Hdyž bywaja dny krótše a we woknach so prěnje swěcy jewja, někotre swójby we Worklecach z wulkej tobołu po wsy ćahnu. Što w njej je? Swójba, kotraž hospodu pyta. Nic pak někajka swójba, ně, swjata swójba a to jako plastika: Józef ze swojej slubjenej Mariju. Na wósliku jěchajo, pytataj městno, hdźež by Marija porodźiła. Młode swójby we Worklecach su jimaj při pytanju rady k pomocy. Před něšto lětami rozsudźi so tehdy šwita swójbow, zo sej postawu swjateju staršeju wobstaraja. Chcychu prastaru tradiciju w Serbach tež we Worklecach wozrodźić. Zo pyta swj. Marija hospodu, je w mnohich wsach katolskeje serbskeje Łužicy znate wašnje. Wosebitosć we Worklecach pak je, zo pytataj sej ju Józef a Marija zhromadnje. Cyle po bibliskej předłoze, w kotrejž swjataj w Betlehemje hospody njenamakataj, dyrbitaj tež we Worklecach dom wot domu chodźić. Naposledk je stajnje druha swójba za to zamołwita, swjatu swójbu hač do klětušeho pytanja hospody přijeć.
Charakteristiska historiska twarska substanca we wsach su statoki. Tak je tomu tež w Konjecach. Zwjetša dwory abo domy swójby wobsedźa a je přiwuznym zdźědźa. Tak mjenowany Gablerec statok w Konjecach pak je minjene lětdźesatki gmejna Ralbicy-Róžant wobsedźała, doniž njeje jón młody Konječan Krystof Hrjehor kupił a přikładnje ponowił.
Gablerec statok, kaž jón wobydlerjo w Konjecach mjenuja, znaje kóždy jako wjetši dom, hdźež gmejna štyri bydlenja přenaješe. Dokelž pak dyrbješe so twarjenje nuznje ponowić, rozsudźi so gmejna jón předać. Cyłkownje trójce bě statok za wěstu płaćiznu wupisany, tola nichtó so na nawěšk njepřizjewi. Při štwórtym razu w lěće 2021 pak zdźěli tehdy 23lětny Krystof Hrjehor swój zajim a jón skónčnje kupi. „Mějach wiziju za tónle projekt“, wón wujasni. Tak je twarjenje za swójby idealne. Njeje daloko na busowe zastanišćo a hrajkanišćo. A tež wulka zahroda skići mnoho móžnosćow, hdźež móža so dźěći zabawjeć.
Wabjenje trěbne njebě
Wosebitu atmosferu Błótow w zymje dožiwić móžeš na wosebitym zarjadowanju. Błótowski muzej a wulki přistaw w Lubnjowje je prěni a druhi kónc tydźenja adwenta poskićatej. Za „Hodami w Błótach“ chowaše so za hosći minjeny kónc tydźenja čołmowanje po z ćeńkej worštu loda pokrytej Sprjewi do Lědow. Do tołstych přikrywow zababjeni wopytowarjo na čołmje zymu mrěli njejsu. W lagunowej wsy witachu jich adwentne wiki w muzeju pod hołym njebjom ze swětom, kajkiž běše před sto lětami w Błótach.
Mócnje storka Marko Schröter swój połnje wobsadźeny čołm přez ćeńki lód. Z woteběracymi temperaturami wječor mějachu so čołmarjo z tym bědźić, zo tworješe so na wjesle lód. Někotrym z nich běše to cyle nowy zjaw. Wopušćejo wulki Lubnjowski přistaw, je jim přistawny kapitan „Hermann Petersen“ kiwał. Tutu rólu bě Matthias Ullrich přewzał. Wón pochadźa z Niedervogelgesanga blisko Łobja, měšćanskeho dźěla Pirny. „Hižo to mje na sprjewineho kapitana powyša“, wón wćipnje so prašacym z posměwkom wujasni.
Jězor Loch Finlaggan na sewjerowuchodźe kupy Islay je wuznamna městnosć w šotiskich stawiznach. Na jeho kupje Eilean Mòr su powostanki hrodu Finlaggan/Eilean Mòr Castle. Wobtwjerdźeny dom běše něhdy rezidenca a twjerdźizna lordow kupow (Lords ot the Isles) a Clana MacDonald. Jich korjenje sahaja wróćo hač do 12. lětstotka, wučitaš sej z rodopisa. Tón njeje jenož w małym, čestnohamtsce dohladowanym wopytowarskim centrumje přistupny, ale mjeztym tež w interneće. Areal je nimale dwaj kilometraj wot hłowneje dróhi zdaleny. Staw małeje dróhi wuwědomja, zo tu wulke turistiske prudy po puću njejsu. Něšto awtow na parkowanišću před wopytowarskim centrumom wo tym pak swědči, zo so ludźo za mystisku městnosć tola zajimuja. Po wuskej, wuteptanej šćežce podłu pastwy ze stadleškom wowcow z impozantnym boranom dóńdźeš na kupu z powostankami hrodu. Funkcije jednotliwych twarjenjow su wopisane.
Sydnješ-li so z Doris Kasperowej za blido, maš hnydom dobru naladu. Připosłuchaš jej a začuwaš, zo ma wona wutrobu na prawym městnje. Jeje kredo je, ze swojimi začućemi, myslemi a idejemi w bjesadźe z druhimi podobne abo samo samsne ideale a předstawy wo žiwjenju namakać.
Doris Kasperowa njeje we Wojerowskim regionje runjewon njeznata. Wulce woblubowana běše jeje kofejownja w Ćisku, kotruž je wona na statoku swojich předchadnikow zarjadowała a wjacore lěta wjedła. Swoje serbske pozadki a korjenje wona njezataji. Cyle nawopak.
To wona potajkim bě:
149. schadźowanka.
Krótko do wulkeho jubileja prezentowaše režijowy team wospjet program, kotryž zdaše so derje wurunany. Wurunany a na wěste wašnje pokročowanje tradicije schadźowanki. A tola: Někotre inowacije skićeše dwě a poł hodźinje trajacy program tola. Tam bě na přikład
„jointventure“ lěta – zhromadny wustup chóra Prěnjeje serbskeje kulturneje brigady a studentskeho chóra. Chórowu sadźbu z pjera Antonija Matika předstajichu na jara
„Aurora Nights“ rěka nowa party, kotruž wuhotuje Chróšćanski młodźinski klub. Tak čakaše spočatk oktobra w tamnišej wjacezaměrowej hali na młodostnych hudźba wšelakorych Djjow. DJjowej dwójce Hangover Crew přizamkny so dalša z mjenom SimpleXx & Scala. Tohorunja elektroniske zynki poskićowaše DJjowka ACINA. 28lětna Berlinjanka wě wšelake žanry kaž Bass House, G-house a Drum & Bass derje mjez sobu kombinować. Nimo toho je wona hižo na znatych festiwalach, kaž „Airbeat One“, „Sputnik Springbreak“ abo „Sonne Mond Sterne“, swój publikum zahoriła.
Hladajo na titul zarjadowanja „Aurora Nights“ běchu so Chróšćenjo wo wotpowědny jewišćowy wobraz postarali. Tak tworjachu wosebite swěcy a lasery mystisku atmosferu, kotraž měješe na polarne nocy dopominać. Hižo pjatk do „Nocy Awrory“ wotmě so w „Jednoće“ „Ü-30-party“. Tu zapiska kapała „Biba & die Butzemänner“.
Mjeztym hižo 20. raz běše młodźinski klub Konjecy-Šunow k swojej party Němsko-serbskeho přećelstwa (DSF) do Konjec přeprosył. Lětsa steješe wona pod motom „Jězba přez DSF-galaksiju”.
Brěza drěma. Hałužki so we wětřiku kolebaja. Poslednje zežołtnjene łopješka na to čakaja, zo bychu hatnu hładźinu barbnje debili, kotraž kaž škleńca skutkuje, a jej kusk žiwjenja wróćili. Romantiski to wid na hat, hotowacy so na zymski spar. Pod lipu sedźi młoda žona na ławce, kaž dźowka wódneho muža, dołhe włosy we wětřiku wěja, a soni. Wo čim? Snadź wě to młody wobhospodarjer hata na Hórčanskich honach Florian Šołta? Blisko ławki je domčk, w kotrymž w lěću hišće dźiwje kački bydlachu. Tola te tam hižo njejsu. Někajke dźiwje zwěrjo bě sej po nje přišło. Kuna, ptačk – štó to wě? „Přiroda so wšako stara“, wě Florian powědać, kiž sej nimale wšědnje k hatej dojědźe – po puću do Budyšina, hdźež młody Hórčan bydli. Je tomu tak, zo tež ryby to a tamne w zymje trjebaja, štož lajk sej předstajić njemóže. Wězo, karpy, pjerski a druhe ryby podadźa so w tymle počasu do zymskeho měra.