Z wudaća: srjeda, 27 nowembera 2019

Nowe towarstwo załožili

Mały Wjelkow. 26 wosobow je minjenu sobotu w Małym Wjelkowje nowe towarstwo „Sotrowni Mały Wjelkow“ załožiło. Ochranowska bratrowska jednota jako mějićelka bě to iniciěrowała. Na iniciatiwu dr. Lubiny Malinkoweje je do wustawkow tež serbski aspekt zapisany. Mnohe Serbowki běchu we 18. lětstotku sotrowni sobu natwarili. Předsydka towarstwa je Katrin Böhme z Małeho Wjelkowa.

Wědomostna rada so schadźuje

Choćebuz/Budyšin. Čłonojo wědomostneje přirady Serbskeho instituta so dźensa a jutře schadźuja. Po wopyće Choćebuskeje wotnožki dźensa rano su so popołdnju z Budyskimi sobudźěła­će­rjemi rozmołwjeli. Rozžohnować chcedźa prof. dr. Konrada Köstlina, kiž bě zało­ženje a dalewuwiće instituta sobu přewodźał, kaž tež nětčišeho předsydu rady prof. dr. Winfrieda Müllera.

Tež we Łužicy demonstruja

Schliebenowy wobkruh w Budyšinje pyši šěsć metrow wulki hodowny štom, kotryž je priwatnik-měšćan ze swojeje zahrody darił. Na Drježdźanskej dróze do směra na Sprje­winu kupjel su na štomje 120 hwězdźičkow připrawili. Za nastajenje bě kružny wobchad dźensa dopołdnja poł hodźiny zašlahany. Foto: SN/Hanka Šěnec

Štó a što tči za serbskimi projektami, kotrež buchu we wobłuku wubědźowanja Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ mytowane? W serialu Serbskich Nowin je předstajamy.

Mjez cyłkami, kotrež su so wo spěcho­wanje prócowali, je tež Serbska lajska dźiwa­dłowa skupina Chrósćicy. Towarstwo chce přizwolenu sumu 1 500 eurow za nowu techniku nałožić. „Připrawy za zwuk a wobswětlenje, kotrež tučasnje wužiwamy, aktualnemu stawej techniki wjace njewotpowěduja. W minjenych lětach dyrbjachmy sej tuž prawidłownje wěcy wupožčeć. Tohodla smy so na wubědźowanju wobdźělili a so nadźijeli, zo dóstanjemy trěbne srědki za narunanje. Nětko so wězo jara wjeselimy, zo móžemy sej nowe nastroje kupić a tak zdobom kwalitu poskićeć, kajkuž su naši přihladowarjo zwučeni. Cyle připódla nam spěchowanje při tym pomha, lajske dźiwadło na wsy zachować a jeho přichod zaručić“, rozłožuje předsyda lajskeje skupiny Tobias Bulank.

Budyšin/Drježdźany (SN/MiR). Wuku­bła­ć pedagogow za wuwučowanje dźěći z wobmjezowanym słuchom a kwalifi­kacija k wotpowědnej kompetency za gestikulacisku rěč, to dyrbi tež w Sakskej přichodnje w formje bachelora móžno być. Tele žadanje wuchadźa z fachoweje konferency „Kubłanje bilingualnje dožiwić – němska gestikulaciska rěč na šuli – šansy a wužadanja.“ Sakske statne ministerstwo za kultus bě wobdźělnikow ze šulskeho wobłuka, z mnohich zwjazkow a ini­ciatiwow do diskusije prosyło. „Nimo toho je trjeba etablěrować dalekubłanski a certifikowanski kurs za pedagogiski personal w gestikulaciskej rěči němčina“, potwjerdźi Stephan Pöhler, zamołwity sakskeho knježerstwa za naležnosće ludźi ze zbrašenjom, na njedźelnej konferency w Drježdźanach. Za to je Zapadosakska wysoka šula Zwickau po nazhonjenjach a w kooperaciji z Uniwersitu Köln koncept za powołanje přewodźacy masterski studij wuwiła. „Dyrbimy so hišće­ bóle napinać. Za wšitke tuchwilu w spěchowanskich centrumach wuknjace dźěći trjebamy spěšne rozrisanje“, rje­kny Stephan Pöhler.

Wojerecy (AK/SN). Město Wojerecy chce jara wužiwanu dróhu z wuchodnych Łazowskich stron do města znowa rjadować. Tak budźe wobchadne poćeženje za wo­bydlerjow w Kinajchće (Kühnicht) čujomnje pomjeńšene. Docpěć chcedźa to z tak mjenowanej „Kinajchtskej sponku“. Kinajchtsku dróhu zdobom cyłotnje saněruja a wutwarja, rěkaše na wčera­wšim wuradźowanju Wojerowskeje měšćanskeje rady. Jednohłósnje gremij wobzamkny, peticiju wobydlerjow z lońšeho oktobra přećiwo njepřicpěwajomnej wobchadnej harje na Kinajchtskej dróze do swojich wotwažowanjow a diskusijow zapřijeć.

Kruta zepěra w skutkowanju Domowinskeje skupiny Turjej, župa Delnja Łužica, je Bernd Jurk. Byrnjež ze serbskeje wo­koliny pochadźał a so w Čornym Chołmcu narodźił, je wón narodnej orga­nizaciji poměrnje pozdźe přistupił. To zwisowaše z tym, zo zasydli so ze swojej swójbu w Delnjej Łužicy. Sćěh toho mjez druhim bě, zo zastupi zhromadnje z mandźelskej w lěće 2001 do Domowinskeje skupiny w Turjeju.

Skupinski předsyda Harald Końcak je wězo hordy na tajkeho hibićiweho Domowinjana. Wšako słuša Bernd Jurk wot wšeho započatka k najaktiwnišim čłonam. Tak su skupinarjo jeho hižo w druhim lěće sobustawstwa do předsydstwa wuzwolili.

Přez lěta zrosćeny zwisk mjez Berndom Jurkom a Turjejskej Domowinskej skupinu je tak kruty, zo njeje ani wo­spjetny přećah do Dubjeho (Eichow) blisko Wětošowa jeho aktiwity wobmjezował. Zdalenosć 40 kilometrow by někotrehožkuli druheho snano wottrašiła so w dotalnym narodnym cyłku dale angažować, jeho pak nic.

Běła Woda (SN/CoR). Nowy wotrjad Zwjazkoweho zarjada za hospodarstwo a wuwoznu kontrolu (Bafa) chcedźa klětu w Běłej Wodźe zaměstnić. Etatowy wuběrk Němskeho zwjazkoweho sejma je financne srědki za 100 nowych dźěłowych městnow a přidatne 17,6 milionow eurow za wěcne wuhotowanje za nowy łužiski zarjad wobzamknył. Po infor­macijach zapósłanca zwjazkoweho sejma a čłona tamnišeho wuběrka za etat Thomasa Jurka (SPD) ma nowy wotrjad mjez druhim tež nadawki we wobłuku zwoprawdźenja zakonja wo klimowym škiće přewzać, kaž na přikład premiju za wuměnu wolijowych tepjenjow abo wobdźěłanje próstwow wo přiměrjenski pjenjez bywšim staršim hórnikam.

„Zwjazk steji k tomu, štož je přilubił: Dohromady 5 000 nowych dźěłowych městnow w zwjazkowych zarjadach přichodne lěta w strukturnosłabych a wot kónca wudobywanja brunicy wosebje potrjechenych městach a gmejnach zaměstnić“, praji Jurk. Tuchwilu jednaja wo kondicijach konkretneje imobilije w Běłej Wodźe. Wot 1. měrca maja prěni ludźo w nowym zarjedźe dźěłać.

Strasbourg (dpa/SN). Nowa prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen je wobšěrnu a za wšitkich widźomnu změnu w Europje přilubiła. „Činimy to, dokelž mamy to za prawe“, rjekny křesćanska demokratka dźensa do rozsudneho wothłosowanja wo komisiji w Europskim parlamenće. Ursula von der Leyen zasadźa so za to, rólu Europy w swěće sylnić. Dyrbjał-li parlament w běhu dnja komisiju wuzwolić, móhła von der Leyen ze 26 komisarami 1. decembra dźěło zahajić.

Trump na słyšenje přeprošeny

Washington (dpa/SN). Justicny wuběrk Domu reprezentantow USA je prezidenta Donalda Trumpa w zwisku z přepytowanjemi k jeho wotsadźenju na słyšenje přeprosył. Předsyda wuběrka Jerry Nadler bě so jeho pisomnje prašał, hač no­chcył so ze swojimi prawiznikami přichodny tydźeń srjedu na posedźenju wobdźělić, zo móhł so sam swědkow prašeć. Wšitcy wšak z tym liča, zo njebudźe Trump, kiž mjenuje přepytowanja „honjeńcu“, přeprošenje sćěhować.

46 přežiwjenych wuchowali

Zajimawu nowosć móža wopytowarjo Błótow dožiwić: Před měsacom je znaty kuchar Peter Franke (nalěwo) ze swojim wobchodom do noweho domicila w hotelu „Zum Stern“ we Wjerbnje zaćahnył. Tež tam poskića wón zajimcam najwšelakoriše dohlady do potajnstwow błótowskeje kuchnje a korjeninow. Foto: Michael Helbig

Berlin (dpa/SN). W zwjazkowym sejmje je dźensa kaž wočakowane k zasadnej diskusiji wo dźěle zwjazkoweho knježerstwa dóšło. Tradicionalna přičina je debata wo hospodarskim planje kanclerskeho zarjada we wobłuku wuradźo­wanjow wo klětušim etaće Zwjazka. Kanclerka Angela Merkel (CDU) bě dźěło wulkeje koalicije CDU/CSU a SPD w pozitiwnych barbach rysowała. Rěčnicy opozicije dźěło knježerstwa porno tomu raznje šwikachu. Frakciski šef Zelenych Anton­ Hofreiter mjenowaše planowane naprawy knježerstwa za škit klimy „jebanstwo“, dokelž běchu pozdatne wudawki za škit klimy dawno planowane a maja nětko jenož nowy etiket.