Z wudaća: póndźela, 12 februara 2018

Podstupim (dpa/SN). Po namócnosćach mjez syriskimi a domoródnymi ćěkancami w Choćebuzu chcedźa politikarjo 15. februara z demonstraciju jasne znamjo wotewrjenosće swětej napřećo sadźić. Kaž ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) w Podstupimje připowědźi, chcył so tam tež jako rěčnik słowa ­jimać. „Choćebuz je wotewrjene město ze sylnej a modernej towaršnosću. Njedamy sej mjeno Choćebuza wopancać“, wón rjekny. SPD, Lěwica, Zeleni a CDU chcedźa ludźi zhromadnje namołwjeć so na demonstraciji wobdźělić. Wona bě před lětami w Choćebuzu jako napřećiwne zarjadowanje k pochodam prawicarjow nastała, kotřiž 15. februar jako róčnicu bombardowanja města w Druhej swětowej wójnje za swoje zarjadowanje instrumentalizuja.

Praha (ČŽ/K/SN). Čěska je dale prawniski stat. Tole wuchadźa z hódnoćenja instituta World Justice Projekt (WJP), kotryž je 113 krajow na status prawnistwa přepytował. Čěska steji při tym na 17. městnje. We wobłuku europskeho a sewjeroatlantiskeho regiona zaběra wona 12. poziciju. Lěpše w Europje su mjez druhim Němska, Awstriska, Belgiska a baltiska republika Estiska. Wona a Čěska stej jeničkej stataj něhdyšeho socialistiskeho lěhwa z najlěpšim stawom prawniskostatnosće. Čěska zaměstnja so tak před Fran­coskej, USA, Pólskej, Słowjenskej a Madźarskej. WJP hódnoći kriterije kaž wote­wrjenosć knježerstwa, dodźeržowanje za­kładnych prawow, niwow justicy, korupciju a wěstotu.

Berlin (dpa/SN). Hladajo na turbulency w SPD ma předsydka frakcije w zwjazkowym sejmje Andrea Nahles hižo jutře zastojnstwo stronskeho předsydy přewzać. Tón dźeń wuradźuje prezidij strony. Jako prěnja z nawodnistwa SPD bě so městopředsydka Manuela Schwesig za spěšny přechod wuprajiła. „Podpěruju, zo Andrea Nahles bjez wahanja předsydstwo přewozmje“, rjekny Schwesig wčera w telewiziji ARD. Dotal bě planowane, zo předsyda SPD Martin Schulz spočatk měrca zastojnstwo złoži, po tym zo su socialdemokraća wo móžnej wulkej koaliciji rozsudźili. Nětko pak so we wjednistwje strony boja, zo móhła so personelna ćahańca negatiwnje na wotum wuskutkować. Dyrbjała-li wjetšina čłonow SPD wujednane koaliciske zrěčenje z uniju wotpokazać, hroža nowowólby. Z wuslědkom wothłosowanja liča spočatk měrca. Mjeztym je w SPD debata wo tym wudyriła, hač njeměli jeje čłonojo tež wo nowym předsydźe wothłosować. Mnozy su hněwni, dokelž wo tym w najwušim kruhu wjednistwa rozsudźa.

Debata w rjadach CDU tež wo přichodźe zwjazkoweje kanclerki Merkel

Drježdźany/Berlin (SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer je přilubjenje zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (wobaj CDU) nastupajo personelne wobnowjenje noweho knježerstwa witał. W telewizijnym sćelaku ZDF wón wčera wječor rjekny: „Trjebamy nowy rozmach w kabineće.“ Zwjazkowa kanclerka bě we wječornym wusyłanju „Berlin direkt“ připowědźiła, zo chcyła do ­noweho knježerstwa „nowych ludźi“ po­wołać.

Předsyda Młodeje unije Paul Ziemiak, zastupnik praweho křidła CDU, bě do ­toho swoje žadanja za ponowjenjom rozšěrił. Wón sej žadaše, nimo noweho knježerstwa cyłu stronu kaž tež frakciju personelnje ponowić. W tym zwisku móhł sej Ziemiak předstajić, tež noweho sakskeho ministerskeho prezidenta Kretschmera zapřijeć. Tón pak na naprašowanje nowinarjow rjekny, zo chcył dale ministerski prezident Sakskeje wostać.

Po cyłej Łužicy knježeše lětsa wosebita ptačokwasna euforija. Njewěm so dopominać, hdy je Serbski ludowy ansambl wulkeho zajima publikuma dla přidatne zarjadowanje poskićił. Lětsa znajmjeńša tomu tak bě. A derje, zo bě tež poslednje předstajenje wčera wječor jara derje wopytane. Tak je SLA w Budyšinje po mnohich lětach zaso štyri ptačokwasne zarjadowanja wotměł. Sobotnej a wčerawše popołdniše běchu wuknihowane, tak zo su přihladowarjo na kóncu za dychom hrabali – na jednym boku zahoritosće wo programje dla, na druhim njedosahaceho přewětrjenja na žurli dla. To pak njebě zawěsće přičina, zo je so wjetšina hosći sobotu wječor sčasom na dompuć podała. Skazana hudźbna skupina bě krótkodobnje wotskočiła, diskotekar pak zaskočił. Zawěsće postara so SLA wo to, zo změje tón přichodnje tež serbske štučki w repertoiru. Milenka Rječcyna

Olympiski woheń so pali a po pisanej a wotměnjawej ceremoniji pjatk w olympiskim stadionje w Pyeongchangu wojuja sportowcy nětko wo medalje. Wote­wrjenski swjedźeń pokaza na najwšelakoriše wašnje kulturu, žiwjenje a charakter Južneje Koreje. Eric Frenzel bě chorhojnik němskeho mustwa.

Za němskich atletow běchu prěnje dny hižo jara wuspěšne. Prěnje złoto doby biatletka Laura Dahlmeier. Wulka faworitka dopokaza na distancy 7,5 km zo je tučasnje najlěpša biatletka swěta, a bě wosebje při třělenju jara koncentrowana. Po tym zo bě w lěće 2012 Magdalena Neuner karjeru zakónčiła, bě kritika po špatnym wotrěznjenju w Sočiju 2014 jara wulka a zdźěla njewoprawnjena. Dahlmeier móže so nětko bjez wulkeho ćišća na přichodne wubědźowanja přihotować.

W sprjewinym měsće je tele dny žonopowy wobchod swoje dźesaćlětne wobstaće swjećił. Tež po tak dołhim času mějićelej přeco hišće z nowymi idejemi překwapjataj.

Budyšin (UM/SN). Budyšin a žonop słušatej prosće hromadźe. Nic jenož, dokelž jón kóžde lěto tysacy nakładnych awtow z Małowjelkowskeho zawoda Develey do cyłeje Němskeje woža. Tež w měsće samym móžeš so na slědy žonopa podać. Hižo dźesać lět wjedźetaj Budyšanaj Falk Lorenz a Manfred Lüdtke na Mjasowych wikach žonopowy wobchod z manufakturu a muzejom. To je dobra adresa wšitkim, kotřiž žonop jenož w kuchni njewužiwaja, ale chcedźa tež něšto wo jeho stawiznach, přitomnosći a přichodźe wědźeć. A tych je wjele. „Loni mějachmy 78 000 wopytowarjow. Za mały priwatny muzej kaž naš je to šwarna ličba“, wjeseli so Manfred Lüdtke.

Němcy (SN). Statnu dróhu S 95 w Němcach započnu štwórtk, 15. februara, wu­twarjeć. To wuskutkuje so tež na busowe čary 152, 162 a 182. Zastanišća Kulowc, Němcy-wjes, Wojerecy-Kamjenske koleno, Wojerecy-Při Jeńšecy a Mała Nydej-wotbóčka Kulow so hižo njeposłužuja. Za mjenowane tři čary płaća wot štwórtka změnjene jězbne plany, kotrež nadeńdu zajimcy pod www.vvo-online.de.

Póstniski ćah žonow z pisanymi wobrazami přihladowarjow zawjeselił

Kulow (bl/SN). Hižo wot zańdźeneho štwórtka knježitej w Kulowje hołk a tołk. Wjeršk póstniskeje sezony je docpěty. Na hasach­ a w barach tłóča so syły karnewalistow. W 312. sezonje knježitaj princ Tomaš Šołta ze swojej princesnu Sandru nad Kulowskimi póstnicami. Štwórtk wšak dyrbješe princ swój ceptar nachwilnje wotedać, wšako knježachu žony w tamnišej stolicy karnewala.

Tež sobotu ćehnješe ćah žonow-norow po měsće. 92 wobrazow čakaše na přihladowarjow. Po zwučenym wašnju jěchachu amacony na wupyšenych konjach na čole. Jako cirkusowe dompterki běchu jich kostimy prawje na lětuše hesło wothłosowane: „Swět je cirkus“. A tak bě sej wjele skupinkow kostim po mjenowanym hesle spasliło, zešiło a jón z wjeselom prezentowało. Jako zaječki w cylindru běchu sej Sulšečanske młynske myše šikwane předrasćenje přemyslili. Tež cirkusowe direktorki, dalša skupinka dompterkow, artistki a klawnki so na karnewalowym ćahu wobdźělichu.

Zastojnikam dźěło wolóžił

Kamjenc. Na Wojerowskej dróze blisko wotbóčki Beethovenoweje je minjeny pjatk wječor kedźbliwy wobydler tobołku namakał. W njej wuhlada wón titki ze zbytkami běłeho próška a donjese ju na policajski rewěr. Zastojnicy zwěsćichu, zo jednaše so po wšěm zdaću wo crystal. Wobsedźerja spěšnje wuslědźichu, přetož tón bě swój personalny wupokaz tohorunja w tobołce zawostajił. Jedna so wo 27lětneho Kamjenčana, kiž bě po­dobnych deliktow dla policiji hižo znaty. Kriminalisća so z padom nětko bliže ­zaběraja.