„Sława“ w najwjetšej Choćebuskej cyrkwi

wutora, 19. septembera 2017 spisane wot:

Chóraj Serbskeho ludoweho ansambla a Łužyca stej přewšo krasny koncert wuhotowałoj. Nimo serbskich zaklin­čachu w Choćebuskej Němskej cyrkwi tež němske a mjezynarodne, přewažnje słowjanske twórby wokal­neje hudźby ze štyrjoch dobow.

Choćebuz (HA/SN). Něhdźe sto zahorjenych připosłucharjow je njedźelu popołdnju w Choćebuskej Němskej cyrkwi krasny chórowy koncert dožiwiło. Pod nadpismom „Wokalna hudźba přez lětstotki“ su spěwarki a spěwarjo Serbskeho ludoweho ansambla a tu­chwilu najwuspěšnišeho delnjołužiskeho chóra Łužyca wopytowarjow z twórbami serbskeje, němskeje a mjezynarodneje literatury ze štyrjoch epochow hudźbnych stawiznow zahorili.

Zaso wuzwoleny

wutora, 19. septembera 2017 spisane wot:

Berlin (SN/bn). Serbski komponist a organist Sebastian Elikowski-Winkler je dale předsyda Berlinskeho towarstwa Iniciatiwa nowa hudźba inm. W lěće 1991 jako kulturnopolitiski forum załožena organizacija je třěšny zwjazk akterow našočasneje hudźby w zwjazkowej stolicy a zastupuje jich w dialogu ze senatom, wobwodami a zarjadnistwom. Iniciatiwa skutkuje dźensa jako spěchowanska institucija a je jako tajka wažny dźěl kulturneho žiwjenja w Berlinje. „Buch z wjetšinu na dalšej lěće wuzwoleny“, rozłožuje Elikowski-Winkler. „W swojej funkciji sym k tomu zdobom čłon rěčnikow ,Koalicije swobodneje sceny‘ kaž tež ,Hudźbneje třěchi DACH‘ w Berlinje.“

„DACH“ je forum swobodnych, institucionelnje njewjazanych hudźbnikow, angažowacy so na polu jazza, noweje kaž tež stareje hudźby a našočasneho hudźbneho dźiwadła.

„Koalicija swobodneje sceny“ je lěta 2012 załoženy njewotwisny zajimowy zwjazk, kotryž sparty a žanry překročejo na „eklatantnje wopačne­ wuwiće kulturneho etata“ němskeje stolicy Berlina rea­guje, kaž Elikowski-Winkler měni.

Njeboja so wužadanjow

wutora, 19. septembera 2017 spisane wot:

K zakónčenju sezony duchowneje hudźby wuhotuje katolski tachantski chór pod nawodom cyrkwinskeho hudźbneho direktora Friedemanna Böhmy stajnje koncert, pak pod wosebitej tematiku pak z wobšěrnym ora­torijom. Minjenu njedźelu rěkaše wose­bity poskitk „Magnifikat“.

Budyšin (CRM/SN). „Cyła wosobina Marije so w tymle chwalospěwje wotbłyšćuje. Wón je takrjec wobraz maćerje Božeje“, rozłoži tachantski farar, prelat Wito Sćapan, poćahowacy so na słowa Benedikta XVI. z lěta 2005. „Magnifikat“ spěwaja tež katolscy Serbja nimale na kóždym nyšporje. Chwalospěw Marije pak komponuja wuměłcy hižo přez lětstotki tohorunja do wšelakich formow. Tak sćěhowaše tež sobu najpopularniši cyrkwinski komponist našich dnjow w Jendźelskej John Rutter (nar. 1945) dołhu tradiciju, słowa chwalby Boha wuměłsce z hudźbu zwjazać. Při tym da so inspirować wot „wjesołych marijanskich swjedźenjow we łaćonskoameriskich kulturach“. Wosebitosć tohole stila začuwachu připosłucharjo tež nětko w Budyšinje.

Akciski tydźeń zakónčeny

póndźela, 18. septembera 2017 spisane wot:

Z podijowej diskusiju k naprawam a wopomnjenskim wuchodźowanjom

Budyšin (SN/bn). We wobłuku akciskeho tydźenja „Zhromadnje město sam“, w běhu kotrehož su so Budyšenjo z lońšimi podawkami na Žitnych wikach rozestajeli, přeprosychu akciju organizowacej stronskej młodźinje SPD a Lěwicy kaž tež Budyske spěchowanske towarstwo Pro Museo minjeny štwórtk na podijowu diskusiju do Budyskeho muzeja. Temowe ćežišća běchu prašenja, kak móhła so integracija ćěkancow w sprjewinym měsće poradźić, hač běchu překročenja w minjenym lěće wuwzaće a hač ma Budyšin problemy z prawi­carjemi. Wobdźělnicy foruma běchu Budyski­ wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD), zapósłanča zwjazkoweho sejma Caren Lay (Lěwica) kaž tež čłonaj měšćanskeje rady Roland Fleischer (SPD) a Elisabeth Hauswald (CDU).

Swojeje encyklopedije wo serbskich towarstwach a ludowědnych spisow dla njeje dr. sc. Sigmund Musiat jenož mjez Serbami derje znaty. W minjenych dnjach je so zrudźaca powěsć rozšěriła, zo je zasłužbny wědomostnik a awtor rady čitanych serijow po dlěšej chorosći 8. septembra zemrěł. Jeho staršej pochadźeštaj z Pólskeje a běštaj so w Hornjej Łužicy zasydliłoj, wobhospodarještaj woblubowany hosćenc „Schil so“ w Smječkecach. 3. meje 1930 rodźeny Musiat wotrosće tuž ze sotru a bratrom w katolskich Serbach. Po wójnje bě wón chowanc gymnazijow we Varnsdorfje a Českej Lípje.

Nadal wuske styki z Delnjoserbami pěstować

štwórtk, 14. septembera 2017 spisane wot:

Na wopyće w redakciji tydźenika Nowy Casnik w Choćebuzu

Tydźensce dóstawaja Serbja w Delnjej Łužicy Nowy Casnik do domu, kotryž wuchadźa w Ludowym nakładnistwje Domowina. Kotre tradicije medij ma a kak wón delnjoserbske žiwjenje sobu wob­wliwuje, wo tym je so Alfons Wićaz rozmołwjał ze šefredaktorom tydźenika Gregorom Wieczorekom.

Što woznamjenjatej Wam Nowy Casnik a Delnja Łužica?

G. Wieczorek: Za Delnju Łužicu je Nowy Casnik najstarši medij, samo někotre měsacy starši hač „Cottbusser Anzeiger“. Naš tydźenik je 1848 prěni raz wušoł. Wón měješe w běhu lět wšelake pomjenjowanja, kaž na přikład „Serski Casnik“, Bramborski Casnik“, „Bramborske Nowiny“ a dalše. Cyła wokolina bě tehdy hišće jara serbska. Zwonka Choćebuza serbskosć přewahowaše. To je dźěl kulturnych stawiznow Delnjeje Łužicy. Za mnje wosobisce je Nowy Casnik dźensa medij, kotryž chce wudźeržować zwiski ze serbskim zhromadźenstwom. Wón je forum tych, kotřiž so k serbstwu wuznawaja a serbsku rěč pěstuja. Tydźenik słuži dźensa małej cilowej skupinje a je jej zdobom najwažniši medij.

Wona słuša nimo šefredaktora a redaktorki Stefanie Krawcojc do redaktorskeho teama delnjoserbskeho tydźenika Noweho Casnika. Ines Neumannojc je zdobom naměstnica šefredaktora Gregora Wieczoreka a jeho swěru zastupuje, hdyž je w dowolu abo zwonka redakcije. „Mi so redaktorske dźěło jara lubi, dokelž je mnohostronske. Zdobom zetkawaš wjele ludźi, zhoniš wo jich radosćach a starosćach. Sym zbožowna, zo móžu dźěło wukonjeć“, mi delnjoserbska žurnalistka powěda. Nowinarka so wo to prócuje poskićeć čitarstwu zajimawe přinoški wo kulturnym a towaršnostnym žiwjenju w Delnjej Łužicy, předewšěm ze wsow. Tohodla často wo tym rozmysluje, kak móhła nowina čitarjam rjane čitanske dožiwjenja z rozprawami a reportažemi wo žiwjenju ludźi we wšědnym dnju wobradźeć, ale tež z přinoškami wo stawiznach. Runje tak redaktorka z kritiskim wóčkom rešeršuje, zo by njedostatki w towaršnosći wotkrywała.

Sulšečenjo steja 2018 w srjedźišću

štwórtk, 14. septembera 2017 spisane wot:
Budyšin (SN). Dypkownje spočatk nazymy je nowa Serbska protyka w LND wušła. Redaktor Pětr Šołta je wulku kopicu přinoškow wšelakich awtorow zestajał, a čitarjo móža so zaso na zajimawu a wotměnjawu lekturu wjeselić. W aktualnym wudaću Serbskeje protyki wěnuje so redaktor Sulšecam pola Kulowa. Tamniše wobydlerstwo je na polu kultury a při hajenju nałožkow chětro hibićiwe.

Čmjeła Hana zaso po Łužicy lěta

štwórtk, 14. septembera 2017 spisane wot:
W pěstowarni „Chróšćan kołć“, kotraž je w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa, poby wčera wosebity hósć. Z Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Budyšin přileća tam Čmjeła Hana (Katka Pöpelec), kotraž chce pomhać. Hra po ideji a w režiji Měrka Brankačka dožiwi w Chrósćicach swoju premjeru. Zastupjerka intendanta NSLDź za serbske dźiwadło Madleńka Šołćic witaše dźěći a kubłarki na dyrdomdej, kotryž budźe hišće 23 króć we Łužicy předstajeny. Foto: SN/Maćij Bulank

Arnošt Hančka

štwórtk, 14. septembera 2017 spisane wot:
Wučer a ludowy spisowaćel Arnošt Hančka narodźi so 11. septembra 1867 žiwnosćerskej swójbje w Hućinje. Po studiju na Budyskim krajnostawskim seminarje bě wot lěta 1891 hač do smjerće 17. junija 1928 wučer, šulski nawoda a kantor w Poršicach. Jara zasadźeše so za serbsku wučbu. Bě předsyda Konferency serbskich wučerjow Budyskeho wokrjesa. 1910 přistupi Maćicy Serbskej a bě hač do smjerće městopředsyda jeje pedagogiskeho wotrjada. We Weimarskej republice je šulskej čitance „Kwětki“ a „Zahroda“ hłownje wudał. Spisa „Z mojich dźěćacych lět“, „Při wowčim mosće šeri“ a „Wěšćerski prut“. Hačkuli bě předsyda Poršiskeho towarstwa Swěra, wustupowaše pak tež často raznje přećiwo narodnemu hibanju, předewšěm přećiwo předsydźe Domowiny Arnoštej Bartej a Jakubej Bartej-Ćišinskemu, kotrehož mjenowaše po jeho narěči 1904 w Bukecach „podjanskeho šćuwarja“. Wo serbskich podawkach bě Hančka Bu­dyskemu wokrjesnemu hejtmanstwu donošował a kritiske nastawki Serbskich Nowin, Katolskeho Posoła a časopisa Łužica za nje přełožował. Manfred Laduš

nowostki LND