Z wudaća: srjeda, 06 februara 2019

srjeda, 06 februara 2019 13:00

Delegacija EU kontroluje pólske rězarnje

Waršawa (dpa/SN). Jako reakciju na mjasowy skandal w jednej z pólskich rězarnjow howjadow přepytuja fachowcy komisije Europskeje unije nětko na městnje. Delegacija z Brüssela chce pjeć dnjow zhromadnje ze zamołwitymi w Pólskej połoženje analyzować, zdźěli nawoda pólskeho weterinarneho dohladowanskeho zarjada Pawel Niemczuk wčera we Waršawje. Tak planuja kontrole weterinarnych zarjadow a rězarnjow. Za měsac ma wotpowědna rozprawa předležeć, rěčnica europskeje komisije w Brüsselu doda.

Pozadk su informacije pólskeho powěsćoweho sćelaka TVN24 wo skandaloznych praktikach w rězarni we wojewódstwje Mazowieckie. W mjeztym za­wrjenym zawodźe su pječa w nocy chore zwěrjata tajnje rězali. Po informacijach zamołwitych su po tym znajmjeńša 9,5 tonow howjazeho mjasa w Pólskej a druhich krajach EU rozdźělowali. Komisija EU z tym liči, zo je znajmjeńša 15 krajow potrjechenych. K nim słušeja po dotalnych přepytowanjach nimo Pólskeje tež Němska, Francoska, Španiska, Grjekska, Estiska, Finska, Madźarska, Letiska, Litawska, Rumunska, Słowakska, Šwedska, Čěska a Portugalska.

wozjewjene w: Słowjanski wukraj
srjeda, 06 februara 2019 13:00

Prestižej rěče by to tyło

Zwjazkowe knježerstwo nochce žane dwurěčnje němsko-serbsce popisane pućniki a tafle na awtodróhach měć. Derje tuž, zo tež zwjazkowi politikarjo kaž zapósłanc Zelenych Stephan Kühn porst do rany połožeja a zamołwitych z nosom na to storkaja, zo swoje zawjazki narodnym mjeńšinam napřećo njespjelnjeja. Hižo dlěje spyta tež Domowina dwurěčne popisanje awtodróhowych značkow we Łužicy zwoprawdźić. Dotal bjez wuspěcha. Kaž nětkole Stephan Kühn bě tež předsyda Domowiny Dawid Statnik na „twjerde heje“ běrokratow w Berlinje storčił. Sprawnje: Jich argumenty mam za směšk! Napis Breslau/Wrocław wěstoće wobchada přinošuje, napis Bautzen/Budyšin pak nic. To mi nochce prawje do hłowy! Snano pak so po wozjewjenju frakcije Zelenych a po plisće wuběrka wěcywustojnych Europskeje rady, zo Němska mjeńšinowe rěče dosć njespěchuje, skónčnje něšto hiba. Prestižej našeje maćeršćiny by to jara tyło. Janek Wowčer

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 06 februara 2019 13:00

Weimarsku wustawu wopominali

Weimar (dpa/SN). Sto lět po nastaću Weimarskeje wustawy su dźensa prěnju parlamentarisku demokratiju w Němskej wopominali. K tomu su so wodźacy politikarjo we Weimaru zetkali. Tam bě so 6. februara 1919 prěni króć nowowu­zwolena němska narodna zhromadźizna zešła a wustawu młodeje republiki schwaliła, kiž běchu politikarjo měsacy do toho zdźěłali. W měsće płaća razne wěstotne postajenja.

Na swjatočnym zarjadowanju ze sta hosćimi w Narodnym dźiwadle wobdźělichu so zwjazkowa kanclerka Angela Merkel, prezident zwjazkoweho sejma Wolfgang Schäuble a prezident zwjazkoweje rady Daniel Günther (wšitcy CDU). W swojej narěči zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier wudobyća te­hdyšeje wustawy wuzběhny. Zdobom wón apelowaše, demokratiju zakitować a so tym spjećować, kiž chcyli ju wotstronić.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 06 februara 2019 13:00

Swoje zawjazki njedodźerži

Knježerstwo nima dale za trjeba awtodróhowe tafle dwurěčnje popisać

Berlin/Budyšin (SN/JaW). Zwjazkowe knježerstwo dwurěčne němsko-serbske popisanje pućnikow a taflow na awtodróhach nimo praktikowanych wuwzaćow dale wotpokazuje. To wuchadźa z wotmołwy na aktualne naprašowanje frakcije Zelenych w zwjazkowym sejmje.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 06 februara 2019 13:00

Šef TVU pušćeny

Kijew (ČŽ/K/SN). Rada za rozhłós a telewiziju Ukrainy je generalneho direktora zjawno-prawniskeje telewizije Zuraba Alasanija wotsadźiła. Za zawrjenymi durjemi su jemu wumjetowali, zo je w telewiziji dopušćił „mylny princip wottorhnjenja wot mocy, wjeducy hač k wotpolitizowanju informacijow“.

wozjewjene w: Słowjanski wukraj

Budyšin (CS/SN). Pod hesłom „Přichod Budyšin“ je Friedricha Ebertowa załožba loni trójce ze wšelakorymi hosćimi na podiju wobydlerski forum w Budyšinje wuhotowała. Tam rozjimachu fachowcy, politikarjo a kulturnicy koncepty za wuspěšny přichod sprjewineho města a wokoliny. We wobłuku slědowacych diskusijow su wopytowarjo swójske namjety a předstawy zwuraznili. Minjeny štwórtk je załožba na bilancowe zarjadowanje přeprosyła.

wozjewjene w: Kraj a swět
Na žurli Serbskeho ludoweho ansambla su so wčera wječor chóry Lipa, Meja a chór SLA na zhromadnu probu zešli, zo bychu na iniciatiwu Zwjazka serbskich spěwarskich towarstwow oratorij­ Korle Awgusta Kocora „Israelowa zrudoba a tróšt“ nazwu­čowali, na wobrazu chórowy direktor SLA Andreas Pabst. Premjera oratorija budźe 6. apryla w Chrósćicach. Foto: SN/Maćij Bulank

wozjewjene w: Towarstwa
srjeda, 06 februara 2019 13:00

Etat z mnohimi njeznatymi

Kaž w mnohich druhich gmejnach tež w Slepjanskej tuchwilu hospodarski plan 2019 nastajeja. A kaž wšudźe dru­hdźe dyrbja tež tu hladać, hdźe móža něšto zalutować.

Slepo (AK/SN). Wo swój zaměr, nastajić dwójny hospodarski plan 2019/2020, so Slepjanska gmejna hižo dale njeprócuje. Město toho ma so po poručenju Zhorjelskeho wokrjesa etat jenož za lětsa nastajić. To pak je ze zalutowanjemi zwjazane. „Dyrbimy wo wšěm rěčeć“, rjekny wjesnjanosta Reinhard Bork (njestronjan) na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady. Někotre inwesticije dyrbja na klětu přestorčić a swoje dobrowólne wukony redukować. Zo bychu wjace dochodow docpěli, maja so komunalne ležownosće předać. „Tež gmejnske objekty njebudźemy hižo za wužiwanje darmotnje přewostajić móc“, wjesnjanosta připowědźi. Diskutowali wo tym hižo su, rozsudźene pak hišće ničo njeje, dokelž pobrachuja ličby z towarstwow.

wozjewjene w: Łužica
srjeda, 06 februara 2019 13:00

Po přestawce znowa pjerjo drěli

Hišće před 50 lětami słušeše pjerjodrěće k tradicionalnym nadawkam, kotrež mějachu žony na dołhich zymskich popoł­dnjach a wječorach, hdyž dźěło na polu wotpočowaše, wobstarać. W Ćisku so Adelheid Herrmannowa dopomina, zo krótko do kwasa jeje sotry pjerjodrěće w swójbje ze znatymi a susodami cyły tydźeń traješe. K njewjesćinskemu wěnu dźě słušachu tehdy poslešći a hłowakaj. Za to trjebachu něhdźe dźesać kilogramow pjerja.

Mjeztym drje su zdźěla nowe maćizny do lěharnjow zaćahnyli, potrjeba žonow za zetkanje w ćopłej stwě pak so pozhubiła njeje. Před 14 lětami měješe Rose­- marie Böhmowa ideju, nałožk pjerjodrěća w Ćisku wožiwić. Wot toho časa ­jeje dźowka Astrid Wittowa tónle po­dawk kóžde lěto w Ćisku organizowaše. Hač do lěta 2015, jako jenož hišće dwě žonje přińdźeštej. Zajim mjez ludźimi popušći a organizatorka měješe z nowym dźěłowym městnom tež mjenje chwile.

wozjewjene w: Serbski powěstnik
srjeda, 06 februara 2019 13:00

Wo serbskich prašenjach

Malešecy. Domowina, Rada za serbske naležnosće Sakskeje a Załožba za serbski lud přeprošuja jutře, štwórtk, w 19 hodź. na rozmołwne koło wo serbskich prašenjach do Malešanskeho hosćenca Wódny muž. Na rozmołwje wobdźěla so Dawid Statnik, Marja Michałkowa, Leńka Thomasowa a Jan Budar.

Sobotu na premjeru

Chrósćicy. „Čeplski recept“ rěka nowa komedija Serbskeje lajskeje dźiwadłoweje skupiny Chrósćicy, kotraž změje sobotu, 9. februara, w 19.30 hodź. premjeru na Chróšćanskej Krawčikec žuli. Wuměłski nawod ma Tomaš Cyž. Zastupne lisćiki w předpředani dóstanu zajimcy pola wjesneho časnikarja Jürgena Njeka. Hnydom nazajtra, 10. februara, budźe na Krawčikec žurli dalše předstajenje w 16 hodź. Pjatk, 15. februara, pokazaja Chróšćenjo swoju komediju w 19 hodź. w Sulšečanskim kulturnym domje.

Za swjedźeń so přizjewić

wozjewjene w: Z městow a wsow

Serbska debata

nowostki LND