Ženje to samsne nječinić
Filmowy festiwal Nysa (NFF) wopřijima lěto wob lěto dźeń a wjetši podźěl temow, kotrež so ze žiwjenjom, myslenjom a začućom Serbow zaběraja. Při tym njehraja jeničce žiwjenske wašnje, tradicije a kultura rólu, ale tež rěč. A ta jewješe so we wšitkich třoch paskach, kotrež prezentowachu w sekciji „Regionalia“, na cyle swojorazne wašnje. Do rjadu słušeja produkcije, kotrež su w třikrajowym róžku nastali. Někotre su filmowcy, pochadźacy z regiona, nawjerćeli. Kónc zašłeho lěta bu nimale 30 namjetow zapodatych, a tuž bě jury rozsud ćežki, „kotre z produkcijow we wobłuku NFF předstajimy“, rjekny Patrick Weissig, čłon komisije za wuběr filmow. Mjez poskitkami běchu přewažnje krótke abo srjedźnje dołhe filmy. Naposledk pokazachu w rjedźe „Regionalia“ dźesać paskow, mjez druhim w Běłej Wodźe předstajeny „Mühlrose – ein Sonntag auf dem Mond“ z protagonistku Edit Pjenkowej kaž tež na festiwalu wuznamjenjenu čěsko-pólsku produkciju Piotra Jasińskeho „Wšitko w porjadku, běrny w rynkach“.
Prócowanja wo samostatnosć Serbow
„Serbske zwuki“ na płachće
Rozžohnowanje z premjeru
Mina Witkojc
28. róžownika před 130 lětami narodźi so delnjoserbska basnjerka a nowinarka Mina Witkojc w Bórkowach jako dźowka słužownicy. Jeje njemandźelski nan bě Fryco Pohlenc, korčmar w jeho po swójbje pomjenowanym błótowskim hosćencu. Mina wotrosće pola wowki, přetož mać bě zahe zemrěła.
Koncert z nowym šefdirigentom
Čitajće w nowym rozhledźe (26.05.23)
Za humanoidneho robotera Amecu móhło zajimawe nazhonjenje być, so chwilku z čłowjekom stać. To znajmjeńša přeradźi dalši pospyt wuměny na polu kumštneje inteligency, wo kotrymž Viktor Zakar w junijskim wudaću Rozhlada piše. Awtor je sej wěsty, zo „budźe so čłowjek bórze bóle z dilemu rozestajeć, kak daloko připodobnjowanje roboterow ludźom pomha a kak daloko wone je haći“.
Cyle w analognym swěće stej porno tomu hłownej přinoškaj tohole zešiwka zasydlenej. Dokumentowany je přednošk Trudle Malinkoweje wo Maćicy Serbskej a jeje prócowanjach wo serbske pomniki, kotryž su wobdźělnicy hłowneje zhromadźizny Maćicy 18. měrca w Serbskim muzeju słyšeli. Wuwjedźenja wjelelětneje předsydki pomnikoweho wuběrka serbskeho wědomostneho zjednoćenstwa zjimaja aktiwity wot inowatiwneho započatka w lěće 1867 a wopisuje dobu po towaršnostnym přewróće ze znowazałoženjom Maćicy a wutworjenjom specifiskeho gremija na nazorne wašnje.
Juro ćehnje do swojeje nadźijomnje poslednjeje bitwy
Filmowy festiwal Nysa w Žitawje zahajeny
Zhorjelc/Budyšin (SN/MiP/MiR). Z hrajnym filmom „Franky Five Star“ su zarjadowarjo wčera wječor w Žitawje Nysowy filmowy festiwal (NFF) w Dźiwadle Gerharta Hauptmanna Zhorjelc/Žitawa zahajili. Lětuši festiwal je jubilejny, přetož přewjedźe so mjeztym hižo 20. raz.
Jako přezmjezny filmowy event, z dohromady 20 hrajnymi městnosćemi podłu Nysy w Němskej, Pólskej a Čěskej, je festiwal jónkrótny a słuša mjeztym ke krutemu wobstatkej kulturneho žiwjenja nic jenož pomjezneho regiona. Po słowach organizatorow „wotewru runje wjesne kónčiny wopytowarjam a filmowcam wosebite móžnosće zetkawanja a wuměny.“ Wosebje wabjace drje je, zo móža so wopytowarjo jednotliwych zarjadowanjow po předstajenjach z režiserami, akterami a dalšimi na filmach wobdźělenymi kaž tež organizatorami festiwala rozmołwjeć. Wšako su mnozy připrajili, zo na tón abo tamny filmowy wječor do Łužicy přijědu. Husto wuklinči wječor při lěhwowym wohenju w přewšo přijomnej atmosferje.
Zhromadnje zwučować čini wulke wjeselo
Chrósćicy (SN/MiR). Wot spočatka měrca wobsteji na Chróšćanskej zakładnej šuli „Jurij Chěžka“ wosebity chór. Syman Hejduška zwučuje ze šulerjemi, kotřiž su so za cyłodnjowy poskitk rozsudźili, znate a woblubowane kaž tež nowe spěwy. Kóždu wutoru klinča po Jednoće hłosy šulerjow, w prěnjej skupinje te 1. a 4. lětnika, w druhej te 2. a 3. lětnika. „Nawodnica kubłanišća Sabina Hejdušcyna je mje narěčała a so prašała, hač nochcył wutworić chór“, powěda Syman Hejduška, „a sym rady a hnydom připrajił, dokelž mje tajke projekty wabja.“ Něhdźe 40 dźěći je so rozsudźiło sobu spěwać. To pak nječinja jenož za sebje. Na lětušim 14. Mjezynarodnym folklornym festiwalu „Łužica“ chcedźa so w ramiku programa za dźěći zjawnje předstajić. „Do toho pak změja premjeru programa na Dnju talentow, kotryž kónc junija na šuli přewjedźemy“, praji Sabina Hejdušccyna. Tema tohole poskitka su serbske powěsćowe figury. Tuž spěwa chór wo wódnym mužu, připołdnicy a plonje. Su to spěwy, kotrež su dźěćom husto hižo znate. Na druhim boku pak zeznaja tež nowe štučki kaž tón wo Lutkach z pjera Bianki Wujeńcyneje a Symana Hejduški.
