Z wudaća: pjatk, 16 nowembera 2018

pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Krótkopowěsće (16.11.18)

Synoda wuradźuje wo etaće

Drježdźany. Ćežišćo dźensa zahajeneho zeńdźenja synody Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje je inkluzija. Nimo toho wuradźuja wo klětušim etaće. Naćisk předwidźi 226 milionow eurow. Porno lětsa wo wosom milionow eurow wjetša suma wuchadźa z wyšich dochodow cyrkwinskeho dawka, při­ražkow stata a financneho wurunanja Ewangelskeje cyrkwje Němskeje (EKD).

Rolf Hoppe njebohi

Drježdźany. Wjelelětny dźiwadźelnik Statneho dźiwadła Drježdźany a Němskeho dźiwadła Berlin Rolf Hoppe je za­wčerawšim 87lětny zemrěł. Mjezynarodny renomej zdoby sej Hoppe mjez druhim w róli Hermanna Göringa we filmje „Mephisto“ a jako kral w čěskej produkciji „Tři worješki za Popjelawku“. Hišće loni měješe wustup w rjedźe „Błótowski krimi“ telewizijneho sćelaka ZDF.

Elektrifikacija za lětdźesatkom

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Na dźensa po cyłej Němskej so wotměwacy dźeń předčitanja su sej dźěći Myšečanskeho dźěćaceho doma „Při baćonjacym hnězdźe“, kotryž je w nošerstwje Hodźijskeje gmejny, wopyt přeprosyli. Kubłarka na wuměnku Jadwiga Wejšina čitaše z knihi „Moje najlubše powědančka wo zwěrjatkach“, kotruž bě wona přełožiła. Tež w delnich Sulšecach, w Budyšinje, Pančicach-Kukowje, Chrósćicach a druhdźe čitachu dorosćeni dźěćom ze swojich najlubšich serbskich dźěćacych knihow. Foto: Feliks Haza

wozjewjene w: Kubłanje
pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Zestarjeny zakoń – słaba směrnica

Axel Arlt

Jako su so před nimale pjeć lětami zastupjerjo frakcijow SPD, Zelenych a Lěwicy w Sakskim krajnym sejmje zhromadnje za nowelěrowanje sakskeho Serbskeho zakonja wuprajili, njejsu woni ze stron Domowiny wočakowane přihłosowanje nazhonili. Serbja chcedźa sami rozsudźić, hdy je tajki krok trěbny, bě tehdy ze Serbskeho domu słyšeć.

To je w zasadźe prawje. A proces nowelěrowanja braniborskeho Serbskeho zakonja w januarje 2014 je so runje na tej bazy nastorčił. Delnjoserbske gremije, towarstwa a delnjoserbska ciwilna towaršnosć su zhromadnje naćisk zdźěłali. Na to su łužiskich krajnych zapósłancow zdobyli, kotřiž přez stronske hranicy tónle wupłód serbskich prócowanjow krajnemu sejmej zapodachu.

wozjewjene w: Rozmyslowane
pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Z křesła na sedło

Wokrjes na třeći fachowy dźeń kolesowanskeho wobchada přeprosył

Stróža (SN/BŠe). Budyski wokrjes zaměrnje kolesowarske šćežki wutwarja. Zaměr je, po přestrjeni najwjetši wokrjes Sakskeje nic jenož turistisce, ale tež za wšědnu potrjebu kolesowanja přihotować. Tuž přewjedźe wokrjesny wuwićowy zarjad zawčerawšim třeći fachowy dźeń kolesowanskeho wobchada. Mjeztym zo běštej prěnjej dwě zarjadowani w Biskopicach, pobychu tónkróć w Stróžanskim Domje tysac hatow. Přeprošenje měrješe so na sobudźěłaćerjow městow a gmejnow kaž tež na organizacije a na dalšich akterow turistiskich gremijow. Tež wjesnjanosta Ralbičansko-Róžeńčanskeje gmejny Hubertus Ryćer (CDU) bě mjez wobdźělnikami. „Kolesowarske šćežki hraja w našej gmejnje wažnu rólu, wšako prěkuja kónčinu Krabatowy kolesowarski puć abo čaru Łužiske impresije. Kak mamy je wudźeržować a wuhotować, je tuž stajnje tema. Nastorki ze zarjadowanja budźemy mjez kolegami wuhódnoćić. Snano móhli so tež z tamnymi wjesnjanostami wuměnjeć“, wón wuswětli.

wozjewjene w: Hospodarstwo
pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Serbski napis za Sakski krajny sejm

Popisanje Sakskeho krajneho sejma je wot wčerawšeho dwurěčne. Při wopytowarskim zachodźe bu němski napis wo serbski w samsnej wulkosći wudospołnjeny a tak namjet serbskich parlamentownikow zeskutkownjeny. Prezident krajneho sejma dr. Matthias Rößler bě serbskich zapósłancow Marka Šimana, Alojsa Mikławška (wšitcy CDU) a Hajka Kozela (Lěwica) krótkodobnje přeprosył, zo bychu nowosć zhromadnje předstajili. Kaž bě wot serbskich zapósłancow zhonić, nimaja woni wuzwolenu formu předstajenja za jara spomóžnu. Krajny sejm Braniborskeje pyši wot 2014 němsko-delnjoserbske popisanje při hłownym zachodźe. Na samsnym městnje sakskeho sejma pak je dale jenož němski napis. Foto: Sakski krajny sejm

wozjewjene w: Kraj a swět
pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Hłownu zwołali

Budyšin (kl/SN). Hłowna zhromadźizna župy „Jan Arnošt Smoler“ budźe 19. januara 2019 w Budyskim Serbskim domje. Župne předsydstwo je ju na swojim posedźenju srjedu w Budyšinje zwołało. Budźe to zdobom wólbna zhromadźizna. Štyri lěta po minjenych wólbach maja wobdźělnicy znowa županku abo župana wuwzolić a wo zestawje župneho předsydstwa rozsudźić.

Přihoty na zarjadowanje za staršich, dźědow, wowki a wšitkich zajimcow klětu w měrcu sej nětko hižo kedźbnosć žadaja. Župa planuje informaciski wječor wo dwurěčnym kubłanju dźěći wot pěstowarnje hač k šuli. Kak móhli za to wabić a staršich najlěpje zdobyć? W Malešanskej kónčinje su loni mysličku zrodźili, k tomu na wosebity staršiski wječor přeprosyć, wšako přećehnje w přichodnych lětach zakładna šula z Barta do Malešec. W susodstwje tamnišeje šule maja Witaj-pěstowarnju „K wódnemu mužej“. W přichodźe móhł to być bliski puć, dźěći w serbšćinje dale kubłać.

Informaciski wječork njebudźe jónkrótna naležnosć, dalše zarjadowanja maja w běhu lěta slědować.

Dnja 6. decembra wotměja tradicionalne kónclětne župne zetkanje.

wozjewjene w: Towarstwa
pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Z wizije budźe klětu woprawdźitosć

We łužiskej jězorinje je dalši zwisk za łódźe bórze dokónčeny. Ze zahajenjom sezony 2019 chcedźa Borboriny kanal wot Lejnjanskeho k Parcowskemu jězorej wužiwarjam přepodać. To bě srjedu na 11. regionalnej konferency wo łužiskej jězorinje w Ranju zhonić.

Rań (AK/SN). „Na tym dźěłamy jara koncentrowani. Tuchwilu wothłosujemy so z krajnymaj direkcijomaj Sakskeje a Braniborskeje nastupajo přizwolenje wobchada łódźow“, zawěsći Gerd Richter, wotrjadnik za projektny management Wuchod Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) zawčerawšim w Ranju. 11. regionalna konferenca steješe pod hesłom „Łužiska jězorina jako motor za regionalnu strukturnu změnu“. Nimale 70 zastupjerjow z turizma, komunow, zwjazkow a ministerstwow, ale tež zapósłancaj zwjazkoweho sejma Thomas Jurk (SPD) a Caren Lay (Lěwica) su přeprošenje organizatorow přiwzali.

wozjewjene w: Hospodarstwo
pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Seehofer w januaru wotstupi

Mnichow (dpa/SN). Předsyda bayerskeje CSU Horst Seehofer chce swoje zastojnstwo 19. januara złožić. Za tutón dźeń je wón wurjadny zjězd strony zwołał, wón dźensa w krótkim stejišću w Mnichowje připowědźi. Wo swojim přichodźe jako nutřkowny minister so Seehofer njewupraji. „Lěto 2019 ma lěto ponowjenja CSU być“, Seehofer wozjewi. Na zjězdźe chcedźa tež wo tym wuradźować, kak móhła strona mjez wobydlerjemi zaso wjace dowěry zdobyć.

Ličba woporow dale rozrostła

Los Angeles (dpa/SN). Zahubne wulkowohenje w Kaliforniskej su sej dalše smjertne wopory žadali. Na sewjeru kraja je so ličba woporow na 63 zwyšiła, po tym zo běchu pomocnicy w rozwalinach wotpalenych domow dalše ćěła namakali, sćelak CNN zdźěla. To je wjace woporow hač hdy do toho při wohenjach w kraju. Ličba zhubjenych je mjeztym wot dotal 200 dramatisce na 631 rozrostła, zamołwići zdźěleja. Na juhu kraja wohenje dale cychnuja. Tam stej dwě wosobje žiwjenje přisadźiłoj. Cyłkownje zahiny 65 ludźi.

Wotpokazuje wumjetowanja

wozjewjene w: Kraj a swět
Poslednje wudaće Otto-kataloga chcedźa přichodnu wutoru w Nürnbergu ćišćeć započeć. Po nimale 70 lětach chce Hamburgski rozpósłar tworow Otto prezentaciju wudźěłkow w dalokej měrje do interneta přepołožić, hdźež tak a tak hižo 97 procentow wšitkich skazankow dochadźa. Katalog so hižo njewupłaći. Foto: dpa/Markus Scholz

wozjewjene w: Kraj a swět
pjatk, 16 nowembera 2018 13:00

Merkel w Kamjenicy

Kamjenica (dpa/SN). Tři měsacy po smjertnym nadpadźe z nožom na Němca, po demonstracijach a namócnosćach přećiwo wukrajnikam, je zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) dźensa Kamjenicu wopytała. Tam chcyše so wona wosobinsce wo zasadźenju ludźi na dobro respektneho a tolerantneho zhromadneho žiwjenja wobhonić, kanclerski zarjad zdźěli. Kónc awgusta běštaj po­žadarjej azyla 35lětneho muža z Kamjenicy zakłółoj. Na to bě k zdźěla prawicarskoradikalnym demonstracijam dóšło. Při tym ekstremisća tež židowske, persiske a turkowske hosćency nadběhowachu. Mjeztym je sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) kritiku wotpokazał, zo Merkel nětko hakle přijědźe. „Njeje ženje přepozdźe, rěčeć.“

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND