Z wudaća: póndźela, 18 junija 2018

póndźela, 18 junija 2018 14:00

Krótkopowěsće (18.06.18)

Fonds za krute pady připowědźił

Drježdźany/Zhorjelc. Na wopominanju wčera w Zhorjelcu k 65. róčnicy lu­doweho zběžka 17. junija 1953 w NDR je sak­ski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) k wjetšemu angažementej za demokratiju namołwjał. Kaž wón připowědźa, chce Sakska wopory diktatury SED přichodnje z fondsom za krute pady podpěrać.

Zarjaduja wěstotny centrum

Choćebuz. Město Choćebuz dóstanje nowy wěstotny centrum. Na to dojedna­štaj so braniborski minister za nutřkowne naležnosće Karl-Heinz Schröter (SPD) a Choćebuski wyši měšćanosta Holger Kelch (CDU), informuje ministerstwo. W nim maja přichodnje policisća a sobudźěłaćerjo porjadniskeho zarjada skut­kować. Nowy centrum wosrjedź města chcedźa hišće lětsa zarjadować.

Nowiny wuznamjenjene

wozjewjene w: Krótkopowěsće
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Dudy wšěch typow zaklinčeli

Festiwal w Slepom z mjezynarodnym programom zahorił

Slepo (SN/bn). Mjezynarodny festiwal dudakow w Slepom, kotryž Domowinska župa „Jakub Lorenc-Zalěski“ zhromadnje z gmejnu, towarstwom Serbski kulturny turizm a ze Serbskim folklornym ansamblom w štyrilětnym rytmusu wuhotuje, je so wčera ze zhromadnym rozžohnowanjom nimale wšitkich na nim zastupjenych hudźbnikow na wulkim jewišću při cyrkwi skónčił. Wjace hač dwěsćě sobuskutkowacych je minjenej dwaj dnjej cyłkownje nimale połsta króć na dohromady dwěmaj hrajnišćomaj wustupiło.

Sobotu je patronka festiwala, bywša zapósłanča zwjazkoweho sejma Marja Michałkowa (CDU), zarjadowanje wote- wrěła. Wona dźakowaše so organizatoram a zwěsći, zo „je dźěćatko, kotrež bě so tu narodźiło, w zašłych lětach derje narostło“. Mjez wjerškami slědowaceho programa běštej koncertaj Gunhildy Carling & band – Šwedojo měšeja tradicionalnu hudźbu z popom a jazzom – a španiskeje skupiny Real Banda de Gaitas.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Dalše wólbne podłožki nětko dwurěčne

Budyšin/Drježdźany (SN/at). Runoprawosć serbskeje rěče je po wólbach kraj­neho sejma nětko tež při komunalnych wólbach w Sakskej lěpje zaručena. To rjaduje wot 12. junija płaćiwy nowy komunalnowólbny porjad (KomWO) sakskeho ministerstwa nutřkowneho. Jeho paragraf 63 wobjednawa serbski sydlenski rum a z nim zwjazanu dwurěčnosć.

„Minjene lěta su so Serbja přeco zaso hóršili, zo njejsu wólbne podłožki tež w maćeršćinje dóstawali“, zwěsća Marja Michałkowa, předsydka Rady za serbske naležnosće Sakskeje. Tež Domowina bě z tajkimi zapodaćemi konfrontowana. „Wosebje při komunalnych wólbach jewjachu so zmylki, abo dwurěčnosć njebu scyła wobkedźbowana. Na přikład nje­běše při zašłych wólbach w Budyšinje móžno, z wólbnym zarjadom w serbskej rěči komunikować abo serbske adresy podać“, wudospołnja Borbora Felberowa, nowinska rěčnica Domowiny.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Danojo sobuskutkowanje cofnyli

Leck/Flensburg (SN/JaW). Hłowna organizacija danskeje mjeńšiny w Němskej Sydslesvigsk Forening (SSF) je swoje načolne sobuskutkowanje na nastaću tak mjenowaneho „Domu mjeńšin“ w Flensburgu cofnyła. Rozsudźiło je to před­sydstwo SSF na swojim zašłym wura­dźowanju w Lecku, kaž mjeńšinowy sekre­tariat w Berlinje zdźěla. Za přičinu rozsuda mjenuje hłowne towarstwo Danow­ w Němskej, zo wjacore danskej mjeńšinje přisłušne organizacije tajki mjeńšinowy projekt njepodpěruja.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Ministerski prezident spěšnu pomoc přilubił

Konjecy/Ralbicy (SN/BŠe). Plahowanje wowcow słuša k łužiskej kulturje. Wo tym přeswědči so minjeny pjatk sakski ministerski prezident Michael Kretsch­mer (CDU) w Konjecach. Na łuce jemu Konječanski plahowar wowcow Měrćin Just rysowaše, zo ma so Róžeńčanskeje wjelčeje črjódy dla dale a ćešo. Wón dźě měješe zašły čas wosebje wjele stratow rubježneho zwěrjeća dla. Zas a zaso dósta­waše nadawk, swoju pastwu hišće bóle­ zawěsćić. Nazornje je Just pjatk přitom­nym politikarjam wšelake etapy na přikładźe płota demonstrował a jim tak tuchwilne poćežowanja wuwědomił. Dale wobžarowaše wowčer wobšěrne dlijace­ so financne wotrunanje. ,,To njemóže hižo tak dale hić. Trjebamy nuzne rozrisanje“, Just wuzběhny. To wšak je nětko tež ministerskemu prezidentej jasne­, kiž zwurazni, zo měli wotškódnjenje nanajspěšnišo wolóžić. ,,Mamy ćišć na knježerstwo w Berlinje přiwótřić.“ Wjelk pak ma škitny status, kotryž njehodźi so zakonsce tak lochko wobeńć.

wozjewjene w: Hospodarstwo
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Wjetšina za kónc koalicije

Berlin (dpa/SN). Za swoju njepowalnu poziciju w zwadźe azyla dla ma CSU po najnowšim woprašowanju podpěru wjetšiny ludźi w Bayerskej. Tam by 71 procentow zwrěšćenje wulkeje koalicije witało, njedyrbjała-li so CSU ze swojim žadanjom přesadźić, přichodnje ćěkancow wotpokazać, kotřiž su hižo w druhim kraju registrowani. Jeno 24 procentow je hinašeho měnjenja. Po cyłej Němskej je 53 procentow ludźi za kónc koalicije CDU, CSU a SPD.

Třo mortwi při zemjerženju

Osaka (dpa/SN). Sylne zemjerženje na zapadźe Japanskeje wokoło wulkoměsta Osaka je sej tři smjertne wopory žadało. Znajmjeńša 91 ludźi so w kónčinje zrani. Dźewjeć lět stara holca zemrě, jako so murja płuwanskeho bazenka sypny. Tež starši muž bu wot murje zaraženy, dalši zemrě pod powalenym knižnym regalom. Střasenja sylnosće 6,1 dla wupadny milina w 170 000 domjacnosćach. Wjacore wosoby su po puću na dźěło w liftach tčacy wostali.

Talibanojo policistow morili

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Tež čłonstwo za sobuknježenje

Praha (ČŽ/K). Nowe čěske mjeńšinowe knježerstwo móhło nětko nastać. Wjetšina čłonow socialdemokratiskeje ČSSD je w nutřkostronskim referendumje namjetej předsydstwa přihłosowała, přichodnje z ANO hromadźe knježić. 59 procentow hłosowaše z haj, 41 procentow z ně. Wobdźělenje na wotumje wučinješe 65 procentow. Premier w demisiji a předsyda Aliancy njespokojnych wobydlerjow Andrej Babiš pozitiwny ­rozsud socialdemokratow wita. Kabinet z ministrow ANO a ČSSD ma skerje wuhlady dóstać dowěru sejma, jeli KSČM jón toleruje. To komunisća přilubjeja, přiwozmje-li knježerstwo sydom jich žadanjow do swojeho programa.

wozjewjene w: Słowjanski wukraj
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Wo konflikt azyla dla šło

Berlin/Mnichow (dpa/SN). W přiwótřenej zwadźe mjez CDU a CSU wo azylowej politice wočakowachu dźensa w běhu dnja rozsud. Wodźace gremije wobeju stron so dopołdnja w Berlinje a Mnichowje zetkachu, zo bychu wuradźowali wo konflikće, kotryž móhł dalewobstaće koalicije wohrozyć. W Mnichowje zeńdźe so předsydstwo CSU. Wobkedźbowarjo wočakowachu, zo gremij předsydźe Horstej Seehoferej dowoli swoje přede­wzaće zwoprawdźić a požadarjow azyla, kotřiž su hižo w druhim kraju registrowani, na mjezy Němskeje wotpokazać. Dotal pak njeje znate, hdy budźe wukaz Seehofera płaćiwy.

W Berlinje stej so dopołdnja prezidij CDU a něšto pozdźišo zwjazkowe předsydstwo zetkałoj. Stronska předsydka Angela Merkel (CDU) samowólne postupowanje Němskeje napřećo ćěkancam wotpokazuje a chcyła problem na europskej runije rozrisać. Za to chce ze susodnymi krajemi bilateralne zrěčenja wotzamknyć. Wo nadrobnosćach chcyše Merkel zjawnosć popołdnju informować.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 18 junija 2018 14:00

Problemy direktnje narěčeli

Sakske rozmołwne koło we Wojerecach wotměte

Wojerecy (SN/MkWj). „Smy předołho wo sebi rěčeli a přemało mjez sobu.“ Z tutymi słowami je sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) minjeny pjatk we Wojerowskej Łužiskej hali „Sakske rozmołwne koło“ zahajił. Mjez sobu rěčeć je wažne za žiwu demokratiju a ciwilnu towaršnosć, Kretschmer něhdźe 350 přitomnym na wulkej žurli Łužiskeje hale rozłoži.

Sobu přiwjezł bě Kretschmer wjacorych ministrow sakskeho knježerstwa. Mjez nimi běchu nutřkowny minister Roland Wöller, justicny minister Sebastian Gemko, ratarski minister Thomas Schmidt (wšitcy CDU) a ministerka za wědomosć a wuměłstwo Eva-Maria Stange (SPD).

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 18 junija 2018 14:00

To a tamne (18.06.18)

Nachribjetnik z 2 400 eurami namakałoj stej šulerce njedaloko Magdeburgskeho hłowneho dwórnišća. Sprawnej holcy z Podstupima běštej z rjadownju po puću a informowaštej swoju wučerku. Policisća nachribjetnik přewzachu. Wobsedźer móže sej jón nětko pola zwjazkoweje policije wotewzać. Tam pak hrozy jemu skóržba wobsydstwa drogow dla: Nimo pjenjez su policisća tež tyzku z marihuanu namakali.

Wótře nastajeneho telewizora dla su susodźa rentnarja wosrjedź nocy w allgäuskim Immenstadće policiju wołali. 71lětny pak ani zastojnikow ani wohnjowu woboru njepytny. Skónčnje dyrbjachu pomocnicy durje bydlenja namócnje wotewrěć, zo móhli telewizor wotpinyć, zastojnicy zdźěleja. Přičina: Samostejacy rentnar hladaše telewiziju we łožu ležo, słuchatka pak ležachu w bydlenskej stwě

wozjewjene w: To a tamne

Serbska debata

nowostki LND