Z wudaća: štwórtk, 06 decembera 2018

Komuny měli financy skrućić

Drježdźany. Sakski zličbowanski zarjad je komuny namołwjał, zo bychu swoje financy dale skrućili. Mnohe z nich dołh swojich jadrowych budgetow hižo wjacore lěta pomjeńšeja, je pak trjeba tónle kurs dale wjesć, rjekny šef zarjada Karl-Heinz Binus dźensa w Drježdźanach. Dokładny přehlad wo komunalnym dołhu pak zličbowanski zarjad nima.

Branšowy dźeń w Budyšinje

Budyšin. Předewzaća tekstilneje branše zepěraja so na sobudźěłaćerjow z wukraja, wuchadźa z wčerawšeho zarjadowanja tekstilneje a drastoweje branše w Budyskim załožerskim a technologiskim centrumje. Žadaja sej tuž spěchowanske programy za integraciju ludźi kaž tež dalše­ zawjazowanje němskich zarjadow. Na wuchodźe Němskeje je w branši ně­hdźe 16 000 ludźi přistajenych.

Towarstwam a iniciatiwam

Biowobchod „Kichererbse“ w Budyšinje ma nowy domicil. Wot dźensnišeho je na Karla Marxowej zaměstnjeny. Nimo wulkeje palety biowudźěłkow poskićeja tam jako wosebitostku wob tydźeń wot 11.30 hač do 15 hodź. biowobjed. Kaž mějićelka Simone Selzer (nalěwo) rjekny, započnu z poliwkami a omeletami, chcedźa pak sortiment rozšěrić. Gerlind Jarnovics bě dopołdnja jedna z prěnich kupcow. Dotal namakachu lubowarjo biowudźěłkow wobchod „Kichererbse“ na Serbskej hasy. Foto: SN/Maćij Bulank

Čěski basnik a přećel Serbow Milan Hrabal je zawčerawšim swójsce zesta­janu zběrku přisłowow „Z łužiskeje pokła­downje“ w Budyšinje předstajił. Bosćan Nawka je so z nim rozmołwjał.

Knježe Hrabalo, što je Was pohnuło trojorěčnu zběrku přisłowow wudać?

M. Hrabal: Sym hižo dwě dwurěčnej zběrce z tajkimi wobrotami zestajał. Časćišo pak su mi Němcy woprawnjene prašenje stajili, kak měli přisłowa rozumić, hdyž ani čěsce ani serbsce njemóža. Tak sym zběrce němske přełožki přidał. Móžu rjec, zo je zajim Němcow na Serbach tule mysličku zrodźił.

Rěčiće wo přełožkach. Čehodla njejsće so na hižo eksistowace wotpowědniki zło­žował?

Wojerowski zawod Integra přisłuša wot klětušeho Łužiskim dźěłarnjam

Wojerecy (AK/SN). W regionje je wone znate za zhotowjenje a wikowanje hribow z mjenom shiitake. Zaměrnje so předewzaće prócuje ludźom z handicapom wěste dźěło poskićić. Mjez jědnaće sobudźěłaćerjemi su šesćo zbrašeni. Wot noweho lěta ma Integra Wojerecy tzwr tamnišim Łužiskim dźěłarnjam přisłušeć. Hladajo na to mjenuja zawod potom „Integra Wojerecy dźěło za ludźi ze zbrašenjom“ jako dźěl Łužiskich dźěłarnjow. Wojerowska měšćanska rada je so za to na swojim zańdźenym posedźenju wuprajiła, a to z wjetšinu hłosow.

Kubłanske prašenja zaběrachu centralne městno w lětušej rozprawje społnomócnjeneje za serbske naležnosće An­ny­ Kosacojc-Kozeloweje tele dny před zhromadźiznu Choćebuskich měšćanskich zapósłancow. Nastupajo Serbski sejm nawjaza wona na słowa wyšeho měšćanosty Holgera Kelcha (CDU).

Choćebuz (SN/at). Serbske kubłanske nalež­nosće wužadachu sej w minjenym lěće wobšěrne dźěło. Kaž Anna Kosacojc-Kozelowa rozprawješe, njewotpowěduje tuchwilu předležacy naćisk noweho postajenja wo serbskich šulach w Braniborskej wobzamknjenju měšćanskeho parlamenta wot měrca 2017. Za to pak ma kraj trěbny cyłkowny ramik wutworić, „ma-li so serbske šulske kubłanje hišće lěpje radźić“.­ Wona wučerkam a wučerjam w serbskim wobłuku wobkrući, „zo wšě­dnje enormne dźěło wukonjeja, za kotrež maja so wobłukowe wuměnjenja polěpšić“. Porokowała je rjadowanje wo minimalnej šulerskej ličbje w přiłoze 1 zarjadniskich předpisow k organizaciji wučby, „to so wotpohladej wobzamknjenja měšćanskich zapósłancow spřećiwja“.

Dźensa je Jurij Koch šulerkam a šulerjam 4. lětnika Serbskeje zakładneje šule w Chrósćicach swoju nowu kriminalku „Nětko je Abezinka fuk“ předstajił. W njej awtor 1990 wozjewjenu stawiznu „Golo a Logo“, kotraž twori zdobom zakład za jednu z najznaćišich a najwoblubowanišich serbskich słuchohrow, dale pleće. Dokelž bě dyrdomdej dweju hólcow-detektiwow wjele lět rozebrany, je Ludowe nakładnistwo Domowina nětko knihu wudało, kotraž wobě powědančce wopřijima. Mjez druhim je wona w Budyskej Smolerjec kniharni na předań. Foto: Feliks Haza

Drježdźany (SN/JaW). Přihoty na wu­radźowanje Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny 14. decembra w Chrósćicach běchu jedne z ćežišćow wčerawšeho posedźenja prezidija zwjazkoweho předsydstwa w Drježdźanach. Wažny je dypk, dokelž­ maja čłonojo zwjazkoweho předsydstwa wuzwolić z hornjoserbskimi rjadnymi čłonami a jich zastupjerjemi cyłkownje wosom wosobow do noweje rady Załožby za serbski lud na lěta 2019 do 2023. Wo tym informuje předsyda Domowiny Dawid Statnik. „Dnjowy dypk je zjawny, hosćo a zajimcy su tuž wu­trobnje witani“, Statnik wšěm přistupne wu­zwolenje wuzběhny.

Dale rozjimachu wčera naležnosć, de­le­gować dweju zastupjerjow Domowiny do kuratorija za Myto Ćišinskeho na dobu 2019 do 2025. Rozsudźić ma wo tym zwjazkowe předsydstwo tohorunja na po­sedźenju w Chrósćicach.

Zetkanje w sakskej stolicy wužichu čłonojo prezidija za wopyt Zeleneho wjelba, hdźež wšak poskićeja wodźenja z awdijoguidom tež w serbskej rěči (SN rozprawjachu). „Mam to za zajimawosć a zdobom za znamjo runohódnosće našeje maćeršćiny“, hódnoćeše předsyda Domowiny prócowanje muzeja.

Paris (dpa/SN). Do wočakowanych nowych protestow a móžnych namócnosćow je so francoske knježerstwo z dalšim přilubjenjom na demonstrantow wobroćiło. Francoski statny prezident Emmauel Macron je planowane zwyšenje dawkow na bencin a diesel – štož bě protestne hibanje „žołtych lacow“ zawinowało – za cyłe lěto 2019 wotprajił. Spočatnje­ běchu zwyšenje jenož wo šěsć měsacow přestorčili.

Płaćizny wolija stabilizować

Wien (dpa/SN). Organizacija zemski wolij­ eksportowacych krajow (OPEC) je dźensa we Wienje wo tym wuradźowała, mnóstwo wudobywaneho wolija pomjeńšić, zo bychu so płaćizny stabilizowali abo samo zaso zwyšili. Minjeny čas bě so wolij na swětowych wikach potuńšił. Powšitkownje nětko wočakowachu, zo so na mjenje produkcije dojednaja. Prezident USA Donald Trump je OPEC namołwjał, „dotalne mnóstwo wobchować. Swět wyše płaćizny wolija nochce a njetrjeba.“

Wjelči centrum wotewrjeny

Zajimawu tradiciju pěstuja w porynsko-pfalcskim Lustadće. Na rumpodicha předrasćeni jězdźachu tam wodźerjo motorskich po měsće. Pod hesłom „Harley Davidson riding Santas“ wopytachu šulu a wjacore přebywanišća dźěći a seniorow. Nimo toho zběrachu pjenjezy za hladarnju na raka schorjenych dźěći. Foto: dpa/Uwe Anspach

Düsseldorf (dpa/SN). Zwjazkowy minis­ter za hospodarstwo Peter Altmaier reagowaše ze zadźiwanjom na wuprajenja prezidenta zwjazkoweho sejma Wolfganga Schäuble, kiž bě so za Friedricha Merza jako noweho předsydu CDU wuprajił. Jako reakciju na to je so Altmaier krótko do zjězda CDU zjawnje za konkurentku Merza, Annegret Kramp-Karrenbauer, wuprajił. Respekta před třomi kandidatami dla je wón dotal mjelčał, rjekny Altmaier nowinarjam. „Schäuble pak je mjezu nětko­ překročił. Sym přeswědčeny, zo ma Annegret Kramp-Karrenbauer najlěpše wuhlady so z předsydku CDU stać.“ Křesćanscy demokraća wola jutře w Hamburgu noweho předsydu.