Z wudaća: póndźela, 24 septembera 2018

Alternatiwne myto Nobela

Stockholm. Załožba Right Livelihood Award je po njej pomjenowane myto spožčiło. Tež jako alternatiwne myto Nobela znate wuznamjenjenje dóstanu ratar Yacouba Sawadoga z Burkina Faso a awstralski wědomostnik Tony Rinaudo kaž tež skupina wojowarjow za čłowje­ske prawa w Saudi-Arabskej. Juristomaj Thel­mje­ Alda­nej und Ivanej Velásquezej z Guatemale přiznachu čestne myto.

Běłe tigry haj abo nic?

Liberec. Liberecski zwěrjenc měł plahowanje anomalnych běłych tigrow zakónčić. Tele zdźělenje nawody coowa Davida Nejedla je njewočakowano brizantnu reakciju wubudźiło. Mnozy wo­by­dlerjo Libereca dźě maja tute wosebite zwě­rja­ta jako wuznamny symbol města. Tež čłonojo a přiwisnicy měst­ne­ho lodohokejoweho teama „Běłe tigry“ w datym zwisku swoju njespo­kojnosć wuprajichu.

Skupiny MENS wuradźowali

Ministerka Stange je Julianu Kaulfürstowu a Dietera Redda počesćiła

Kamjenc (SN/MiR). Lětuše spožčenje Zejle­rjoweho myta měješe cyle wosebity kolorit. Mnohe žony přijědźechu pjatk wječor do Kamjenskeje cyrkwje swjateje Hany, zwoblečene kemšacu drastu Serbowkow ze Slepjanskeje wosady. Tak wobo­­haćichu na jara dostojne wašnje w Sak­skej wysoko připóznate zarjadowanje. Tež lawreatka Ju­lia­na Kaulfürstowa, kotrejž spožči sakska ministerka za wědomosć a wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) wopismo a pjenježne připóznaće, bě so po slepjansku zdrasćiła. Zhromadnje z njej mytowany Dieter Reddo je jej na wšitkich projektach najwažniši partner, kotrehož wona parować no­chce. Wón je Budyšanku, kotraž bě před lětami do Slepoho přišła, zo by tam młodych ludźi spěchowała, za ,to slepjanske‘ zahorił.“ Jako dopokaz toho wobrubi Slepjan­ski ansambl „Kólasko“ pod nawodom Geralda Schöna zarjadowanje z cyrkwinskimi kaž tež ludowymi pěsnjemi.

Zwjazk serbskich wuměłcow je na hłow­nej zhromadźiznje swoje wustaw­ki změnił a wo přichodźe towar­stwa wuradźował.

Drježdźany/Budyšin (SN). Němski dźěłarniski zwjazk Sakskeje (DGB) je pjatk w Drježdźanach kampanju za zakoń zahajił, kotryž rjaduje wuswobodźenje dźěławych z dźěła, zo bychu so dale kubłali. „Pjeć dnjow chwile. Kubłanje za Saksku“ rěka hesło akcije, z kotrejž wabi dźěłarnistwo přichodne měsacy wo wulku podpěru. „Čas žiwjenja wuknyć je w dobje digi­talizacije trěbne, zo bychmy wužadanjam dźěłoweho swěta zrosćeni byli“, wuzběhny Anne Neuendorf, zastupowaca předsydka DGB Sakskeje. Nimo Sakskeje a Bayerskeje maja we wšitkich zwjazkowych krajach zakoń wo wuswobodźenju kubłanja dla. Prawo na kubłanski čas je naležnosć zwjazkoweho kraja. Sakski krajny sejm móže jón jednorje wobzamknyć. Tohodla wojuje dźěłarnistwo wo pjeć dnjow zapłaćeneho dowola na lěto, zo móhł so dźěławy powołansce, politisce, socialnje abo kulturnje dale kubłać. Z wida DGB słušatej swětaj dźěła a žiwjenja dźensa hromadźe, požadanych pjeć dnjow je „nuznje trěbny zakład“. Kampanju podpěruja dotal sakski minister za hospodarstwo a dźěło Martin Dulig (SPD) a politikarjo Lěwicy a Zelenych.

Rakecy (SN/BŠe). ,,Podpěrajće rybarjow a kupće rybu“, namołwješe zastupowacy prezident sakskeho rybarskeho zwjazka Georg Stähler zawčerawšim na zahajenju 17. rybowych tydźenjow při Rakečanskim hrodowym haće. Lětsa su zarja­dowanje znowa ze sakskej karpowej sezonu na jednym městnje přewjedli, tak zo je tójšto prominentnych hosći přišło. Na ležownosći Rakečanskeho hrodu je zdobom sakska rybarstwowa šula zaměstnjena a skići z hatami w bliskosći wuběrne móžnosće praksu hnydom na měst­nje dožiwić. Wjedro je plahowarjow ry­bow lětsa chětro poćežowało. Kaž Georg­ Stähler zdźěli, liča lětsa z 30 procentami mjenje wunoška žnjow rybow hač přerěznje. Tuž móhli lońše hubjene žně tónkróć samo stopnjować. Tež wuhlady do klětušeho su špatne, wšako njemó­žachu rybarjo haty a plahowanske připrawy wysokeje temperatury wody dla hišće wułójić. Dawno pak dyrbjała hižo­ nasada do wjetšich basenkow.

Kamjenc (SN). Wólbny wuslědk njepřekwapi, słabe wólbne wobdźělenje skerje: Kamjenčenjo su swojeho wyšeho mě­šćanostu Rolanda Dantza (njestronjan) z 94,6 procentami wotedatych płaćiwych hłosow w zastojnstwje za dalšich sydom lět wobkrućili. Na wčerawšich wólbach wyšeho měšćanosty w Lessingowym mě­sće pak wobdźěli so jenož 30,2 procentaj wólbokmanych. W padźe zo steji jenož jedyn kandidat na wólbnym lisćiku, móža wolerjo po płaćiwym zakonju dalše mjena podać. To je 79 žonow a muži činiło, 30 z nich bě Marion Junge na­pisało. Předsydka frakcije Lěwicy w měšćanskej radźe bě minjenu srjedu jako naměstnica Dantza wotstupiła.

Berlin (dpa/SN). Po wčerawšim zetkanju producentow awtow ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) w Berlinje, je strona Zelenych zwjazkowemu knježerstwu wumjetowała, zo přećiwo awtowej branši wótřišo njepostupuje. Tež wčerawše zeńdźenje njeje žanych wuslědkow wunjesło. Awtowe koncerny pak maja hač do kónca tydźenja chwile mjez druhim naprawy namjetować, kak móhli ludźi k tomu pohnuwać, swoje dieselowe awta wotedać a sej město toho čiste nowe awto kupić.

Za realistiske perspektiwy

Halle (dpa/SN). Brunicowa komisija je so dźensa w Halle schadźowała, hdźež roz­jimachu fachowcy a zastupjerjo srjedźoněmskeho brunicoweho rewěra zakónčenje wudobywanja wuhla a z tym zwisowace wuskutki za region. Kaž rěčnik knježerstwa Saksko-Anhaltskeje Matthi­as Schuppe zdźěli, měli předewšěm realistiske perspektiwy a zachowanje dźěłowych městnow w kónčinje diskutować.

Woporow wo wodaće prosył

We wobłuku lětušeho projekta „1 000 lět Budyski měr“ stej ewangelska wosada swj. Pětra a tudyše towarstwo cyrkwinskohudźbny skutk wčera koncert w tachantskej cyrkwi wuhotowałoj. Pod nawodom cyrkwinskeho hudźbneho direktora Michaela Vettera předstajichu wokalny ansambl swj. Pětra, orchester Serbskeho ludoweho ansambla, pjeć solistow-spěwarjow a pianistaj-organistaj twórbje „In Terra Pax“ Franka Martina a sinfoniju čo. 2 Felixa Mendelssohna Bartholdyja. Foto: SN/Maćij Bulank

Zo budźetej historisce widźanej poćežowanej mjenje Hitler a Lenin we woprawdźitym žiwjenju raz mjezsobu wojować, bě skerje njemóžne. Přiwšěm stejitaj sej Hitler Alba a Lenin Rodriguez napřemo a požadataj so wo městno wjesnjanosty peruanskeje wsy Yungar. Zdobom zdźěli Hitler Alba, zo nima žanych sympatijow za němskeho diktatora. Staršej pak historiski kontekst mjena njeznaještaj.

Štóž zamóže na wodźe derje balansować, móhł so tež do wužłobjeneho kirbsa sydnyć, po wodźiznach čołmikować a tak za wosebite mišterstwa zwučować. Cyłkownje 35 žonow a runje tak wjele muži su so mjenujcy zawčerawšim na 15. němskich mišterstwach w Ludwigsburgu zetkali a so wubědźowali. Zarjadowanje je dźěl programa po cyłym swěće najwjetšeje kirbsoweje wustajeńcy z něhdźe 450 000 eksemplarami.

Berlin (ČŽ/K). Prezident Čěskeje republiki Miloš Zeman poby wot srjedy hač do pjatka w Němskej. Posledni dźeń swojeho statneho wopyta měješe wón rozmołwy z němskej kanclerku Angelu Merkel (CDU) kaž tež z prezidentom Frankom Walterom Steinmeierom. Z woběmaj je přede- wšěm wo zhromadnym dźěle na polu hospodarstwa jednał. Problematika migracije je skerje na kromje rólu hrała.

Zeman po tym rjekny, zo „so wón z knjeni kanclerku rady rozmołwja a zo wona jeho stajnje z ,dobrý deń wita‘“. Ze zwjazkowym prezidentom Steinmeierom staj sej wonaj wo tym přezjednaj, zo „matej Němska a Čěska republika – dźensa dobraj přećelej – wzajomnu zamołwitosć za přewinjenje trajaceje europskeje krizy a za nańdźenje zhromadnych wotmołwow na dotal njedorozrisane prašenja kaž tež za to, zo njeby Europa znowa do zapada a wuchoda dźělena była“. Pjatk zetka so Zeman tež z němskimi firmownikami a z bywšim kanclerom Gerhardom Schröderom, kotrehož woznamjeni za jednoho z najwjetšich swojeju dweju němskeju přećelow.