunistiskich stron Sowjetskeho zwjazka, Pólskeje, NDR, Madźarskeje a Bołharskeje z načolnikami KSČ w Bratislavje kaž tež mjez KSSZ a KSČ w Čiernej nad Tisou a hišće 12. awgusta mjez KSČ a SED w Karlovych Varach. Z mjeztym přistupnych dokumentow z archiwow zhonimy, zo je generalny sekretar Leonid I. Brježnjew dołho spytał konflikty z reformerami KSČ politisce rozrisać, dokelž boješe so mjezynarodneho protesta při wojerskim zakročenju. Přiwšěm rozsudźi so za wojersku akciju.
Wo njewšědnu atrakciju bohatši je Čornochołmčanski Krabatowy młyn. Tam je nětko dospołny serbski katolski kwasny ćah widźeć, za kotrymž chowa so zajimawa stawiznička.
Čorny Chołmc (AK/SN). Elisabeth Deutschmannowa z Łutow je spěchowanske towarstwo Krabatoweho młyna w Čornym Chołmcu njedawno njewšědnje wobdariła. 76lětna přewostaji towarstwu drastowe klanki, předstajace serbski katolski kwasny ćah, křižerja z konjom jako dekoraciju, kołwrót a wobrazowej albumaj. „W 1990tych lětach sym klanki zhotowiła. Před něšto lětami běchu wone we Łazowskim Domje Zejlerja a Smolerja wustajene“, powěda Łutowčanka. „Nětko chcych swoju zběrku do swěrnych rukow wotedać. Krabatowy młyn je za to prawe městno.“
Budyšin (SN/bn). Serbski ludowy ansambl je spočatk awgusta hrajnu dobu 2018/2019 zahajił. Na wčerawšej nowinarskej konferency w Röhrscheidtowej bašće předstaji so dwójne wjednistwo institucije – to stej nowa intendantka Judith Kubicec a dale jako překupska jednaćelka skutkowaca Diana Wagnerec – a rozjima zdobom hrajny plan aktualneje sezony kaž tež nowosće SLA.
Łuchow (WS/SN). We wendlandskim měsće Łuchowje (Lüchow) wotewrěchu minjeny pjatk pućowacu wustajeńcu „Serbska hola – Slědy w pěsku“. Hač do srjedź oktobra wostanje přehladka z ćežišćom Serbja a wuhlo w srjedźnej a Delnjej Łužicy we Łuchowskim sociokulturnym zetkanišću „Allerlüd“ zajimcam přistupna. Wernisažu wobrubiła je drastowa a rejwanska skupina De Öwerpetters, kotraž bě so loni mjez druhim na folklornym festiwalu „Łužica“ wobdźěliła.
Wjeršk wotewrjenja bě znowa předstajeny ptačokwasny spěw słowjanskich prjedownikow wobydlerjow Wendlanda, kotryž je tež w Serbach pod titulom „Štó ma njewjesta być?“ znaty. Zawod do wustajeńcy poda kuratorka za kulturne stawizny a literaturu Budyskeho Serbskeho muzeja Andrea Pawlikowa jako awtorka přehladki. Ekspozicija je z wida zastupjerjow Łuchowa kaž tež Domowiny pokročowanje kulturneje wuměny mjez Serbami a Wendlandom, kotraž traje mjeztym dlěje hač 25 lět. Hakle loni stej partneraj wolu k dalšemu zhromadnemu dźěłu z podpisanjom wotpowědneho wopisma wobkrućiłoj.
Lětni serial SN8. dźěl
Kotołnja w Dźěžnikecach słuša mjeztym 20 lět k małym jewišćam Hornjeje Łužicy, kotrež wot časa jeje załoženja w meji 1998 hač do dźensnišeho wobstajnje najwšelakoriše programy poskića. Bywšu industrijnu halu, natwarjenu kónc 19. lětstotka hłownje z čerwjenych cyhelow jako dźěl Kralowsko-sakskeho pulwernika, běštaj hudźbnaj entuziastaj Holger Bayn a Andreas Greiner-Bär na zarjadowanišćo přetwariłoj. Wot wšeho spočatka we formje towaršnosće z wobmjezowanym rukowanjom organizowanaj wobhospodarjataj wonaj ležownosć a twarjenje při Sprjewi zhromadnje, hdys a hdys podpěranaj wot wšelakorych towarstwow.
Budyšin hotuje so na prěni staroměšćanski festiwal, kotryž budźe wot 31. awgusta do 2. septembra w historiskim měšćanskim dźělu sprjewineho města. Loni bě so Swjedźeń při Starej wodarni posledni raz wotměł. Tohodla je so Turistiske towarstwo Budyšin pod nawodom swojeho předsydy Dietmara Stangi rozsudźiło, lětsa prěni króć swjatk w starym dźělu města přewjesć. „Chcemy turizm w Budyšinje spěchować a zdobom stare město Budyšina prezentować“, praji Dietmar Stange Serbskim Nowinam.
Tójšto městow po wšej Němskej podobnje Budyšinej tajke staroměšćanske festiwale kóždolětnje wuhotuje, zo bychu w turistiskim zmysle na so skedźbnjeli. „Chcemy to tež ze swojim zarjadowanjom. Naše město ma telko zajimawosćow na historiskim polu, kotrež měli turistow přiwabić. Ale za to dyrbimy jim wjace poskićić“, podšmórnje předsyda turistiskeho towarstwa.
We wobłuku staroměšćanskeho festiwala, kotryž wuhotuje Turistiske towarstwo Budyšin, wotměje so 31. awgusta zdobom Budyska nóc poezije. Alfons Wićaz je so rozmołwjał ze zamołwitym za nóc lyriki Bosćijom Benadu, docentom za turistiski management na polu internetneje komunikacije na Wysokej šuli Žitawa/Zhorjelc.
Kak sće mysl zrodźił, nóc poezije zarjadować?
B. Benada: Mam nazhonjenja z organizowanjom tajkich literarnych čitanjow w Budyšinje. Pjeć lět organizuju hižo nóc kriminalkow, kotraž so tu stajnje we wobłuku jutrownych zarjadowanjow ćichi pjatk wotměwa. Turistiske towarstwo Budyšin je so mje prašało, hač móhł podobny format za wotewrjenje staroměšćanskeho festiwala poskićić. Tak sym k Budyskej nocy poezije přišoł.
Zwjazk serbskich wuměłcow je 39 swjedźenjow poezije wuhotował, mjez nimi tež tajku Budysku nóc poezije. Što budźe na nětčišej hinaše?