Z wudaća: srjeda, 14 junija 2017

Chětro strašne parkowanske městno za swoje awto je sej wopita šoferka w vogtlandskim Treuenje wupytała, a to na kolijach železniskeho přechoda. Z nimale dwěmaj promilomaj alkohola w kreji chcyše wona na to wotjěć. Kedźbliwi pěšcy pak tomu zadźěwachu a alarmowachu policiju. Ta awto zrumowa a wupisa 60lětnej žonje pokutu.

Na Rynje płuwaca čłowječa postawa z gumija je wulkozasadźenje policije a wohnjoweje wobory zawiniła. Kaž wottam rěkaše, běchu wjacori ludźo za­zwonili, dokelž běchu njedaloko Mainza sprostnjenu nahu wosobu na rěce płuwacu wuhladali. Na to dwaj helikopteraj, policija, wohnjowa wobora a hessenska wodoškitna policija na rěce pytachu. Zastoj­nicy pak móžachu změrować: Štož kaž čłowjek wupadaše, bě jenož wulka gu­mijowa klanka.

Rań (dpa/SN). Sakska a Braniborska chcetej financowanje Załožby za serbski lud tež po lěće 2021 zaručić, po tym zo je tuchwilne financowanske zrěčenje ze załožbu wuběžało. To je jedne z wobzamknjenjow wčerawšeho zhromadneho wuradźowanja krajneju knježerstwow w Ranju (Großräschen). Na nim staj so sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) kaž tohorunja braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) za to wuprajiłoj, serbsku rěč a kulturu tež přichodnje dale spěchować.

Hłowna tema wčerawšeho posedźenja bě strukturna změna we Łužicy po kóncu wudobywanja brunicy. Wobaj krajej žadatej sej za to wot zwjazkoweho knježerstwa podpěru 1,2 miliardow eurow. „Zwjazk dyrbjał so na financowanju strukturneje změny wobdźělić“, kaž po posedźenju­ rěkaše. Žadanje chcedźa nětko zwjazkowej kanclerce Angeli Merkel­ (CDU) posrědkować.

Nastajili su wčera tež lisćinu najwažnišich předewzaćow přichodneho časa. Tak ma so awtodróha A 13 z Berlina do Drježdźan na šěsć čarow wutwarić. Ponowić chcedźa tohorunja železnisku čaru mjez Choćebuzom a Drježdźanami.

Brüssel skorži přećiwo Pólskej, Čěskej a Madźarskej

Strasbourg (dpa/SN). Komisija Europskeje unije je přećiwo Pólskej, Čěskej a Madźarskej jednanje ranjenja zrěčenja dla zahajiła. Wona reaguje tak na spjećowanje mjenowanych krajow, ćěkancow přiwzać, kaž to Europska unija planuje. Tole zdźěli komisar EU za nutřkowne naležnosće Dimitris­ Avramopoulos wčera w Strasbourgu. Tole móhło před Europskim sudnistwom w Luxemburgu z pjenježnej pokutu­ skónčić. Rozsud komisije je doskónčny, Avramopoulos zdźěli. Madźarske knježerstwo rěči wo wudrěwanju. Tež Čěska a Pólska rozsud kritizujetej.

Hač do lěta 2047, tak potwjerdźi to šef sakskeje­ statneje kenclije dr. Fritz Jaeckel wčera w Biskopicach, maja milinarnje a brunicowe jamy wěstotu, we Łužicy produkować móc. To snano njeje ta kon­kretna informacija, na kotruž kritikarjo wudobywanja brunicy dawno čakaja. Po­data pak je doba třiceći lět, w kotrejž maja so wuhibki do směra na čas po wuhlu stajeć.­ Wšitcy na hoberskim projekće hospodarskeho přestrukturowanja Łužicy hižo­ wobdźěleni akterojo maja wšě swoje napinanja pod jednej třěchu zjednoćić. W juliju chcedźa nowu towaršnosć Hospodarski region Łužica zwr wutworić. Kak spěšnje móže wona tónle nadawk spjelnić, hišće znate njeje. Hdyž přińdźe zwjazkowa hospodarska ministerka Brigitte Zypris (SPD) jutře do Hamora, móže to znamjo być, zo je sej Zwjazk swojeje zamołwi­tosće za přichod Łužicy wědomy. Wšako so tež 30 lět chětře minje. Axel Arlt

Liberec (ČŽ/K). W Liberecu wotměwa so wot­ dźensnišeho hač do njedźele festiwal-wubědźowanje klankodźiwadłow „Mateřinka“. Jeho wurjadnosć w Europje je, zo powołanscy klankodźiwadźelnicy znazornjeja, na kotre wašnje woni za dźěći w předšulskej starobje skutkuja, rjekny direktor Liberecskeho Naivneho divadla Stanislav Doubrava. Lětuši program wuhotuje 16 profesionelnych klankodźiwadłow, mjez nimi štyri z wukraja. Wone předstajeja nowe twórby znatych awtorow kaž tohorunja tradicionalne bajki w modernym wuhotowanju. Někotre su wosebje za dźěći hač do třoch lět myslene. Cyłkownje wubědźuje so 40 inscenacijow. Předstajenja su hłownje w Liberecu, ale tež w Jablonecu a Turnovje. Nimo toho přewjeduja we wobłuku festiwala dźěłarnički z wuznamnymi scenografami klankodźiwadźelenja a koncerty. W Sewjeročěskim muzeju je zarjadowana wustajeńca wo wšěm kołowo­koło klankodźiwadłoweho wuměłstwa. Zahajeny bu festiwal z pisanym ćahom wobdźělenych ansamblow po měsće.

Mały Wjelkow (CK/SN). Pytajo za jendźelskim polarnym slědźerjom Franklinom bě Jan Awgust Měrćink do Arktiki přišoł. Štož z Hrodźišća pochadźacy Serb tam dožiwi, wo tym rozprawještaj Mecht­hild a Wolfgang Opel minjeny pjatk na žurli Małowjelkowskeje sotrownje. Berlinjanaj běštaj 1993 w telewizijnej dokumentaciji wo sewjerozapadnej pasaži na mjeno Měrćinka storčiłoj. Jako lěta 2010 powostanki „Investigator“ namakachu, łódź, z kotrejž bě Měrćink w Arktice był, so wonaj znowa z temu zaběraštaj. Zhromadnje podaštaj so do Labradora a 2012 do Arktiki. Pozdźišo knihi wo tym wozjewještaj.