Z wudaća: štwórtk, 10 awgusta 2017

štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Krótkopowěsće (10.08.17)

Šiman žadanje potwjerdźił

Budyšin. Policija wostanje w Budyšinje dale prezenta, zo by wěstotu w nutřkownym měsće zaručiła. Tole je Sakski nutřkowny minister Markus Ulbig (CDU) zapósłancej CDU w Sakskim krajnym sejmje Markej Šimanej wčera hišće raz wobkrućił, kaž Šiman SN zdźěli. Tón w tym zwisku swoje žadanje potwjerdźi, wospjet kriminelnych­ migrantow we wosebitych socialnych domach zaměstnić.

Nowy hat wosrjedź Prahi

Praha. Teren wulkich parkow w štwórći Letná čěskeje stolicy bědźi so z chutnym njedostatkom wody. Dokelž běchu plany wužiwanja wodowoda Praskeho hrodu zwrěšćili, rozsudźi so magistrat problem přez natwar noweho hata rozrisać. Wosebitoska budźe, zo chcedźa wodu za njón z Wołtawy přez historiski podkopk kejžora Rudolfa II. ze 16. wěka čerpać.

Policisća do kenclije přeprošeni

wozjewjene w: Krótkopowěsće
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

„Što wot nas wočakujeće?“

Zwjazkowy nutřkowny minister Thomas de Maizière w Serbskim domje

Budyšin (SN/MkWj). Krótki, ale intensiwny bě wčerawši wopyt zwjazkoweho ministra za nutřkowne naležnosće Thomasa de Maizière (CDU) w Budyskim Serbskim domje. Minister sej ani chwile njewza, wšitkich zastupnikow politiki a towaršnosće na žurli domu wosobinsce postrowić, kiž bě předsyda Domowiny Dawid Statnik přeprosył. Tuž jich takrjec jenož naspomni, mjez druhim Budyskeho wyšeho měšćanostu Alexandera Ahrensa (SPD), serbskeju zapósłancow sakskeho krajneho sejma Marka Šimana (CDU) a Hajka Kozela (Lěwica) abo zapósłanču CDU w zwjazkowym sejmje Marju Michałkowu.

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Skónčnje zaso twarske ležownosće

Wosebje młode serbske swójby pytaja w Radworskej gmejnje za twarskimi ležownosćemi. Šansy, tam tajku nańć, běchu dotal skerje špatne. Połoženje pak počina so polěpšić. Bianka Šeferowa je so z Radworskim wjesnjanostu Wincencom Baberšku (CDU) rozmołwjała.

Kajka bě dotalna situacija twarskich ležownosćow w gmejnje?

W. Baberška: Radworska gmejna žane twarske ležownosće njewobsedźi. To bě a je tež dźensa hišće tak. Smy pak minjeny čas za alternatiwami pytali a z wobsedźerjemi priwatnych płonin rěčeli. Skónč­nje móžachmy někotrych z nich přeswědčić, swoje ležownosće jako twarske zajimcam poskićić. Za to zahajichmy w Budyskim twarskim zarjedźe proces. Tam su nětko rozsudźili, hač móža přestrjenje přichodnje jako twarske wužiwać. W někotrych padach mějachmy wuspěch a zarjad je dowolił ležownosć deklarěrować.

Kelko ležownosćow móžeće nětko poskićeć?

wozjewjene w: Rozmołwa
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Wědu wo strowym zežiwjenju šěrić

Dźěći a młodostnych za strowe zežiwjenje zajimować, steji pola skupiny Convivum Łužica organizacije Slow Food hišće na spočatku. Wopyt w Habrachćicach je čłonam dał sylnu inspiraciju.

wozjewjene w: Kubłanje
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Poslednju pšeńcu młóćili

Štóž je minjene dny we Łužicy po puću był, móžeše w mnohich kónčinach zwěsćić, zo ratarjo z wulkim napinanjom a modernej techniku ze žnjemi žita pokročuja. Su słónčne, ćopłe wjedro hišće wužiwali, prjedy hač jim sylne spadki kaž minjenu nóc ćeže naparaja. Blisko Łuha su wutoru syčomłóćawy na zahonje Chróšćanskeho ratarja Jana Wjesele poslednju pšeńcu domchowali. Foto: SN/ Maćij Bulank

wozjewjene w: Hospodarstwo
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Za přichodowu załožbu Łužica

Běła Woda (SN/at). Dźesać klučowych projektow ma frakcija Zwjazka 90/Zelenych w Sakskim krajnym sejmje nastupajo strukturnu změnu we Łužicy za nuznje trěbne. To je frakcija na klawzurje dźensa w Běłej Wodźe schwaliła. Ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) je drje njedawno w Běłej Wodźe tak jasnje kaž ženje do toho wo kóncu wudobywanja brunicy rěčał, tam rěka. Dokelž dźe wo wjace, hač jenož dźěłowe městna w brunicy narunać, měli strukturnu změnu skónčnje započeć, sej Zeleni žadaja.

K projektam słuša, zo dyrbja program elektrifikowanja na čaromaj Choćebuz–Zhorjelc a Drježdźany–Zhorjelc jako prěnjorjadne zastopnjować, a ciwilnu towaršnosć na prócowanjach wo přichod wobdźěleć. Łužicu měli jako kompetencny region za energijowu změnu profilować a syć łužiskich wysokich šulow z pohórnistwowej wědu wutworić. Dale namjetuja Zeleni, zo požada so region Hamor,­ Běła Woda, Mužakow wo zwjaz­- kowu zahrodnu přehladku 2033, a zo wutworja přichodowu załožbu Łužicu.

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Dorěče z VW z wašnjom byli

Hannover (dpa/SN). Komunikaciske dorěče mjez awtotwarcom VW a krajnym knježerstwom w Delnjosakskej běchu tež za čas knježerstwa CDU a FDP z wašnjom. Wo tym rozprawjeja nowinarjo. Awtokoncern je po tym knježerstwo z „formulaciskimi pomocami“ zastarował. Tak bě sej firma swój čas nowinske zdźělenki ministerskeho prezidenta Davida McAllistera (CDU) a hospodarskeho ministra Jörga Bodeho (FDP) předpołožić dała a „komunikaciske směrnicy“ sposrědkowała.

Podhladny w chorowni

Paris (dpa/SN). Po nadpadźe z awtom na wojakow zajaty podhladny je dale w jednej z Pariskich chorownjow. Zranjenjow dla njemóžachu jeho dotal hišće přesłyšować, rozhłosowy sćelak Franceinfo rozprawja. Muža běchu wčera na awtodróze njedaloko Boulogne-sur-Mer zajeli. Policisća muža při tym z wjacorymi wutřělemi zranichu. Zastojnicy su mjeztym bydlenje muža přepytali. Pola njeho jedna so wo Algeričana, kiž ma w Francoskej prawo přebywanja.

Kontrole před šulemi

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Cyrobizny měła EU dohladować

Berlin (dpa/K/SN). Dźiwajo na to, kak je ke skandalej zajědojćenja jejow z fipronilom docyła dóńć móhło, je delnjosakski minister za ratarstwo Christian Meyer za to, zo měła Europska unija cyłe cyrobiznistwo intensiwnišo dohladować. „Žadam sej task-force EU z kontrolnymi kompetencami po cyłej uniji za škit pře- trjebarjow a přetrjebarkow“, politikar Zelenych zwurazni. Podobnje reaguje Němski burski zwjazk. „Nihdy hižo njesmě so stać, zo statne instancy informacije zatajeja“, praji naměstny generalny sekretar zwjazka Udo Hemmerling. „Z tym su wjele časa za to zhubili, wobmjezować rozšěrjenje skaženych jejow na wikach zhromadźenstwa.“

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Gabriel nětko w Južnym Sudanje

Entebbe/Juba (dpa/K/SN). Němski wonkowny minister Sigmar Gabriel (SPD) wopyta dźensa na druhim dnju swojeje wuprawy do Afriki na wójnu a hłód ćerpjacy Južny Sudan. Wot lěta 2013 wojuja tam přisłušnicy luda Dinka, kiž podpěruja prezidenta Salvu Kiira, z podpěraćelemi prjedawšeho naměstneho prezidenta Rieka Machara, přisłušaceho ludej Nuer. Wjace hač štyri miliony ludźi je kraj z toho časa wopušćiło, milion do Ugandy. Přibližnje šěsć milionow Južnosudanjanow, něhdźe połojca wobydlerstwa, nima dosć k jědźi. Při zetkanju z prezidentom Kiirom je so Gabriel prócował wo zakónčenje krawneho konflikta, kotryž kraj spochi bóle zahubja.

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 10 awgusta 2017 14:00

Wobě stronje hrozytej ze sylnosću

Pjönjang/Washington (dpa/K/SN). Nawodnistwo sewjerokorejskeho wójska je na najnowše připowědźenje Donalda Trumpa, nałožić „woheń, złósć a sylnosć“ demonstratiwnje měrnje reagowało, ameriskemu prezidentej atestujo, zo nima žanežkuli zrozumjenje za chutnosć situacije. „Z čłowjekom bjez rozuma njeje wěcowny dialog móžny, jenož z absolutnej sylnosću pola tajkeho něšto docpěješ“, rěka we wozjewjenju wójska, publikowanej wot statneje agentury KCNA.

Po prezidenće je nětko tež ameriski minister za zakitowanje James Mattis atomowu zwadu ze Sewjernej Koreju přiwótřił. Komunistiski kraj njemóže so nastupajo­ wojersku sylnosć tola na žane wašnje z USA a jich zwjazkarjami měrić, Mattis rjekny, warnujo zdobom doraznje „před aktiwitami, kiž bychu dowjedli ke kóncej režima a k zničenju jeho ludu“. Mattis namołwi Pjönjangske knježerstwo, wzdać so programa k wuwiwanju atomowych brónjow.

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND